Байцоўскі клуб
Чак Паланюк
Выдавец: Зміцер Колас, Логвінаў
Памер: 444с.
Мінск 2013
цы, і пачаць пра-крадацца з офісу ў офіс з паўаўтаматыч-ным пнеўматычным карабінам «Armalite AR-180».
Бос тупа глядзіць на мяне.
Магчыма, кажу я, гэты хлапец сядзіць сабе дома начамі з маленькім напільнічкам і вы-пілоўвае крыжыкі на кончыку кожнага на-бою. А затым аднойчы зранку ён з'яўляецца на працы і ўсаджвае кулю ў свайго боса -бурклівага няўдачніка, нікчэмнага ныціка, ду-паліза і сцыкла куля расколваецца ўздоўж зробленых напільнікам насечак і, як куля «дум-дум», бутонам раскрываецца ўнутры цябе, выносячы змесціва тваіх даўгіх смяр-дзючых вантробаў праз спіну. Уяві, як чакра
200
тваіх вантробаў раскрываецца ў запаволе-ным выбуху кілбаснай абалонкі тонкай кішкі.
Бос прыбірае паперку ад майго твару.
Давайце, кажу, чытайце далей.
Ды не, сур'ёзна, кажу, гучыць чароўна. Ад-разу бачна нейкі псіх напісаў.
Я ўсміхаюся. Краі маленькага анусу ў ма-ёй шчацэ такія ж сіне-чорныя, як дзясны ў сабакі. Моцна нацягнутая скура на фінга-лах у мяне пад вачыма, падаецца, пакры-лася лакам.
Бос тупа глядзіць на мяне.
Давайце дапамагу, кажу я.
Я кажу: чацвертае правіла БК бойкі ідуць па чарзе.
Бос глядзіць у паперку, затым на мяне.
Я кажу: пятае правіла БК б'емся без ка-шуляў і без абутку.
Бос глядзіць у паперку, затым на мяне.
201
А можа, кажу я, гэты ў дупу хворы гаўнюк возьме карабін «Eagle Apache», бо ў ім ма-газін на трыццаць набояў, а важыць ён усяго дзевяць фунтаў. У «Armalite» магазін толькі на пяць набояў. 3 трыццацю кулямі наш кру-чаны герой можа хадзіць ад стала да стала, забіваючы ўсіх віцэ-прэзідэнтаў, і яшчэ на кожнага дырэктара па набоі застанецца.
Я чую, як словы Тайлера злятаюць з маіх вуснаў. А калісьці я быў такім добрым.
Я тупа гляджу на боса. У яго такія блакіт-ныя, васількова-блакітныя вочы.
У паўаўтаматычным карабіне «J&R 68» так-сама магазін на трыццаць набояў, а ва-жыць ён усяго сем фунтаў.
Бос не зводзіць з мяне вачэй.
Я кажу. што, страшна? Магчыма, ён ведае гэтага чалавека цэлую вечнасць. Магчыма, гэты хлапец ведае пра яго ўсё: дзе ён жыве,
202
дзе працуе ягоная жонка і ў якой школе ву-чацца ягоныя дзеці.
Ай, усё гэта такая нікчэмная лухта!
I нашто Тайлеру дзесяць копіяў правілаў БК?
А вось пра што казаць не варта, дык гэта, што я ведаю пра скураныя інтэр'еры, якія выклікаюць прыроджаны дэфект плоду. Пра падробленыя тармазныя калодкі, якія пры продажы выглядаюць навюткімі, але злята-юць пасля дзвюх тысячаў міляў.
Я ведаю пра рэастат кандыцыянера, які награецца так, што ў бардачку загараюцца дарожныя мапы. Я ведаю, як шмат людзей гіне ад праскоку ў паліўным інжэктары. Я бачыў людзей з нагамі, адарванымі па калена лопасцямі вентылятара пасля вы-буху турбакампрэсара, калі, разрываючы цеплавы экран, яго лопасці ляцелі проста ў салон аўтамабіля. Я быў на трасах пася-
203
род чыстага поля і бачыў дарэшты згарэ-лыя машыны, а ў справаздачах у графе «прычына аварыі» стаяла «невядомая».
He, кажу я босу, гэта не маё. Я сціскаю паперку двума пальцамі і вырываю ў яго з рук. Кончык, мабыць, парэзаў яму вялікі палец, бо ён рэзка падносіць рукуда вуснаў і пачынае старанна смактаць, вылупіўшы вочы. Я камечу паперку ў шарык і кідаю ў сметніцу побач са сталом.
Можа, кажу я, вы больш не будзеце ця-гацьда мяне рознае смецце?
