Аскар і матухна Ружа = Oscar et la dame Rose
Эрык-Эманюэль Шміт
Выдавец: Інтэрлато
Памер: 64с.
Мінск 2007
- Tu as raison, Oscar. Et je crois qu'on fait la même erreur pour la vie. Nous oublions que la vie est fragile, friable, éphémère. Nous faisons tous semblant d’être immortels.
- Elle est ratée, mon opération, MamieRose ?
Mamie-Rose n’a pas répondu. C’était sa manière à elle de dire oui. Quand elle a été sûre que j'avais compris, elle s'est approchée et m'a demandé, sur un ton suppliant :
- Je ne t'ai rien dit, bien sûr. Tu me le jures ?
- Juré.
On s'est tus un petit moment, histoire de bien remuer toutes ces nouvelles pensées.
- Si tu écrivais à Dieu, Oscar ?
- Ah non, pas vous, Mamie-Rose !
- Quoi, pas moi ?
- Pas vous ! Je croyais que vous n'étiez pas menteuse.
- Mais je ne te mens pas.
- Alors pourquoi vous me parlez de Dieu ?
On m'a déjà fait le coup du Père Noël. Une fois suffit !
- Oscar, il n'y a aucun rapport entre Dieu et le Père Noël.
расчаравала. Мая хімія расчароўвала таксама, але тады яшчэ было не так сур’ёзна, бо заставалася надзея на перасадку. A цяпер уражанне такое, што лекары ўвогуле не ведаюць, што рабіць, і іх нават шкада. У доктара Дзюсельдорфа, якога мама лічыць прыгожым, хоць, па-мойму, ён занадта брывасты, выгляд такі засмучаны, як y Дзеда Мароза, y якога ў меху не засталося гасцінцаў.
Словам, абстаноўка паганая. Я гутарыў пра гэта з маім сябрам Беконам. Увогуле, яго завуць не Бекон, a Іў, але мы яго празвалі Беконам, бо яму гэта больш пасуе, ён увесь абгарэлы.
- У мяне такое ўражанне, Бекон, што лекары мяне больш не любяць, я на іх толькі наганяю сум.
-Пра што ты кажаш, Яйцагаловы! Гэтыя медыкі увогуле абы што. У іх адно ў галаве як бы зрабіць табе больш аперацыяў. Я падлічыў: яны мне абяцалі іх зрабіць ужо не менш за паўтузіна.
- Можа, ты іх натхняеш ?
- Трэба думаць.
- A чаму яны мне проста не скажуць, што я хутка памру?
Тут Бекон адразу стаў, як усе ў гэтым шпіталі: адразу аглух. Калі ў шпіталі кажаш: “памерці", ніхто нічога не чуе. Можаш быць упэўнены зараз узнікне паветраная яма, і гаворку павернуць на што-небудзь іншае. Я гэты тэст праводзіў ужо з усімі. Ну, апроч матухны Ружы.
A сёння раніцай мне захацелася паглядзець, ці не стане яна таксама тугой на вуха ў гэты момант.
- Матухна Ружа, y мяне такое ўражанне, быццам ад мяне хаваюць, што я хутка памру.
Яна скасавурыла на мяне вочы. Няўжо ў яе зараз будзе такая самая рэакцыя, як y астатніх? Калі ласка, Лангедокская душыльніца, не паддавайся, не губляй слых.
- A навошта табе трэба, каб нехта сказаў, калі ты і сам ведаеш ?
Уф-ф! Яна пачула.
- У мяне такое ўражанне, матухна
- Si. Pareil. Bourrage de crâne et compagnie !
- Est-ce que tu imagines que moi, une ancienne catcheuse, cent soixante tournois gagnés sur cent soixante-cinq, dont quarantetrois par K.-O., l'Etrangleuse du Languedoc, je puisse croire une seconde au Père Noël ?
- Non.
- Eh bien je ne crois pas au Père Noël mais je crois en Dieu. Voilà.
Evidemment, dit comme ça, ça changeait tout.
- Et pourquoi est-ce que j’écrirais à Dieu ?
- Tu te sentiras moins seul.
- Moins seul avec quelqu'un qui n'existe pas ?
- Fais-le exister.
Elle s'est penchée vers moi.
- Chaque fois que tu croiras en lui, il existera un peu plus. Si tu persistes, il existera complètement. Alors, il te fera du bien.
- Qu’est-ce que je peux lui écrire ?
