Альфуркан татарскі
Каран-тэфсір татараў Вялікага Княства Літоўскага
Паўль Сутэр
Выдавец: Тэхналогія
Памер: 530с.
Мінск 2009
65 Ар. bi-smi Ilahi = У імя Алага.
66 Ар. al-hamdu = хвала. Тут маецца на ўвазе сура 1, 2-і верш якой пачынаецца з al-hamdu: al-hamdu li-lldhi rabbi l-‘alamin = Хвала Алагу, Уладару светаў.
67 Ар. qul huwa llahu = Скажы: “Ён Алаг”; тут маецца на ўвазе сура 112, 2-і верш якой пачынаецца з qul huwa llahu: qul huwa llahu ahad = Скажы: “Ён, Алаг, адзін”.
68 Ар. гак'а = паклон пад час мусульманскага малітоўнага рытуалу.
69 Ар. subhana rabbiya l-'azim = Слава Госпаду майму, Магутнаму.
70 Ар. sagda = прастэрнацыя пад час мусульманскага малітоўнага рытуалу.
71 Ар. sami'a llahu li-man hammada-hii rabbana la-ka l-hamdu allahu akbar = Алаг пачуў таго, хто ўсхваляў Яго. Госпадзе наш, Табе належыць хвала. Алаг Найвялікшы.
72 Ар. sagda = прастэрнацыя пад час мусульманскага малітоўнага рытуалу.
73 Ар. subhana rabbiya l-a‘ld = Слава Госпаду майму, Высокаму.
74 Ар. sagda = прастэрнацыя пад час мусульманскага малітоўнага рытуалу.
75 Ар. allahu akbar = Алаг Найвялікшы.
76 Ар. гак'а = паклон пасля папярэдняга стаяння проста і з двума наступнымі падзеннямі ніц пад час мусульманскага малітоўнага рытуалу.
77 Ар. tahiya (мн.л. tahiyat) = прывітанне. 3 аргыклем: at-tahiyat = прывітанні.
78 Ар. salam = мір, прывітанне “as-salamu ‘alaykum”.
п Ар. sagda = прастэрнацыя пад час мусульманскага малітоўнага рытуалу.
80 Ар. піуа = абвяшчэннс намеру пры рытуальнай малітве.
81 Цюрк. “Мой Божа, О Госпадзе, я маю намер выканаць прастэрнацыю. Божа, Высокі, няхай будзе дадзена тагасветная ўзнагарода душы таго і таго. Мой Божа, я маю намер для душы таго і таго Каран цалкам прачытаць і малітвы ў прастэрнацыі прамовіць.”
82 Ар. sagda = прастэрнацыя пад час мусульманскага малітоўнага рытуалу.
arhamu r-rahimina allahu akbar qalu sami‘na wa-ata‘na gufrana-ka rabba-na wa-ilay-ka} (16) {1-masiru subhana rabbu-ka rabbu l-‘izzati ‘amma yasifuna wa-salamun ‘ala 1-mursalina wa-l-hamdu li-llahi rabbi l-‘alamin}83 {ilahi taqsir-} (17) {-liq birla qilgan hagat amazimizni ya rabbi sen qabul va maqbiil qilubergil bu hagat-} (18) {-larimni bu tilaklarimnl84 bd niyatlariyla muraduma va maqsuduma tekurgil du'amni igabati} (19) {qiluber hayr-i hagat qabuihgi u?un rasfllii llahu [sic!] ruhi ucun allah nzasi u^un} (20) {fatih[-i] salavat uq ihlas}85 kuran berMi pec {rabba-na amanna bi-ma anzalta wa-ttaba‘na r-rasula fa-ktub-na ma‘a s-sahidin}86 (21) kuran kladufipec {wa-makarii wa-makara llahu wa-llahu hayru 1-makirin}87 (22) do segdeju nijjet’ {ya rabbi sagda qildugummuzni savabim falan ogh} (23) {falannin ruhma bagisladum}88do segdeju paklo niwSi-se (24) {sagadtu li-r-rahmani wa-amantu bi-r-rahmani wa-raditu ‘ani r-rahmani fa-gfir li}