У нядзелю ўвечары я іду ў «Будзьма му-жыкамі!». У склепе Троіцкай епіскапальнай царквы нікога няма. Толькі Бамбіза Боб. I я валачу сваё цела да яго, у мяне ніводнай не-пабітай цягліцы не засталося, але сэрца ўсё яшчэ б'ецца і думкі, як тарнада ў галаве. Гэта бессань. Усю ноч не даюць заснуць думкі.
204
Усю ноч я думаю: я сплю? я спаў?
Бамбіза Боб у майцы, і я бачу ягоныя рукі, суцэльна пакрытыя мускуламі, такімі цвёр-дымі, што аж блішчаць і гэта мяне да-бівае. Бамбіза Боб усміхаецца. Ён так рады мяне бачыць.
Ён думаў, што я памёр.
Ну, кажу, я таксама.
Слухай, кажа Бамбіза Боб, у мяне добрая навіна.
Дзе ўсе?
Гэта і ёсцьдобрая навіна, кажа Боб. -Групу расфармавалі. Я прыйшоў толькі дзе-ля таго, каб сказаць пра гэта тым, хто яшчэ не ведае.
Я заплюшчваю вочы і падаю на патрыма-ную клятчастую канапу.
Добрая навіна, кажа Бамбіза Боб, -у тым, што цяпер ёсць новая група, але
205
першае правіла там ты не павінен пра яе казаць.
Ах.
Бамбіза Боб кажа:
- I другое правіла ты не павінен пра яе казаць.
От халера. Я расплюшчваю вочы.
Бляць.
- Называецца гэтая група «байцоўскі клуб», кажа Бамбіза Боб. Яны збіра-юцца штопятніцу ўвечары ў гаражы на тым канцы горада. А ў чацвер іншы БК, у га-ражы непадалёк.
Я не ведаю ніводнага з гэтых месцаў.
- Першае правіла БК, кажа Бамбіза Боб, не казаць пра БК.
У сераду, чацвер і пятніцу Тайлер працуе ў кінатэатры. Я бачыў ягоную разліковую квітанцыю на мінулым тыдні.
206
Другое правіла БК, кажа Бамбіза Боб, не казаць пра БК.
У суботу мы з Тайлерам ходзім на БК разам.
- Б'емся адзін на адзін.
У нядзелю зранку мы, усе збітыя, вярта-емся дадому і спім да абеду.
- Бойкі ідуць па чарзе, кажа Бамбіза Боб.
У нядзелю і панядзелак увечары Тайлер працуе афіцыянтам.
- Без кашуляў і без абутку.
У аўторак увечары Тайлер варыць мыла, загортвае яго ў абгортачную паперу і ад-сылае заказчыкам. «Мылаварня на Пэй-пэр-стрыт».
- Б'емся, кажа Бамбіза Боб, пакуль ёсць сілы. Гэтыя правілы прыдумаў хлапец, які прыдумаў БК.
Бамбіза Боб пытае:
207
Ты яго ведаеш?
Сам я ніколі яго не бачыў, кажа Бамбі-за Боб. Яго клічуць Тайлер Дэрдэн.
«Мылаварня на Пэйпэр-стрыт».
Ці ведаю я яго?
He ведаю, адказваю я.
Можа быць.
0
Калі я заходжу ў гатэль «Рыджэнт», Марла сустракае мяне ў вестыбюлі. На ёй халат. Марла патэлефанавала мне на працу і спы-тала, ці не ахвярую я гімнастычнай залай, бібліятэкай, пральняй ці куды там яшчэ я збіраўся пасля працы, каб пабачыцца з ёй.
Марла мяне ненавідзіць таму і патэле-фанавала менавіта мне.
Яна ні слова не кажа пра свой давераны калагенавы фонд.
209
Яна пытае, ці не зраблю я ёй паслугу.
Ляжала, значыць, Марла сабе сёння ў ложку пасля абеду. А абедае яна тым, што праграма сацыяльнага харчавання дастаўляе ейным памерлым ужо суседзям. Марла атрымлівае за іх ежу і кажа, што тыя спяць. Карацей, ля-жала яна ў ложку і чакала абеду між першай і другой гадзінамі. У Марлы няма медычнай страхоўкі ўжо колькі гадоў, і таму яна не хо-дзіць да доктара. А сёння зранку яна нама-цала ў сябе пухліну. А вакол пухліны лімфа-тычныя вузлы, цвёрдыя і балючыя. Расказаць пра гэта нікому з тых, каго любіць, Марла не магла, бо не хацела пужаць іх, а да доктара ісці ў яе не было грошай можа, гэта і не пухліна зусім? але ёй трэба было з кімсьці пракансультавацца, каб хто паглядзеў.
Вочы ў Марлы брунатныя, як скура жы-вёліны, якую падсмажылі ў печцы, а затым
210
кінулі ў халодную ваду. Гэты працэс назы-ваецца вулканізацыяй, або гальванізацыяй, або загартоўкай.
Марла кажа, што прабачыць мне калаген, калі я пагляджу.