- Livre-lui tes pensées. Des pensées que tu ne dis pas, ce sont des pensées qui pèsent, qui s'incrustent, qui t'alourdissent, qui t'immobilisent, qui prennent la place des idées neuves et qui te pourrissent. Tu vas devenir une décharge à vieilles pensées qui puent si tu ne parles pas.
- O.K.
- Et puis, à Dieu, tu peux lui demander une chose par jour. Attention ! Une seule.
- Il est nul, votre Dieu, Mamie-Rose. Aladin, il avait droit à trois vœux avec le génie de la lampe.
- Un vœu par jour, c'est mieux que trois dans la vie, non ?
- O.K. Alors je peux tout lui commander ? Des jouets, des bonbons, une voiture...
- Non, Oscar. Dieu n’est pas le Père Noël. Tu ne peux demander que des choses de l’esprit.
- Exemple ?
- Exemple : du courage, de la patience, des éclaircissements.
- O.K. Je vois.
- Et tu peux aussi, Oscar, lui suggérer des faveurs pour les autres.
Ружа, быццам mym прыдумалі нейкі іншы шпіталь не такі, як бываюць напраўду. Тут усе робяць выгляд, быццам y шпіталь прыязджаюць пголькі папраўляцца. Але ж y яго прыязджаюць і паміраць.
- Твая праўда, Аскар. I па-мойму, людзі робяць тую ж памылку наконт жыцця. Мы забываем, што жыццё крохкае, нетрывалае і хуткаплыннае. I прыкідваемся, быццам мы несмяротныя.
- Матухна Ружа, значыць, аперацыя ў мяне не ўдалася?
Матухна Ружа нічога не адказала. Гэта ў яе такая манера казаць "так". Потым, упэўніўшыся, што я зразумеў, яна нахілілася да мяне і ўмольным голасам папрасіла:
- Але ж я, вядома, нічога табе не казала. Ты абяцаеш ?
- Абяцаю.
Мы на хвіліну змоўклі, каб даць засвоіцца новым думкам.
- A што калі табе, Аскар, напісаць Богу?
- Où, матухна Ружа, толькі вы ўжо не будзьце!
- Кім не быць?
- Манюкай. Я думаў, хоць вы ўжо маніць мне не будзеце.
- Аяйнеманю.
- Тады навошта вы мне пра Бога кажаце? Аднойчы мяне ўжо ашукалі з Дзедам Марозам. Болей не трэбаі
- Аскар, паміж Дзедам Марозам і Богам няма нічога агульнага.
- A вось і ёсць. Гэта адно і тое ж. Задурванне галавы і выдумкі.
- Тады скажы, ты можаш сабе ўявіць, каб я, Лангедокская душыльніца, былая кетчыстка, якая выйграла сто шэсцьдзесят баёў са ста шасцідзесяці пяці, з якіх сорак тры накаўтам, каб я хоць на хвіліну паверыла ў Дзеда Мароза?
- Не.
- I правільна. Бо я не веру ў Дзеда Мароза. A ў Бога веру. Вось так.
Вядома, калі яна так сказала, дык гэта ўсё мяняла.
- Un vœu par jour, Mamie-Rose, faut pas déconner, je vais d'abord le garder pour moi !
Voila. Alors Dieu, à l'occasion de cette première lettre, je t'ai montré un peu le genre de vie que j'avais ici, à l'hôpital où on me regarde maintenant comme un obstacle à la médecine, et j'aimerais te demander un éclaircissement : est-ce que je vais guérir ? Tu réponds oui ou non. C’est pas bien compliqué. Oui ou non. Tu barres la mention inutile.
A demain, bisous, Oscar.
P.-S. Je n'ai pas ton adresse : comment je fais ?
- A навошта мне пісаць Богу?
- Ну, прынамсі будзеш адчуваць сябе не такім адзінокім.
- Не такім адзінокім з тым, каго няма?
- A ты зрабі, каб ён быў.
Яна нахілілася да мяне.
- Кожны раз, як ты будзеш y яго верыць, ён будзе існаваць крыху больш. A калі ты будзеш настойлівы, ён стане існаваць цалкам. I тады ён падорыць табе дабро.
- A што я магу яму напісаць?
- Адкрый яму свае думкі. Тыя, якія ты нікому не кажаш, гэта самыя цяжкія думкі, якія цябе аблытваюць, скоўваюць, не даюць месца новым думкам і пачынаюць гнісці разам з табой. Урэшце, калі ты маўчыш і не выказваеш іх, ты проста ператвараешся ў сметніцу старых думак.
- Ясна.
