Жывёльны свет
Тэматычны слоўнік
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 239с.
Мінск 1999
цэнтр. з. (ДАБМ, АЛА, ЖНС, Мат. Гом., НС, Янкоўскі), куранятуха ж. Слуц. р. (ДАБМ, СЦБ, Мат. мін.-мал.), куратніца ж. — Мін., Гом. (ДАБМ, Мат. Гом.), курачніца ж. — Валож. (ДАБМ), курчатніца ж. — Мін. р., Астр., Смарг. (ДАБМ, СЦБ), куртачніца ж. — Мін. (ДАБМ), пісклятніца ж. — пераважна паўднёва-ўсходняя частка паўн.-усх.д. (ДАБМ, АЛА, Шаталава), скялятніца ж. — Тал. (ДАБМ), пылянятніца ж. — Мін.р., усх.-пал. р., Чэрв. р. (ДАБМ, Мат. Гом.), цыплятніца ж. — віц.-маг. г. (ДАБМ, АДА, СПЗБ, Мат. Гом.), сядўха ж. — Брасл., Мёр. (АЛА), нассдка ж. Дубр., Пін. (АЛА), клапатўха ж. Чэрв. (СЦБ), клдпалка ж. Чэрв. (СЦБ), клўха ж. Ушацк. (ЛАБНГ), клўша ж. — Пух. (СЦБ); інкубатарная курыца: інкубатарка ж. — Мсцісл. (ІОрчанка), кубатарка ж. Віл. (ЖС), кубатка ж. Лаг. (ЖС), машынбўка ж. Лаг. (СЦБ); курыца паводле знсшніх адзнак: чубатка ж. Мёр., Ушацк., Леп., Дзятл., Нясв., Хоц. (ЛАБНГ, Мат. апыт.), вушатка ж. — Паст., Бял. (ЛАБНГ), вушлатка ж. — Мёр. (ЖНС), вушлачка ж. — Дзятл. (ЛАБНГ, ЖС), хахлатка ж. — Ушацк. (ЛАБНГ), шурпа ж. ’з раскалмачаным пер’ем’ — паўн.зах.з. (СПЗБ, Станкевіч), шурпатка ж. — мясц. (Насовіч), курдўпка ж. ’без хваста’ мясц. (Насовіч).
Самец, псвень: псвень м. пераважна паўдн. р., паўдн,усх.з. (ДАБМ, АЛА, СПЗБ, Бялькевіч, Каспяровіч, Шатэрнік, Растаргуеў, Тарнацкі), пявўн м. — Мін. р. (ДАБМ, АЛА, Каспяровіч), пягўнь м. — Валож. (АЛА), пяўнь м. Гом. (НЛГ), пятўх м. — пераважна паўн. р., паўн.-зах. з., гродз.-бар. г., Вілен. р. (ДАБМ, АЛА, СПЗБ, Янкова, Шаталава, Тарнацкі, Мат. апыт.), пятдк м. — Паст. (ДАБМ), пёцька м., пёця м. ласк. — віц.-маг. г. (Мат. апыт.), кабан м. — Ганц., Лун. (ДАБМ, АЛА, Шаталава, Тарнацкі), кбхут м. спарадычна паўн.-зах.з. (ДАБМ, СЦБ), кагатўн м. Петр. (Мат. Гом.), сакатўн м. Светлагор. (Мат. Гом.); певень вялікі, галасісты, пародзісты: галагўн м., галапўн м. — Уздз. (СЦБ), галагўт м. Гл., Драг. (ЛП, Янкоўскі), галан м. — Гор. (Н. сл-сць, Мат. Маг.); каплўн м. ’пакладаны певень’ — Драг. (Н. сл-сць), галдўк м. ’певень, што не спявае’ — Беластоц. р. (СПЗБ); гермафрадыт: курак м. — зах.-пал. г., Ашм. (ЛАБНГ, Шаталава), куракаж. Par. (СПЗБ), курач м. — сл.-маз. г., Ушацк., Клім., Ганц., Пруж., Стол. (ЛАБНГ, СПЗБ, Мат. дыял. сл.), курань м. Гродз. (ЛАБНГ), курай м. — Паст., Гродз., Маст. (СПЗБ, Цыхун), кўрай м. -Лельч. (ЛАБНГ), курая ж. паўн. р. (ЛАБНГ, ЖНС, Мат. апыт.), кураёр м. — Карэл. (Мат. апыт., ЛАБНГ), куралёй м. -
Гродз. (Цыхун), кур'ян м. — Стол. (ТС), курчак м. — Слон. (Нар. сл-сць), каплўн м. — Пол. (ЛАБНГ), мешанёц м. Ашм. (ЛАБНГ).