U (арк. 3a) (1) {d-dun£iba ya rahman ma‘a gami‘i ahli l-iman allahu akbar}89 гйк'і podnawSi pec (2) {huwa 1-hayyu la ilaha ilia huwa fa-d‘u-hu muhlisina la-hu d-dina al-hamdu li-llahi rabbi l-‘alamina}90 (3) {ya rabbi sagda qildugumuzni
83 Ap. sagadtu li-r-rahmani wa-amantu bi-r-rahmdni wa-raditu 'ani r-rahmani fa-gfir ll d-duniiba yd rahman ma'a gami'i ahli l-lman bi-rahmati-ka yd arhamu r-rahimina allahu akbar qalu sami'na wa-ata‘na gufrani-ka rabba-nd wa-ilay-ka l-maslru subhana rabbi-ka rabbi l-‘izzati 'amma yasifuna wa-salamun 'aid l-mursallna wa-l-hamdu li-llahi rabbi l-‘alamlna = Я пакланіўся ніц Міласціваму, i я ўвераваў у Міласцівага, і я задаволены Міласцівым. Даруй мне грахі, о Міласцівы, разам з усімі людзьмі веры. Міласцю Тваёй, о Міласцівы з міласцівых! Алаг ёсць найвялікшы! Яны сказалі: “Мы пачулі і паслухаліся. Тваё дараванне, о Госпадзе наш, і да Цябе вяртанне [кожнай рэчы]. Слава Госпаду твайму, Госпаду, годнаму таго, што яны Я.му прыпісалі. Мір пасланнікам, і хвала Алагу, Уладару светаў.
84 Памылковая вакалізацыя tilikldrimnl.
85 Цюрк. “Мой Божа, прымі нашыя абавязковыя малітвы, выкананыя з недахопам (г.зн. недасканалыя), о Госпадзе. Гэтыя нашы патрэбы, гэтыя нашы пажаданні разам з нашымі намерамі няхай дасягнуць прызначанай мэты. Выканай нашу малітву. Дія добрага прымання, за душу пасланніка Бога і да Тваёй добразычлівасці як пачатак малітвы тры разы (сура) Іхлас (= сура 112).”
86 Ap. rabba-na amanna bi-ma anzalta wa-ttaba'na r-rasula fa-ktub-na ma'a S-Sahidina = O Госпадзе наш, мы верым у тое, што Ты паслаў, і мы ідзем за прарокам; запішы нас разам з пакутнікамі!
87 Ap wa-makarii wa-makara llahu wa-llahu hayru l-mdkirlna = Яны хітрылі, i Алаг хітрыў; i Алаг найлепшы з хітруноў.
88 Цюрк. “О Госпадзе, тагасветную ўзнагароду за выкананую прастэрнацыю я аддаю душы таго і таго, сына таго і таго”.
89 Ap. sagadtu li-r-rahmani wa-amantu bi-r-rahmani wa-raditu 'ani r-rahmani fa-gfir ll d-dunUba yd rahman ma'a garni'i ahli l-lman allahu akbar = Я пакланіўся ніц Міласціваму, i я ўвераваў у Міласцівага, і я задаволены Міласцівым. Даруй мне грахі, о Міласцівы, разам з усімі людзьмі веры. Алаг Найвялікшы!
