КНІГІ ОНЛАЙН

Беларускі народны соннік

Уладзімір Васілевіч

Выдавец: Бацькаўшчына

Памер: 127с.

Мінск 1996

3.54 МБ

Васіпеўскі, с. 25.
Паліцыю бачыць — у дзела пападзесся.
Ляцкйй. Матерналы, с. 142.
Паліцыя — здарэнне, неспакой.
Васілеўскі, с. 25.
Калі сніцца, што хтось памёр, то ён будзе жыць яшчэ доўга.
Piettdewici, s. 84.
Памёршыя вельмі часта з’яўляюцца ў сне жывым і папярэджваюць іх пра набліжэнне смерці.
Демйдмйч, с. 137.
Калі бачыш у сне даўно памёршых бацькоў ці кагонебудзь з продкаў, то гэта прадказвае смерць. «Гэта яны прыходэяць, кажуць сяляне, каб азнайміць (папярэдзіць), што скора смерць прыдзе, значыцца, каб прыгатаваўся чалавек».
Ляцкйй. Болезнь, с. 39.
Калі хто з памершых сваякоў з’явіцца ў сне перад тым, як пройдзе 40 дзён пасля смерці, то гэты сон тлумачыцца, як душа нябожчыка пакутуе і нагадвае жывым пра малітву за памёршых.
Ляцкйй. Болезнь, с. 39.
Пахаванне — будзе вяселле.
Богдановйч, с. 49.
Вар.: Шейн, III, с. 340
Ува сне на похаранах, то па праўдзі на вяселлі.
Pietkiewicz, s. 83.
Пахаванне бачыць — хаўтуры і будуць.
Романм. Опыт, с. 60.
Хаўтуры — непрыемнасць, хаўтурныя песні чуць або пяяць — смутак, страты блізкіх родных або знаёмых.
Васіяеўскі, с. 31.
Пісьмо атрымаць — навіна смутная ці вясёлая залежна ад колеру канверта ці зместу.
Васілеўскі, с. 26.
Любы плач і гора ў сне абарочваюцца радасцю наяве. Слёзны плач прыносіць слёзную радасць, калі толькі ён не быў вынікам бойкі. I наадварот: радасць і смех у сне прадказваюць гора і смутак наяве.
Нйкйфоровскйй. Матермалы, с. 136.
Пякотка — хваравітасць.
Васілеўскі, с. 26.
П’янага бачыць каго-небудзь — пачуеш пра яго хваробу ці смерць. П’яным быць — хвароба. Таксама: дурны ўчынак.
Ромдное. Опыт, с. 60.
П’янага бачыць каго-небудзь — хораша, а п’яным быць — балесць. Гарэлку як п’еш — кала бяды ходзіш, а як уп’есся — бяду схапіш.
Ляцкйй Матерналы, с. 142.
ІГяным быць — вясёлая навіна.
Васілеўскі, с. 26.
Любое ап’яненне ці толькі піццё гарэлкі, піва і бражкі паказвае на надыход лёгкай хваробы, якая кране таго, хто піў ці быў п'яны. Калі захмялелы чалавек падаў ці надта хістаўся, то яго хвароба будзе працяглая. Бойка п’яных, а таксама лаянка іх часта нічога не значыць, паколькі яны «адбіваюць» хваробу ад сябе.
Нйкйфоровскйй. Матерналы, с. 138—139.
Радасць адчуваць — пацешышся. Радавацца надмерна — смутак.
Васілеўскі, с. 26—27.
Раненым сябе бачыць — засмучэнне (гл. хворы).
Романов. Опыт, с. 60.
Раненым сябе бачыць — крыўда ад блізкіх.
Васілеўскі, с. 26.
Рукі чыстыя бачыць — слабоднасць; нячыстыя — да цяжкай працы.
Раманпа. Опыт, с. 61.
Рукі чыстыя — добра, бяседа, прыбытак, а нячыстыя — крадзёж, зладзейства; вялікія — добра, прыбытак.
Ляцкйй. Матерналы, с. 142.
Калі сніцца, што руку адцяў, то нехта заработак адбярэ.
Fed., s. 215.
Рукі бачыць — вялікая праца.
Серж., с. 41.
Салдата сніць — пасварыцца з кім-небудзь.
Серж., с. 41.
Бачыць у сне самазабойцу — добра, бачыць яго шчаслівым — значыць да пэўнай ступені прымірыцца з ім і супакоіцца адносна яго замагільнага стану.
Жмвав старнна, 1894, нып. II, с. 205.
Вар.: Добровольскйй. Слопарь, с. 989.
Сварку бачыць — мабуць харошае будзе што.
Романм. Опыт, с. 61.
Сварку бачыць — сварка, бітва.
