Альфуркан татарскі
Каран-тэфсір татараў Вялікага Княства Літоўскага
Паўль Сутэр
Выдавец: Тэхналогія
Памер: 530с.
Мінск 2009
[арк. 26a] [I] [lb] trudno prez nedoleninosc watq tedi wisilajce kogo mjdsto sebe za ofjarq waSq i ne-gdl wlosi glowi waSe (2) di pok’i dojdze lat ofjdrd waSe [2b] a kto hi bil z-was chori albo na nego trddndsc jaka (3) z-glowi te ne-mogl obchodi Utinic nech-se dkiipi tridzennimpostern albo Sesc Hbogich seddkuje abddric [3b] albo barana na kurbdn a k’edi iiwelnice-se dd tej (4) trudnosci tince dosic [obchodow] naleioncich do ‘umreju i dd cheggu jesli dostane choc cd liejSego na kurbdn [4b] a kto (5) ne-dostdne nech posci tri dni pred bajramem u k’abeju a sedmi dni k’edi powrocice dd domu (6) to bendze dzesenc dni [5b] spelno a to za to te ne-mogli bic dasu naleiitego gotowim dd domu boiego (7) chrdmu bojce boga wedzce i sprdwlajce te poslUgi [6b] wed ne bo pewne pan bog twardi menk’i i kerane neposlUSnegd chaggowe w mesonce (8) wedbm[e] dewwal zil-ke’dzil-chegg dzesenc dni komu jestferz w tich tince chag ale [7b] ne-bendz[e]ce se zlondac z-newastami dni latrowac (арк. 32a) (1) dni-lajec kogo ani-se spredac ani-se bic u chagu tilko cd mace dime t [z] dobrich Udinkew bo pan bog a й [8b] dinkach (2) waSich wjedomij i gotiijee-se na takq droge bo pewne nalepSa dobroc gotowac-se z-bojaznq boiq bojce-se nine liidze moine i rdziim majonc[e] (3) liidzi nimaS warn
[арк. 26b] [I] [lb] grechu abi-sce iondali na pdiice lask'i i Sensed dd pane boga wakego (4) a k’edi zejdzece z ‘erefat’ gori wziwajce i wspominajee boga [2b] cerenionijanii boiimi pri chrdme (5) wspominajee i chwalce jegd bd on was naprawadzi na droge bd bili-sce pred tim bill blendnimi [3b] (6) pb tim zejdzece tq drogq kendi ie kli lUdzi i prosce o odpuscene grechow pana boga (7) bd pewne pan-bog odpuskliwij miloserdnij [4b] a k’edi odprawice cheg i ofjard wake znow wspominajee (8) pana bdga jako see pred tim wspominali ojcowelwl waki albo i lepej spominajee sq [5b] z liidzi (арк. 32b) (1) cd mowq boie nak daj nam tilko na tim sweeje] a ne-bendze dla nich na tam-tim swece Censci mec ne-bendq [6b] (2) jest tei z nich cd mowq boie nak daj nam na tim swece dobre pdiice a na onim swece (3) zbawene i spasene i zastrei nas [7b] od menk’t pek'elnij takowe liidzi dla nich jest dense zaplati dd tego cd zarobili (4) bd pan-bog prendk'ij jest dd ligbi sliichac [8b] wspominajee boga t'ek'birami jemU we dnach bajranmich (5) a kto bi-se pospekil dd domu po dwoch dnach nimak grechu jemii
[арк. 27a] [I] [lb] a kto se dalej predlUiil nimak (6) grechu jemU tilko i ten lepkij bojdzn majonc i bojee-se bdga a wedzee to ie pewne (7) dd nego [2b] powstanece sq nektore liidzi cd dziwne tobe slowa jegd (8) na doiiwotnim swece i nd swedectwo boga [3b] bere na tim cd w sercii jegd a on jest mocnij diiiij (арк. 33a) (1) neprijacel d k’edi odwrocili-se ten achsen strakil oto na zem[i] iebi zamiitek Uiinil medzi was [4b] i popalil warn (2) pdkne i zdbral dobitk'i ale pan-bog ne-lubi zwodzicelow a k’edi rekid jemU boj-se (3) boga [5b] i wer mi ale jegd pichd i zlosc z-grechem ale jui oblidilismi jemU peklo aj jak'e zle te mejsee (4) sq tei z liidzi co oddali [6b] skarb d odkilpili duki i wjara ich dla wdzenbnosci boiej i pan-bog (5) tei bendze milosciwij sliigam swojim muhejbu ‘emmaru i tbwarikem jich i ci ktore [7b] dweri it jedinostwo w wjara musulmansko oraz wkitk’e (6) a ne idzlelce drogami ketdnsk'imi bd on jest warn neprija [8b] celem welk'im jawnini a chocbi-sce meli pri-uboiec (7) po tim prikedki dd wjdri i rozaznawki jq tedi wedzee ie pewne pan bog
