Байцоўскі клуб
Чак Паланюк
Выдавец: Зміцер Колас, Логвінаў
Памер: 444с.
Мінск 2013
Тайлер быў вельмі здзіўлены, што я яго вылічыў.
Кожны раз, як ты засынаеш, кажа Тайлер, на сцэну выходжу я і раблю што-небудзь дзікае, вар'яцкае, штосьці, пра што і падумаць не мог.
Ён становіцца на калені ля ложка і шэпча:
У мінулы чацвер, калі ты заснуў, я сеў на самалёт і паляцеў у Сіэтл, каб паглядзець, як там справы з БК. Праверыць колькасць
ахвотных там, ці ёсць новыя таленты, ну, такое ўсякае. У Сіэтле таксама ёсць аддзяленне праекта «Вэрхал».
Тайлер праводзіць кончыкам пальца па гузаку ў мяне на лобе і кажа:
- А яшчэ у Лос-Анджэлесе і Дэтройце. Вялікія аддзяленні у Вашынгтоне і НьюЁрку. А якое ў нас аддзяленне ў Чыкага ты й не ўяўляеш!
— Я не магу паверыць, што ты парушыў абяцанне. Першае правіла БК не казаць пра БК, кажа ён.
На мінулым тыдні Тайлер быў у Сіэтле, і бармэн з шыйным гарсэтам казаў яму, што паліцыя рыхтуе аблаву на байцоўскія клубы. Сам камісар узяўся за справу.
- А насамрэч, кажа Тайлер, шмат паліцэйскіх б'юцца ў БК, і ім гэта ў кайф. Журналісты, адвакаты, судовыя клеркі гэта
ўсё нашыя людзі, і мы пра ўсё даведваемся першыя.
Нас збіраліся накрыць.
- Прынамсі ў Сіэтле, кажа Тайлер.
Я пытаю, як ён гэта ўладзіў.
- Як мы гэта ўладзілі, папраўляе Тайлер.
Мы склікалі сход камітэта па разбойніцтвах.
- Больш няма цябе і мяне паасобку, кажа Тайлер і шчыкае мяне за нос. Спадзяюся, ты гэта ўжо зразумеў.
Мы абодва карыстаемся адным целам, толькі ў розны час.
- Мы далі спецыялынае хатняе заданне, кажа Тайлер. Мы сказалі: «Прынясіце мне цёпленькія яйцы ягамосці найшаноўнейшага пана Камісара паліцыі Сіэтла, як яго там».
Я не сплю.
- He, кажа Тайлер, ты спіш.
Мы сабралі каманду з чатырнаццаці малпаў-касманаўтаў [пяць з якіх былі копамі], і ўвечары, калі ягамосць выгульвае ў парку свайго спаніэля, там былі толькі мы і ён.
- He хвалюйся, кажа Тайлер, з сабакам усё ў парадку.
Аперацыя заняла на тры хвіліны менш, чым на рэпетыцыі. Мы планавалі ўкласціся ў дванаццаць хвілінаў. На рэпетыцыі атрымалася за дзевяць.
Пяць малпаў-касманаўтаў яго трымалі.
Я слухаю Тайлера і разумею, што нейкім чынам я ўжо ўсё гзта ведаю.
Тры малпы на шухеры.
Адна змочвала эфірам анучу.
Яшчэ адна сцягвала з ягамосці нагавіцы.
Аяго спаніэль усё брахаў.
Брахаў і брахаў.
Брахаў і брахаў.
Адна малпа тройчы абкруціла машонку ягамосці гумовай стужкай.
-1 адна у яго паміж ног з ножам, шэпча мне на вуха Тайлер, прыхінуўшы да мяне свой збіты твар. А я шапчу на вуха ягамосці камісару, што лепш бы яму забыцца пра аблаву на БК, a то ўвесь свет дазнаецца, што ў ягамосці няма яйцаў.
I дзе вы тады апынецеся, як вы думаеце, ваша мосць? шэпча Тайлер.
3 гэтай гумкай там ён нічога не адчуе.
Што стане з вашай палітычнай кар'ерай, калі выбарцы даведаюцца, што ў вас няма яйцаў?
Цяпер ён дакладна нічога не адчуе. Халера, яйцы ў яго халодныя, як лёд!
Калі будзе зачынены хоць адзін БК, мы разашлем ягоныя яйцы на ўсход і на захад.
Адно ў «Нью-Ёрк Таймз», другое у «Лос Анджэлес Таймз». У якасці прэс-рэлізу.
Малпа-касманаўт выцягнула ў яго з рота праэфіраную анучу, і камісар сказаў: не трэба.
- Акрамя БК, у нас больш нічога няма, сказаўТайлер.
Аў камісара ёсць усё.
Нам ад гэтага свету засталося толькі дзярмо і смецце.
Тайлер кіўнуў малпе, што сядзела з ножам між камісаравых ног. I сказаў:
- Уявіце, як вам жыць далей без яйцаў.
