Выслоўі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 520с.
Мінск 1979
3 вялікага гуку не будзе чаго браць у руку. «Ніва», 1978, № 8.
3 гаручага ды ў балючае. Радч., 247; Янк., 468.
3 горам, з бядою. Янк., 468.
3 дажджу пад рыну. 140 Fed., 81, Ваўк. п.
3 ім гаварыць, як з кабылай пацеры мовіць: ты гаворыш «Ойча наш», а яна «Сена дай». I. Курбека, 1966, Докш. 13.9.7.
3 ім піва не зварыш. А. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
3 каждага сяла па сабацы. Hoc., /57.
3 кожнай хаты па сабачцы. Дуб., 56.
3 камара зрабілі каня (вала). Fed., 134, Слон., Сак. п.
3 капылоў (капылля) далоў. 141 Янк., 468.
3 кароткімі гужамі прыстаў. Hoc., 157.
3 Лейзарам прывітаўся.142 Fed., 162, Слон. п.
3 лубкі жывем.143 Hoc., 52.
3 мухі вала зрабіў. Fed., 190, Ваўк. п.
3 носа па грошу, па траячку' з рыла. Нйкйф., 202.
3 носу [кап] ды ў рот [хап]. Там жа, 205; I. Саламееіч, 1973, Слон.
3-пад кур, петухоў сын. Hoc., 158.
3-пад ногця хацела б дастаць. Fed., 204, Ваўк. п.
3 палкай да горла не падсту'пішся. М. Грынблат, 1978, Кар.
3 печы полымем, з хаты дымам, з двара віхрам. Hoc., 158.
3 плеч да ў печ. Сержп., 25; Янк., 469; Н. Буйка, 1970, Шаок. 13.10.88.
3 прыску ды ў вагонь. Шатэрнік, 231, Сміл.
3 пустога ў парожнее няма што пераліваць. Fed., 227, Ваўк. п.
3 рук выглядае. Там жа, 266.
3 сядзючага сабаку вырас. Hoc., 158.
3 цеста паляніца, з дзевачкі маладзіца. Мат. Гом., V, 129, Жлоб.
3 шыбеніцы сарваўся. 144 Hoc., 159.
3 яго будуць людзі. Fed., 64, Ваўк. п.
3 яго не будзе людзей. Там жа.
3 яго рукі не павялося. Сержп., 71.
3 яго толькі лік адзін. Там жа, 20.
За адным засе'дам вячэра з абедам. Pan., 247.
За вялікімі барамі, за глыбокімі вада мі. Fed., 41, Ваўк. п.
За гнілую рыбу прапаў.145 Сцяшк., 591, Дзятл.
За грош піва, на ўсё сяло дзіва. Hoc., 45.
За гу/бы да ў зубы. Там жа.
За гэтым каралём можна нос уцерць і каўняром.140 Там жа, 44.
За кукіш кабылку купіш, кабылка здохне — кукіш адсохне. 147 Шатэрнік, 14'1, Сміл.
За муку' робіць і хлеба просіць. А. Корсак, 1961, Асіп. 13.9.11.
За мяшок, да й пашоў як шашок. Fed., 212, Ваўк. п.
За ножку да аб сошку. Сержп., 73.
За пастаянку дарожай не плацім — сядзь. Fed., 223, Ваўк. п.
За пяне'ндзы ша'бас.148 Там жа, 232, Сак. п.
За пень галаву, за калоду ногі.149 Там жа, 101, Нав. п
За паўдарма купіў. Там жа, 157, Ваўк. п.
За паўдарма прадаў. Там жа, 243.
За пнём галава. 150 Там жа, 101, Слон. п.
За сем міль кісель есці.151 Сержп., 48, 18.
За так і тата ма'му не цалуе. М. Грынблат, 1978, Кар.
За хвост да аб вугал. Сержп., 73.
За язык пацягнула.152 Hoc., 48.
Забабоны старой жоны. Fed., 345, Ваўк. п.
Забіты, а нагой трапечыць, В. Рабкевіч, 1961, Брасл. 13.9.5.
Забіў сабе цвіка ў голаў. 153 Fed., 59, Ваўк. п.
Завёў шарманку з вечара да ранку. Мін.-Мал., 1977, 137, Нясв.
Завярнуў ачыма і плячыма. Fed., 337, Ваўк. п.
Завязаў сабе свет. Сержп., 3.
Загнано яго ў казіны рог. Fed., 141, Ваўк. п.
Загнуўся ў тры напасці. Там жа, 347.
Зада'рма няма хап-хап. М. Грынблат, 1978, Нав. 8.78.152.
Загубіў дзве душы: камара ды муху. Бяльк., 199, Мсцісл.
Заехаў на пнюшок сівы жарабок. Жыв. сл., 127, Я. Рамановіч, А. Чабярук, Кліч.
Заехаць па мухаедах.154 Pietk., 379.
Зайдзі пасядзець, кума.—Часу няма.—А што ты будзеш часаць? Сем.; I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
ЗакаАец у палец. Мат., 25, М. Яўневіч, Бял.