Ляцкйй. Матерналы, с. 142.
Свякроў бачыць плачучы — радасць, смеючыся — смутак (сон гэты не ўсім аднолькава праўдзіць).
Васілеўскі, с. 29.
Сірата — спачувай блізкаму ў бядзе і недастатках.
Васілёўскі, с. 28.
Скрыпка іграе — непрыятны слух.
MoszyA&Id, s. 152.
КалІ сніцца скула або іншая балячка — дастанеш гасцінца.
Pietkiewicz, s. 83.
Сляпым быць — абмылішся; сляпога вадзіць — паслухмянасць і ўдзячнаець.
Васіл£ўскіг с. 28.
Смех ціхі пачуць — хітрасць; смех іранічны (насмешка) — абгавор.
Васілгўскі, с. 28.
Смяротнага бачыць — твай блізкі хварэе, а табе непамыснасць.
Васілеўскі, с. 28.
Смерць з касой — небяспека.
Васілеўекі, с. 29.
Спрэчку, крык і лаянку ў сне можна разглядаць і ў добрым і ў нядобрым сэнсах, гледзячы па тым, з кім чалавек меў справу. Напрыклад, спрэчка з мужчынам, дзецьмі, сварка і крык на іх не такія дабраттюрныя, як тое ж у адносінах да жанчыны. Цалкам нядобра крычаць і сварыцца на свойскую жывёлу.
Нйкйфоровскйа Мятермалы, с. 136.
Старэнькага бачыць — нечаканая дапамога, грошы. Кажуць, што гэта дамавы прыходзіў.
Ляцкйй. Матерналы, с. 143.
Страхаў бачыць — якоесь будзе няшчасце ці прыпадак.
Серж., с. 41.
Сям'ю кінуць — перамена, прыкрасцы
Васілеўскі, с. 29.
Тапельца бачыць — да страты. Гл. мярцвяк.
Рпмднов. Опыт, с. 61.
Тапелец — благое надвор’е.
Ляцкйй. Матерналы, с. 143.
Таргоўлю злажыць — ажывіцца жыццё, перамена к лепшаму.
Васілеўскі, с. 29.
Удушлівым стацца — хвароба (калі не занадта быў накрыты сплючы). Учаднець — неспадзяваная небяспека.
Васілеўскі, с. 30.
Фальшывага чаланека ў хату прыняць — будзеш ашуканым.
Васілеўскі, с. 30.
Фанабэрыстым быць — пакарышся перад ніжэйшым або бяднейшым ад цябе.
Васілеўскі, с. 31.
Фігу даць — заслужаная непрыемнасць.
Васілеўскі, с. 31.
Флірт — энасмасць.
Васіяеўскі, с. 30.
Фурманам быць — паедзеш; фурманку нанімаць — сабярыса ў падарожжу.
Васілеўскі, с. 30.
Характар змяніць — жанімства або цяжкая хвароба.
Васілеўскі, с. 31.
Хворым кагосьці бачыць — ета на здароўе. Хворым сябе бачыць — і будзеш хварэць. Таксама: абгаворваюць цябе людзі.
Романов. Опыт, с. 59.
Хварэць — сцеражыся, каб не захварэў праўдзіва.
Васімўскі, с. 31.
Хворым быць — дзеля хворага — выздаравець, a здароваму — захварэць.
Серж., с. 42.
Хлопчыка бачыць — непрыемнасць. Гл. дзіця.
Романов. Опыт, с. 59.
Хрыпка — цяжкія клапатлівыя справы.
Ваеілеўскі, с. 32.
Худым быць — жыццё пагоршае.
Васілеўскі, с. 32.
Цара бачыць — ксспадзяванасць. Таксама: радасць.
Романов. Опыт, с. 61.
Вар.: Ляцкйі Матермалы, с. 143.
Цыгана бачыць — ліхаманкай захварэеш. Таксама: абманюць.
Романов. Опыт, с. 61.
Цыган — падман (гл. жыд).
Ляцюш. Матерналы, с. 143.
Цыганы — хітрасць, будзь асцярожны э чужынцам.
Васіяеўскі, с. 32.
Цыгана бачыць — хтось ашукае.
Серж., с. 42.
Цыганка чорна — смерць.
MosiyAski, з. 150.
Цымбалы падстрайваць — наладэіцца жыццё; пачуць ігранне на цымбалах — прыемная навіна.
Васілеўскі, с. 32.
Цягнік, бягучы па рэйках,— ад цябе твой ад’едзе з дому; цягнік збліжаецца да цябе — чакай гасцей або навіну.
Васілеўскі, с. 33.
Бачыць у сне чалавека (свайго ці чужога) у кветках — той памрэць (Шумілінскі рцн).
АЗМЭФ, ф. 8, воп. 89, спр. 240, сш. 1, № 46. Зап. У. А. Васілевіч.
