КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Чвэрць гадзіны ніхто не з’яўляўся. Нейкая муха, захопленая холадам, з шумам білася аб шыбу. Калебджан пазваніў наверх, у пакой эканомкі, каб праверыць, ці ўключылі ацяпленне, потым сеў, сціснуўшы рукі паміж каленямі, ні пра што не думаючы і нічога не робячы. Дзверы-вяртушкі закруціліся — увайшла цэлая група людзей. Майет ішоў паперадзе. За ім — Джанет Пардаў і містэр Сейвары. Тры насільшчыкі неслі багаж. Майет упіваўся шчасцем. Ен пачуваў сябе ў сваёй стыхіі. Міжнародны гатэль, хоць крыху і заняпалы, быў звыклым для яго аазісам. Кашмар у Субоціцы пачаў ужо забывацца і зрабіўся зараз нейкім нерэальным, калі ён убачыў, што Калебджан спяшаецца яму насустрач. Яму было прыемна, што Джанет Пардаў бачыць, як яго прымаюць у лепшых заморскіх гатэлях. — Як пажываеце, містэр Карлтан Майет? Мы бясконца шчаслівыя... Калебджан паціснуў Майету руку, нізка пакланіўся, яго асляпляльныя белыя зубы бліснулі шчырым задавальненнем. — Рады бачыць вас, Калебджан. Дырэктара, як заўсёды, няма? Гэта мае сябры, міс Пардаў і містэр Сейвары. Увесь гатэль трымаецца на Калебджане,— растлумачыў ён ім.— Вы нас добра ўладкуеце? Прасачыце, каб у пакоі ў міс Пардаў быў пачак цукерак. — Мяне сустракае дзядзька...— няпэўна пачала была Джанет Пардаў, аднак Майет адразу ж ёй запярэчыў: — Можа пачакаць яшчэ адзін дзень. Сёння ўвечары вы будзеце тут, у мяне ў гасцях. Ен ізноў пачаў распускаць свой паўлінавы хвост: упэўненасці яму надавалі пальмы, калоны і пачцівасць Калебджана. — Вам двойчы тэлефанавалі, містэр Карлтан Майет, і нейкі джэнтэльмен чакае вас у вашым нумары. — Добра. Дайце мне яго візітоўку. Паклапаціцеся пра маіх сяброў. У мяне мой звычайны нумар? Ен хутка пайшоў да ліфта, расцягнуўшы вусны ў вясёлай усмешцы. За апошнія дні адбылося надта многа такога, што выклікала сумненні і што цяжка было асэнсаваць, а цяпер ён ізноў заняўся сваёй звычайнай справай. «Напэўна, гэта Экман»,—падумаў ён, не патурбаваўшыся нават зазірнуць у картку, і раптам цвёрда вырашыў, што яму скажа. Ліфт цяжка падняўся на другі паверх, пасыльны павёў Майета па пыльным калідоры і адчыніў дзверы нумара. Сонца залівала святлом увесь пакой, праз адчыненае акно даносіліся гудкі аўтамабіляў. 3 канапы падняўся каржакаваты бландзін у цвідавым гарнітуры. — Містэр Карлтан Майеі? — спытаў ён. Майет здзівіўся. Ен ніколі не бачыў гэтага чалавека. Глянуўшы на візітоўку, ён прачытаў: «Містэр Лео Стэйн». — А, містэр Стэйн. — Здзівіліся, калі ўбачылі мяне? Спадзяюся, вы не лічыце мяне занадта нетактоўным? Ен выглядаў вельмі зычлівым і сардэчным. «Зусім як сапраўдны англічанін»,— падумаў Майет, аднак незнаёмага выдаваў нос — нос са шнарам, які зрабіўся прамы пасля аперацыі. Варожасць паміж яўрэем, які не хаваў сваёй нацыянальнасці, і яўрэем, які маскіраваў яе, адразу ж была выказаная ў чароўных усмешках, сардэчных шчырых поцісках рук і ў адведзеных адзін ад аднаго вачах. — Я чакаў убачыць свайго агента. — Ах, бедалага Экман, бедалага Экман,— уздыхнуў Стэйн, пахітаўшы бялявай галавой. — Што вы маеце на ўвазе? — Тое, дзеля чаго я прыйшоў. Папрасіць вас зайсці да місіс Экман. Я вельмі за яе хвалююся. — Вы хочаце сказаць, што містер Экман памёр? — Знік. He вярнуўся дамоў учора ўвечары. Вельмі ўсё гэта дзіўна. Было холадна. Майет зачыніў акно і, сунуўшы рукі ў кішэні футры, пачаў хадзіць па пакоі туды-сюды: