Выслоўі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 520с.
Мінск 1979
Ласку страціш і па карку сха'піш. Дуб., Нар., 2.
Ласун на клёцкі. Fed., 170, Ваўк. п.
Ласы на мартаплясы. 224 Дуб., 33; Hoc., Слов., 265.
Лбом дзверы адчы'ніць. I. Курбека, 1961, Докш. 13.9.7.
AeZKa4 ле'кача зляка'ўся. Нар. лекс., 102, М. Аляхновіч, Пін.
Лень, адчыні дзвер! — Падай качаргу, то я з печы адчыню. Гйльт., 291, Пруж. п.
Лень, адчыні дзверы, a то згарыш. — Хоць згару, а не адчыню. I. Сагарава, 1950. Браг, 8.1.35.
Лепш малы рублік, чым вялікі дзякуй. A. Таранда, 1969, Міёр. 13.10.60.
Лепш прапіць, ніж згубіць. Fed., 244, Ваўк. п.
Лес няроўны і людзі няроўныя. М. Грынблат, 1976, Кар.
Лёг, згарнуўся, устаў, страхнуўся ды й пашоў. Fed., 161, Ваўк. п.
Лёг, сагнуўся, устаў, страпянуўся. Hoc., 73.
Лёстачкамі дух дастае. 225 Fed., 167, Ваўк. п.
Лжэ, аж з-за каўняра курыць. Т ам жа, 171.
Лжэ (гаворыць), не падсяваючы. Там жа; В. Калюк, 1965, Нав. 13.10.6.
Ліжа лапкі на чужое дабро. Fed., 169, Ваўк. п.
Ліс у авечай скурцы.226 Fed., 166, Ваўк. п.
Ліса [ад дажджу] і пад барану хавалася: то ў зуб, то ў прут, ды ўсё міма. Янк., Дыял., I, 213; Янк. М., 49.
Лісіца ад дажджу й пад барану хавалася: He ўсякая, казала, капля дастанець. Выпісы.
Ліха стала, ці ад круп, ці ад сала. Hoc., 73; Сержп., 82.
Лічы, хіба лапці разуўшы. Сержп., 27.
Лічыў бы, да нечага. Fed., 166, Ваўк. п.
Лопнуў форс, прапалі грошы. 1. Назіна, 1977, Краснап.
Лье ваду ў рэшата. А. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
Лье ваду ў халяву. Там жа.
Любіць і курчаты і дзяўчаты. Dybow., 7; Fed., 168, Нав. п.
Любіць павесяліцца, асабліва паесці. М. Грынблат, 1978, Кар.
Любоў гэта ого! Як кароста. Там жа.
Людзі ядзяць камы\ да не мы. Добр., Слов., 338.
Лягчэй вырваць стары дуб з карэннем, чым у старой дзеўкі метрыку здабыць. М. Грынблат, 1977, Стаўб.
Лядашцік перале'цеў яму. 227 Шпйл., Бел., 183.
Ляжыць і хвост адкінуў. Сержп., 80.
Ляйчы на пад хвост трапіла. Янк., Дыял., I, 214.
Лятаець, стракоча, відна піткі хоча. 228 Аяцкйй, 19.
Ляцеў, як хацеў, па'даў, як бог даў, а ўставаў — азіраўся. Янк., Дыял., 111, 161, Глуск.
Магазіншчыца: На цэбар шапкі няма. М. Грынблат, 1979, Кар.
Магнат такі нашоўся! 229 Касп., 184, Сен.
Мазгі без чэрапа. Аяцкйй, 19.
Ма'е зубы на продаж. 230 Fed., 360, Ваўк., п.; Pietk., 101.
Ма'е мазгі малыя. Fed., 181, Слон. п.
Ма'е нож на горле. Там жа, 112, Ваўк. п.
Маеце па дзве дзюркі ў носе, нюхайце патросе. Там жа, 203, Сак. п.
Майстар [варты] на ўсякія (усялякія) жарты. Аяцкйй, 19; Сержп., 66, 68.