Вядома ж, яна не патэлефанавала Тай-леру, бо не хоча яго пужаць. А на мяне ёй пляваць. Пагатоў, я ёй вінны.
Мы падымаемся ў ейны нумар, і Марла распавядае мне, што ў дзікай прыродзе не ўбачыш старых жывёлін, бо яны паміраюць, як толькі пачынаюць старэць. Варта толькі захварэць або зменшыць хуткасць і іх за-бівае мацнейшы. Такі парадак жывёла не старэе.
Марла кладзецца на ложак, развязвае халат і кажа, што наша кулыура ператва-рыла смерць у нешта няправільнае. Старая жывёла гэта нонсэнс.
211
Недарэчнасць.
Марла халодная і потная. Я распавядаю ёй, як у коледжы ў мяне была бародаўка. На пенісе, толькі я кажу чэлес. I я пайшоў у медінстытут, каб мне выдалілі. Бародаўку, у сэнсе. Калі я расказаў пра гэта бацьку, праз колькі гадоў пасля, ён засмяяўся і ска-заў, што я дурань, бо такія бародаўкі гэта як прэзерватыў з вусікамі. Жанчыны ад іх проста дурэюць, таму Бог зрабіў мне ласку.
Я стаю на каленях каля ложку. Mae рукі ўсё яшчэ халодныя пасля вуліцы. Я паціху абмацваю халодную Марліну скуру, шарую яе пальцамі сантыметр за сантыметрам, а Марла кажа, што гэтыя бародаўкі, якія божыя прэзерватывы з вусікамі, выкліка-юць у жанчын рак шыйкі маткі.
Дык вось, я сядзеў там на кавалку рулон-най паперы ў лабараторыі медінстытута,
212
адзін студэнт-медык пырскаў вадкім азо-там з балончыка на мой чэлес, і яшчэ восем студэнтаў стаялі і глядзелі. Вось чым можна скончыць, не маючы медычнай страхоўкі. Толькі яны кажуць не чэлес, а пеніс. Ды на-зывай як хочаш, але апырскай яго вадкім азотам і табе будзе так балець, нібы ты пасыпаўяго шчолакам.
Марла смяецца з маіх словаў, пакуль не заўважае, што мае пальцы спыніліся. Быц-цам я нешта знайшоў.
Яна перастае дыхаць, і ейны жывот на-пінаецца, як барабан, пад нацягнутай ску-рай якога кулаком грукае сэрца. Але не, я спыніўся, бо гавару. Я спыніўся, бо на нейкі момант мы абое апынуліся недзе далёка ад Марлінага пакою. Мы перанесліся ў медін-стытут на шмат гадоў назад: я сяджу на кавалку паперы, што прыклеілася да май-
213
го азадку, мой чэлес увесь гарыць ад вад-кага азоту, і раптам адзін студэнт-медык глядзіць на мае аголеныя ногі і ў два скокі вылятае з пакою. Вярнуўся ён з трыма са-праўднымі дактарамі, і тыя адштурхнулі ад мяне хлапца з балончыкам.
Адзін з іх схапіў маю аголеную правую nary і падняў да твараў іншых двух дактароў. Яны ўтрох папаварочалі-папаабмацвалі яе, зрабілі «Паларойдам» пару здымкаў, і вы-глядала ўсё так, нібы астатняй часткі мяне -напаўапранутай, з заледзянелым божым падарункам зусім не існавала. Толькі адна нага. А за іхнымі спінамі штурхаліся студэн-ты, каб паглядзець, што там.
Як даўно, спытаў доктар, у вас на назе гэты фурункул?
Гэта ён пра радзімку так. У мяне на пра-вай назе радзімка, якую бацька жартам
214
называе цёмна-чырвонай Аўстраліяй з ма-ленькай Новай Зеландыяй побач. Калі я ім гэта сказаў, усе адразу ўздыхнулі з палёг-кай. Мой чэлес пачынаў паціху адтайваць. Усе, акрамя студэнта з балончыкам, вый-шлі, і яму таксама, відаць, трэба было ісці. Ён быў такі засмучаны, што больш ні разу не паглядзеў мне ў вочы. Ён узяў галоўку майго чэлеса і пацягнуў на сябе. 3 балон-чыка на тое, што засталося ад бародаўкі, вырваўся струменьчык вадкага азоту. Калі хочаш адчуць тое, што адчуваў я, заплюш-чы вочы і ўяві, што чэлес у цябе даўжынёю на сотні міляў, і тым не менш табе ўсё адно баліць.
Марла глядзіць на маю руку, на шнар ад Тайлеравага пацалунку.
Я спытаў студэнта-медыка, вы што тут, радзімак ніколі не бачылі?
215
Ды не. Студэнт адказаў, усе падумалі, што гэта рак, а не радзімка. Што гэта новая ф