КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Раман глянуў на гадзіннік. Праз дзве гадзіны павінны былі прыехаць у Вязьму. Трэба было штосьці рабіць, бо намерваўся, калі ўсё скончыцца добра, выйсці ў Вязьме з цягніка і там чакаць наступны цягнік. Ехаць далей тым самым цягніком было занадта небяспечна. Ячоніс пачаў пераварочвацца на спіну. Ён штосьці мармытаў. Раман устаў. Апрануў плашч. Зашпіліў пояс. Апрануў будзёнаўку і расшпіліў кабуру, каб у л юбы момант дастаць рэвальвер. Потым выняў востры, як брытва, кінжал і, укленчыўшы на падлозе ля ўзгалоўя Ячоніса, пачаў распорваць партфель па швах. Надразаў спачатку павярхоўна, потым усё глыбей. Потым канчаткова перарэзаў валокны нітак і кінжалам адцягнуў скураны пояс шырынёй у тры пальцы. Адхінуў яго набок. Убачыў наверсе партфеля пераплёты кніжак. На адной з іх прачытаў назву: Ленін «Шаг вперёд, два назад». Пад імі ляжала велікаватая тэчка з тонкага жоўтага кардону. «Тое, што трэба». Раман, прытрымліваючы левай рукой партфель, каб той не ствараў шуму, правай пачаў выцягваць змесціва. Кінжал трымаў у зубах. Адначасова кожныя некалькі секунд паглядаў на твар Ячоніса. Ён выцягнуў ужо трэцюю частку змесціва партфеля, калі Ячоніс пачаў пераварочвацца на правы бок. Спачатку Раман замёр нерухома, a потым, карыстаючыся тым, піто Ячоніс павярнуўся ў сне, цалкам выцягнуў тэчку. Паклаў яе на падлогу. Раман апусціў выразаную скуру ў партфель і кінжалам засунуў яе як мага далей усярэдзіну. Напоўнены кніжкамі партфель мала паменшаў, і Ячоніс не скора зможа заўважыць прапажу. Раман развязаў тэчку і адкрыў яе. Убачыў надрукаваныя машынапісам аркушы гіаперы. Далей былі якіясьці рукапісы і друкі. Раман паклаў усё ў свой партфель, зняў будзёнаўку і лёг на канапу. Усё было ў парадку. Ён цяпер будзе чакаць прыбыцця цягніка на Вязьму. Цягнік павінен быў прыйсці праз паўгадзіны. Ён глянуў на Ячоніса. «Папомніш ты яшчэ ўладзімірскага «багамаза» і ягоную лекцыю пра злодзеяў. А можа, ён нават не дадумаецца, што гэта мая работа?» У Вязьме Раман ціхенька адчыніў дзверы і выйшаў у праход. He выйшаў на перон, а выскачыў з другога боку цягніка на рэйкі. Адышоў ад станцыі. Спыніўся паблізу цёмныхадпрацаваных прамавугольнікаў шпалаў. Знайшоў там добра схаванае месца і зняў з сябе будзёнаўку і плашч. 3 партфеля дастаў скураную куртку і шапку з чырвонай зоркай. Яшчэ ў Маскве ён прадугледзеў, што будзе патрэба пераапрануцца так ці інакш у іншую вопратку, у залежнасці ад акалічнасцей, для выканання работы. Запасныя дакументы ён заўсёды меў пры сабе. Раман паклаў на расшпілены плашч будзёнаўку, свой партфель і кабуру ад рэвальвера. Скруціў усё гэта ў вузельчык і пачаў шукаць добра схаванае месца, дзе мог бы гэта выкінуць. Непадалёку знайшоў роў, запоўнены вадой. Узяў некалькі камянёў і, расхінуўшы плашч, паклаў іх усярэдзіну. Потым усё гэта выкінуў у роў. Ад «краскома», які ехаў з Ячонісам, не засталося нават следу. Гэпэушнікі маглі цяпер беспаспяхова высочваць «краскомов», якія ехалі ў цягніках і праходзілі па вакзалах, «краскомов», прыкметы якіх супадалі б з апісаннем, дадзеным Ячонісам. Украдзеную тэчку Раман склаў напалову і размясціў на жываце пад кашуляй і поясам так, каб яна не перашкаджала рухацца і не магла выпасці. 13 лістапада пасля вельмі цяжкага шляху Раман прыехаў у Мінск. Ён адчуваў сябе дрэнна. Моцна прастыў, быў змучаны і нявыспаны. 