Выслоўі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 520с.
Мінск 1979
Вашэце проша! Нар. лекс., 105,1. Шпакоўскі, Пін.
Вочка малёвачка мой. Нікіф., 1928, 105.
Выбачайце! Паўсюдна.
Галубёнычка маё! Нікіф., 1928, 105.
Дзеткі мае, галубя'ткі мае! Добр., Слов., 133.
Дзіцятка маё, пітачкі (піткі) захацела. Нар. сл., 202, А. Баханькоў, Пол.
Дзядулічка ты мой! Касп., 142, Беш.
Дзякаваць вам! А. Гімпель, 1911, Кар.
Дзякуем вам за ваша добрае слова. Fed., 384, Ваўк. п.
Дзякуй (дзякую, дзякуем). Паўсюдна.
Дзякуй табе, голубе, за добрае слова. Сержп., 124.
Жураві'нінька мая! Нікіф,, 1928, 105.
Зазулячка мая сівенькая! I .Саламевіч, 1961, Слон.
Зорынька мой ясны! Там жа.
Зрабіце ласку, хлеб-соль ад нас прыміце. «Ніва», 1918, № 41.
Зязюлінька (зязюлёк) мой! Нікіф., 1928, 105.
Калі ласка! Паўсюдна.
Ка'ліўка ты мая! 149 Добр., Слов., 301, Росл. п.
Коцік любы мой! П. Палякоў, 1960, Маг. 13.10.8.
Крывіначка ты мая! /. Саламевіч, 1963, Слуцк.
Кукулька, кукулінька мой! Нікіф., 1928, 105.
Кума-галуба! Добр., Слов., 119.
Ку мынька, raAyz6biHbKa! Там жа.
Ласкава просім! М. Грынблат, 1968, Валож. 8.2.1.
Ласкава просім, капеек на восем. Нікіф., 1928, 104.
Ластавачка мая маленькая! I. Саламевіч, 1961, Слон.
Ла сцінька, ласці/нічка маё любое! Нікіф., 1928, 105.
Лябе дзька (лябе'дзінька) мой! Там жа.
Маеш велькі дзякуй! М. Грынблат, 1918, Кар.
Маё ты гарбузянётка мале'нькае! Шатэрнік, 65, Сміл.
Малі'нінька мая! Нікіф., 1928, 105.
Мамачка, любачка, сахарная гу'бачка! Н. Лявончык, 1977, Віл.
Мамка, мамынька мой! Нікіф., 1928, 105.
Матка мая, кветка, чаго ты плачаш? Мат., 115, Г. Варава, Маладз.
Матка ты мая! 150 Мін.-Мал., 1977, 75, Мін.
Мая ж ты дарагая кукулька! Касп., 170, Беш.
Мая та'ечка, мая любая! Бяльк., 440, Касц.
Мая ты галовачка! Добр., Слов., 132.
Мая ты зязюлька, як жа ты гаруеш! Шатэрнік, 123, Сміл.
Мая ты саколка! Нар. лекс., 48,1. Чыгрын, Слон.
Мая ты цётачка, мая ты залаце'нькая! Шатэрнік, 299, Сміл.
Мая цяту'нько! Сцяійк., 496, Слон.
Міла мая дзіцятухна! Бяльк.., 153, Мсцісл.
Міласці просім! М. Грынблат, 1974, Шкл.
Міласці просім, капеек на восем, а калі на сем, не трэба саўсе м.
Т. Анісавец ,1969, Аоеў. 13.10.89.
Мілка ты мая! Шатэрнік, 138, Сміл.
Мой кроўнічак дарагі, дзяцёначак ты мой! Яўсееў, 59.
Мой сынок спа'танькі захацеў. Сцяшк., 466, Кар.
Мой ты галубок! Шатэрнік, 69, Сміл.
Мой ты дзя'дзюхно! I. Саламевіч, 1978, Слон.
Мой ты каласок! Шатэрнік, 126, Сміл.
Наш дзяду'няк! Сцяшк., 145, Воран.
He, мой татачка, не! А. Гімпель, 1978, Аоеў.
