Выслоўі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 520с.
Мінск 1979
I рэшата хмелю не здолею падняць. Pietk., 361.
I свет не чуў, і людзі не відзелі. Юрч., 1966, 29.
I слыхам не чуваць (слыхаць), і відам не відаць. Fed., 69, Ваўк. п.
I слеп, і кеп (і слепа, і кепа). Hoc., 57; Добр., Слов., 318.
I смалюць і агнём палюць. Hoc., 157; Fed., 284, Лід. п.
I смех і бяда. Hoc., 57; Fed., 303, Ваўк. п.
I спераду Каруся, і ззаду Каруся, і сама з сябе дзіўлюся, што харошая Каруся. I. Пазняк, 1962. Шчуч. 13.10.6a.
I так не добра, і гэтак не харашо. I. Саламевіч, 1960, Слон.
I там не цесна. I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
I там пірагамі варота не заткняны. Fed., 235, Ваўк. п.
I тату з таго свету пазавеш. Hoc., 57.
I тут гу-гу', і там гу-гу', і нічога разабраць не магу. Сцяшк., 593, Гродз.
I ты тут і я тут, а сабакі гаршкі б’юць. Fed., 269, Ваўк. п.
1 ў вус не дзьме. Л. Царанкоў, 1960, Касц. 13.9.2.
I ў цёмныя ночкі яму свецюць вочкі. Ляцкйй, 14.
I хочыцца, і коліцца, і мамка не вяліць. Бяльк., 388, Краснап.; I. Саламевіч, 1956, Слон.
I хухае і дзьмухае. Fed., 55, Ваўк. п.
I чорт ціхманам быў. Яўсееў, 106.
I чортава семя, і воўкава племя. Ройзен., 72.
I чуткі не чулі. Fed., 69, Слон. п.
I чуць — не чуў, і бачыць — не бачыў. А. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
I шчурачкі не пашлі.187 Сержп., 135.
I шыла, і мыла, і прала, і ткала — і ўсё языком. Ф. Янкоўскі, 1976, Глуск.
I я не я і рука не мая. С. Маісеенка, 1965, Жлоб. 13.3.25.
Ідзе, аж гудзе. Дуб., Нар., 5.
Ідзе, і яйка з галавы не зваліцца. 188 Сцяшк., 594, Шчуч.
Ідзі ляж, адкуль адвязаўся. М. Мельнічэнка, 1950, Гом. 13.3.29,
Іду на здабыткі, падвязаўшы лыткі. Добр., 114.
Ікаецца, нехта злом памянуў. 189 Дуб., 25.
Ім абы бібікі перабіваць. 190 Сержп., 44.
Індык думаў, думаў [папаў у мох] ды й здох. Сцяшк., 594. Маст., Янк., Дыял., I, 211; I. Саламевіч, 1957, Слон.; Pan., 250.
Індык думаў, думаў, ды ў шчы папаў. А. Яроміч, 1970. Стол. 13.10.70.
Індык думаў, дык галава аблезла. М. Мельнічэнка, 1950, Гом. 13.3.29.
Іх і вада не размые. Т. Багдзевіч, 1965, Шчуч. 13.10.6; Fed., 324, Ваўк. п.
Іх і вадой не разальеш. У. Іваноў, 1958, Мн.
Іх і цапом не развядзеш. Ляцкйй, 14.
Іх сам чорт не разбярэ. Fed., 259, Ваўк. п.
Іхмосця з Замосця. 191 Там жа, 349.
Ішлі лысы і пляшывы, найшлі яны грэбень.— Кідай яго аб зямлю — ён нам не патрэбен. Ляцкйй, 14.
Ішло брало, ехала паганяла. 192 Hoc., 57.
Ішло, вярцелася, да няві с куд.ы падзелася.193 Там жа, 58.
К яму добрыя словы не прыстаюць. Там жа, 71. Bap.: Fed., 282, Ваўк. п.
Ка ўсякаму па Якаву. Hoc., 94.