Закурым, зашабачым, на тым свеце чорта ўбачым.155 Л. Корсак, 1961, Асіп. 13.9.11.
Закурым [піпку], каб дома (штоб у дварэ) не журыліся. 156
Л. Царанкоў, 1960, Хоц. 13.9.2; Hoc., 45.
Закурым табакі, можа пагоняць сабакі.157 Fed., 309, Ваўк. п.
Закурым табачку' цёртага, успомнім пра жывога і мёртвага. 158 А. Царанкоў, 1960, Касц. 13.9.2.
Закурыце наш «Прыбой», будзе дым ісці трубой.159 М. Г рынблат, 1954, Радун.
Залажыў на свінню сядло. Fed., 309, Слон. п.
Залажыў ногі за плечы ды й наўце'кі. Там жа, 196, Ваўк. п.
Залез у даўгі (папаўся ў бяду, ускочыў) па самыя вушы. Там жа, 81, 28,322; Сержп., 126.
Заліў за скуру сала.160 Fed., 271, Ваўк. п.; Pietk., 400.
Замалюй яму губу! 161 Fed., 120, Ваўк. п.
Заманулася кабыле оцту. 162 Там жа, 348, Ваўк., Гродз. п.
Замерыў, ды не ўдэрыў. 163 Там жа, 349, Ваўк. п.
Замнога два грыбы ў боршч. Там жа, 119.
Запала клямка.134 Hoc., 46.
Запеў бы я песню, да не маю ноты, пастаяў бы, дзеўкі, з вамі — парваныя боты. I. Саламевіч, 1965, Слон.
Запеў бы я песню, так не маю ноты, кароценькі кажушок, дзіравыя боты. М. Грынблат, 1945, Віл. 8.1.1.
Запішам на свістку — і пашлем на вецер. Г. Барташэвіч, 1960, Стаўб. 8.1.50.
Запішы ў коміне ўглём.135 Fed., 349, Ваўк. п.; Сержп., 129.
Заплютаўся сабака ў гарохавіны. Pietk., 341.
Зарабіла ку'рку на касце'ле.133 Л. Малаш, 1975, Докш.
Зарабіў курь/цы на соль. I. Навакоўскі, 1969, Валож. 13.10.63.
Зарабіў на нюх табакі. Pietk., 400.
Зарабіў пад халявы падклейку з палатна.Сцяшк., 329, Нав.
Зараз апс/шнё ў печ усыпле. 167 Fed., 9, Ваўк. п.
Заржалі кабылы: хто піскам, хто віскам, хто мохам, хто гарохам.168 Добр., 111.
Заручылі дзеўку супроць панядзелку.169 Касп., 123, Сен.
Засеў у білблі па самыя калена. Fed., 29, Ваўк. п.
Засыпалі троху гароху. Hoc., 47.
Затужылі казакі, што заста лісь без таба'кі. Бяльк., 184, Мсцісл.
Заўтра аб гэтай парэ. 170 Hoc., 44.
Заўтра — бог бацька. М. Грынблат, 1930, Мн.
Захацелася ад быка малака. Fed., 346, Ваўк. п.
Захацелася кабылі малака. 171. Pietk., 352.
Захацелася птушынага малака. 172 Fed., 346, Ваўк. п.
Захацелася ў пятроўку мёрзлага. 173 Янук., 31.
Захацеў ехаць шырокім возам па вузенькіх каляінах. Сержп., 17.
Захацеў рыбкі з юшкай. Аяцкйй, 36; Сержп., 73.
Захрыпелі грудзі — скора прыступяцца людзі. Добр., Слов., 258.
Зачынайце ў божы час, як у людзей, так і ў нас. Fed., 346, Ваўк. п.
Збіўся з капейкі. Сцяшк., 592, Кар.
Збіўся з ладу (толку). Fed., 169, 313, Ваўк. п.
Збунтава'ны — не п’я'ны, разбярэцца. Яўсееў, 49.
Званіў Апанас, да не па нас. Fed., 9, Аід. п.
Звастрыўся на адзін канец. Hoc., 48.
Звёў (з’ехаў) на пшык. I. Саламевіч, 1958, Слон.
Звёў хлеб на папку. 174 Fed., 54, Ваўк. п.
Згаварыцца з ім — бочку бобу з’еўшы. Там жа, 353.
Згаворлівы чалавек, бярэць, што ў рукі пападзець. Hoc., 48.
Згода на тры года. Fed., 354, Ваўк. п.
Здагадлівы як Сямёна Хімінага певень: зімой у пашню не йдзе.
а сцежачкай, сцежачкай ды ў мліва. Мат., 172, С. Прач., Пар.
Здаецца: што і певень смяецца. Зах., 252.
Здалёка відзіць тваё вока. Hoc., 48.
Здараецца на вяку і па спіне, і па баку. Л. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
Здра'стуйця! — Здрастуй.— Аткуда ты? — 3 Ча'вус.— Ці пойдзеш ты замуж? — А ча му ж! — Ці ўмееш работаць? — А, работаць... Добр., 65.