[арк. 27b] [I] [lb] nadaripowagiiiiwndsci bd jest swentij (8) i mondrij ne-pdtrq i ne d[we]rq di k’edi prijdze dd nich pan bog w swatlosci dd oblog i ano [2b] lowe jegd (арк. 33b) (1) i stdne-se wola i rossondek jegd i dd boga wrocon-se wkistk'e duki pitaj i [u] sindw/е/ izra-elsk’ich (2) jako smi [3b] dali jim s-eddaw nakich jawnich znadnich a kto to premeni dari i poiitk'i boie po tim priscu (3) tego na takowich pewne bog jest [4b] mocnij menk'i i karane pri-ozdobil ketan dla nich ktore (4) dbiiwotnemu swjatlal i pdiice i dwordjq kidzq s-tich ktore [5b] uwerili i ktore bdjaznik'i boie podnese (5) bog jich dna powstanego bd pan bog ddje rizku komu zachce bez-ligbi [6b] bill ludzi basu (6) nucha ludzi i wjdri jednej dskresil z nich pan bog prarok'i swjastujonc jegd i strakonc karanem [7b] jegd (7) i zesldl z nimi ksengi s-prawdq dla rossondzena medzi ludzmi (8) cd sprabali-se o wjara [8b] a ne-sprebali-se w were tilko ktore dano pismo po tim cd (арк. 34a) (1) prikio jim wedomosc od bdga neprijdzn i zazrosci
[арк. 28a] [I] [lb] medzi nimi ale naprawadzilpan bog jich ktore Uwerili abi-s[e] spradali (2) z nimi b prawda boion za pozwalenem jego bo pan bog prawdziwij [2b] kto chce na droga prawdziwa (3) abo roziimece ie ci mdjq wnisc da raju cd warn priilo podobenstwo tich [3b] ktore uspokojili-se (4) pred wanii dotknela jich welk'e trudnosci i badi chorobi i trensene di rekl [4b] (5) prorok i ci ktore uwerili z nimi k'edi i prijdze pojmjoc i ratUnek boiij wedz o tim ie pewne kto prosi ratunku dd boga (6) blisk'ij jest pitajq se [5b] й cebe cd mdjq dac na ofjdra sedekujo mow ja muchemmed cd mace ofjarowac s-tego 1 (7) skarbu cd chowace dla rodzicow i dla dzatek i dla blisk'ich toi i dla sirot [6b] i Ubdgich sinow podroinich (8) i cd kolwek Hdinice z-dobrosci swojej jest pan bog tego wadomij napisalo se [7b] warn wojna z neprijacelem (арк. 34b) (1) choc to trudno warn azali warn to trudna red wijdze warn na dobre a ta red (2) cd [8b] wi lubice sedzec w domu na zlosc i na zgiiba bo bog wja cd bendze warn ale wi ne-moiece wedzec (3) pitajon-se й cebe
[арк. 28b] [I] [lb] o mesoncach zakazanich o wojnach w nich mow muchemmed wojna zadinac w nich welk'ij grech (4) odwrocic hid od drogi boiej i ne-we [2b] ric temii odgdnac lildzi dd domu boiego i wiganac (5) Hid jego z nego welk'ij grech й boge rbwnowac dd dego i ne-weric greSnij [3b] grech dd wojnl tich mesoncew i ne (6) okupon-se wojdwac z-wami di chcq odwrocic was dd wari waSej k’edi im mod std [4b] wala ale to bic ne-moie (7) a kto bi-se odwrocil z-was dd wjari swojej i umarbi tak to jest welk'ij newernik takowich lildzi bo ten pewne [potenpone] [5b] (8) udink'i ich na tim swece i na ostatnim swece i takowe lildzi towaristwapek'elna jest dni tarn (арк. 35a) (1) nd wek'i bendq [6b] pewne ktore uwerili i ci ktore odlondili-se od domow a poSli za tobq i bijon-se d wjara (2) boion takowa lildze nech-se spodzewajq [7b] lask'i boiej bo pan bog odpHskliwij miloserdnijpitajon-se it cebe (3) d pjanim napitku o kartach o kostlalkach [8b] granu mow [w] tich obojich grech welk'i mowili ale jest poiitek i zisk iHdzem (4) ale oba grech jest welk'ij wenlelkSij ddpoiitkaw jich ipitajon-se il cebe
[арк. 29a] [I] [ lb] cd i X-degd zek'at' majo ofjarowac mow z-wolnich (5) skarbow dd goslolpodarstwa oto tak ozndjmiije bog warn u korane azdli-bisce [2b] domislali ie ten swjdt doddsnij (6) a tamten wedistij a jesli spitajq й cebe [o sirotach i] o skarbe jich mow [3b] lepej isc z nimi z-godq i strech [strai] skarbu dla nich a jesli-bi-se (7) zlondice z nimi grechu nemaS wSek dd brece waHe bo pan bog wja kto jim misli [4b] zle a kto dobre i skarbom jesli-bi chcal (8) bog oceniilbi was cenkk'imi redoma ale pan-bog jest swentij mondrij ne-pdjmiijce za ioni [5b] k'afirak di (арк. 35b) (1) uwerq newolnica musulmanka jest lepid dd k'afirk'i welnej chocbi-sce zakochali М' nej [6b] i ne (2) siubiijce cork'i swoje k'afirem di Uwerq bo lepiij jest newolnij musulmanin lepkij dd (3) k'afirind wolnego choc [7b] bi-sce zakochali w nich bo tak'e malienstwa zawedze was dd pekla a pan bog wziwa was (4) dd raju i dd zbawend [8b] grechow z-woli jego i oznajmiije pismo swoje lildzem azalibi-sce to (5) chwalili wspominali i pitajq w cebe dd
