Узняўся белы птах
Уладзімір Пецюкевіч
Памер: 567с.
Вільня 2004
ПРА ШТО Я МАРУ, ЛЮБЫ МОЙ
Над рэчкай ціша і спакой, Будан над ёю з лапак хвойных. Пра што я мару, любы мой, Лятаю ў думках светла-мройных?
Збудуй, мой родны, гэткі дом, Каб век надзейна ў ім жылося, I звіў бацян над ім гняздо, Што долю шчасную прыносіць.
Хоць добра тут з табою мне, Паверыць сэрцайка не хоча, Што з любым рай і ў будане, А ці не праўда, мілы хлопча?
Напэўна, час ужо такіКрутых, нібы чмялёў, наўкола, У іх-ого! -асабнякі, Што нам не сніліся ніколі.
Вязуць красуняў маладых
He ў цесны кут у інтэрнаце На іншамарках дарагіх, А ў найсвятлейшыя палацы...
Хоць добра тут з табою мне, Паверыць сэрцайка не хоча, Што з любым рай і ў будане, А ці не праўда, мілы хлопча?
красавік 2002 г.
СКАРДЗІЦЦА СУСЕДКА
Скардзіцца суседка: -Як у сумнай байцы, Адракліся дзеткі Ад старога бацькі.
Ох, сыны-нявесткі!
He душа ў іх-камень: Hi саміх, ні весткі, А бядак чакае.
На кійку трасецца
I губляе памяць...
Дзе ў тых дзетак сэрца? Што ў жыцці іх вабіць?
Як жыла шчэ маці, Быў стары не хворы,Вабіла багацце Ў бацькавай каморы.
Прылятуць, бывала: Пётра, Янка, Іра...Гнецца стол ад сала, Каўбасы і сыру.
Маці як памерла, Занядужыў бацька, Хата іх сустрэла Скрухаю бядняцкай.
Больш не едуць. Дзіўна, Грэх каму прызнацца:
Роднае хаціны Столькі год цурацца!
Зноў злятуцца хіба, Як прымусіць гора,Бацькава магіла Будзе ім дакорам.
лістапад 1986 г.
ГОЛУБ
-Голубе мой, голуб, голуб шызакрылы, He буркуй так горка, не буркуй.
Ой, чаму ты, голуб, гэткі невясёлы?
He тужы так цяжка, не сумуй!
-Як жа не тужыці, як не сумаваці, Як жа мне вясёлым, бесклапотным быць?Столькі адляцела ў вырай зім і летаў! Любую галубку не магу забыць!
-Голубе мой, голуб, голуб шызакрылы, He буркуй так горка, не буркуй!
Паглядзі наўкола-колькі ёсць прыгожых, Знойдзеш ты другую, не сумуй!
-Як жа не тужыці, як не сумаваці, Як жа мне вясёлым, бесклапотным быць?На зямлі і ў небе мне другой не трэбаЛюбая галубка ў сны мае ляціць!
травень 1993 г.
HE ЧАПАЙ, HE ЗАЛЯЦАЙСЯ
Адбіваецца дзяўчына
Ад залётаў хлопца:
-Адчапіся ты, хлапчына, Скора ўзыйдзе сонца.
Гэткіх ведаю я вёрткіх, Іх намеры злыя: Як дамогуцца наўцёкі, Бы зладзеі тыя.
Ты шукай сабе такую, Як і сам, вяртуху, Што цябе ў пару любую Шчыра будзе слухаць.
I з ахвотаю дазволіць Аддавацца жарсці, А пасля дзіця ў падоле Прынясе да маці.
Будзе маці абліваці Слёзкамі малога, А дачка ёй гадаваці Прынясе другога...
Нечапай, не заляцайся, Хлопец зухаваты, I мне хітра не ўсміхайся, He праводзь дахаты.
Той няхай мяне чапае
I дамоў праводзіць, Хто каханне ў сэрцы мае, Воч з мяне не зводзіць.
ОЙ, HE СТУКАЙ
Ой, не стукай у вокны, мяцеліца, He трывож маё сэрца:
Мой каханы ніколі не вернецца, Мне ўжо з ім не сустрэцца.
Ўсе дарожкі-сцяжынкі замецены, Анідзе ні слядочка, Адзінокай блукае мядзведзіцай Неспакойная ночка.
He ляжыцца, не спіцца, не мроіцца На халодных падушках: Цёмнай ночкаю сэрца не гоіцца У параненай птушкі.
Узніміся хутчэй, маё сонейка, Засвяціся над краем -
Я на долю сваю, долю горкую, На людзях забываю...
Ой, не стукай у вокны, мяцеліца, He трывож маё сэрца:
Мой каханы ніколі не вернецца, Мне ўжо з ім не сустрэцца.
чэрвень 1991 г.
БЫВАЙ, КАХАНЫ!
У садзе веснім, пад акном, Зязюля сумная кувае: Дзяўчына любага свайго Ў дарогу выпраўляе:
-Бывай, каханы мой, бывай, Жадаю скорага вяртання, He забывай, не забывай На ўсё, чым сэрца раніў!