Майстар да кабылы з ножыкам. 231 Fed., 175, Ваўк. п.
Майстар і чытаць, і пісаць, і з гаршкоў хватаць. Hoc., 76.
Малаве'ля, малаве'ля, да й шмат узяла'. 232 Сцяшк., 279, Дзятл.
Малады, але спелы (ранні). Янк., 483; I. Саламевіч, 1958, Слон. Малы! Пасі валы! —А ты, вялікі, пасі індь/кі. Янк., Дыял., I, 214.
Маляванага чорта баіцца. Сержп., 184.
Мала алею ў галаве. Fed., 101, Ваўк. п.
Малое шчанё, а цяўкае. Клышка, 69.
Малы з халумі'нкай і дуракав/нкай, з зайцам у го'лаве. Добр., Слов., 183.
Ма'ніць і не смяецца. I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
Мароз, аж зоры трамацяць. Fed., 179, Ваўк. п.
Мароз, аж іскры сыплюцца. Там жа.
Мароз, аж неба зелена. I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
Мароз прышчаміў нос. Hoc., 79.
Мароз траскі'м трашчыць. Fed., 178, Ваўк., п.
Марцовы кавалер. 233 Там жа, 140.
Масла згасла, сала растала, а каўба'сы каты' з’елі. Там жа, 180.
Масла пагасла, а сала пата'ла. Pietk., 378. Bap.: Дуб., 56.
Масла пагасла, сала пата'ла, а кілбасе ліха стала. Аяцкйй, 20.
Масла пагасла, сь/ры ў Мазь/ры. А. Корсак, 1961, Асіп. 13.9.11.
Маўляў, і праўда. Сержп., 76.
Маўчаў, маўчаў, а тады зусім сціх. Янк., 381.
Маўчаць, пакуль зубы тырчаць! Мат., 120, Г. Варава, Глуск.
Махні-драла, а я за ім. 234 Ром., Бел., 300.
Маці (моц) божая! Я ад плоту, а яна да (а мяне к) плоту Tyszk., 424; Hoc., Слов., 419; Дуб., 31; Шейн, 478.
Мачу'лі, мачу'лі, што вы там пачулі? Аяцкйй, 20.
Мачыха' — чортава саха/. ІІан., 26.
Машкары цябе ведаюць! Касп., 188, Беш.
Ма ю якоесь лап/кла. 235 Сержп., 7.
Мая натура, як у таго тура; маё сардэ'нька за'ўшэ весяле'нька. Fed., 199, Ваўк. п.
Мая рэч — хватай маўчаць. Там жа, 261.
Меншы ад травы. Fed., 177, Ваўк. п.
Месяц, дзе ты быў? — У лес хадзіў.— А што рабіў? — Лыка лупіў.— А дзе схаваў? — Мядзведзь забраў. Луж., 48.
Меў чорт урадзіцца, да пятух запеў. 236 Шпнл., Бел., 184.
Мех, людзям на смех. Сержп., 93.
Між двама' сякерамі прапала. 237 Fed., 244, Ваўк. п.
Мікіта, сюды, Мікіта, туды, а ў Мікіты порткі ўпалі: дык ён ні туды, ні сюды. В. Рабкевіч, 1961, Кап. 13.9.5.
Міла, няміла — вазі, кабыла. Аяцкйй, 20.
Міма мядзведзя да ў сцяну. Ром., Зап., III, 223.
Мінаў, мінаў ды не ў тыя вароты папаў. Дяйкйй, 20.
Мінуліся тыя лату'ты. Ром., Бел., 300.
Многа ты знаеш: із носа да ў рот, да па пузу пама/заць. 233 Добр., Слов., 748.
Мог бы я з мяшком цішком. М. Грынблат, 1975, Мн.
Можна на пальцу спячы. 239 Fed., 213, Ваўк. п.
Мой магарыч, а твае грошы. Ройзен., 73.
Морда ёй не зачыняецца. Fed., 189, Ваўк. п.
Мука' як мука7, пака не находзінь ка/тняя рука. 240 Добр., Слов., 316.