Кураня: кураня н., куранятка н. памянш., курчаня н., курча н., цыпляня н., цыпляняпіка н. памянш., цыпяня н., цыпуня н., цыпля н., цыплятка н. памянш., цыпля н., цыплятка н. памянш., цывяня н., цывянятка н. памянш., цвёня н., чапяня н., піскляня н., піскля н., пыляня н., пылянятка н. — паўдн.-зах. д., зах.-пал. г., куранё н., куранёткан. памянш., курчд н., курчанё н., цыплянён., пісклянё н., пісклё н., пылянё н. — сярэд.-бел.г., курднак м., куранёнак м., цыплёнак м., цыплянёнак м., цывянёнакм., пісклянёнак м., пісклёнак м., пылёнак м., пылянёнак м. — паўн.-усх. д. (ДАБМ, АЛА, СПЗБ, НЛГ, ТС, ЖС, НС, 3 нар.сл., Мат. дыял. сл., Мат. Маг., Шатэрнік, Каспяровіч, Насовіч, Бялькевіч, Янкова, ІОрчанка, Яўсееў, Шаталава), курчўк м. — паўн.-зах. з. (ДАБМ, АЛА, СПЗБ, Шаталава), курчак м. — паўн.-зах. з., Вілен. (СПЗБ, СЦБ), цыплюк м. — паўдн. р., паўн.-зах. з., Вілен. р. (ДАБМ, СПЗБ, ТС), цыпўк м. Пін. (ДАБМ, АЛА), пісклюк м. — паўн.-зах.з. (АЛА, СПЗБ, ЖС), пылюк м. — Мядз. (ДАБМ), цыпка ж. ласк. — усх.маг. р. (АЛА, Мат. апыт.), ціўка ж. ласк. — Стол. (ТС), цёўка ж. ласк. — Жытк. (ТС), цЗплік м. ласк. — Лун. (Шаталава), пьілька ж. ласк. — Леп., Жлоб. (Мат. Гом., Мат. апыт.), пырка ж. ласк. — паўн.-усх. д. (АЛА, Мат. апыт.); кураня, якое выведзена ўпотай: самасадак м., самасёдак м. — усх. з. (ЛАБНГ, Мат. Гом., Шаталава, Юрчанка), самассй м., сама^-нка м. — Жлоб., Лун. (ЛАБНГ, Мат. Гом., Шаталава), байстрўк м. — зах.з. (ЛАБНГ, СЦБ, Шаталава), бансюк м. — Лаг. (ЛАБНГ), банкарт м. — Пол. (ЛАБНГ), крапіўнікм. — агульн. (ЛАБНГ, СЦБ, НС, Станкевіч),знайдўк м. — Дзятл.(ЛАБНГ); цяпрўк м. ’кураня, якое яшчэ ў яйцы, зародак’ — Кобр. (НЛ), вылупак м. ’кураня, якое толькі што вылупілася з яйца’ — мясц. (Насовіч).
Ластаўка
Невялікая птушка з вузкімі вострымі крыламі, вёрткая і хуткая ў палёце.