тры крокі ў адзін бок, тры ў другі. — Нічога дзіўнага. Думаю, ён не змог бы даць мне справаздачу,— павольна прамовіў ён. — Некалькі дзён таму ён прызнаўся мне, што адчувае ваш недавер да яго. Ен быў пакрыўджаны, вельмі пакрыўджаны. — Я ніколі не давяраю яўрэю, які перайшоў у хрысціянства,— павольна, дакладна падбіраючы кожнае слова, сказаў Майет. — Аднак жа дазвольце, містэр Майет: гэта ўжо занадта катэгарычна,— запярэчыў быў Стэйн, адчуваючы некаторую няёмкасць. — Дапускаю, што, магчыма, ён у сваіх перамовах пайшоў крыху далей, чым паведаміў мне,— сказаў Майет, спыніўшыся пасярод пакоя спінай да Стэйна, але так, каб ён змог бачыць усю постаць Стэйна, да пояса адлюстраваную ў люстры з пазалочанай рамай. — О, перамовы,— адбітак Стэйна ў люстры быў не такі абыякавы, як яго голас,— яны ўжо скончаны. — Ен паведаміў вам, што мы не будзем купляць? — Але ж ён купіў. Майет кіўнуў. Ен не здзівіўся. За знікненнем Экмана павінна хавацца шмат чаго. — На самой справе я вельмі хвалююся за бедалагу Экмана. Думка, што ён, магчыма, пакончыў жыццё самагубствам, мне невыносная,— павольна сказаў Стэйн. — Думаю, у вас няма падстаў хвалявацца. Напэўна, ён проста адышоў ад спраў. Крыху, праўда, занадта паспяшаўся. — Разумееце, ён быў устрывожаны. — Чым жа? — Ну, у яго з’явілася такое пачуццё, нібыта вы яму не давяраеце. I потым, у яго не было дзяцей. Ен хацеў мець дзяцей. Шмат прычын на трывогу. Трэба быць міласэрным. — Але ж я не хрысціянін, містэр Стэйн. Я не веру, што міласэрнасць — галоўная дабрачыннасць. Mary я паглядзець дакумент, які ён падпісаў? — Вядома. Містэр Стэйн выцягнуў з кішэні цвідавага пінжака доўгі канверт, складзены ўдвая. Майет сеў за стол, расклаў на ім паперы і пачаў уважліва іх чытаць. Ен не рабіў ніякіх заўваг, твар яго не выказваў нічога. Цяжка было ўявіць, які ён быў шчаслівы, калі вярнуўся да лічбаў,— іх ён разумеў, і яны былі пазбаўленыя ўсякіх пачуццяў. Закончыўшы чытаць, ён адкінуўся ў крэсле і пачаў вывучаць свае пазногці: перад ад’ездам, у Лондане, ён зрабіў манікюр, але яны патрабавалі да сябе ўвагі. — Як прайшло ваша падарожжа? Спадзяюся, бунт у Белградзе вас не закрануў? — спакойна спытаў Стэйн. — He,— абыякава адказаў Майет. Гэта была праўда. Усё тое незразумелае, што адбылося ў Субоціцы, здавалася яму нерэальным. Вельмі хутка ён пра ўсё забудзецца,— гэта ж ніяк не звязана са звычайным жыццём, дый нельга ўсё гэта растлумачыць. — Вы, вядома, разумееце, што мы можам знайсці нейкую недакладнасць і скасаваць гэтае пагадненне? — He думаю. Бедалага Экман быў вашай даверанай асобай. Вы далі яму правы весці перамовы. — У яго не было паўнамоцтваў падпісваць пагадненне. He, містэр Стэйн, баюся, што вам ад гэтага не будзе ніякай карысці. Стэйн сеў на канапу і перакрыжаваў ногі. Ад яго цвідавага гарнітура пахла тытунём. — Я не хачу вам нічога навязваць. Мой дэвіз: ніколі не падводзіць свайго калегу бізнесмена. Я адразу ж скасаваў бы пагадненне, містэр Майет, калі б яно было несправядлівае. Але, бачыце, калі ўжо бедалага Экман падпісаў гэты дакумент, фірма Моўлта адмовілася ад далейшых перамоваў. Цяпер ужо другі раз яны не вернуцца да гэтай справы. — Аднак жа мне добра вядома, як Моўлты зацікаўлены ў разынках. — Ну, бачыце, пры такіх абставінах, скажу вам пасяброўску, містэр Майет: калі вы скасуеце гэтае пагадненне, мне давядзецца за яго пазмагацца. Дазвольце закурыць? — Вазьміце