Выслоўі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 520с.
Мінск 1979
Насмяяўся кашэль із вярэні.262 А. Фядосік, 1962, Капатк. 8.1.76.
Наступіў на пробку. 263 Там жа, 1959, 8.1.44.
Насып солі на хвост, то й зловіш. Fed., 356, Ваўк. п. Bap.: Hoc., 89.
Натрасешся, пакуль данясешся. Hoc., 89.
Нахапіўся з каўшом на брагу. Fed., 194, Ваўк. п.
Нахля ліся вады, аж жываты звінелі. Сцяшк., 311, Шчуч.
Начапі на сваю шыю, а я к табе прышыю. Hoc., 90.
Начнэй воўк знаець толк. Добр., Слов., 490, Смал. п.
Начорта? — У чорта спіна цёрта. М. Грынблат, 1967, Мсцісл. 8.1.106.
Начую да й не чую. 264 Добр., Слов., 490.
Наша дзела здзелаць цела, а бог душу ўставіць. М. Грынблат, 1938, Мн.
Наша дзела мельнічнае, падкруці ды й сядзь. Там жа, 1951, Хойн.
Наша дзяжа просіць ве'хця і нажа. Мат., Гом., III, 213. Чач., Жлоб., Добр., Гом.
Наша ўзяла і рыла ў крыві. Hoc., 90; Дуб., 37 а.
Нашай дзярэўні ахмістрыня. Аяцкйй, 24.
Нашаму механошу пірог з калошу. 265 Добр., Слов., 335.
He адзін дзівіўся, да нос скрывіўся, а твой і дужэй зламаецца. Там жа, 167.
He адзін сабака Лыска. Fed., 269, Ваўк. п.
He адзін сляпы бачыць. Нікіф., 1924, 14.
He баба, а конь грабежны. /. Саламевіч, 1971, Слон.
He баба, а салдат. Добр., Слов., 857.
He бойся, усё будзе ў бе/рдзе. М. Грынблат, 1976, Кар.
He будзе так нідзе, як у нас на калядзе': каўбас, верашчакі еш, хоць апражыся, скінь світу, садзіся да й расперажыся. Сержп., 67.
He будзь ты такая сярду ння, a то будзеш у мужыка цераз кій скакаць. Бяльк. 439, Краснап.
He вазы на ём вазіць. Добр., 106.
He варт боскага паджыцця. Fed., 327, Ваўк. п.
He варт ён яго ўсцілкі. Fed., 328, Ваўк. п.
He варт за хлеб. Там жа.
He варт зломанага гроша (шэлега). Т ам жа.
He варт мізінага пальца яго. Там жа.
He варт яго нагі (падэшвы). Там жа.
He варт яму ботаў чысціць. Там жа.
He варта выедзенага яйка. А. Царанкоў, 1960, Крыч. 13.9.2.
He ведае а божам свеце. Fed., 331, Ваўк. п.
He ведае, на каторую ногу ступаць. Там жа, 195.
He ведаю, што рабіць і што чыніць, але трэба ж неяк жыць. М. Грынблат, 1977, Кар.
He вучы кульгаць: і так ногі баляць. Янк., Дыял., I, 215.
He выпэндзам, але проша вон. I. Саламевіч, 1972, Слон.
He вялікае дабро. Fed., 72, Слон. п.
He вялікае свята. Ром., Бел., 302; Аяцкйй, 25; Fed., 307. Ваўк. п.
He вялікае шчасце. I. Саламевіч, 1971, Слон.
He гарлавая справа. 266 Fed., 287, Ваўк. п.
He гарэў, не балеў, калапенькі паеў. Дуб., 38.
He глядзі, што я пла чу — паганяй сваю клячу; ні глядзі, што я рь/гаю — паганяй сваю рыжую. Добр., 114.
He гні вязе/лля! 267 Добр., Слов., 113.
He да шмыгі прышло. 268 Hoc., 97.