ластаўкаж., ластавёйка ж. ласк. — агульн. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, Мат. Гродз., ЛП, НЛГ, Шатэрнік, Янкова, Гарэцкі, Бялькевіч, Станкевіч), ластачка ж. — Ушацк., Арш., спарадычна паўднёвы ўсход Беларусі, Латгал. р. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, ЛП), ластавўшкі мн. Івац (ЖНС), гранбк м. -
усх.-пал. р., рэдка віц.-маг. г. (ЛАБНГ, Насовіч, Станкевіч, Юрчанка), гарунбк м. — Кобр. (ЛАБНГ); берагавая ластаўка: берагўлька ж. — Лід., Астр., Шчуч., Гродз., Карэл., Бар., Пух., Асіп. (ЛАБНГ, СПЗБ, СЦБ, Мат. мін.-мал., 3 нар.сл., ЖС), берагавўлька ж. — Віц., Ушацк. (ЛАБНГ), берагарўлька ж. Навагр., Бял., Бых., Слаўг. (ЛАБНГ, 3 нар.сл.), берагўля ж. — Бярэз. (ЛАБНГ, СПЗБ), берагавўшка ж. — Паст. (СПЗБ), беражанка ж. Віл., Навагр., Стаўб., Карм. (ЛАБНГ, НС, ЭПБ), беразянка ж. — Жытк. (ТС), бірўлька ж. Жытк. (ТС, ЖС), берагавая (беражная) ластаўка — Докш., Барыс., Круп., Чэрв., Кір., Іван., Клецк., Лун. (ЛАБНГ), берагавы карглачык, берагавы каршачбк — Гл. (ЛАБНГ), пячўрка ж., пячўрачка ж. Карм., Рэч. (ЛАБНГ), пячўрнік м. — Стол. (ЛАБНГ), пячкўр м. — Рэч., Жытк., Стол. (ЛАБНГ, ТС, ЛП), печарыца ж. — Жытк. (ТС), печурычка ж. — Лоеў. (Янкова), ндрка ж. — Лаг. (ЛАБНГ), нбрнічак м. — Іўеў. (ЛАБНГ),нд/?^г< м. — Пін., Стол. (ЛАБНГ, ЛП), наравбя (наратая) ластаўка — Бяроз., Астр., Драг. (ЛАБНГ), землянка ж. — Уздз., Рэч, (ЛАБНГ, ЛП), земляная ластаўка — паўн. р., Воран., Бяроз., Хойн. (ЛАБНГ), вадзянаяластаўка — Пол., Стол. (ЛАБНГ), пясчаная ластаўка — Мядз. (ЛАБНГ), дзі'кая ластаўка — Рэч. (ЛАБНГ); вясковая ластаўка: касістая (ластаўка) — Ветк. (НЛГ); гарадская ластаўка: грандк м. — Мсцісл. (іМат. апыт.), варанбк м. — мясц. (ЭПБ).
Лебедзь
Вялікая прыгожая вадаплаўная пералётная птушка з белым (радзей чорным) апярэннем, з доўгай шыяй.
лёбедзь м. — агульн. (АЛА, СПЗБ, ЛП, Насовіч, Станкевіч), дабад м. Віц. р. (Каспяровіч).
Лунь
Драпежная палявая і балотная птушка з шаравата-белым апярэннем.
лунь м. — Шум., Паст., Барыс. (СПЗБ), шуляк м. мясц. (ПБ).
Лысуха
Вадаплаўная птушка з шаравата-чорным апярэннем і голай ярка-белай плямай на лбе.
лысўха ж., лысбха ж. Стол. (ЛП, ПБ, ЭПБ), лыска ж. — Светлагор. (Мат. Гом., ПБ, ЭПБ), лазнюха ж., лазнўха ж. — Стол. (ТС), падгбраўка ж. Малар. (ЛП),л/ciwa ж. Стол. (ЛП), вадзяная кўрыца (кўрка) — Стол. (ЛП, ПБ, ЭПБ), дзікая кўрачка — Брасл., Стол. (СПЗБ, ПБ).
Ляляк (казадой)
Маленькая начная насякомаедная птушка з кароткай дзюбай і шырокім ротам.
ляляк м. усх.-пал. р. (ЛП, ПБ), слука ж. — Саліг. (Н. сл-сць), начніца ж. — мясц. (ПБ), лёжань м. — мясц. (ПБ), дрэма ж. — Жытк. (ТС).
Паўлін
Дэкаратыўная вялікая птушка са стракатым апярэннем і доўгім прыгожым веерападобным хвастом (у самйоў).
паўлі'н м. агульн. (Мат. апыт.), павўк м. мясц. (Насовіч, Шатэрнік,Станкевіч), паўлюк м. — мясц. (Насовіч), паў м. мясц. (НЛГ).
Самка: пава ж. — паўн.-зах.з. (СПЗБ), павіца ж. — мясц. (Станкевіч).
Пеначка
Дробная пеўчая птушка з жоўта-зялёным апярэннем.
будаўнічбк м. Палессе (ПБ), бударачка ж. Мсцісл. (Мат. апыт.).
Перапёлка
Невялікая палявая птушка са страката-бурым апярэннем, завостранымі крыламі і куцым хвастом.
