Старажытная беларуская літаратура
Выдавец: Юнацтва
Памер: 464с.
Мінск 1996
С. 413. Артемйзйя, жена Мавсола...— Маўсол, цар Карыі; Артэмізія, царыца Карыі і Галікарнаса, паставіла каля 352 г. да н. э. памерламу мужу велічны надмагільны помнік («маўзалей») у Галікарнасе.
...царя Нйна жена — Семйрамйда...— Нін, напаўміфічны заснавальнік Асірыйскага царства, пасля смерці якога царыцай Асірыі стала яго жонка Семіраміда. Яна праславілася сваімі заваёвамі і ўпрыгожаннем Вавілона грандыёзнымі пабудовамі і «падвеснымі садамі».
СЛОЎНІК МАЛАЗРАЗУМЕЛЫХ СЛОў
A — і, іх
Абовем — бо, таму што
Абье — тым часа.м, у той момант
Абысмы — каб мы
Агнец — ягня
Ажебы — каб; няхай, хай
Аз (яз) — я
Азаж — няўжо, хіба
Азалй (азале) — ці, няўжо, хіба, мабыць
Акафйст — царкоўнае хвалебнае песнапенне
Актйковатй — уносіць дакумент у актавую кнігу
Акцесйя — прыбытак, даход
Алканйе — адчуванне моцнага голаду
Анатолйнская — праваслаўная
Ангарйя — від прымусовага адработку, прыгнёт
Апарат — царкоўны рэквізіт, адзенне, уборы
Армата — армада, узброенае войска
Арматный — прыметнік ад армата
Арха — каўчэг
Атолй — аднак, зрэшты
Ач — калі, хоць, нягледзячы на тое, што
Ачколвек (ачколве) — хоць, нягледзячы на тое, што
Аіце — калі
Баба — старая жанчына, жонка, павітуха, знахарка
Бавнтн — вучыць, забаўляць, займаць, затрымліваць, быць
Бадатй — даследаваць, вывучаць, пытаць
Бакалар (бакіла.чар) — бакалаўр
Баламут — баламут, ашуканец. махляр, ветрагон
Баламутйть — збіваць з толку, ілгаць, ашукваць
Балем — баяўся
Банйцйя — судовае пакаранне, выгнанне з краіны
Бардзей — больш, хутчэй
Барзо — вельмі
Баструк — пагардлівая назва юнака, які не слухаецца бацькоў
Бахмат (бахмагы) — вынослівы конь татарскай пароды
Бачность — розум, мудрасць, кемлівасць
Башта (бакшта) — абаронная вежа
Бденйе — пільнасць
Бебран — бабровы
Бедйтй — крыўдзіць, турбаваць, мучыць, змагацца
Безіцука — пастаянна
Беле — вавёрка
Бежонць — бегучы
Бернардын (бернадын) —манах каталіцкага ордэна св. Бернарда Бесерменскйй (басур.манскйй, бусурманскйй) — мусульманскі Блазйй (благйй) — добры, харошы, прыемны
Блнзнече — блізарукі
Бл'ьван — статуя, пагранічны слуп або камень
Блюзнерца — блюзнер, паклёпнік Блюзнячйй — зневажаючы, паклёпніцкі
Бовем — бо, таму што
Болог — на добрае
Болонь (болонье) — сенажаць, лагчына, парэчча
Ботее — лепш
Братанна (братанка) — дачка брата, пляменніца
Брашна (брашно) — мучная страва
Брежатй — звярнуць увагу Бремя — цяжкасць
Бройтй — сваволіць, бясчынстваваць, рабіць зло
Буесть— яркасць
Буквйца — запіска, пісьмо, грамата
Бусый — сівы, шэры
Бынамне (бынамней) — зусім, ні ў якім разе, ані, ніколі
Важйтй — прыслухоўвацца, звяртаць увагу, узважваць
Важйтйся — намервацца
Вазнь — сварка, разлад, варожасць
Валка — бой
Валечный — храбры, мужны
Ваковатй — пуставаць, быць вакантнай
Вароватй — пазбягаць, берагчы Васнй — непрыемнасць, гнеў, нязгода
Васнь — варожасць
Вашмость — ваша міласць
Вашенць — ваша міласць
Ваю — вас, вашы
ВберзЬ — хутка
Ведлуг — згодна, паводле
ВЬедомец — разведчык
Ведля — паводле
Вежа — шацёр, палатка
Везване — прывілея
Веле — многа
Велегласно — гучна
Велйа (велйя) — многія, вялікія
Веленскйй — усяго свету
Венць — больш
Вереженй — пашкоджаныя
Вереіцатй — гаварыць
Веспол — супольна, сумесна
Весь — вёска
В^іцйй — мудры
Вженсть — захапіць, уварвацца
Взголовье — падушка
ВзмЬнка — заўвага, упамінанне