Каб годы маладыя, аддаў бы волы палавыя. В. Скідан, 1977, Акцябр. 8.77.137.
Каб гэта, што ты на мяне думаеш, даў сабачцы. то адразу скруціўся б. Fed., 84, Ваўк. п.
Каб ды кабы, дык у роце раслі б бабы', тады быў бы не рот, a [поўны] агарод.194 А. Фядосік, 1962, Капатк. 8.1.75. Вар.: Fed., 119, Ваўк. п.
Каб жа я каму калі што якое, атож ніколі нікому нічога (ніякага). Шпйл., Бел., 181; Dybow., 10; Fed., 203, Нав. п.
Каб, крый божа, не ўмеў дрыжаць, то памёр бы. Янк., 378.
Каб не плеш, дык і лысы не быў бы. Там жа.
Каб не тыя ста'ры леты, не стаялі б бабы гэты.195 М. Гоынблат, 1971, Глыб. 8.2.43.
Каб не ўмеў дрыжаць, то змерз бы. /. Саламевіч, 1956, Слон.
[Каб] ня ўрокам [і] другім бокам. Ром., Бел., 304; Н. Гілевіч, 1977, Ааг.
Каб прымеў, з тым бы з’еў.196 Hoc., 58.
Каб прымеў, то ачыма бы з’еў.197 Fed., 250, Ваўк. п.
Каб прымеў, то ў ложцы вады ўтапіў бы. 198 Там жа.
Каб стукнуў ды грукнуў, ну і была б рада. Аяцкйй, 15.
Каб то быў чалавек у бога.199 Hoc., 58.
Каб тое каб, да каб тое еслі, то самі б грыбы ў рот лезлі.200 Янк.
М., 92.
Каб ты ведаў, як я снедаў. Касп., 55, Сен.
Каб штодзень, то й нядзеля, а што хата, то й вяселле. Дуб., Hap., 1.
Каб я быў добры, то даўно б свінні з’елі. Fed., 79, Ваўк. п.
Каб я ведаў хаця, колька канцоў у баране. Там жа, 331, Слон. п.
Кавалер — ад зямлі не адрос. Мат. Гом., V, 132, Нар.
Кавалер—старому кату па калена. М. Грынблат, 1978, Кар.
Кажын знаець, што на вялікадня празнік. Добр., Слов., 276.
Казалі-гаварылі, ходзіць Базыль да Марылі. М. Грынблат, 1954. Свір.
Казаць е што, да слухаць няма чаго. Шатэрнік, 126, Сміл.
Казлы драць ён разумны. Аяцкйй, 16.
Калі б не плеш, і гола не было б (Калі гола, дак і плеш). Hoc., 63, 64.
Калі б усё раўно, то лазілі б у акно, a то ходзяць у дзверы. 201
М. Мельнічэнка, 1950, Гом. 13.3.29.
Калі вошы не з’ядуць, то й жыжка не заб’е. 202 Аяцкйй, 16.
Калі ёсць харчы , дык і далей тарчь/. /. Назіна, 1977, Краснап.
Калі медзь, дак і каўшом. 203 Hoc., 64.
Калі мёд, то і з ложкаю. Fed., 188, Слон. п.
Калі не дубчыкам, то бізунчыкам. Hoc., Слов., 25.
Калі пераліўкі, калі недаліўкі. Добр., Слов., 587.
Калі розуму ў галаве няма, дык шапка не дасць. Бяльк., 389, Касц.
Калі свішчуць, нас ішчуць. Hoc., 65.
Калі так, дак так, а не так, дак ніяк. Сержп., 8.
Калі ты слепяндра , дык бяры вочы ў кулак і глядзі. Яўсееў, 94.
Калі церці, дак да смерці. Мін.-Мал., 1974, 187, Пух.
Калода, калода, ці дождж, ці пагода. 204 Сцяшк., 209, Свісл.
Каля губ цякло, да ў рот не папала. Hoc., 66.