Мулка на сэрцы, аж бляваць верне. Сержп., 83.
Мур, мур, ды на печ. Сем.
Мусі ты глу'хі на адно у'ха. Fed., 110, Ваўк. п.
Мусі яго ваўкі з’елі. Там жа, 340.
Мусіць астаткі ў печ высыпаў.241 Сцяшк., 599, Ашм.
«Мусіць» за вуха ўкусіць. 242 Янк., Дыял., I, 215.
Мусіць мы будзем біцца ці мірыцца [чаму вы мне сніцеся]. Fed., 29, Ваўк. п.
Мусіць старшы чорт жэніцца. 243 Там жа, 69.
Мусіць у лесе штось вяліка здохла. 244 Там жа, 353.
Муха, ёй жа і му'ка. 245 Hoc., 81.
Муха, муха, хоць табе му ка, дасыта напілася, удоваль накупалася. Цяпер я па табе памінкі спраўлю.246 Ляцкйй, 22.
Муха-яруха. 247 Hoc., 81.
Мухі ў носе завяліся. Сержп., 31.
Мы з ім жывём у адзін дух. Fed., 367, Ваўк. п.
Мы з табой, як рыбка з вадой: ты пад лёд, а я на лёд. Can., 262.
Мы з вамі з пірагамі. Dybow., 13; Fed., 235, Нав. п.
Мы і самі з вусамі, толькі адно нос не аброс. Hoc., 81; Fed., 342.
Ваўк. п. Bap.: Pietk., 348.
Мы шчанят умесце не ксцілі. Юрч., 1972, 185.
Мыла не мыла, грошы заплаціў, то еш. I. Саламевіч, 1955, Слон.
Мышка вочы з’ела. 248 Сержп., 186.
Мядзведзь падышоў да мужыка да нюх-нюх, ды й пайшоў, а ў мужыка ўсе блохі са страху падохлі. Там жа, 184.
Мяне доля не спазнала. Дуб., 36.
Мяне ў тваіх гадах у мяшку/ не злавілі б. I. Цішчанка, 1975, Слаўг. 8.75.104.
Мяшок яму прадаўся. Fed., 183, Ваўк. п.
Мяшчанская ўхватка. 249 Hoc., 82.
На адно вока глухаваты. Янк., 381.
На адно вуха слепаваты. Там жа.
На баранкі зарабіў. Hoc., 82.
На Беларусі ўсе Марусі. Г. Барташэвіч, 1977, Саліг. 8.77.131.
На бок, свіны лабок, бо баравік едзе! 250 Fed., 22, Ваўк., Г родз. п.
На бяду і розум адняло. Там жа, 27, Ваўк. п.
На бязлюддзі і мы людзі. Сержп., 31.
На вадзе пісана. Аяцкйй, 22; Сержп., 126.
На вушах стаяць будзе, а сваё будзе пра/віць. I. Саламевіч, 1974, Слон.
На вярбе грушы (грушкі) растуць. I. Аамека, 1965, Ваўк. 13.10.2. Bap.: Dybow., 14; Hoc., 82; Pietk., 322.
На вячэру зловіш цяцеру. Янк., 381.
На вячэру ягль/, што так спаць ляглі. Сйяшк., 599, Смарг.
На гарачыя губы (зубы). 251 Fed., 120, 360, Ваўк. п.
На гарачыя зубы ўзяўся. 252 Там жа, 324.
На гэта лета добра і гэта. М. Грынблат, 1970, Ааг. Bap.: Hoc., 83; Сержп., 78; Fed., 163, Ваўк. п.
На гэтым свеце ні ў ком праўды ня.ма ні грошкі, толькі ў аднаго мяне, да ў маёй жонкі трошкі. Hoc., 84.
На звей вецер гаворыш (сказаў). Fed., 108, 330, Ваўк. п.
На зямлі не валяецца. М. Грынблат, 1971, Ааг.
На ім аж скура гарыць. А. Царанкоў, 1960, Касй,. 13.9.2.