ВзнЬтйть — знішчыць
Взр^чу — уздоўж ракі
Вйдокіі — відовішча
Вйзерунок — малюнак, узор
Владнутй — цараваць, ганарыцца
Владыка — епіскап
Влох — румын
ВнЬуду — знадворку
Внйат — уніят
Выятство — няволя
Вобец — разам, сумесна, наогул
Возный — ураднік
Волать — зваць, клікаць
Bou — воіны, войскі Вой — дружыннік Волоскйй — малдаўскі Вонтпнтй — сумнявацца Вонтплнвость — няпэўнасць Вонь — ім, гэтым днём, у яго Воня — водар, пахучасць Вороватй — забяспечваць Вотоватн — падаваць голас Вретшца — лахманы Вржутйть — укінуць
Врйхле (врыхле) — у хуткім часе Вставнчне — пастаянна, заўсёды, стала
Втрутнть — укінуць Вчесне — своечасова Вшелякйй — усякі Вшетеченство — распуста, разбэшчанасць
Війетечный — разбэшчаны Вшйсткйй — увесь, усякі Віцатйся — пачацца Выбадыване — выпытванне Выволанец — выкліканы ў суд Выдворный — фанабэрысты Выжаленье — засмучэнне, пазбаўленне сілы
Выкроченье — выкрыццё
Вынятй — узяць, захапіць, вызваліць
Выплендроватй — выпусташыць, зруйнаваць, абрабаваць
Вырок — прысуд, прыгавор, пастанова
В'ьсрожать — падымаць
Вякаць — гаварыць
Габйт — выгляд, вобраз Г аднтйся — размаўляць Г аковнйца — гармата Г англйк — англічанін
Гарбарчйк — падмайстра скурніка Генспорек — пасадзіць у турму Г еретйк — ерэцік
Г ерць — паядынак
Глубйнный — адхілены, забаронены
Гмйн — натоўп
Гнембйть — ганьбаваць, мардаваць Гобвзоватй — напаўняць багаццем Г ойны — шчодры
Голдоватй — быць у залежнасці
Г омоусйон — чалавек
Г оньзнутй — пазбавіцца
Г оразд — разумны
Горловане — храбрасць
Горлйвость — стараннасць Граахать — каркаць Гржйх — грэх Грудень — снежань Гуф — атрад
Деградованый — пазбаўлены Декретованый — асуджаны Деснйца — правая рука Десный — правы, справядлівы Деспект — здзек
Демперацйя — роспач, адчай ДЬдйч — наследнік
ДЬепйс — гісторык ДЬла — гармата ДЬлдтель — земляроб
Дйоцезйя — епархія, епіскапскае ўладанне
Дйшкуровать — растлумачваць Днесь — сёння, цяпер
Добро — уласны
Добровольный — свабодны
Доводне — грунтоўна, аргументавана
Довнймать — спадзявацца Дойлйца — карміцелька Докладатй — запісваць, уносіць Долеглйвость — траўма, пакута Доньдоже — да таго часу, пакуль Доступйтй — дасягнуць Дотечаше — дагоніць
Друкгды — раней, іншым часам Дрыгант — скакун
ДрьзЬ — храбры
Душный — душэўны Дыблеть — красціся Дышкурс — разважанне Е — родны склон займенніка ангел
Ебрайскйй — яўрэйскі
Егомосць — яго міласць Ексарх — намеснік Ексцес — учынак Екстракт — выпіска, копія Елекцйя — выбары караля Елйко — колькі
Емьшеся — узяўшыся Ено — адно, толькі ЕрЬй — манашаскі non Жадный — ніякі Же (жем) — што Жебы — каб
Жегнать — хрысціцца
Жерело — вусце, крыніца Жестокйй — магутны Жеть — таксама
Жйвот — жыццё
Жйзнь — дабро, багацце Жйр — багацце Жолд — залежнасць Жолнер — салдат Жродла — крыніца Забавеный — затрыманы Забралы — гарадскія сцены Заварлйть — закрыць, Завше — заўсёды
Задаршйсе — пабіўшыся, паспрачаўшыся
ЗаЬждать — захопліваць Зазйранйя — рана, мучэнне Зайсте — сапраўды Законнйк — манах
Залецйть — рэкамендаваць Залюкать — закрычаць Замйроный — вызначаны Замкненье — канцоўка Зане (занеже) — таму што Занехатй — пакідаць, выпусціць з-пад увагі
Запечатоватй — заверыць, засведчыць
Заплатйть — адказаць Засапожнйк — нож, які воіны насілі за халявамі ботаў Затче — але Засе — але ж Зась — той час
Зафрасованныіі — сумны Зафйцене — захапленне, зачараванне