3 Вязьмы ехаўу «цвёрдым» вагоне, запоўненым пад завязку. Нават стаць зручна было немагчыма. Зусім знясілены, ён выйшаў на перон у Мінску. Адчуваў, што ў галаве ўсё віруе. Вусны патрэскаліся, шчокі гарэлі, пад вачыма былі плямы. Яго трохі падбадзёрылі холад і свежае паветра, бо ў вагоне быў жудасны смурод. Раман разам з іншымі пасажырамі прадэфіляваў пад чуйнымі поглядамі гэпэушнікаў, якія пільнавалі ля выхаду з вагона. Усё было ў парадку. Ён быў такім тыповым савецкім служачым, што на яго зусім не звярнулі ўвагі. Калі выйшаў на плошчу перад вакзалам, пачуў аднекуль збоку знаёмы яму голас: — Прывітанне, сябра! Даўно мы не бачыліся. Ён убачыў сярэдняга ўзросту мужчыну, апранутага пацывільнаму, у расшпіленым цёмным паліто, у шэрай «керанцы». Ён пазнаў чэкіста, з якім размаўляў у пані Двалінскай. Падаў яму руку. — Куды ты так шаруеш? — зычліва спытаўся чэкіст. — Сам не ведаю куды. — Выдатна! Іяідуўтойбок. Памятаеценашуюразмову? — Канешне. — Хацеў пазней вас сустрэць, паразмаўляць, але не было магчымасці. — На нейкі час я перапыніў работу. Яны ішлі ў напрамку цэнтра горада. Снег, які засцілаў вуліцы, прыглушыў шум горада. А зверху ўсё падаў на зямлю халодны белы пух, ператвараючы ўсё навокал у цудоўную казку. — Вы нешта ў дрэнным настроі, — сказаў чэкіст. — Я стомлены. — To хадзем да мяне. Выспішся. Хібатолькі спяшаешся? — Нікуды не спяшаюся. А па праўдзе кажучы, нават не маю дзе адпачыць. — Дык добра. Хадзем да мяне. У мяне сястра такая вар’ятка... гэпэушніца, але прашу не звяртаць увагі. Ішлі па Савецкай вуліцы. У нейкімомантчэкістсказаў: — Ведаеце што? Хадземце тут у адно месца. Вы, мусіць, галодны? Сёння я плачу. Я многім вам абавязаны. — Вы мне нічога не павінны. Каб ведаў, дзе вы жывяце, то пастаянна наведваў бы вас. Мусіць, сумна вам без «снегу»? — Купляю час ад часу, але гады дорага бяруць і падробліваюць. Менавіта там, куды мы ідзём, можна і «снегу» купіць. — Навошта купляць? У мяне гэтага многа! Чэкіст схапіў яго за плячо. — Сапраўды? — Што за пытанне: кажу, што ёсць, значыць, ёсць. — Дык і вы таго ж... — Часам. — Гэта цудоўна! Хадзем туды. Павячэраем, а потым пойдзем да мяне. Неўзабаве яны сышлі ўніз па слізкіх прыступках. Злева з-пад буфета паказаліся чорныя валасы, вусы, вочы і кусцістыя бровы Карашэлі. Гэта была сталовая «Казбек», у якой Раман аднаго разу піў з Клядзінскім. Гаспадар расплыўся ва ўсмешцы: — Вітаю шаноўных таварышаў! 3 чэкістам ён прывітаўся, паціскаючы яму руку, а Раману сказаў: — Даўно таварыш не наведваў мяне. А як здароўечка таварыша Громава? «Мае, гад, памяць», — падумаў Раман і адказаў: — Успамінае вас Громаў! Кажа, што агуркі яму тады зашкодзілі. Хоча з вамі разлічыцца. Карашэлі, трохі заклапочаны, сказаў: — Агуркі былі першага гатунку! Таварышу ж яны не зашкодзілі! Чэкіст спытаў: — Нашы ёсць у памяшканні? — Ёсць некалькі. Прашу ўвайсці. Раман і чэкіст пайшлі ў кватэру гаспадара. Там у нізкім, але досыць прасторным пакоі было пяцёра мужчын. Трое сядзелі за сталом. Адзін ляжаў на канапе, а другі сядзеў у яго ў нагах і падкідваў угору вялікі яблык. Пры ўваходзе новых гасцей усе павярнулі да іх галовы. — Ага, Цыдра! — сказаў адзін. Чэкіст (Цыдра) прывітаўся з усімі. Раман таксама зрабіў гэта. На іх не звярнулі вялікай увагі. Відочна, гэта было сваё колца. Калі прыйшоў Карашэлі, Цыдра загадаў яму прынесці пляшку «квасу» і халодную цяляціну. — Цяляціну тут яшчэ можна есці, — растлумачыў Цыдра Раману. — Астатняе — мыш’як, стрыхнін. Яны селі ўдваіх за маленькі круглы стол ля акна і чакалі вячэру. — Калі маеш «снег», — запытаў у Рамана чэкіст, — то дай! Раман дастаў з кішэні 15 аднаграмовых пакецікаў і, пакінуўшы сабе 3, даў чэкісту 12. Цыдра разгарнуў паперку. Даткнуўся пальцам да парашку і паспрабаваў на язык. — Цудоўна! — сказаў ён з радасным бляскам у вачах. — Прадам ім 5 штук. А рэшта для мяне. Усё б узяў, але не выпадае. Яны таксама дзеляцца