He дадасі, і не даясі. Там жа.
He дала нічога, нат пальца абвярцець. Fed., 74, Ваўк. п.
He дасць сябе за вус закруціць (закруну'ць). Там жа, 342.
He дачакаўся свянцонага яйца. 269 Там жа, 72.
He дзеўка, маліна. Добр., Слов., 386.
He дзяцей у яго ксціць. Hoc., 97.
He еш, не пі і з хаты вон. Мяц., 180, Стаўб.
He жыццё, а маліна. У. Іваноў, 1938, Мн.
He з аднае дзяжы хлеб еў. Fed., 53, Ваўк. п.
He з аднае студні воду піў. Там жа, 325.
He з адной табакеркі таба7ку нюхаў. Там жа, 309.
He з вялікага балота чорт. Ром., Бел., 303.
He з ломанага граша (шэлега). Fed., 118, Ваўк. п.
He з парожняй бочкі затычка. А. Махнач, 1952, У здз. 13.10.15.
He з пустога хлява затычка. Шырма, 206.
He з тваім носам. Ром., Бел., 304; Аяцкйй, 28; Pietk., 332.
He з тваім розумам. Сержп., 96.
He з тваімі рукамі. Ром., Бел., 304.
He з тае бочкі пачаў. Fed., 208, Ваўк. п.
He з цукру, не растанеш. Там жа, 59.
He за валамі ходзіш. Там жа, 49.
He за вочы, да ў вочы. Там жа, 335.
He за сахою хадзіць (ходзіць). Hoc., 97; Mien., 397.
He задрамаў і на волас. Fed., 347, Ваўк. п.
He заедзем,— будзем загараць. М. Мельнічэнка, 1950, Гом.
13.3.29.
He засыпай солі за скуру нікому. Fed., 285, Ваўк. п.
He за што рукой ухапіцца. Ром., Бел., 303.
He згарыць, чаго спяшаешся. Fed., 306, Ваўк. п.
He здарылася хлеб-соль есці, а здарылася пабіцца. Дяцкйй, 27.
He ззаду ж у мяне вочы. Ром., Бел., 308.
He злуй вельмі, бо вантробы перагараць. Fed., 356, Ваўк. п.
He знаецца на фарбованых лісах. 270 Там жа, 166.
He знаеш, дзе найдзеш, дзе пацяраеш. Добр., Слов., 422.
He ідзе (не пашло) рукою. Pie\k., 340.
He йдзець сучка ў баразну'. 271 А. Малаш, 1975, Докш.
He йшло, не ехала. Ром.., Бел., 303.
He кажы да, бо (а то) заесць нуда'.272 Ляцкйй, 26; Ром., Бел., 303.
He канешне сягодня, не канешне заўтра, а прыеду к табе. Добр., Слов., 479.
He кіем, дык палкаю, адной паганялкаю. Г. Румоўская, 1960, Пліс. 13.10.40. Вар.: Мяй,., 173, Стаўб.
He клюй дупло, у гатовае лезь. I. Цішчанка, 1972, Слаўг.
He крычы, бо на лета за гуртовага пастуха згодзім. Клышка, 227.
He ламайся, кісель: не луччы людзей. Добр., Слов., 321, Дух. п.
He ляжыць на карку. Hoc., 100.
He мае клёку ў галаве. Янк., 490.
He мае ў галаве толку. Fed., 312, Ваўк. п.
He мантуламі корміць. 273 Hoc., 100.
He мне казаць, не табе слухаць. Юрч., 1969, 116.
He можа ні дыхнуць, ні зіпнуць. 274 Fed., 90, Слон. п.
He на дажджу (дварэ) стаіш, за каўнер не льецца. Там жа, 289, Ваўк. п.
He на тое жучка вые, каб ты да мяне хадзіў. Аяйкйй, 26.
He на тую нагу бот надзеў.275 Hoc., 100.
