Альфуркан татарскі
Каран-тэфсір татараў Вялікага Княства Літоўскага
Паўль Сутэр
Выдавец: Тэхналогія
Памер: 530с.
Мінск 2009
(5a) ilia bi-idni-hi yaMamu ma bayna aydi-him wa-ma halfa-hum wa-la yuhituna bi-say’in min
(5b) tilko кбтй dn pozwoli wa dn cd ma bic medzi nimi i to cd po nich bendze i ne ogarne-go iadna red z jego
(6a) ‘ilmi-hi ilia bi-ma sa’a wasi‘a kursiyu-hu s-samawati wa-l-arda wa-la ya’iidu-hfl hifzu-huma
(6b) na'uk'i i mondrosci wSitko tilko-1 temu kdmii dn chce dac derok'e fiindamenti majestatu [jego] ogarneli nebosa i zemi i ne-trudni-go w streienii tego
(7a) wa-huwa l-‘aliyu l-‘azimu • [256] la ikraha fi d-dini qad tabayyana r-rusdu mina 1-gayyi •
(7b) bd dn jest' wisok'ij bog i welk'ij krol nad krolami ne-primudaj dd wjari ponewad wjadoma jest' droge prawdziwa dd blendow
(8a) fa-man yakfur bi-t-taguti wa-yu’min bi-llahi fa-qadi stamsaka bi-l-‘urwati 1-wutqa
(8b) kto z wjari balwanem obrazem dagonam296 a ilwiri bogu prawdziwemtl tedi ten ujdl-se za line mocnq za line ie se jej kto trima
(арк. 35a)
(la) la nfisama ia-ha wa-llahu samFun ‘alimun • [257] allahu (!= llahu) waliyu lladlna amanu yuhrigu-hum mina
(lb) urwana bic ne-moie bd pan bog sliSoncij i wjadomij bog jest prijacelem tim kto werqjemii wiwedze i wiprawadzi [jich] s-cem-
(2a) z-zulumati ila n-nuri • wa-lladlna kafaru awliya’u-humu t-tagutu yuhriguna-hum mina
(2b) -nego blendu i [w] swjatlq wara musulmanskq i te ktore ne-werq prijacelmi jim obrazi balwani dagoni291 zwodzicela idqjich z wjari
2,6 Гл. »> 2.1.5. Боства “Дагон”.
2,7 Гл. »> 2.1.5. Боства “Дагон”.
(За) n-nuri ila z-zulumati ula’ika ashabu n-nari hum fi-ha haliduna • [258] a lam tara
(3b) swjdtlij do cemnegb blendu newer[ejnstwa takbwe liidze sq towariti pek'elne i bni w tim pekle zbstanq na wek'i albo ne-weS
(4a) ila Hadi hagga ibrahima fi rabbi-hl an ata-hu llahu 1-mulka id qala ibrahimu rabbi (!= rabbiya)
(4b) b tim ktbri-se sprebal zdbrahimom™ b bbgu i temii dal bil bog krolewstwa k’edi rekl ibrahim199 moj bog [ten]
(5a) Hadi yuhyi wa-yumitu qala ana uhyi wa-umitu qala ibrahimu fa-inna llaha ya’ti
(5b) ktbrij biiwje i Umbri rekl nemrUd™ ja oiiwe i Umbre rekl ibrahim™ mbj pewne bog priwodzi
(6a) bi-s-samsi mina 1-masriqi fa-’ti bi-ha mina 1-magribi fa-buhita Hadi kafara • wa-llahu la yahdi
(6b) slbnca bd Uschbdu a ti priwedz jq bd zachbdU i tak rebi ne-stalo temii newerniku nemriidu302 bb pan bog ne-prbwadzi [na droge dobrq]
(7a) 1-qawmi (!= 1-qawma) z-zalimina • [259] aw ka-lladi marra ‘ala qaryatin wa-hiya hawiyatun ‘ala ‘urusi-ha
(7b) liidzi tak'ich kriwdnikbw albo tei jako ten ktbrij raz trafd na wes albo mastb
a one bilb pilsta wlbbbn-se kosci hlowebe i bidlenbe dbmi jich Upadli [na nich]