На кел узяў. 253 Шпйл., Бел., 184.
На кішанковыя сухоты хварэе. Fed., 293, Ваўк. п.
На кожнае слова атвет гатовы. М. Грынблат, 1976, Маст. 8.76.113.
На крывой казе ездзіць. Юрч., 1974, 122.
На пана хварэе (захварэў). Сцяшк., 599, Шчуч.; Fed., 216, Ваўк. п.; У. Іваноў, 1958, Мн.
На пень брахаць, на калоду ту'каць. Янк., 485.
На пень брэша. Дуб., 40.
На печку лёг і, як добры, уздыхаець. Добр., Слов., 65, Смал. п.
На работу бокам, а з работы скокам. 254 М. Грынблат, 1975, Мн.
На сем сажон пад зямлёю бачыць. Сержп., 135.
На сем сукоў садзіцца. 255 Hoc., 88; Л. Царанкоў, 1960, Хоц. 13.9.2.
На старадаўны (стары) сметнік варочайся. Fed., 305, Ваўк. п.
На тваю цешчу мядзведзь напаў, чуеш? — Калі напаў, то няхай сам бароніцца. Г. Цітовіч, 1978, Гом.
На тое лета, пасля абеда, гэтакай парой. Ляцкйй, 24.
На той бок ядлаўйа' бяжыць, дзеўка, як гаўца'. 256 Fed., 96, Ваўк. п.
На той час і розум адняло. Ляйкйй, 24; Сержп., 21.
На том свеце разлічымся вугалькамі. Fed., 260, Ваўк. п.; I. Саламевіч, 1959, Слон.
На том свеці знайду лепшага ў смецці. Fed., 308, Ваўк. п.
На, у губці твае ножкі. 257 Нікіф., 1924, 16.
На хвост сарокі начапі. Hoc., 90.
На хрыстоўдзень не рассмяецца. 258 Добр., 10.
На чэраве (лысіне) боб малоціць. Сержп., 47, 68.
На што нам што, калі ў нас во што. Ром., Бел., 302.
На Юр’я, як рак свіснець. 259 Ryp., 214.
Набегалася на свой хвост. Сцяшк., 600, Дід.
Набіта сечкай галава. Там жа, Ваўк.
Набок з дарогі з доўгім носам. Сержп., 68; Fed., 205, Ваўк. п.
Наваліўся, каб за што — за яйцо. Fed., 199, Слон. п.
Нагаворыць цэлы мяшок. Ройзен., 74.
Над цудам цуда, над дзівам дзіва. Дуб., 43.
Надаеў богу і людзям. Fed., 194, Ваўк. п.
Надаеў мне горш горкае рэдзькі. Сержп., 48.
Надаесць летам вароты запіраючы, а зімой нос уціраючы. Дяцкйй, 22.
Наелася мяса, напілася малака і не глядзі на такога дурака. Fed., 182, Ваўк. п.
Наеўся круп шылам. Там жа, 153.
Наеўся лёку, аж пашоў бокам. Бяльк.., 249, Крыч.
Наеўся, напіўся, лёг спаць і акрыўся. М. Грынблат, 1976, Кар.
Накаваў лемяшоў, а сам к чорту пашоў. Касп., 345, Сен.
Наліўся і нікому не хваліўся. -4. Ткачова, 1965, Арш. 8.1.97.
Налічы тры тале'ры, каб любілі кавалеры. Касп., 307, Сен.
Нам з ім не парасят хрысціць. Ром., Бел., 301.
Нам што ў вастрог — што на цёшчын пірог. М. Грынблат, 1970, Лаг.
Нам, як людзям, а вам, як выпадзе. Ляцкйй, 23.
Наму'віў поўну шапку па'цераў. Fed., 207, Ваўк. п.
Наплюй да й размаж.260 Hoc., 87.
Напрасна глядзеў чэраз прасла: нічога не бачыў. Ляцкйй, 23.
Нарэзаў батрацкія скрылькі. 261I. Гутараў, 1960, Маг.