90 Ap. huwa l-hayyu Id ilaha ilia huwa fa-d‘ii-hu muhlisina la-hil d-dina al-hamdu li-llahi rabbi I‘alamlna = Ён жывы; няма Бога, акрамя Яго; заклікайце Яго, будучы вернымі Яму ў веры; хвала Алагу, Уладару светаў!
savabum falan ibn-i falanmn ruhina bagijla-} (4) {-dum muhammad mustafa ruhina salavat}91 {allahumma sail! ‘ala sayyidina muhammad wa-‘ala ali muhammad}92 (5) {panc§a[n]b[a] gun tamam ede tammat bab qur’an-i $arif uqimagga93 baslarken bu du'ani oquya}94 (6) {bi-smi llahi r-rahmani r-rahimi} (7) {allahumma bi-l-haqqi anzala llahu wa-bi-l-haqqi nazala allahumma ‘azzim fi-hi ragbati wa-g‘al-hu nuran} (8) {li-basari wa-sifa’an li-sadri allahumma zayyin bi-hi lisani wa-gammil bi-hi wagh-i wa-qawwi bi-hi gasad-i} (9) {wa-rzuq-ni tilawata-hu ‘ala ta‘ati-ka ana’a 1-layli wa-atrafa n-nahari wa-hsur-ni ma‘a n-nabiyi} (10) {muhammad wa-ali-hi 1-ahyari ya di 1-galali wa-l-ikrami bi-rahmati-ka ya arhama r-rahimina}95 (11) {niyat qur’an kalamii llahii [sic!] l-‘azim bu dur} (12) {ilahi ya rabbi niyat etdum qur’an kalamii llahni hatim etmagga senun} (13) {rizan Teun dahi havva qizimn ruhi^un ham} (14) {sagda telavatlarini qilmaga taqsirhq [sic!] birla} (15) {hatim etdiigiim ya rabbi sen qabul} (16) {va maqbul aylagil halisan [sic!]} (17) {muhlisan [sic!] li-llahi ta'ala senun ri-} (18) {-qan Teun muhammad} (19) {mustafa} (20) {ruhina salavat}96 {llahumma salla ‘ala sayyidi-na muhammad wa-‘ala ali muhammad}97
[арк 5b] [U] [lb] (арк. 3b) rozdzal 6 chwdle ksengi sedem ajet'dw’ (1) w ime boga laskawego’ miloserdnegd’ [2b] (2) najlepSa chwala bogupdnu iprowizorowi swatu laskawemu mildserdnemu krolowi [3b] dnd sondnego’ (3) tobe sliiie i klanam-se i
91 Цюрк. “O Госпадзе, тагасветную ўзнагароду за выкананую прастэрнацыю я аддаю душы таго і таго, сына таго і таго. Малітвы за душу Мухамада Мустафы.”
92 Ар. allahumma salli ‘ala sayyidi-na muhammad wa-‘ald ali muhammad = O Алаг, добраславі пана нашага, Мухамада, і сям’ю Мухамада.
93 Памылкова ‘ауп = ' замест gayn = g.
94 Цюрк. “Трэба ў чанвер закончыць. Раздзел канчаецца. Калі пачынаюць чытаць Каран высакародны, то трэба вымавіць наступную малітву ”
95 Ар. bi-smi llahi r-rahmani r-rahim allahumma bi-l-haqqi anzala llahu wa-bi-l-haqqi nazala allahumma ‘azzim fi-hi ragbat-i wa-g'al-hu nuran li-basar-i wa-Sifa’an li-sadr-i allahumma zayyin bi-hi lisan-l wa-gammil bi-hi wagh-i wa-qawwi bi-hi gasad-1 wa-rzuq-ni tilawata-hu ‘ala td‘ati-ka ana’a l-layli wa-atrafa n-nahari wa-hSur-ni ma‘a n-nabiyi muhammad wa-ali-hi l-ahyari yd di l-galali wa-l-ikrami bi-rahmati-ka yd arhama r-rahimina = У імя Алага, Міласцівага i Міласэрнага! O Алаг, з ісцінай Алаг паслаў яго, і з ісцінай ён сышоў. О Алаг, умацуй маю волю да яго і зрабі яго светам для маіх вачэй і вылячэннем для майго сэрца! О Алаг, упрыгож ім маю мову, і аздоб ім мой твар, і ўмацуй ім маё цела! I забяспеч мяне яго чытаннем у паслупіэнстве Табе і днём і ноччу. I далучы мяне [у Дзень уваскрэсення] да прарока Мухамада і яго сям’і, найлепшых [мусульман]! 0 Вялікі і Паважаны! Міласцю Тваёй, о Міласцівы з міласцівых!