(8a) qala anna yuhyi hadihi llahu ba‘da mawti-ha fa-amata-hu llahu mi’ata ‘amin tumma ba‘uta-hii (!= ba‘ata-hu) qala kum (!= kam)
(8b) rekl to bzejir™ jak to ma oiiwic te-kbsci bog pb tak'ej srbgej smerci bbgnili
i Umbril go pan bog na stb lat i bsla jego pb stii lat wskresil go i rekl do negb
(арк. 35b)
(la) libatta (!= labitta) qala libattu (!= labittu) yawman aw ba‘da yawmin • qala bal libattu (!= labitta) mi’ata ‘amin fa-nzur ila ta‘a-
(1b) wele[-s]-se zabawil rekl ozejir™ zabawilem-se dzen jak'ij albo inkij dzen rekl ne-dzen ale se zabawil i ‘ozejiru305 stb lat spbjzri-i na pbtrawa
(2a) -mi-ka wa-§arabi-ka [lam] yata^annah (!= yatasannah) wa-nzur ila himari-ka wa-li-nag‘ala-ka ayatan li-n-nasi wa-nzur
298 Ap. Ibrahim = Абрагам.
299 Ap. Ibrahim = Абрагам.
300 Ap. Nimrud = Німрод.
301 Ap. Ibrahim = Абрагам.
302 Ap. Nimrud = Німрод.
303 Ap. ‘Uzayr = Эзра.
304 Ap. ‘Uzayr = Эзра.
305 Ap. ‘Uzayr = Эзра.
(2b) co gotowales sbbe i napdj swoj nic-se ne-zmenil jak dzis urdbonij a spbjzri jako se rbzsipal bsbl twoj a to wbinilem tbbe abi-s powadal ten cud liidzem a spbjzri
(3a) ila l-‘izami kayfa nunsizu-ha tumma naksu-ha lahman fa-lamma tabayyana Іа-hu qala a‘lamu anna llaha
(3b) zas na kbsci bsla swegb zgnile jako jich zbirami i zebrali-se kosci a pb tint zaraz narbslb mensem i bbil a k'edi jawnb mH to stalo rekl ‘oz'ejiP06 terez jiib ja wadbm be pewne pan bog
(4a) ‘ala kulli say’in qadirun • [260] wa-id qala ibrahlmu rabbi ari-ni kayfa tuhyl I-mawta qala
(4b) na wSitk'l red wSechmbgbncij a k'edi rekl Ibrahim301 bbbe ukab-mi nech obabe jako bbiwab martwich rekl
(5a) a wa-lam tu’min qala bala wa-lakin li-yatma'inna qalb-i • qala fa-hud arba‘atan mina t-tayri fa-sur-
(5b) albb ne-dbweraS rekl ibrahim™ tak jest' were tilkb-b lipej-bi-se uspbkbjilb serco mbje rekl bog wez (word s-ptakow pbdriwaj
(6a) hunna ilay-ka tumma g‘al ‘ala kulli gabalin min-hunna • guz’an tumma d‘u-hunna ya’tina-ka
(6b) glbwi i nasip jich pask'em pb tim (tiri kurhank'i ййіп na kobdim kurhanek z nich predzelbne pb tim jich kliknl imem mojim prijdq do cebe
(7a) sa‘yan wa-‘lam anna llaha ‘azizun hakimun • [261] matala (!= matalu) lladlna yunfiquna amwala-hum fi
(7b) bbili i pribegli do nego i dbwedzal-se be pewne pan bog jest' swentij mondrij pbdbbenstwa tich ktore bjarujq skarbi swoje
(8a) sabili llahi ka-matali habbatin (!= habbatin) anbatat sab‘a sanabila fi kulli sunbulatin mi'at u habbatin
(8b) na drbgq bbbbe jako pbdbbenstwa zarnb co zrbdzi sedmi klbsbw w kabdim klbse stb zarn
(арк. 36a)
(la) wa-llahu yuda‘ifu li-man yaSa’u wa-llahu wasi‘un ‘alimun • [262] lladlna yunfiquna amwala-hum
(lb) takpan bog prispbri ‘ofari bije zachce bb pan bog Serbk'ej lask'i i we ktb co daje ci ktore bjarujq skarbij jich
(2a)fisabilillahi«tummalayutbi‘unamaanfaqu [mannan] wa-laadanla-hum agru-hum ‘inda rabbi-him