[арк. 29b] [I] [lb] chejzu nedistosci mesendnej mow jest to welka nedistosc w ten das (6) stron-se newjdsti w mesendnej nedistosci i ne-pribliiajce dd nich di se [2b]
oditdq a k'edi se odiSdon i umijon-se (7) rd jut prichodzic do nich ale w ten Honek jako prikazal warn pan-bog bo pewne bog liibi [3b] kajetnika i liibi (8) distich ludzi ioni waSe warn pdSnq watq prichodzce do zasewkow watich [4b] 5 kond chcece (арк. 36a) (1) a berce naprbd ime bote did was samich i bojce-se bdgd i wedzce le wi z nim zejdzece-se swestiij wero [5b] ncich (2) a ne-dince albo ne-zarUcdjce bdgd w til sobe i ne-zapominajce prisengi watej abi-sce stregli i dobrimi bill i lili w bo [6b] jazni (3) i w zgojdze] medzi liidzmi bo bog sliSal prisengi i wedomij jich ne-bendze was keral bog (4) zd prisengi waSe cd za[li]wace w mowe [7b] tilko bendze keral was zd prisengi celesnq ktorq lamece umislne serca waSego pan bog jest (5) odpiiskliwij lechkoserdnij ci ktore [8b] [w] poswarii odlondajon-se od ton ich a ne-pristenpujq dtiri mesonca rdlUkd (6) padne a jesli-se nawrbci do nej tich dasbw tedi pan bog
[арк. 30a] [I] [lb] odpiisci bo jest miloserdnij d jesli kto Umislne rozwod daje i to pan bog (7) dobre sliSi i wjedbmij nd cd se rbzwodzi a rozwodne [2b] newjdsti nech dekdjq z-duSqjich tri mesendne chorobijej (8) apozwolono Im abi tajili to cd stworil [3b] bog w liwotach plod i mesendna jesli cd majo i jest (арк. 36b) (1) weroncimi bdgd i dnil ostdtnemU bo meniem Ich slUtne [4b] priwrocic jich w tich (2) dasach jesli zachcq oboje tic zgodne i dla nich ma bic ktore bilo jim [5b] z-ldsk'i mentow (3) a dla mentow ma bic od nich lepSa i wiSSa poSonowane bo pan bog jest swentij mondrij rozwod tak'ij [6b] nd dwoje abo (4) jich znowa wezce i chowajce w prijazni albo odpiisci jo/k'H [jq] dawii jej naletnosc bb ne-jest chelal warn abi-s[c]e jim [7b] odbirali (5) to cd dali jim pri sliibe ne-mace odberac chiba namnejSej redi jesli-se bali te ne-wigddzq meSkac wedliig prikezane granic maltensk'ich pan bog pri [8b] kazal a jesli (6) tak bojce-se poticem swojim ne-wistardice prikezane i granic botich nimdS grechu nad wami jesli mo nt loni nendwidzi nema odberac wjani jej i cd zapisal a k’edi iona to se [okupi] wjanem i posagem (7) swojim tdk'e jest grdnici
[арк. 30b] [I] [lb]prikezane botego ne-wistonpujce z jich iijce zgodne a ktoprestenpi grdnici prikezane (8) botego takowe liidzi sq oni kriwdnikami dUS-swojich [2b] a jeslidaS rozwod jut trecij raz ne-pozwolond jim po tim (арк. 37a) (1)pojmowace-se at pok’i pojdze maltenstwo te [za] manie inSego a jesli dace wposwaru rozwod raz i drilgt [3b] nimaS grechu jim obojim jesli (2) nawrocq i pbjmujq spodzewajon-se le lie bendq i wistardq grenici prikezane botego ota ta grdnici prikezane botego [4b] (3) dznajmUje warn dla liidzi pisma Umejentnich a k'edi dace rozwod s-poswaru Sonam nech zabawon-se w domach waSich do termin[u] (4) trech mesencej a po tim albo jich trimajee [5b] w prijazni albo odprawce z-dobrom jej a ne-dince (5) im kriwdi ne-wistempujee s-prikezane bo [6b] kto bi dinil tak tedi ten jest kriwdnik'em dilSi jegd (6) a ne-berce koran pismo bole nd iarti i Siderstwa wspominajee dari i laska [7b] bolq nad wami i to cd (7) zeslal na was s-koranu й rbzsondku mondrosci abi-sce napominali jeden driigego tim a bojce-se bdgd [8b] (8) i wedzce to le pan bog wSitk'e te redi wjadbmij a k'edi dace rozwod Sonam nech sedzq й was (арк. 37b) (1) do terminbw /пе-jdk weznol