- Апроч таго, ты можаш штонебудзь папрасіць y Бога. Але глядзі! Прасіць можна не больш за адно жаданне на дзень.
- Ну, значыць, гэты ваш Бог слабак, матухна Ружа. Нават Аладзін мог
папрасіць y джына з чарадзейнай лямпы ажно тры жаданні.
- Адно жаданне на дзень лепш, чым тры жаданні за ўсё жыццё, хіба не?
- Ну, добра. A я ўсё-ўсё магу ў яго замовіць? I цацкі, і цукеркі, і нават машыну?..
- Не, Аскар, Бог гэта не Дзед Мароз. У яго ты можаш папрасіць толькі духоўныя рэчы.
- Гэта як? Дайце які-небудзь прыклад.
- Ну, напрыклад, ты можаш папрасіць y яго смеласці, цярплівасці, ці папрасіць што-небудзь табе праясніць.
- А, ну, ясна. Я зразумеў.
- A яшчэ, Аскар, ты можаш папрасіць y яго за другіх.
- Ага, не трэба ля-ля, матухна Ружа, усяго адно жаданне на дзень: ужо лепш я захаваю яго сабе!
Ну вось, Божа, y гэтым першым лісце я пастараўся табе крыху апісаць тое жыццё, якім я тут жыў, y шпіталі, дзе цяпер усе глядзяць на мяне, як на ворага медыцынскай навукі, і я хацеў бы папрасіць, каб ты праясніў, ці змагу я паправіцца? Адкажы проста "так" ці "не". Гэта ж не цяжка. “Так" ці "не". Проста закрэслі непатрэбнае слова.
Да заўтра, цалую, Аскар.
P.S. Я не ведаю твайго адраса: што рабіць?
Cher Dieu,
Дарагі Божа!
Bravo ! Tu es très fort. Avant même que j'aie posté la lettre, tu me donnes la réponse. Comment fais-tu ?
Ce matin, je jouais aux échecs avec Einstein dans la salle de récréation lorsque Pop Corn est venu me prévenir :
- Tes parents sont là.
- Mes parents ? C'est pas possible. Ils ne viennent que le dimanche.
- J’ai vu la voiture, une jeep rouge avec la bâche blanche.
- C’est pas possible.
J’ai haussé les épaules et j’ai continué à jouer avec Einstein. Mais comme j’étais préoccupé, Einstein me piquait toutes mes pièces, et ça m'a encore plus énervé. Si on l'appelle Einstein, c’est pas parce qu'il est plus intelligent que les autres mais parce qu'il a la tête qui fait le double de volume. Il paraît que c'est de Veau a l'intérieur. C'est dommage, ç'aurait été de la cervelle, il aurait pu faire de grandes choses, Einstein.
Quand j'ai vu que j'allais perdre, j’ai laissé tomber le jeu et j’ai suivi Pop Corn dont la chambre donne sur le parking. Il avait raison : mes parents étaient arrivés.
Il faut te dire, Dieu, qu'on habite loin, mes parents et moi. Je ne m'en rendais pas compte quand j'y habitais mais maintenant que je n'y habite plus, je trouve que c'est vraiment loin. Du coup, mes parents ne peuvent venir me voir qu 'une fois par semaine, le dimanche, parce que le dimanche ils ne travaillent pas, ni moi non plus.
- Tu vois que j'avais raison, a dit Pop Corn. Combien tu me donnes pour t’avoir prévenu ?
- J'ai des chocolats aux noisettes.
Гэта клас! Hy, ты ўвогулеі Я нават не паспеў яшчэ адаслаць ліст, a ты ўжо адказаў. Як гэта ты так робіш ?
Сёння раніцай я гуляў y нашай зале адпачынку ў шахматы з Эйнштэйнам, і тут прыляцеў Папкорн і сказаў:
- Прыехалі твае бацькі.
- Mae бацькі? Не можа быць. Яны прыязджаюць толькі ў нядзелю.
- Ябачыўмашыну.чырвоны "Джып" з белым брызентавым верхам.
- Не можа быць.
Я паціснуў плячыма і ўзяўся гуляць далей. Аледумкіў мяне былі ўжо не на месцы, і Эйнштэйн пакраў y мяне ўсе фігуры, ад чаго я разнерваваўся яшчэ больш. увогуле, Эйнштэйнампразвалі яго не таму, што ён разумнейшы за іншых, a таму што ў яго галава ўдвая большая, чым трэба. У яго, здаецца, усярэдзіне там вада. Шкада, бо каб гэта былі мазгі, ён мог бы панавыдумляць ўсякіх класных штук.