306 Ap. ‘Uzayr = Эзра.
307 Ap. Ibrahim = Абрагам.
308 Ap. Ibrahim = Абрагам.
(2a)fi sabili llahi •Jumma Idyutbi'Una ma anfaqii [mannan] wa-la adan la-hum agru-hum ‘inda rabbi-him
(3a) wa-la hawfun ‘alay-him wa-la hum yahzaniina • [263] qawlun ma‘riifun wa-magfiratun hayrun min sadaqatin
(3b) i ne-bendze strachu nad nimi ani-se dni zafrasujq dobre slowa za k'im mowic i odpuscic dal swojq lepSa jest' dd tak'ij ofari
(4a) yatba‘u-ha adan wa-llahu ganiyun halimun • [264] ya ayyuha lladina amanu la tubtilu sadaqati-kum bi-I-manna (!= bi-l-manni)
(4b) cd bis mal ialowac i wimawec i trudnic bo pan bog jest' bogatij swobodnij i te ktorje] bogii werice ne-giibce ofari wade chlUbq
(5a) wa-l-ada ka-lladi yunfiqu mala-hu ri’a’a n-nasi wa-la yu’minu bi-llahi wa-l-yawmi 1-ahiri
(5a) wa-l-ada ka-lladi yunfiqu mala-hu ri’a a n-nasi wa-la yu’minu bi-llahi wa-l-yawmi l-ahiri
(6a) fa-matalu-hu ka-matali safwanin ‘alay-hi turabun fa-asaba-hu wabilun fa-taraka-hu saldan • la yaqdiruna
(6b) tak'ego podobenstwo jako [podobenstwo] gori kamennej a na nej trocho pasku zasanej priced na ne deig welk'ij i zmil zasew s-pesk'em tak ted ne-wspomdgon-se
(7a) ‘ala say’in mimma kasabu wa-llahu la yahdi 1-qawmi (!= 1-qawma) 1-kafirina •
[265] wa-matalu lladina yunfiqiina
( 7b) na tak'ej swojej ofari cd-se o to starali zaplati ne-bendze bo pan bog ne-prawadzi na dobre liidzej newernich i tich podobenstwa ktdre ofarujq
(8a) amwala-humu btiga’a mardati llahi wa-tatbitan (!= wa-tatbitan) min anfusi-him ka-matali gannatin bi-rabwatin
( 8b) skarbi swoje dla milosci i wdzendnosci bdiej i Wire z-dHSi swojej jako po[do]benstwa ogrod na rownom mejscti
(арк. 36b)
(la) asaba-ha wabilun fa-atat uklu-ha (!= ukula-ha) di‘fayni fa-in lam yusib-ha wabilun [fa-tallun] • wa-llahu bi-ma
(lb) i prijdze na ne deig welk'ij i dal pdiitkow owocow dwa razi sporej a jesli ne-priSed deig welk'ij deig drobnij bo pan bog to
(2a) ta‘maluna basirun • [266] a yawaddu ahadu-kum an takuna la-hu gannatun min nahilin wa-a‘nabin tagri
(2b) cd dinice widzi k'edi bi chcal jedin z-was tebi bil й nego ogrod odfunikow i rozinkow debi cekli
(3a) min tahti-ha 1-anharu la-hu fi-ha min kulli t-tamarati wa-asaba-hu 1-kibaru wa-la-hu durriyatun du‘afa’u
(3b) spod negd rek'i jemu w tim s-kbidego dwocti i priSlo mu starosc a ma dzatk'i nedUie