перапёлка ж. агульн., за выключэннем часткі зах,пал.г. (АЛА, ЛАБНГ, СПЗБ, Мат. Гродз., ЛП, ПБ), перапяліцаж. ~ усх.-пал.р. (АЛА, ЛП, Мат. Гом., НЛГ),пшэпюрка ж. — Гродз. (АЛА), падпадзёмка ж. Стол., Лельч. (ЛП), падпадзянка ж. Лун., Стол. (ЛАБНГ, ЛП), падпадбм м. Стол. (ЛАБНГ), падпалянка ж. Свісл. (АЛА, Шаталава), падпалюшка ж. Брэсц. (АЛА), пасвісцёлка ж. Стол. (ЛП), піхўтка ж. Смарг. (Сл. Гродз.), пўцкела ж., пўтпе-
ла ж. — Воран. (АЛА, Шаталава), курапата ж. — Ваўк. (Сцяшковіч), дзі'кая кўрка (кўрачка) — Віл.. Мсцісл., Стол., Лельч (АЛА, ЛП, Мат. апыт.), палявая кўрка — Лельч. (АЛА).
Пліска
Дробная птушка з бела-чорным апярэннем і выцягнутым доўгім хвастом.
пліска ж. — асн. мас. г., за выключэннем віц.-маг. г. (ЛАБНГ, СПЗБ, ЛП, Мат. Гродз., Каспяровіч, ПБ, ЭПБ), плісіца ж. віц.-маг. г. (ЛАБНГ, НЛГ, Мат. Маг., Каспяровіч, Насовіч), плісаўка ж. Гродз.р., Чэрв., Саліг., Вілен р. (ЛАБНГ, СПЗБ, НЛ), пліскаўка ж. — Чэрв. (Шатэрнік), плістаўка — Шчуч., Дзятл., Карэл., Латгал. р. (СГІЗБ, Мат. Гродз., НЛ), пліскаха ж. Лун. (ЛАБНГ), валасянка ж., валасьянка ж. — зах.-пал. г. (ЛАБНГ, СПЗБ, ТС, ЛП), валаснянка ж. — Жытк. (ТС), валасяначка ж. — Лун., Лоеў. (ПБ, ЭПБ, Янкова), валасёнчыкм. — Лун. (ПБ, ЭП Б), сіпшўка ж., сітка ж., сьіткаж.., сытаўка ж. — паўдн.усх. з. (ЛАБНГ, СПЗБ, НС, НЛГ, ЛГ, Янкоўскі), сыцінка ж. Петр. (ЛАБНГ), снытка ж. — Рэч. (ЛАБНГ), стрыгўска ж. — Верхнядзв. (ЛАБНГ), трасагўска ж. Навагр., Кобр.,Лях. (ЛАБН Г, СПЗБ, ЛП), трасўха ж. Стол. (ЛП), трасўшка ж. Беластоц. р. (СПЗБ), бдгаўка ж., бохаўкаж. — Верхнядзв., Мёр., Беш. (ЛАБНГ, НС, ЖНС), бўкаўка ж., бўхаўка ж., бўгаўка ж, — паўн.-зах.з. (ЛАБНГ, СПЗБ), пастўшка ж., паспіўшачка ж. — Воран. (ЛАБНГ, СПЗБ), зямлянка ж. — Стол. (ЛП), абманка ж. — Люб. (ЛАБНГ), верацёйка ж. Паст. (СПЗБ), цёпка ж., цёпучка ж. Драг. (ЛАБНГ, ЛП), старнатка ж. — Беш. (НС), карэтка ж. — Лельч, (ЛП), дбхпіарка ж. Бабр. (ЛАБНГ), жаўтабрушка ж. ’жоўтая пліска’ Лід., Навагр., Драг., Стол. (ЛАБНГ, СПЗБ, НЛГ, ЛП).
Попаўзень
Маленькая птушка, якая вельмі спрытна лазіць па дрэвах уверх і ўніз галавой.
пдўзнік м. Стол. (ЛП), глінянка ж. паўдн. (ПБ), сівы дзятлік ~ мясц. (ПБ).
Пугач
Начная драпежная птушка атрада соў.
пугач м.,пўгачм. паўдн. р., гродз.-бар. г., Драг. (СПЗБ, ЛП, ПБ, Станкевіч, Мат. апыт.), кугач м. Гл. (Янкоўскі), хухач м. Лун. (Шаталава), папугач м. Стол. (ТС), папугай м. Маз. (ЛП), хвілін м. — спарадычна ўсх. з. (ЛП, Мат. апыт.).
Пустальга
Драпежная птушка сямейства сакаліных, сярэдняй велічыні, з гліняна-рыжаватым апярэннем.
пўстальга ж. — Лельч. (ПБ), пусцёльга ж. — Мсцісл. (Мат. апыт.), аралбк м. — Пол., Віц. (ПБ, ЭПБ), шулячбк м. — Пін. (ПБ), пістульган м. — мясц. (Насовіч).
КНІГІ ОНЛАЙН