ЗахвЬянье — хістанне Захвйцене — захапленне Зацный — высакародны Заютр — паслязаўтра Збавеный — змучаны Збавенный — дабратворны Збыток — празмернасць Звеск — прыбытак Звйтяжтво — перамога Звлаіца (злаіца) — асабліва Згола (зхола) — поўнасцю, зусім, амаль
Здыймовать — ахопліваць, агортваць
Зегаровы — гадзіннікавы Зегзйца — зязюля Зйатй — абражаць Зймны — халодны Злонкшйтйсь — спалохацца Змаза — знявага, ганьба
Зменка — клопат Знагла — нечакана Зостава — арэнда Зраец — здраднік Зтручене — паданне Зыбле — дымар З-ьеднатй — выклапатаць Нерей — non, свяшчэннік Нзаж — хіба, няўжо Нзвычйтй — вывучыць Нлекроть — колькі разоў Н.матй — паланіць Нметь — захапіць Ммйіа — абедня 11 н — іншы
Ннде — у іншым месцы Нно — толькі Ннспектор — хатні настаўнік Мнстнгатор — абвінаваўца Ннтенцйя — намер, задума Мнфлянт — прыбалтыйскі немец Нстем — хадою Нспут — спуск Кабура — карабель
Кавярдзень — так на Смаленшчыне называюць лапці
Калентарйть — размаўляць, цацкацца
Калугер (кулугер) — манах, пустэльнік
Камкамй — часткамі Камо — куды Канонік — ігумен Каплан — ксёндз Каптур — манашаская шапка Карта — аб’ява
Картка — пісьмо
Каійталян — службовая асоба накшталт губернатара Кафолйческая — праваслаўная КацЬй — ганец, пасланец Кацйя — лампада, кадзіла Каять — дакараць, шкадаваць Кветень — красавік
Кгвяздар — варажбіт на зорках Кгданшаны — уборы Кгрудзень — лістапад Кеп — дуран
Кйкахать — пераклікацца Кнвот (кйот) — скрынка Кйлканадцать — некалькі Клейнот — каштоўнасць, герб, знак Клюка — хітрасць Кляштор — манастыр Кмотр — кум
Кнйжнйца — бібліятэка
КнЬс — бэлька, на якую ставяць кроквы
Кноватй — хітрыць, злачынна задумваць
Кое — дзе
Кокошь — квактуха
Колнер — воін
Конвакацйя — сейм для прызначэння караля
Кондйцйя — умова
Конклюдоватй — заключаць, рабіць вывад
Конклюзыя — заключэнне, патрабаванне боку ў судовым працэсе Консйсторіія — духоўная ўстанова пры епархіяльным архірэі з адміністрацыйнымі і судовымі функцыямі КонфЬрмованы — довад, які абапіраецца на дагматы царквы Кордйк — шабелька, корцік Корогов — кругоў
Коруна — уласна польскія землі Костур — кій з булавешкаю Котораюіцася — у стане варожасці
Копный — збор народу для разіляду якой-небудзь справы
Корловіцйна — зямельны надзел з каралеўскага фонду
Коіцей — раб, нявольнік Коіцйевый — пабскі Крес(а) — граніца, канец КрЬсатй — уваскрасаць Крйлошанй — крылле Кройнйца — хроніка, летапіс Ксйонже — князь
Кур (до кур) — да пеўняў
Кустош — службовая асоба пры каралеўскім двары, якая загадвала дзяржаўны.м скарбам Кычатй — кукаваць
Лад — муж
Ламлйть — зневажаць
Ланйта — шчака
Латйна — каталіцкая вера
Лацно — лёгка
Легата — афіцыйны прадстаўнік рымскага папы Леда — абы-як
Леднйк — падбярозавік
Л^торасль — парастак
Леч — ды
Леійок — паляк Лйдьве — бёдры
Лйтургйя — царкоўнае богаслужэнне
Лйше — апрача
Лозйя — галінка
Лонны — нерухомы
Лотр — нягоднік
Лудйть — маніць, спакушаць, зачароўваць
Луп — грабеж
Ляк — спалох
Лятавец — здань, прывід
Лях — абразлівая клічка палякаў Маентность — маёмасць
Маестат — трон
Малмазйя — дарагое загранічнае віно
Малженскйй — шлюбны
Манйсты — кайданы
Машкара — маска
Машна — кішэня, кашалёк
Машталер — страмяны аб’ездчык
Мдлый — слабы, хілы
Мевйца — няма нідзе
Медйатор — пасрэднік
Мечта — горад
Міьрность — законнасць, справядлівасць
Мнейшйй — меншы
Мнймать — думаць, меркаваць Мова — плётка
КНІГІ ОНЛАЙН