He над маім каркам. 276 Fed., 137, Ваўк. п.
He нашага поля ягадка. Ляцкйй, 26.
He, не дурак, з веку так. Юрч., 1972, 257.
He нукай, бо яшчэ не запрог. 277 М. Бандарэнка, 1966, Маз. 13.3.29.
He па зубах гэта табе. Hoc., 101.
He па кляпу лямка. Ляцкйй, 27.
He па шчуччаму вяленню. Hoc., 109.
He па простай гэта кабыле. Fed., 132, Ваўк. п.
He пад калодаю (плотам) ляжаць. Hoc., 101. Bap.: Сержп., 58.
He пад плотам валяецца. Сержп., 58.
He паможа і не зашкодзіць. Fed., 215, Ваўк. п.
He памрэ, жыў будзе; жыў будзеш, тут будзеш, памрэш, там будзеш. Ляцкйй, 27.
He папаў (не пашло) у точку. Fed., 312, Ваўк. п.
He паследняя спіца ў калясніцы. Hoc., 102.
He перажаваўшы кажаш (сказаў). Fed., 142, 279, Ваўк. п.
He перапу'сціць на макавае зярнятка. Там жа, 227.
He песня, а дрындушка. Шатэрнік, 88, Сміл.
He плюй, яно да канца такое. М. Мельнічэнка, 1950, Гом. 13.3.29.
He плямкай і не гамкай. 278 Fed., 237, Ваўк. п.
He пойдзем да ра'біна на справу.279 Там жа, 255.
He проста з моста. 31. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
He пужайся, я і сам баюся. /. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
He Пятровы дзень, па два разы не буду гаварыць. Ляцкйй, 27.
He рада жаба, што павесілася (вешаюць), яшчэ і нагамі трасе (трапеча). Fed., 362, Свянц. п.; I. Саламевіч, 1964', Слон.
He раззяўляй рота, бо варона ўляціць. Fed., 262, Ваўк. п.
He руш, не чапай, не твая тут справа. I. Курбека, 1961, Докш. 13.9.7.
He руш Рыгара', хай ляжыць, як гара'. Сцяшк., 602, Гродз.
He свой брат, не скажаш. Hoc., 103.
He скачучы, то плачучы. Fed., 279, Ваўк. п.
He спамыліцца: каму «дабры'дзень», а каму — «добры дзень». Янк. М., 127.
He сядзелася, не ляжалася. М. Грынблат, 1967, Шкл. 8.1.106.
He тваім зубам гэта кусаць. Hoc., 104.
He тваім носам [клюваць]. Т ам жа. Bap.: Fed., 205, Ваўк. п.
He твайго носа дзела. I. Саламевіч, 1957, Слон.
He ткаха, не праха, а язык, як плаха. Добр., Слов., 483.
He той чорт, што ты кажаш. Аяцкйй, 31.
He тпрукай, грыбы паб’еш. 280 Hoc., 102.
He тваім носам [клюваць]. Там жа. Bap.: Fed., 205, Ваўк. п. М. Грынблат, 1975, Мн.
He трэба многа! 3 арэх таго, на тры дні паеў. Hoc., 104.
He тыкайся са мною, я з табою свіней не пасвіў. 282 Fed., 315, Ваўк. п.
He ў свае штаны ўбраўся. Hoc., 95.
He ў свой дух есць. Dybow., 15.
He ў тое трапіў. Сержп., 128.
He ў тую яны дуду граюць.283 Fed., 84, Ваўк. п.
He ў це'менё біты. Там жа, 58.
He ў яйць/ пішчыць. 284 Там жа, 124.
He ўдавілася — з’явілася. Сах.
[He] удалося бабе забіць лося. Tyszk., 424; Шпйл., Бел., 186. Вар.: Сержп., 128; Hoc., 166.
[He] узяў бога за бораду 285 Fed., 38, Ваўк. п.
He ўзяў на макуліначку. 286 Там жа, 324.