He забывай на сінь азёр, Дзе мы з табою веславалі I нам здавалася: да зор На чоўне мы ўзляталі.
He забывай на млын стары, Што нам крылом махаў з пагорка I баіў казкі, гаварыў Пра слаўны час далёкі.
He забывай на ясны гай, Дзе салаўю мы падпявалі, I даганялі небакрайУ мройным сне блукалі...
Бывай, каханы мой, бывай, Жадаю скорага вяртання, He забывай, не забывай На ўсё, чым сэрца раніў!
ЗА ПАСАГАМ HE ГАНІСЯ
Сёння Ясь да Касі ў хату Завітаў уранку, Ён рукі сваёй каханай Просіць маці й бацьку.
А бацькі і кажуць хлопцу: -Мы аддаць гатовы
Нашу радасць, наша сонца, Ды з адной умовай:
Ажаніцца ажаніся, Даражэнькі наш хлапчына, За пасагам не ганіся, Твой пасаг краса-дзяўчына!
Ты, відаць, з сям'і заможнайЯк той князь, прыбраны, Калі ж ты й душой прыгожы, Будзеш нам жаданы.
Ну, а ў нас, як бачыш, сціпла, Лішняга не маем, Калі ў хату госць, гасцінна Мы яго прымаем...
Ажаніцца ажаніся, Даражэнькі наш хлапчына, За пасагам не ганіся, Твой пасаг краса-дзяўчына!
кастрычнік 2002 г.
КАЛІ ЛЮБІШ АЖАНІСЯ
Папракае маці сына:
Што ты, сынку, верцішся? Знаю, маеш ты дзяўчыну, А чаму не жэнішся?
Калі штосьці ўбок адводзіць, Трэба з сэрцам раіцца.
Калі любіш і не возьмешБудзеш вечна каяцца.
Калі любіш-ажаніся, He блудзі, мой сыне, А не любіш адкасніся, Дай спакой дзяўчыне!
Помню, бацька твой не доўга Да мяне прыглядваўся: Дні праз два запрог гнядога I прымчаў-пасватаўся.
Пражылі б мы век у згодзе Богу й людзям мілыя, Каб не ліха, не страхоцце, He туга ўдавіная...
Зладжу, сын, табе вяселле, Як ва ўсіх, не горшае...
Помню, вэлюм я надзелаСлёзы, як гарошыны.
За сталом на нас глядзелі, Як на зорку з месяцам,
Скрыпкі гралі, госці пелі, He маглі нацешыцца...
Калі любіш ажаніся, He блудзі, мой сыне, А не любіш-адкасніся, Дай спакой дзяўчыне!
снежань 2002 г.
МРОІ БАБЫЛЯ
Пагадаў бы я табе на рунах, Ды такой прамудрасці не знаю.
Паіграў бы я табе на струнах, Ды чароўнай скрыпачкі не маю.
Пагадаў бы я табе на картах, Ды не навучыўся я ад маці.
Запрасіў бы я цябе на свята, Ды не маю чым пачаставаці.
Пагадаў бы я табе на зорах, Ды забыў, які твой знак нябесны, Пакатаў бы я цябе па моры, Ды разбіў я човен свой на трэскі.
Пагадаў бы я табе на каве, Ды яшчэ Каляды за гарою...
Лепей я пайду спачну на лаве I цябе, харошая, прымрою.
верасень 2000 г.
I HE СЦЕРПІЦЦА, I HE ЗЛЮБІЦЦА
Дзеўчына на дзверы пазірае, А яе матуля не пускае:
-Годзе, доня, бавіць давідна Ночкі цёмныя на гуляначкахАдцвітае ўжо твая вясна.
- Што хаджу дарма я па ночаньках, Мая мамачка, не кажы.
Я хачу знайсці хлопца слаўнага, Хлопца любага, па душы.
- Выйшла б ты, дачушка, за Лявона, Ён такі багаты і вучоны!
Што яму паўвеку, не зважай.
3 часам сцерпіцца, з часам злюбіцца, Будзе з ім спакойна, не ўздыхай.
-I не сцерпіцца, і не злюбіцца, Мая мамачка, не кажы.
Трэба стройнага, трэба дужага, Трэба хлопца мне па душы.
Ну, тады пайшла б ты за Аксёна, Стройны ён і дужы, і вясёлы.
Што развёўся з жонкай, не зважай.
3 часам сцерпіцца, з часам злюбіцца, Будзе з ім не сумна, не ўздыхай.
-I не сцерпіцца, і не злюбіцца, Мая мамачка. не кажы.
Трэба добрага, трэба шчырага.
Трэба хлопца мне па душы.
ОЙ, ГАДЫ MAE, ГАДОЧКІ!
-Ой, гады мае, гадочкі, Хто вас просіць так імчаць?! Па дарожках, па масточках Даганяю, не дагнаць!
-Усіх коней перагоніш,
I гнядых, і вараных, А гадочкаў не дагоніш Ты, Марыська, маладых.
He дагоніш, не павернеш Маладой сваёй вясны, He адчыніш вокны-дзверы Ў залатыя мроі-сны.