Пацягушанькі, на Ваню парастушанькі.151 Добр., Слов., 689.
Пецька, петушочак мой! Нікіф., 1928, 105.
Прабачце! Паўсюдна.
Пра'ўданька, маманька, пра'ўданька, родная! Касп., 249, Беій.
Проша за стол! Шатэрнік, 226, Сміл.
Проша, сядайце! Там жа.
Проша ў хату! М. Грынблат, 1976, Ваўк. 8.76.113.
Прыягджай, сястрыца мая дарагая, Над.зенька мая родная! Сцяшк., 491, Дзятл.
Птушанятка маё мале'нькае. Д. Чэчка, 1978, Чэрв.
Пыляня'тачка маё мале'нькае. Там жа.
Раднюсенькі мой, мілюсенькі. В. Скідан, 1978, Хойн.
Разбірайцеся, госці, сядайце ў нас. 152 Сцяшк. 414, Г родз.
Расці, дочачка, паслухмянай! Т ам жа, 149, Свісл.
Родна матачка! М. Грынблат, 1977, Акцябр. 8.77.127.
Родны та'тухна! С. Бахмет, 1970, Астр.
Рь/бінько, рыбулінька мой! Нікіф., 1928, 103.
Садзісь, сват, тут пад багоўняй. Бяльк., 80, Краснап.
Сакалок, сакалочак мой! Нікіф., 1928, 105.
Сіротачка ты ж мая бедненькая. А. Малаш, 1972, Віл.
Совінька, соўнійка мой! Нікіф., 1928, 105.
Сонейка маё залаценькае! М. Грынблат, 1970, Ашм.
Спасібо табе, сынку, што памог мне.— Нічога, цётачку. Сцяшк., 466, Ваўк.
Суседзька-лябедзька! Касп., 297, Беш.
Сыночак мой лк/бінькі! С. Бахмет, 1978, Астр.
Сыночак-яварочак мой! Там жа.
Сынулечка мой, лебядзюлечка! А. Гімпель, 1979, Кар.
Сядайце, госцікі, за стол! Шатэрнік, 265, Сміл.
Сяструлька мая! Касп., 306, Сен.
Татка, татанька мойі Нікіф., 1928, 106.
Татулічка мой родненькі! М. Грынблат, 1974, Шкл.
Ту'тачка (куранятка, пы'лінька) мая, хадзі, падзяўбі і ты. Яўсееў, 101; М. Грынблат, 1951, Хойн.
Хадзі да мяне, мой каточак. В. Скідан, 1978, Хойн.
Хадзі сядзь, мой мале'сенькі. А. Гімпель, 1978, Кар.
Хочаш е'станькі, мая дачушка? М. Грынблат, 1951, Хойн.
Цётухна мая міле^нькая! I. Саламевіч, 1967, Слон.
Чаду'лька мой дарагі! 153 Касп., 341, Сен.
Частуйцеся, маё цётачка. Сцяшк., 539, Дзятл.
Яблычак мой салодзенькі. А. Гімпель, 1979, Кар.
Ягадка, ягадзінка мой! Нікіф., 1928, 106.
Я й за гарою вам пакланюся... 154 Янк., Абр., 59, Кар.
Яснулька, яснулінька мой! Нікіф., 1928, 106.
Ясны, я'сычка мой! 155 Там жа.
ПРЫСЯГАННІ. ПРАКЛЁНЫ.
ГАНЬБАВАННЕ I АБЗЫВАННІ.
ДРАЖНІЛКІ-КЕПІКІ
ПРЫСЯГАННІ
А каб я не даждаў дачку выдаць! Fed., 388, Сак. п.
Вер мне, як самому сабе. Там жа, 332.
Вот пабажуся на дзесяць кулакоў, што не ўмею. 1 М. Грынблат, 1971, Глыб. 8.2.43.
Да каб маё селішча запуставала! Fed., 390, Слон. п.
Да каб мне бог нічога добрага не даў, калі няпраўда! Там жа, 388.