He ўсе ўкупімся ў твой розум. 287 Там жа, 263.
He ўсё ў бердзе [яму, мне]. 288 Там жа, 31.
He ўперад за паноў, Аяцкйй, 31.
He ўсё ж мігдаламі карміць. 289 Hoc., 105.
He ўсякі пан, у каго штаны навыпуск. Клышка, 55.
He ўхопіць чорт (чарцяка). 290 Hoc., 105; Аяцкйй, 31.
He хапа'нка на Іва'нка. Аяцкйй, 28.
He хацелі есці манны, няхай з’ядуць трасцы. Pietk., 347.
He хацеў Кузьма сала,— скулля з’еш. I. Цішчанка, 1970, Слаўг.
He хварэўшы, не балеўшы.291 Fed., 56, Ваўк. п.
He хочаш есці рэдзечкі з падсмятанкам, так еш сала. I. Сцяпунін, 1968, Дзярж.
He цапай, кошка, лапай, бо не зловіш вераб’я. Янк. М., 134.
He цап-лап, разам не ухваціш. Hoc., 108; Дуб., 43.
He цвякай так, парасят зманеш. 292 Дуб., 43.
He цыган душу ўлажыў. Hoc., 108.
He цяміў, куды думаў. Аяцкйй, 29.
He цяміў, не гадаў, куды папаў. Сержп. 65.
He цяпер, дак (то) у чацвер. Hoc., 108; Дуб., 43; Fed., 58, 65, Ваўк. п.; Pietk. ЗІ5; I. Курбека, 1961, Докш. 13.9.7; В. Шаўчэнка, 1961, Ельск. 13.3.29; Фраз. сл., 213; Dybow., 182.
He чуў, не бачыў. Fed., 69, Ваўк. п.
He чуў, не бачыў, за адно запла'ціў. Аяцкйй, 31.
He шкляная, не разаб’юся (не разаб’ецца). Hoc., 109, Сержп., 65.
He шумі, муха, каля вуха. Hoc., 109.
He шылам жа яго пароць. Там жа.
He я скачу', бяда скача, а ты, ша'бас, не дзіву'й, відзіш бяду і клопат мой. Fed., 27, Ваўк. п.
Недалёка хадзіць, у нас гэта самае. Сержп., 77.
Нейкая паляндра ўчэмерылася.293 Дуб., 40.
Некалі носа ўцерці. Fed., 205, Ваўк. п.; Pietk., 331. Bap.: Hoc., 113, 116.
Нельга hoc высунуць. 294 Сержп., 38.
Несканчоная (няскончаная) песня. 295 Hoc., 103; Дуб., 37.
Несканчоны танец. 296 Hoc., 103.
Несусветная даль. Сержп., 18.
Неўмірушчая на яго.297 Hoc., 105.
Неўпапад е'кнуў.298 Ляцкйй, 28.
Нечага нат на трэску ўзяць. 299 Fed., 324', Ваўк. п.
Нехта ўспамянуў.— Хто? —Хведзя, у Марылі се'дзя. 300 М. Грынблат, 1976, Кар.
Нечага ска'лікі строіць, зубы лупіць. 301 Бяльк., 406, Краснап.
Нечага [тут] варажыць, калі пад бокам (носам) ляжыць. Hoc., 108; Дуб., 40; Fed., 326, Ваўк. п.
Нешта за каўнер бярэ. 302 Fed., 42, Ваўк. п.
Нешта нейкае некуды паўзе. А. Русіновіч, 1954, Светл. 13.3.29.
Нешта ў лесе здохла. 303 Дуб., 43.
Нешта ў лесе здохла — мабыць, мядзведзь.304 Pietk., 379.
Hi адзы'ву, ні адрыгу. 305 Мяц., 179, Арш.
Hi адказу, ні прыказу. Шатэрнік, 11, Сміл. Bap.: Pietk., 354.
КНІГІ ОНЛАЙН