96 Цюрк. “Выказванне намеру рэцытацыі Карана наступнае: Мой Божа. О Госпадзе, я маю намер Каран, слова Бога, цалкам прачытаць, а таксама і прамовіць да Тваёй добразычлівасці малітву прастэрнацыі за душу дачкі Евы [г.зн. жанчыны]. Тое, што я з недахопам выканаў, прымі, о Госпадзе, як шчырае дзеля Бога. Да Тваёй добразычлівасці за душу Мухамада Мустафы гэтая малітва.”
97 Ар. allahumma salli ‘ala sayyidi-nd muhammad wa‘ala ali muhammad = O Алаг, добраславі пана нашага, Мухамада, і сям’ю Мухамада.
dd cebe pbmbci iondam [4b] i prbwac nas drogo (4) praw’dziwb’ drogo’ ktoro’ Sli laskdwci twoje i milbsnici [5b] nad nimi laska twoje (5) ne-biniles srogosci nad nimi i ne-bili blendnimi i zwedzb’ nimi ddj i nam tak
[арк. 6a] [U] [lb] (арк. 4a) rbzdzal dwesce bsmidzesbnt Sesc ajet’bw' w niek’k'eju (1) w ime bbge laskawego milbserdnego [2b] (2) bug gebra’U muchemmed jam wadbmSi oto ta ksenge nemak wontpll-wosci w nej direkcijb’ dla bo jaznikow’ ktore [3b] uwerili (3) za-bbne i stawajo’ й nemaze i s-tego сд-smi jim rizku nadali [4b] mne ofaruje i ktore (4) uwerili co zesldnb’ tobe i co’ zeslano pred tobo’ [5b] i ostatnemu basil’ priznawajo (5) takowa naeijo’ so’ nd prdwdziwej drbdze dd [6b] boga jich i takowa naeijo so oni wblnimi (арк. 4b) (1) zapewne ci ktore newernikami so row’no to’ nad nimi [7b] choc jich straS choc i ne-straS dm ne Uwerb’ (2) pebenc priloiil biig nd serca jich [8b] i nd USdch jich i nd oddeh jich zaslb’na i dla nich menka (3) welka so' z lildzej takowa
[арк. 6b] [U] [lb] co’ mowo’ werremi panu bbgH' i dnu powstannemii’ i basil’ ostatnemu die oni ne-so (4) werdneimi USUk'iwdjo pana boga [2b] i tich ktore uweriliale ne okukajo’ tilko' sami sebe i duki-jich i ne-wedzb’ (5) cd za konec jich bd w’ seredeh jich [3b] chord’bd newernbscprispbri jim pan bog chbrbbi i newernosci i dla nich menka gorka i paldnca (6) a za to ie stall klamliwimi a k’edi-se rekid’ [4b] jim ne-zwocce Ibtrbw’stem nd zemi mowili pewne mi (7) jestesmi statebnemi ale wee i muchemmed ie oni so oto’ lotrbwe i zwodzicele [5b] ale t'ilko’ ne-wedzo sami do sebe ale k’edi rekli jim abi bili (8) werdneimi jako’ wero’ liidze mdwili bi i mi mami tak weric [6b] jako’ wero’ glilpci ale wee i muchemmedu w tim ie pewne (арк. 5a) (1) oni sami sobe gliipimi ale t'ilko’ ne-wedzo’ sami do-sebe a k'edi-se zejdd’ s-timi [7b] ktore so' wernimi mowo mi werdneimi so’ a k’edi osobnosc (2) pridb’ dd swb’jich zwo’dzicelow’ mo’wo pewne z-wamipewne t'ilko' mi z nich [8b] kidzbncimi so’ ale pan biig od’dwo’riije jim (3) i pricongne jich w blendach jich ie sobe radi пе-dddzd’ za gliipstwb’ jich tako’wa naeije sb’