Камнем на дно кануў. 205 Там жа, 59.
Каму водкі, каму піва, а каму дзявок давай жыва. М. Грынблат, 1976, Ваўк. 8.76.113.
Каму здалося, а мне збылося. Hoc., Слов., 204.
Каму, каму, а куцаму хвасту дастанецца.206 Hoc., 67; Дуб., 27. Вар.: Сержп., 40.
Каму, каму, а што сіваму каню дастанецца болей усіх. 207 Ром., Бел., 299.
Каму, каму?—Мне аднаму. Там жа. Камэд’я з вотцатам. Fed., 134, Ваўк. п.
Каму? — Нікаму, а сіваму каню. 208 Hoc., 67.
Каму па каню, а мне два. Fed., 148, Ваўк. п.
Каму смех, а каму гілэхтэр. 209 Крапіва, 252.
Каму што, а Барысу ла'дкі. /. У ласава, 1970, Кір. 13.10.89.
Каму што, а Сымону селядца. Я. Качан, 1969, Паст. 13.10.67.
Камя'ча, а нас не бача. Ром., Бел., 299.
Канца і меры не было. Fed., 135, Сак. п.
Кап, кап, ды не цячэ. /. Саламевіч, 1957, Слон.
Капейка свярбіць. 210 Pietk., 324.
Капялюш — адзін у Расіі, першы ў свеце. М. Грынблат, 1949, Бабр.
Карміў аўсом, а забіў каўшом. В. Ганчаронак, 1960, Відз. 13.9.26.
Карона з галавы не спадзець. Hoc., 68.
Касі ў халадку'— прынясу мядку'. Добр., Слов., 964.
Кату' на адзін зуб. I. Саламевіч, 1966, Слон.
Кату' па пяту'. 211 Янк., 477. Вар.: Сцяшк., 584, Кар.
Кату па пяту', пчале па крылле, сабаку па хвост. Янк., Дыял., Ill, 160, Глуск.
Кату па пяту , раку па ву'сы. Ройзен., 72.
Ка'ўкнуў на тэй свет. Hoc., 59.
Качаргою запісаць на сцяне (у коміне).212 Дуб., 28; Fed., 133.
Каша наша, a боршч ваш. Pietk., 374.
Квіта, пане Мікіта. Шатэрнік, 134, Сміл.; Дуб., 27.
Кеп, дурань, блазен, тры штукі разам. 213 Hoc., 60.
Кідаецца асою ў вочы. Dybotu., 12; Fed., 143, Слон. п.
Кіну, рыну, ды пайду. Dybotu., 12.
Кісялём удавіўся. Fed., 144, Ваўк. п.
Кіслы, аж за віскі цісне. Fed., 144, Ваўк. п.
Кісла, аж Масква відна. А. Корсак, 1961, Асіп. 13.9.11.
Кішка ў кішку лезе.214 Fed., 145, Ваўк. п.
Кішкі парваць трэба. Hoc., 62.
Клец у клец. Дуб., 27.
Кля'не, аж трава вя не. Fed., 145, Сак.. п.
Кляне' на чым свет стаіць. Там жа, Ваўк. п.
Козлік, козлік, выстаў рогі, дам тры грошы на пірогі. Ром., Мат., 83.
Колькі буду жыць, на яе след не ўвайду.215 М. Грынблат, 1967, Мсцісл. 8.1.106.
Колькі? —Тры.— Hoc падатры. I. Саламевіч, 1959, Слон.
Конікі гагочуць, піценькі хочуць. Сержп., 62.
Конь чужы, хамут не свой, паганяй, не стой. Р. Мухляда, 1965, Шчуч. 13.10.5.
Корму, хоць запалі'. 216 Клышка, 243.
Коса, крь/ва, абы жь/ва. М. Грынблат, 1976, Ваўк. 8.76.113.
Косцю (колам) у горле сядзіць (сеў). Hoc., 68; Fed., 150, Ваўк. п.; Л. Царанкоў, 1960, Касц. 13.9.2.