З’ела вала і барана, чатыры качачкі, гаршочак кашачкі, яшчэ мала. Дуб., 21.
З’еў яго жывога з патрахамі. Сержп., 38.
З’ехаў на пусты канец. 175 Fed., 136, Ваўк. п.
Зімна, што дух вон, а па'ра стаўпом. Fed., 355, Нав. п. Вар.: Ром., Бел., 295.
Зімова пара праходзіць, вясня на пара ідзе, летня пара прыдзе, асення пара надыдзе. Сцяійк., 350, Гродз.
Зірні, які ён марымоньчык. 176 Сержп., 97.
Зіяе, зіяе, да й блісне. Hoc., 49; Fed., 354, Ваўк. п.
Злазь з даху і не мні бляху. А. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
Злазь з даху, не псуй гонту. М. Грынблат, 1949, Мн.
Злодзей з-пад цёмнае зоркі. Сержп., 88.
Злосці не хапае. М. Грынблат, 1975, Лаг.
Злуе, сябе за хвост грызе. Сержп., 90.
Змёрз, аж зубы пакасцянелі. Fed., 374, Сак. п.
Знаемся мы на гэтых цымбаліках. Mien., 397.
Знаець, дзе ракі зімуюць. Hoc., 50; Pietk., 401. Bap.: Сержп., 27.
Знаеш ты з носу ў рот. Нікіф., 1928, 113.
Знаходка (не вялікая зна'йда) — тапор пад лавай (за лаваю). Ром., Бел., 297; А. Махнач, 1952, Уздз. 13.10.15. Bap.: DyЬоол, 23; Fed., 359, Ваўк. п.; Дразд.; Мат., 99, В. Бекіш, Маладз.
Знаці піва па задатку. Fed., 236, Ваўк. п.
Знаць не знаю, ведаць не ведаю, а дзела маё. Hoc., 50; Сержп., 7.
Знаю, што ты з Раю, да як завуць, не знаю.177 Hoc., 50; Dybotv., 22.
Зогтэр забачым, цо то (як тое) будзе.178 Fed., 46, Слон. п. Вар.: Сержп., 27.
3-пад яшчаркі падастае ўсе яйца. Мяц., 110, Кар.
Зрабіў — каму нага, каму галава. Мін.-Мал., 1977, 138, Нясв.
Зрабіў — махні-драла.179 Fed., 81, Ваўк. п.
Зрабіў на сваю голаў. /. Саламевіч, 1956, Слон.
Зрабіў нож на сваё горла. Fed., 206. Ваўк. п.
Зрабіў (робіць) у свіныя галасы.180 Там жа, 360.
Зрабіў, што камар носа не падточыць. А. Махнач, 1952, У здз. 13.10.15.
Зух з калом да мух. П. Аукша, 1969, Смарг. 13.10.64.
Зух супраць мух. Клышка, 391; В. Казачонак, 1969, Смал. 13.10.67.
I апалявала, а ўсё прайграла, Дуб., 25.
I верабей ногі не намочыць. А. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
I вокам не звёў. I. Саламевіч, 1958, Слон.
I горача, і боляча. Там жа, 57.
I грушкі — міну'шкі. Шатэрнік, 123, Сміл.
I гэта слова не мякіна.181 Hoc., 54.
I дзе гэта мех развязаўся? 182 М. Г рынблат, 1931, Дзярж.
I д.зе яго сіла падзявалась? Ці на ём чорт хлуд вазіў? 183 Добр., 106.
I думна, і шумна, а ў пяткі зімна. Dybow., 9; Fed., 84, Has. n.
I жарана, й варана (і жаранае, і па'ранае), й так кускамі. В. Рабкевіч, 1961. Кап. 13.9.5; М. Грынблат, 1970, Мн.
I з адзёжаю, і з ёжаю, з усім. М. Грынблат, 1967, Мсцісл. 8.1.106.
I здох, і ссох. Дуб.. 25.
I камара не скрыўдзіць. Сержп., 47.
I кокашы не задзёр. 184 I. Саламевіч, 1956, Слон.
I крошкі бацькавы (матчыны) пабраў. Fed., 180, Ваўк. п.
I лапкі ўгору падняў. Л. Царанкоў, 1960, Рэч. 13.9.2.
I лапці адкінуў. М. Г рынблат, 1976, .Лаг.
I мала, і няўдала. Сержп., 55.
I мая душа не балалайка. Т. Аапаціна, 1961, Рэч. 13.3.24.
I мая ж душа не лішняя. Сержп., 99.
I мой бацька так казаў. Hoc., 56.
I мой квасок не з трасок. Fed., 160, Ваўк. п.
I мухі не заб’ець (не абідзіць). Hoc., 56; М. Грынблат, 1960, Сір.
I на грош яму не веру. М. Грынблат, 1970, Лаг.
I на ногаць яму нічога не даў. Fed., 74, Ваўк. п.
I на панюх не будзе. Ром., Бел., 298.
I недаедкі і недаадзедкі.185 Fed., 200, Ваўк. п.
I
КНІГІ ОНЛАЙН