цыгару. — А можна, я запалю люльку? Ен пачаў набіваць люльку светлым мяккім тытунём. — Я думаю, што Экман меў за гэта неблагія камісійныя? — Ах, бедалага Экман! Я і сапраўды хацеў бы, каб вы наведалі місіс Экман. Яна вельмі нервуецца,— ухіліўся ад адказу Стэйн. — У яе не будзе падстаў хвалявацца, калі яна атрымае добрыя камісійныя. Стэйн усміхнуўся і запаліў люльку. Майет пачаў перачытваць пагадненне. Сапраўды, яго можна было скасаваць, але суды — справа ненадзейная. Добры адвакат можа прынесці шмат клопату. Некаторыя лічбы не хацелася б друкаваць. Зрэшты, справа Стэйна мела пэўную каштоўнасць для фірмы. Але яму не падабалася цана і тое, што пасада дырэктара заставалася за Стэйнам. Нават з цаной можна было б пагадзіцца, але Майет не хацеў, каб чужы ўблытваўся ў іхнюю фірму. — Вось што я зраблю. Мы скасуем гэта пагадненне і складзем новае. Стэйн пахітаў галавой: — Паслухайце, містэр Майет, калі ласка, гэта будзе не зусім справядліва ў адносінах да мяне. Майет вырашыў, што рабіць. He варта трывожыць бацьку судовым працэсам. Ен пагодзіцца з гэтым дакументам пры ўмове, што Стэйн адмовіцца ад пасады дырэктара. Але яму пакуль не хацелася адкрываць свае карты. Стэйн мог занаравіцца. — He думайце пра гэта, містэр Стэйн, адкладзем рашэнне на дзянёк-другі. — Ну добра. Але я няўпэўнены, ці будзе ў мяне час падумаць. Наколькі я ведаю сучасных дзяўчат, часу ў мяне не будзе. Сёння пасля полудня я сустракаю сваю пляменніцу. Яна ехала з вамі ў адным цягніку ад Кёльна. Гэта дачка бедалагі Пардаў,— весела сказаў Стэйн. Майет дастаў партабак і, пакуль выбіраў і падразаў цыгару, вырашыў, што яму рабіць далей. Ен ужо пачаў ставіцца з пагардай да Стэйна. Той быў занадта гаваркі і паведамляў шмат зусім непатрэбнага. He дзіва, што ў яго справы прыйшлі ў заняпад. Але адначасова няясная цяга Майета да пляменніцы Стэйна ўзмацнілася. Даведаўшыся, што яе маці была яўрэйка, ён раптам адчуў у ёй свайго чалавека. Яна рабілася больш зразумелая і даступная, і ён саромеўся таго, што мінулым вечарам паводзіў сябе з ёю так нацягнена. Пасля вяртання з Субоціцы яны павячэралі разам у вагонерэстаране, і ён увесь час намагаўся паводзіць сябе як мага больш натуральна. — О, я сустракаўся з міс Пардаў у цягніку. Яна зараз унізе. Мы разам ехалі з вакзала,— павольна сказаў ён. Надышла чарга Стэйна абдумваць свае словы. Тое, што ён паведамляў, мела тайны сэнс. — Бедная дзяўчынка, у яе няма бацькоў. Мая жонка вырашыла, што мы павінны запрасіць яе пажыць з намі. Я, прынамсі, яе апякун. Яны сядзелі насупраць, паміж імі быў стол. На стале ляжала пагадненне, падпісанае Экманам. Яны не звярталі на яго ніякай увагі: справа, здавалася, была адкладзена да лепшых часоў, але Стэйн і Майет усведамлялі, што іх спрэчка засталася незакончаная. Кожны здагадваўся пра думкі другога, але абодва выказваліся намёкамі. — Ваша сястра, пэўна, была цудоўная жанчына. — Яна вельмі падобная на нашага бацьку. Ніводзін з іх не прызнаваўся, што меў на ўвазе прыгажосць Джанет Пардаў. Нават пра яе дзеда і бабку нагадалі раней, чым пра яе. — Ваша сям’я з Лейпцыга? — спытаў Майет. — 3 Лейпцыга. Але мой бацька перавёў нашу справу сюды. — Вы лічыце, што ён памыліўся? — Ну, паслухайце, містэр Майет, вы ўжо пазнаёміліся з лічбамі. Справы нашы ідуць няблага. Але я хачу прадаць фірму і пайсці на спакой, пакуль яшчэ магу атрымаць хоць якія асалоды жыцця.