-Ой, не можа быць, сястрыца, Што вясны мне не дагнацьТак за мною шлях пыліцца, Гэтак конікі імчаць!
-He сумуй па тым, Марыська, Што пайшло за небакрай, А гады, што засталіся, Юнай песняй напаўняй.
He дагоніш тога чоўна, Што па возеры катаў, Дзе каханы-нарачоны Вёслы ў хвалі апускаў...
-Гэй, гнядыя, вараныя, Гэй, імклівыя мае,
Мне гадочкі маладыя Даганіце, хоць у сне!
ліпень 2002 г.
Б’ЮЦЦА ХЛОПЦЫ
Б’юцца хлопцы не на смех, Нібы пеўні тыя, За Галіну, за яе
Чары незямныя.
Ходзіць ходырам зямля, Пыл-аж да аблокаў, Што, здаецца мне здаля, Гаснуць нават зоркі.
I Галінка-любата!-
Кінулася ў бойку:
-Ой, бяда мая, бядаБ’юць майго Сымонку!
Адпіхнула буяноў
Ад свайго мілога: -Знайце, хлопцы, дзе любоў, Там і перамога!
Стогнуць хлопцы: ох ды ах!
I красуню славяцьАж пад неба на руках Галю падкідаюць.
сакавік 1995 г.
HE СВАРЫСЯ, МАТУЛЯ
Слёзнай просьбай красуня
Сэрца маці кранае:
He сварыся, матуля, Што сватам адмаўляю.
Азірніся навокал, За каго тут ісці мне? Мо за п’яніцу Хомку, Ці за старца Яўхіма?
Чым жаніх абыякі
На маю галаву, To ўжо лепей ніякі, I адна пражыву!
Ты дарэмна мне раіш, Каб я выйшла за Філю, Хоць машыну і мае, Што бацькі падарылі.
А які з яго будзе
Гаспадар, мне скажы ты: Нібы кот, ноччу блудзіць, А днём спіць, як забіты.
He пайду і за Фрола, Кажуць, мае ён дзетак Ад трох жонак ці болей, Плаціць ім аліменты.
I не трэба мне, маці, Багацея Гаўрылы, Што з яго мне багацця, Калі сэрцу не мілы...
Чым жаніх абыякі
На маю галаву, To ўжо лепей ніякі, I адна пражыву!
травень 2003 г.
СЛЁЗКА-РАЗБІТАЕ СЭРЦА
Журыцца слёзка-разбітае сэрца 3 вочак ружовых расою сляза.
Ціха навокал заслухаўся вецер3 кветкай гаворыць дзяўчына-краса:
-Кветачка слёзка-разбітае сэрца, Дзе нам з табою ад болю падзецца? Доля такая ўжо: век сумаваць, Шчасце былое сваё ўспамінаць.
Шлях пачынала я з мілым шчасліва: Нас пазнаёміла цуда-вясна, Ў танцы кружыліся лёгка-імкліва, I летуцелі ўсю ноч, давідна.
Рэчаньку быструю чоўнам люлялі, Вёсламі-крыламі светлых надзей...
Чайкі над намі трывожна крычалі, Як прадчувалі расстайны наш дзень...
Кветачка слёзка-разбітае сэрца, Дзе нам з табою ад болю падзецца?
Доля такая ўжо: век сумаваць, Шчасце былое сваё ўспамінаць.
НОЧКА ЗОРЫЦЦА
Так дзіўна ночка зорыцца! Гаворыць хлопец з любаю, Ніяк не нагаворыцца, Як салавей з зязюлькаю:
-Мая дзяўчынка светлая, Краса нябесна-мройная, Каб знала ты, каб ведала, Як ты мне міла-дорага!
3 табой, мая ласкавая, Я адчуваю сокаламЗдаецца, узнімаюся Высока-правысока я.
I там, дзе далеч райская, Нібы у лесе ягады, Збіраю зоркі ясныя, Нясу цябе парадаваць.
Кінь, мілая, трывожыцца, Што заўтра адлятаю я, Праз год які, дасць Божанька, Вярнуся з краю дальняга.
Я не забуду, родная,
Цябе ні ў якім выраі: Hi за лясамі цёмнымі, Hi за марамі сінімі...
Так дзіўна ночка зорыцца!Гаворыць хлопец з любаю, Ніяк не нагаворыцца, Як салавей з зязюлькаю.
снежань 2000 г.
КЛІЧА ХЛОПЕЦ
Кліча хлопец на спатканне любую дзяўчыну: -Хочаш, мілая, ў арэхі сходзім мы з табой? У бары, на баравіне, ядрыцца ляшчыннік, Як ён вабіць, каб ты знала, спелаю красой!
-He пайду я, мой харошы, не пайду, мой родны, Хоць няхай растуць бананы там, у тым бары.
А што скажа мне матуля пра мае паходы? Ды й сама зблудзіць баюся ў цёмным гушчары.
-Сходзім, мілая, не бойся, маці знаць не будзе, Назбіраем кош арэхаў-і дамоў хутчэй, А калі ж раптоўна зблудзім, выведуць нас людзі, He хаваць жа нам кахання ад людскіх вачэй!..
КНІГІ ОНЛАЙН