Кот за адзін абед з’еў. Fed., 150, Ваўк. п.
Коўгае тут ні сця7, ні любя/.217 Мат., 155, Н. Калоша, Кар.
Красці, дык мільён, а калі спаць, дык з каралевай. М. Грынблат, 1977, Кар.
Круком HOC у губы ўрос. Hoc., 70.
Круці, не круці, а заплаці. М. Грынблат, 1978, Кар.
Круць направа, круць налева — высокія ганкі. Добр., Слов., 120, Смал. п.
Крывавы наш грош. Fed., 117, Ваўк. п.
Крышы'ць буракі на воба бакі.218 Добр., Слов., 44, Смал. п.
КугаЧ Я табе не слуга'. Дуб., 27; Hoc., 70.
Куге'ня з маслам не каша? 219 Дуб., 27.
Куды лезеш (прэшся) на злама'нё галавы (карку). I. Саламевіч, 1960, Слон.
Куды мяне вядзеш з лапцямі на кут? Hoc., 70.
Куды някрытая цябе нясець? Добр., Слов., 479.
Куды ты лезеш? — Куды людзі, там і я. Дуб., 27.
Куды ты ўжо так прэшся скарэй? Ці там ужо сцены мёдам намазаны? М. Г рынблат, 1979, Кар.
Куды цябе гоніць чортава хвіля? Шатэрнік, 294, Сміл.
Куды я, туды й доля мая. Там жа, 141.
Кукараку' (кукарэку), баба ў раку' (у рэку), а дзед за ёю з качаргою. Hoc., 70; Hap. лекс., 178, Г. Юрчанка, Мсцісл.
Кукіш [да] у кішэні [даў]. Дуб., 27; Hoc., 70.
Кукішам нос падцёр. Hoc., 70.
Куксаю нос падцёр. Fed., 156, Ваўк. п.
Кукурыку' на сваю галаву'. Ляцкйй, 18.
Кулачок пад бачок, камень пад галоўку. Fed., 156, Слон. п.;
I. Саламевіч, 1964, Докш.
Кумаге'р на клёцкі. 220 Hoc., 71.
Куме, добры суседзе, згінула сякерка па тваім следзе; не кажу, што ты ўкраў, а прашу, каб аддаў. Янк., 380.
Куме, куме, воўк казу лу'ме! — Няхай, кумку, валачэ, нябось — і твая не ўцячэ. Там жа.
Ку'ме, куме, дурны ву'ме! Хадзі за сем міль у піва.221 Hoc., 71.
Кумка, хадзі, пагаворым аб людзей.— Эй, ду'рынька, што мы будзем аб людзей гаварыць, калі аб нас людзі гаворуць? Аяйкйй, 18.
Купі ды і лупі.— А калі купіла хвост залупіла. «Полымя», 1975, № 12, с. 105, Р. Сабаленка.
Купіла б каня', ды няма хамута і ваза'. Ворожб.
Купіла прытупіла. Мат., 62, М. Яўневіч, Бял
Купіў без грошай. Fed., 157, Ваўк.. п.
Купіў бы платок на ле^у, да дзенег нету. Добр., Слов., 657.
Купіў чорта з рагамі за свой грош. Fed., 157, Ваўк.. п.
Курыца не падбярэць. Hoc., 71.
Курэц — ад старога лапця. Л. Царанкоў, 1960, Касц. 13.9.2.
Куса'нік будзець услед бегаць. 222 Hoc., 71.
Кусочак з карові насочак. Там жа.
Кусочак з камаровы насочак. Fed., 159, Ваўк. п.
Кухарка святога Марка. 223 Там жа, 178.
Лаецца, аж вантробы выварачвае. Сержп., 95.
Лаецца, дзе нап’ецца, там і валяецца. М. Грынблат, 1976, Мн.
Лаза ўсім граза. Добр., Слов., 379.
Лайка, то не байка. Сй,яшк., 596, Воран.
КНІГІ ОНЛАЙН