Камісар сказаў: не.
He трэба.
Хопіць.
Прашу.
0.
Божа.
Памажы.
Мне.
Прашу.
He.
Я.
Божа.
Хопіць.
He трэба.
Малпа-касманаўт падносіць нож і разразае гумку.
Мы справіліся за шэсць хвілінаў.
- Запомніце, сказаў Тайлер. Вы спрабуеце нас прыдушыць, але вы ўсе ад нас залежыце. Мы мыем вашу бялізну, гатуем вам ежу, накрываем сталы. Мы сцелем вам ложкі, ахоўваем вас, пакуль вы спіце. Мы кіруем «хуткімі», злучаем вашы званкі. Мы кухары і таксісты, і мы ўсё пра вас ведаем. Мы афармляем вашыя страхавыя
полісы і праводзім банкаўскія аперацыі. Мы кантралюем кожны ваш крок.
- Мы прамежкавае звяно гісторыі. Узгадаваныя тэлевізарам, мы верым, што аднойчы станем мільянерамі, зоркамі кіно або року, але нам ніколі імі не стаць. I мы пачынаем гэта разумець, сказаў Тайлер. Таму лепш не злуйце нас.
Каб спыніць камісаравы румзанні, малпе-касманаўту прыйшлося ўтыкнуць кляп назад.
Іншыя малпы апранулі яго і адвезлі разам з сабакам дадому. Пасля такога ён будзе маўчаць. I, шчыра, мы ўжо не баяліся за лёс БК.
Ягамосць найшаноўнейшы пан камісар вярнуўся дадому напужаны, але жывы-здаровы.
- 3 кожным такім хатнім заданнем, кажа Тайлер, хлопцы з БК усё больш уцягваюц-
ца ў праект «Вэрхал». Ім няма чаго страчваць.
Тайлер стаіць на каленях ля мяне і кажа:
- Заплюшчы вочы і дай мне руку.
Я заплюшчваю вочы, і Тайлер бярэ маю руку. Я адчуваю ягоныя вусны на шнары ад яго ж пацалунку.
- Я сказаў: калі ты будзеш размаўляць пра мяне за маімі плячыма, ты больш ніколі мяне не ўбачыш, казаў Тайлер. Мы не два розныя чалавекі. Усё проста калі ты прачынаешся, усё пад тваім кантролем, і ты можаш называць сябе як заўгодна, але яктолькі ты засынаеш, целам авалодваю я, і ты робішся Тайлерам Дэрдэнам.
Але ж мы біліся, кажу я. У ноч, калі прыдумалі БК.
- Насамрэч, ты біўся не са мной, кажа Тайлер. Ты сябе ў гэтым пераканаў На-
самрэч ты біўся з усім, што ненавідзіш у сваім жыцці.
Але я цябе бачу.
- Ты спіш.
Але ты здымаеш дом. Працуеш. На дзвюх працах.
Спытай у банку свае чэкі. Я зняў дом на тваё імя. Правер почырк на квітанцыях і на паперках, што я прасіў цябе перадрукаваць, кажа Тайлер.
Тайлер траціў мае грошы. He дзіва, што ў мяне заўжды была запазычанасць.
А што да працы чаму, думаеш, ты заўжды такі стомлены? Ха! Гэта не бессань. Як толькі ты засынаеш, я завалодваю целам і іду на працу, у БК ці яшчэ куды. Радуйся, што я не пайшоў працаваць заклінал ьнікам змеяў.
А з Марлай што, пытаю я.
- Марла кахае цябе.
Марла кахае цябе.
Яна нас не адрознівае. Калі вы сустрэліся, ты назваўся выдуманым імём. Ты ніколі не называў свайго імя ў ГПГІ, хітры засранец. А з таго часу, як я выратаваў ёй жыццё, яна думае, што ты Тайлер Дэрдэн.
Ну вось, цяпер я ведаю, хто ты такі, Тайлер. I што, цяпер ты знікнеш?
He, кажа Тайлер, трымаючы маю руку. Калі б я быў табе непатрэбны, мяне б тут увогуле не было. Як і раней, я буду жыць сваім жыццём, пакуль ты спіш, але калі ты, бляць, надумаеш са мной гуляцца, калі пачнеш прыкоўваць сябе на ноч ланцугамі да ложку або прымаць на сон вялікія дозы снатворнага мы станем ворагамі. I ты за гэта заплоціш.
He, усё гэта лухта. Сон. Тайлер праекцыя. Ён усяго толькі дысасацыяльнае рас-
шчапленне асобы. Псіхагенная рэакцыя бегства. Спроба ўцячы ад рэалынасці. Тайлер Дэрдэн мая галюцынацыя.
Шо за чухня, бляць! абураецца Тайлер. Можа, гэта ты мая шызафрэнічная галюцынацыя.