Да каб у мяне рукі адсохлі, да ногі колам сталі, калі няпраўда! Там жа, 389.
ДадушыЧ Шейн, 512, А. Багдановіч, Барыс. п.; Віц. губ.
Дадушы, гэта праўда! Мат., 69, М. Ралавец, Докш.
Дадушы, кажу табе. М. Грынблат, 1969, Ааг.; Л. Салавей, 1974, Мядз.; Шат., 48, Верхнядзв.
Дай, божа, так папраўдзе дзеткі свае пагадаваць і з людзьмі пароўняваць, як я папраўдзе кажу! Fed., 388, Ваўк. п.
Дайце веры! М. Грынблат, 1971, Ааг.
Далібог! 2 Паўсюдна.
Далібог, праўда! Каб я ні'ніка гэдак шчасліў дзень перажыў, як гэта праўда! 3 Шейн, 511,I. Карскі, Гродз. губ.
Далібо'жто! Сержп., 18.
Даліпа'н! 4 М. Грынблат, 1974, Валож. 8.74.82; Л. Салавей, 1975, Мядз.
Даліпан, праўда [гэта]. 5 Сержп., 18.
Даліпа/нтачкі! 6 М. Грынблат, 1941, Барыс.
Дальбо! 7 Сцяшк., 137, Ваўк.; I. Саламевіч, 1978, Слон.
Дальбог! 8 Паўсюдна.
Дальбу'гі 9 М. Грынблат, 1976, Ваўк. 8.76.113; Сцяшк., 137, Слон.
Дапра'ўды! М. Грынблат, 1976, Ваўк., Маст. 8.76.113; Ляцкйй, 9; Fed., 332, Сак. п.
Каб з гэстага месца не сышоў! Сержп., 18.
Каб з духам быў, калі гэта праўда! 10 Hoc., 58.
Каб мне бог да не памог, калі я брату няпраўду кажу! Шейн, 511,I. Карскі, Г родз. губ.
Каб мне вочы лопнулі! Там жа, 512, А. Багдановіч, Барыс. п.
Каб мне пярун гумно запаліў, калі я гэта ўкраў! Fed., 389, Слон.
Каб мне рукі адсохлі! Шейн, 512, А. Багдановіч, Барыс. п.
Каб мне язык стаў калом, коль гэта няпраўдаі Там жа, 511, I. Карскі, Г родз. губ. Bap.: Fed., 389, Ваўк. п.
Каб мяне так бог любіў, як я люблю цябе! Fed., 168, Ваўк. п.
Каб мяне чарты' парвалі! Сержп., 18.
Каб нашы варагі' здароўе мелі, як гэта праўда. Fed., 390, Ваўк. п.
Каб н/ніка ночанку пераначаваў, коль гэта няпраўда!11 Шейн, 511,1. Карскі, Гродз. губ.
Каб ты так сваіх дзяцей бачыў, як я маню'І Д. Чэчка, 1977, Чэрв.
Каб я ад гэтай печы не адышла, як я праўду кажу. Fed., 389. Ваўк. п.
Каб я бацькі-маткі не відзеў! Шейн, 511, А. Багдановіч, Барыс. п.
Каб я выцягнуўся ўдож лавы, коль гэта няпраўда! Шейн, 511, I. Карскі, Гродз. губ.
Каб я гэдак ночанку святую пераначаваў і дзень святы даждаў, коль гэта няпраўда! Шейн, 510, I. Карскі, Гродз. губ.
Каб я да дому ні дашоў! Там жа.
Каб я да заўтра не дажыў! Fed., 381, Ваўк. п.
Каб я з места не ўстаў! Шейн, 512, А. Багдановіч, Барыс. п.
Каб я здохла, калі няпраўда! М. Грынблат, 1974, Ааг.
Каб я колікам стаў! Шейн. 512, А. Багдановіч, Барыс. п.
Каб я нарэсьце аглядаў яснасць боску, коль гэта няпраўда!12 Там жа, 511,I. Карскі, Гродз. губ.
Каб я не даждаў [таго-та]. Там жа, 512, А. Багдановіч, Барыс. п.
