Аповед пра Шакунталу
Выдавец: Янушкевіч
Памер: 218с.
Мінск 2018
самабытны, самабь/ўца, -ы тут: які быве сам па сабе (санскр. svayambhii-)
сам душа (санскр. atman‘сам’; таксама на канцы складаных слоў: mahatman‘вялікасамы, велясамы’)
сёй, сяго гэты (пар. той-сёй, таго-сяго)
спарод, -а народжаная істота
стан, -у тут: адна з чатырох індыйскіх варнаў (varna-) ступнявгца, -ы вада абмываць ногі (пар. дождж дажджавіца) сужонка, -і адна жонка адносна іншай жонкі таго самага мужа сыход, -у уцяленьне бога, ягоны спуск на зямлю (санскр. ava-
tara‘спусканьнеся’)
сьветніца, -ы мноства
сьвятдр, -а тут: брагман (brahmana-)
Сьвято, -й Абсалют, зь якога ўзьнікае сьвет (санскр. brahman-')
сьмерд, -a тут: шудра (санскр. siidra-)
сьцег, -у дарога
труд, -у гераічны вычын, аскетычнае зьдзяйсьненьне
узрок, -у позірк
урода, -ы характар
ухалода, -ы прыхалода
хвалебен, -бну хваласьпеў, усхваляльны малебен (пар. маліць
-> малебен)
хгра, -ы хвароба
чарупа, -ы вялікая ракавіна (у Індыі музычны струмант)
часьцгвы пабожны
шасьц/на, -ы шостая частка (пар. дзесяціна)
штокожны (штодрэва ‘кожнае дрэва’)
УМОУНЫЯ СКАРОТЫ
ав. = авэстыйскае
адз. л. = адзіночны лік
анг. = ангельскае
бел. = беларускае
гін. = гіндзі
гр. = грэцкае
зах.-укр. = заходне-ўкраінскае
і.-э. = індаэўрапейскае
лац. = лацінскае
мн. л. = множны лік
м. р. = мужчынскі род
рас. = расейскае
санскр. = санскрыцкае
ст.-сл. = стараславянскае
ВВ = Калідасава паэма «Воблачны вястун» (Meghaduta-)
ДС = даслоўна
ЗП = Запавет Продка (Manusmrti-)
МБ = Магабгарата (Mahabharata-)
НШ = Натйашастра (Natyasastra-)
РВ = РыГведа (Rgveda-)
УІ = у іставіку
SUMMARY
This book contains the first translation into Belarusian of Sakuntalopakhyana ‘The Tale of Sakuntala from the Mahabharata and its dramatised adaptation Abhijnanasakuntala by the celebrated Sanskrit poet, Kalidasa. The translation is done directly from Sanskrit and takes into account the traditional commentaries of Nilakantha (in case of the Mahabharata) and Katayavema (in case of Abhijnanasakuntala).
The Tale of Sakuntala is one of the most famous stories in Sanskrit literature. Sakuntala was the daughter of great sage Visvamitra and apsaras Menaka who had abandoned her in the forest soon after her birth. The girl was raised by another great sage, Kanva, who had found her on his way to the river near his hermitage. The tale proper narrates Sakuntalas meeting with the mighty king Duhsanta, their marriage and the birth of their son, Bharata, the eponymous ancestor of the main heroes of the Mahabharata. It is after him that India has been called Bharata ‘the country of Bharata, which is now the official name of the Republic of India. Although neither Sakuntala nor Duhsanta are mentioned in any text prior to the Mahabharata, the name of their son Bharata is as ancient as the Rgveda where it serves as an epithet of the god Agni. The Tale of Sakuntala is thus one of the many links which unite the Rigvedic India with the India of the epics.
Kalidasas Abhijnanasakuntala ‘Pertaining to the recognition of Shakuntala’ is widely regarded as the best Sanskrit play. It elaborates on the aforesaid Mahabharata episode, with a few changes to the plot made by the poet. There are many versions of the play preserved in two classes of manuscripts: the one, embracing all those in Devanagari script; the other, in Bengali writing. The former is believed to represent the older and purer recension of the play which is why it has been selected for the present translation.