Я ж быў перш за цябе.
- Добра, добра, няхай, кажа Тайлер, затое паглядзім, хто будзе апошнім.
Гэта ўсё нерэальна. Гэта ўсё сон. Зараз я прачнуся.
- Ну дык прачынайся.
А затым пачуўся тэлефонны званок, і Тайлер знік.
За вакном свяціла сонца.
Я прасіў, каб мяне пабудзілі а сёмай. Але калі я зняў слухаўку, там была магільная цішыня.
Пстрык і вось я ўжо лячу дамоў, да Марлы і да малпаў з «Мылаварні на Пэйпэр-стрыт». Як і раней, усё развальваецца на часткі. Дома я баюся зазірнуць у лядоўню. Мне ўяўляюцца там тузіны цэлафанавых пакетаў з-пад сэндвічаў з надпіса м і гарадоў «ЛасВегас», «Чыкага»,«Мілуокі» у якіх Тайлер ажыццявіў свае пагрозы дзеля абароны філіялаў БК. У кожным пакеце пара добра замарожаных мярзотных кавалачкаў.
У куце кухні на падзертым лінолеуме сядзіць на кукішках малпа-касманаўт і разглядае сябе ў маленькае люстэрка.
Я какашка гэтага свету, я ўмею толькі танчыць і спяваць, кажа малпа ў люстэрка. Я таксічны адкід, пабочны прадукт Божага тварэння.
Астатнія малпы шныраюць па садзе, усё нешта збіраючы, нешта забіваючы.
Узяўшыся за ручку лядоўні, я раблю глыбокі ўдых, спрабуючы сабраць у адно сваю прасветленую духоўную сутнасць.
Раса на ружах Жывёлкі з «Дыснэйлэнду» Пайшло ўсё на хер
Я прачыняю лядоўню, і тут Марла зазірае мне праз плячо і пытае:
Што ў нас на вячэру?
Малпа-касманаўт разглядае сябе ў люстэрку:
Я заразная смярдзючая какашка Божага тварэння.
Кола замкнулася.
Месяц таму я баяўся, што Марла зазірне ў лядоўню. Цяпер я сам баюся туды зазіраць.
0 Божа! Тайлер!
Марла кахае мяне. Яна нас не адрознівае.
Рада зноў цябе бачыць, кажа Марла. Нам трэба паразмаўляць.
Ага, так, кажу я. Трэба паразмаўляць.
Я так і не наважваюся адчыніць лядоўню.
Я зморшаная машонка Джэка.
Я кажу Марле: не чапай нічога ў лядоўні. Увогуле не адчыняй. А калі раптам што-небудзь там знойдзеш, сама не еш і ката не кармі. Малпа з люстэркам разглядае нас,
і я кажу Марле: пайшлі адсюль. Пагаворым у іншым месцы.
На прыступках лесвіцы, што вядзе ў склеп, малпа-касманаўт чытае астатнім:
Ёсць тры спосабы зрабіць напалм. Першы змяшаць пароўну бензіну і замарожанага канцэнтрату апельсінавага соку, чытае малпа. Другі змяшаць пароўну бензіну і дыетычнай колы. Трэці разводзіць расцерты напаўняльнік для кашэчага туалету ў бензіне, пакуль сумесь не загусцее.
3 «Мылаварні на Пэйпэр-стрыт» мы з Марлай дабіраемся на грамадскім транспарце да рэстаранчыка з шыльдай «Denny’s», аранжавай планеты «Denny's».
Тайлер казаў: яшчэ з часоў экспансіі мапы складалі ангельскія каланісты, таму балыныня геаграфічных аб'ектаў на іх мелі
збітыя ангельскія назвы. Ангельцы ўсё называлі на свой лад. Ці амаль усё.
Ірландыя, напрыклад.
Нью-Лондан у Аўстраліі.
Нью-Лондан у Індыі.
Нью-Лондан у штаце Айдаха.
Нью-Ёрк у штаце Нью-Ёрк.
Пстрык і вось мы ў недалёкай будучыні.
Калі людзі пачнуць засвойваць далёкі космас, цалкам магчыма, адкрываць і наносіць на мапу новыя планеты будуць гіганцкія карпарацыі.
Сузор'е Ай-БІ-Эм.
Галактыка Філіп Морыс.
Планета МакДональдс.
Кожная планета будзе асацыявацца з той карпарацыяй, якая першай яе захапае.
Сусвет Будвайзер.
У нашага афіцыянта на лобе здаравенны гузак. Хлопец стаіць як цвік: пяткі разам, наскі паасобку.
Cap! Ці жадаеце Вы зрабіць замову? Cap! кажа ён. Усё, што Вы замовіце бясплатна. Cap!
У мяне ўваччу паўстае суп з пахам мачы.
Дзве кавы, калі ласка.
А чаму для нас бясплатна? пытае Марла.
КНІГІ ОНЛАЙН