Каб я нынешні дзень шчасліва пражыў, Fed., 388, Ваўк. п.
Каб я свету не бачыў! Шейн, 512, А. Багдановіч, Барыс. п.
Каб я скрозь зямлі праваліўся! Там жа.
Каб я [да свету] сонца (слонка) не бачыў! 13 Там жа; Fed., 390, Ваўк. п.
Каб я так аглядаў сваю жыві'нку [калі гэта няпраўда, што я кажу]. 14 Шейн, 511, I. Карскі, Гродз. губ.; Fed., 391, Ваўк. п.
Каб я так аглядаў овой дабытак. Fed., 388, Ваўк. п.
Каб я так аглядаў свой статак. Там жа, 390.
Каб я так вярнуўся, калі я няпраўду кажу. Там жа, 388.
Каб я так дахаты не дайшоўіпы! Там жа.
Каб я так дь/хаў! Сержп., 18.
Каб я так жыў! Фраз. сл., 145.
Каб я так з гэтага месца не ўстаў (не зышоў), калі гэта праўда. Fed., 389, Ваўк. п.
Каб я так здарова была! М. Грынблат, 1971, Ааг.
Каб я так ле'тца не даждала! А. Салавей, 1971, Мядз.
Каб я так на свеце была па тваёй праўдзе! Fed., 390, Ваўк п.
Каб я так не меў ліха і бяды! Там жа, 387, Слон. п.
Каб я так [сабе] ногі паламаў, калі я не папраўдзе кажу! Там жа, 389, 390, Ваўк п.
Каб я так ны'няшню ноч пераначаваў, калі гэта няпраўда! Там жа, 389.
Каб я так свае гаспадаркі не аглядала! Там жа, 388.
Каб я так сваіх дзетак дагадавала! А. Салавей, 1971, Мядз.
Каб я так сваіх дзяцей аглядаў! Сержп., 18.
Каб я так свету не бачыў, калі я гэта бачыў! Fed., 390, Ваўк. п.
Каб я так сонца аглядаў! Сержп., 18.
Каб я так шчасліве дахаты вярнуўся, коль гэта няпраўда! Шейн, 511,1. Карскі, Гродз. губ.
Каб я так шчасліва зашоўі Fed., 388, Слон. п.
Каб я так шчасліва знасіла і шчасліва зрадзіла, як я праўду кажу! Там жа, 391.
Калі няпраўду кажу, то праваліся пада мною зямля! Т. Новак, 1973, Ельск. 13.10.71.
Кляну'сё табе дзе'цьмі сваімі! I. Саламевіч, 1978, Слон.
Клянусь табе сонцам праведным! Добр., 50.
Мяртвь/мі кляцьбамі клянецца, што яна не брала.15 Раст., 138.
Найбогу, не быў там! 16 Бяльк., 275, Краснап.
He відзь я рук перад сабой, як нічога не знаю і не ведаю! Добр., 50.
He відзь я сваіх дзяцей! Добр., Слов., 476.
He знай свайго роду-племя! Добр., 50.
Hi сном-духам не вінават. Ром., Бел., 304.
Ну, вот табе хрэст! 17 Бяльк., 462, Мсцісл.; М. Грынблат, 1970, Ааг.
Ну, каб я так агляд.аў жонку, дзяцей сваіх (і дзеткі), коль (калі) гэта няпраўда (праўда)! Шейн, 510, I. Карскі, Гродз. губ.; Fed., 391, Ваўк. п.
Няхай да захаду слонка не дажду, калі гэта няпраўда! Fed., 390, Ваўк. п.
Няхай мяне абложне паложыць! 18 Там жа, 389.
Няхай у мяне д.уху не будзе, калі я там была! Там жа, 388.
Няхай я заўтрашняга дня не дажду, калі не папраўдзе кажу! Там жа.
Праваліцца мне на гэтым месцы! Сержп., 18; I. Саламевіч, 1960, Слон.
Прызнаюся адкрытай душой! М. Грынблат, 1977, Глуск. 8.77.127.