Summary
Although Kalidasa is traditionally considered to be the greatest poet and playwright in Sanskrit literature, nothing certain is known of his floruit, the only details about his life come from popular legends of dubious value. On the basis of indirect evidence, it is plausible to assume that Kalidasa flourished at the time of king Candragupta II (345-413 AD) whose reign is styled the golden age of Indian culture.
The Belarusian translation, unlike many English and Russian ones, keeps to the original poetic metres as closely as possible. For this purpose, an experimental method of imitating Sanskrit prosody has been devised by the translator. The tables of metrical correspondences between the languages can be found in the Foreword to this book.
ПАДЗЯКІ ФУНДАТАРАМ КНІГІ
За дапамогу ў выданьні гэтае кнігі перакладнік выказвае вялікую падзяку
Феліксу Аксёнцаву, Антону Францішку Брылю, Канстанціну Андрыеўскаму, Алесі Федаровіч, Аляксандру й Дыяне Лузгіным, Галіне Сіўчанка, Анастасіі Баяроўскай, Максіму Макоўчыку, Юліі Акімавай, Уладу Васюку, Зьмітру Савельеву, Маргарыце, Алегу Жлутку,
Алене Пятровіч, Аляксандру Міхасёву, Алене Талпыга, Вераніцы Акудовіч, Ігару Крэбсу, Ігару Кудраўцаву, Максіму Сырцу, Кацярыне Масэ, Максіму Гінтаву, Тацяне Вадалажскай, Вользе Тамкевіч, Яўгену Ўрублеўскаму, Андрэю Кузьнейчыку.
Літаратурна-мастацкае выданне
АПОВЕД ПРА ШАКУНТАЛУ
як ён расказаны ў Першай Кнізе сьвятой Магабгараты ды ў п’есе вялікага паэта Калідасы «Шакунтала пазнаная»
Кампутарны дызайн, вёрстка Ігар Кулікоў Мастачка вокладкі Дар’я Кудраўцава Дызайн вокладкі Ігар Кулікоў Карэктарка Ліда Наліўка
Падпісана да друку 11.06.2018. Фармат 60x84/16. Папера афсетная. Друк афсетны.
Ум. друк. арк. 12,6. Ул.-выд. арк. 7,4. Наклад 160 экз. Замова 2761.
Індывідуальны прадпрымальнік Янушкевіч Андрэй Мікалаевіч. Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі выдаўца, вытворцы і распаўсюджвальніка друкаваных выданняў № 1/218 ад 18.03.2015.
Вул. Шафарнянская, 3/135, 220125 г. Мінск.
https://januskevic.by
Таварыства з дадатковай адказнасцю «Новапрынт». Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі выдаўца, вытворцы і распаўсюджвальніка друкаваных выданняў № 2/54 ад 25.02.2014.
Вул. Геалагічная, 59, к. 4, п. 10, 220138 г. Мінск.
«Аповед пра Шакунталу » — адна з самых папулярных устаўных гісторый (upakhyana-) у Магабгараце. Гэтая кніга зьмяшчае ня толькі арыгінальнае паданьне, але і яго драматургічную адаптацыю — п'есу «Шакунтала пазнаная» найславутага санскрыцкага паэта Калідасы (» 4-5 стст. н. э.), якая справядліва ўважаецца шэдэўрам індыйскага клясычнага тэатру.
Шакунтала была дачкою знакамітага мудраца Вішвамітры й нябёснай дзевы Мэнакі, якая кінула сваё дзіця ў лесе неўзабаве па нараджэньні. Дзяўчынку знайшоў і вырасьціў вялікі пустэльнік Канва — сын Кашйапы, айца багоў. Гэты аповед расказвае пра сустрэчу й шлюб Шакунталы з князем Душйантам ды нараджэньне іх сына Бгараты, якому было наканавана стаць валадаром усяе зямлі. Менавіта паводле яго Індыя стала называцца Bharata, што цяпер зьяўляецца адной з афіцыйных назваўкраіны.
Асаблівасьцю дадзенага перакладу, зробленага паэтам Ігарам Куліковым, ёсьць спроба захаваць арыгінальныя паэтычныя памеры й выснаваць для іх беларускія адпаведнікі. Пераклад таксама зьмяшчае шэраг наватвораў, якія пакліканыя дакладней перадаць сэнсавыя нюансы арыгіналу.
ОЯНУШКЕВІЧ
выдавецтва
КНІГІ ОНЛАЙН