са мной. Карашэлі скуру здзірае і падроблівае. To соды, то хініну дадасць. Зрэшты, д’яблы яго там ведаюць, чаго! Цыдра падышоў да агульнага стала. — Маю 5 грамаў «снегу». Па два рублі. Вам магу ўступіць. Людзі, што сядзелі за сталом, ажывіліся. Той, які ляжаў на канапе, сеў. Той, які падкідаў яблык, падкінуў яго аж пад столь. — Давай! Магутны, плячысты мужчына, які сядзеў, нахіліўшыся над сталом, нібы намерваючыся адапхнуць яго грудзямі, палез у кішэню і дастаў некалькі залатых манет. Даў Цыдры 10 рублёў і трэснуў яго далонню па спіне. — Залаты хлопец! Цыдра кінуў на стол пяць парашкоў і вярнуўся да Рамана. Сонька прынесла пляшку гарэлкі, цяляціну і хлеб. Да століка падышоў сабака. Паклаў Раману на калені чорны лоб і глядзеў яму ў твар гнойнымі вачыма. Цыдра кіўнуў на сабаку і сказаў: — Гэта Мурка, сука. Ці верыш, што яна какаіністка? Раман здзівіўся. — Нашы яе навучылі. Цяпер лазіць ад аднаго да другога, плача і просіць. Вось, паглядзі! Цыдра насыпаў на абрывак паперы трохі какаіну і расцёр парашок пальцам у тонкі слой. Потым падаў гэта на далоні Мурцы. Сука пачала прагна вынюхваць какаін. А калі Цыдра кінуў паперу на зямлю, яна працягвала нюхаць. Потым пачала лізаць. На Рамана гэта стварыла непрыемнае ўражанне. Цыдра і Раман пілі гарэлку і елі. Людзі, якія сядзелі за вялікім сталом, ужывалі какаін. Толькі гігант, які заплаціў за какаін, не ўжываў яго. Час ад часу ён выпіваў шклянку гарэлкі і ўсё больш салавеў. 3-пад нізкага ілба панура свяціліся ягоныя маленькія прымружаныя вочы. — Гэта Буйвал, — сказаў Цыдра Раману. — Наш генеральны кат. Такая патэнтаваная машына для ператварэння людзей на мармелад. Таксама нюхае, але пераважна ўлівае. Mae такую сістэму: спачатку напампуецца гарэлкай, а потым пачынае «працу». Цыдра і Раман гаварылі на «ты», як даўней. У нейкі момант Раман спытаў: — Чаму не нюхаеш? — На гэта яшчэ будзе час. Пасля вячэры будзем ужываць і пойдзем да мяне. Там можна будзе. — Гэта ўсе вашы? — Так... Сюды прыходзяць розныя, нават злодзеі і шулеры. Але сёння — толькі свае. Мурка зноў лашчылася да Рамана, жабруючы какаін. Раману стала шкада яе. Ён насыпаў на далонь трохі какаіну і даў яго сучцы, якая прагна панюхала гіарашок і пачала дзіўна напружвацца і адкідаць назад галаву. Гэта выглядала так, нібы яе штосьці душыла ў горле. Буйвал узяў у зубы бутэльку гарэлкі і, не датыкаючыся рукамі, рухам галавы падняў бутэльку ўгору. Выпіў з яе рэшткі алкаголю, потым распасцёр на стале гіганцкія лапы і пачаў панура глядзець у сцяну. Адзін чэкіст, бледны, амаль зялёны, якога называлі Салодкі Саламон, гледзячы на лямпу прыгожымі вачыма, якія цяпер сталі проста цудоўнымі, таму што крывава і зялёнкава паблісквалі ў святле, пачаў гаварыць. У ягоным голасе была нязвыклая сіла. Слухачы папросту бачылі тое, пра што ён казаў: — Люся была цудоўнай... Вочы без дна... Сапфіравае мора, а ў ім агонь і аксаміт... Узяла маю руку вечарам над ракой... і паклала сабе на сэрца... Я зразумеў яе... А як ішла, то ўсё ў яе спявала... Я сказаў ёй: «Хочаш, каб я памёр?» А яна кажа: «Няхай лепш месяц спявае...» I спяваў... Ён жа нямы, а так спяваў, што я плакаў... Яна дала мне чорную стужку... зняла з шыі... Пахла, як бэз... Пахла, пакуль Люся жыла... Цяпер не, бо Люсі ўжо няма... Ці верыце, што я ведаю, што Люся ёсць... Ведаю і бачу... О! — ён выцягнуў руку да сцяны. — На ёй зялёная сукенка, вусны салодкія, рукі тонкія, лёгкія... Вочы граюць, як музыка... Найдаражэйшая рэч у чалавеку — смех... Тады смяялася ўсё... А я плыў у паветры туды, куды яна глядзела... Люся яшчэ прыйдзе да мяне... Ведаю гэта... Можа, заўтра... Тады скажу ёй усё, што...