(4a) fa-asaba-ha i‘sarun fi-hi narun fa-htaraqat ka-dalika yubayyinu llahu la-kumu 1-ayati la‘alla-kum
(4b) i prijdze na ten ogrod wjatr goroncij w nim ogen i pdpalila td tak wlasne dznajmiije bog warn pismo swoje azali-bi-se
(5a) tatafakkaruna • [267] ya ayyuha lladma amanu anfiqu min tayyibati ma kasabtum wa-mimma ahragna
(5b) domislali i ci ktore w jednego boga werq dfardjce z-bistego chelalnego zarobkii swego i s-tego cd wiprowa-
(6a) la-kum mina 1-ardi • wa-la yatammamu (!= tayammamu) l-hablta min-hu yanfiqdna (!= tunfiquna) wa-lastum bi-ahidi-hi ilia an
(6b) -dzilismi warn z zemi dzesencine mace dac a ne-maSajce w to obirkow s-tego cd dfjarUjece a wi tei ofarownici ne-berce td tilko
(7a) tugmidu fi-hi wa-‘lamu anna llaha ganiyun hamidun • [268] s-saytanu ya‘idu-kumu 1-faqra
(7b) jesli-bisce bill barzo glodni na td-i [i tei] wedzce ie pewne bog jest' bogatij slegom daje [zlego] ne-wez[me] primiije male ale dobre bo Setan pripomina warn warn iibostwo
(8a) wa-ya’muru-kum bi-l-fahsa’i wa-llahu ya‘idu-kum magfiratan min-hu wa-fadlan • wa-llahu
(8b) i prikeziije warn dd zlich rehej i skompstwa a pan bog wziwa was dd zbawena cd z negd i dd lask’i welk'ij bo pan bog
(арк. 37a)
(la) wasi‘un ‘alimun • [269] yu’ti 1-hukmata (!= 1-hikmata) man yasa’u wa-man yu’ta 1-hikmata fa-qad utiya hayran
(lb) Serok'ej lask’i i we cd dajejce] daje mondrosci prordstwa kdrnU zachce a kdmu dal mondrosc tedi temii dal dobroci
(2a) katiran wa-ma yaddakkaru (!=yaddakkaru) ilia ulu i-albabi • [270] wa-ma anfaqtum min nafaqatin aw nadartum
(2b) mnoge ne-napomndn-se tim tilko liidzi rdzitni majonce a cokolwek dfjdrtijece albo obrok wilonbace i znowu
(3a) min nadrin fa-inna llaha ya‘lamu-hu wa-ma li-z-zalimina min ansarin • [271] in tubdu s-sadaqati
(3b) menace w skarbi swoje preto pewne bog wadom tego i ne-bendze tak'im zalimomiW dd menk'i pek'elni iadnego ratUnku jesli jawne dajece sedeko310
?09 Ap. zalim = злачынец.
310 Ap. sadaqa = міласціна.
(4а) fa-ni‘imma hiya wa-in tuhfu-ha wa-tu’tu-ha 1-fuqara’a fa-huwa hayrun [la-kum] wa-yukaffir (!= wa-yukaffiru) ‘an-kum min
(4b) dobro to jest' a jesli miltk'em i dace to Hbdgim bogomdlcam to lepta jest' warn i odwroci dd was dd
(5a) sayyi’ati-kum wa-llahu bi-ma ta'maluna habirun • [272] laysa ‘alay-ka huda-hum wa-lakinna Ilaha yahdi