Чарадой стаяць за хлебам — будзе недахват у ядзе; за сенам — не хопіць корму дзеля жывёлы.
Васілеўскі, с. 34.
Чарніла рааліць — зробіш прыкрую абмылку.
Васілеўскі, с. 34.
Чыноўнік (урадовец) прыйдзе да цябе ў чорнай вопратцы з партфелем — чакай выдатку; ён жа ў светлай вопратцы — радасная наніна абю спадак.
Васілеўскі, с. 34—35.
Шпіталь, у ім быць — падмога.
Васілеўскі, с. 35.
Шустрым стацца — палепшацца варункі жыцця.
Васілеўскі, с. 36.
Шыю сваю схуднелую ўбачыць — папрацуеш паважна галавой.
Васілеўскі, с. 36.
ДЗЕЯННІ
Абамлець — прыкрая навіна.
Васіл£ўскі, с. 9.
Абдзіраць кару з дрэва — даведаешся аб праўдзе.
Васілеўскі, с. 9.
Абдзіраць скуру з авечкі — нявіннага скрыўдзіш.
Васілеўскі, с. 9.
Гл. авечка.
Абкалоцца цярністаю * раслінкаю — спаткаешся з перашкодамі і ўшчыплівасцю.
Васілеўскі, с. 33.
Абмераць зямлю пад новы будынак — дрэнны знак; пад сад ці гарод — шчасце.
Васілеўскі, с. 9.
Абувацца ў старое абуванне —падарожжа, новае абуванне — незнасмае падарожжа.
Васілеўскі, с. 9.
Адрэзаць ува сне сабе руку — памрэ хто, або ад’едзе; калі балела пры гэтым рука — блізкі, а калі не — дык памрэ або ад’едзе хтось далёкі.
Васілеўскі, с. 9.
Адходзіць у дарогу, плачучы — будзеш весяліцца. Гл. плакаць.
Васілеўскі, с. 9.
Апранаць каго-небудзь у белую адзежу — хваліць; у
чорную — нябожчык будзе. Апранацца ў белую адзежу — хораша, а ў чорную — людзі чэрнюць.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Араць, баразну весці — гэта на смерць.
Романов. Опыт, с. 62.
Араць — нядобра. Непрысмнасці. Труды.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Араць — будзе якоесь цяжкае дзела ці турбавацца.
Серж., с. 39.
Ашукаць каго — бач, каб сам не быў ашуканы.
Васілеўскі, с. 10.
Бажыцца — будзеш сведкай.
Васілеўскі, с. 10.
Бараніцца — клопат.
Васілеўскі, с. 10.
Бегці — прыдзецца завіхацца каля дзела.
Серж., с. 39.
Біць каго — нядобра: прыб’ецца чалавек, ругацца будзя і ўрэду дзелаць. Таксама: памірышся са злоснікамі.
Ромднов. Опыт, с. 61.
Як сніцца, што кагось б’еш, то нехта знакомы прыб’ецца.
Pietkiewicz, s. 212.
Bap.: Fed., s. 212.
Любая бойка ў сне прадказвае чый-небудэь прыезд у дом, госця. Простая бойка — прыезд хоць і дарагога госця, але не сваяка, у той час калі крывавая бойка заўсёды паказвае на прыбыццё госця з крэўных сваякоў. Узаемная і працяглая бойка паказвае на адначасовае прыбыццё двух і болей гасцей; перанясенне простых і крывавых пабояў ад каго-небудэь — прыбыццё нежаданага госця. Удары пры падзенні, брыканне каня, баданне кароў, да крыві ці без яе паказваюць на прыбыццё госця з нядобрымі намерамі, безадносна — будзе гэта родны ці чужы чалавек. Але бачыць бойку беэ асабістага ўдзелу ў ёй — нечакана апынуцца госцем сваяка ці чужога, a
таксама прынць пачастунак, напр., у карчме. Бойка жывёл служыць, так сказаць, аддаленым водгаласам чалавечай бойкі і часга паказвае на прыблуднасць да чужога статку ці прыбыцце чужога, незнаёмага чалавека.
Нйкйфоровскйй. Матермалы, с. 135.
Вар.: Ляцкйй. Маіерналы, с. 143; Шейн, 111, с. 339; Серж., с. 39; Васілеўскі, с. 11.
Біць жонку — вялікая прыкрасць або хто-небудзь прыб’ецца.
Васілеўскі, с. 18.
Біцца жалезам — пачуешся моцным.
Васілеўскі, с. 18.
Блудзіш у сне і выйдзеш, то выйдзеш з бяды, a не — то чакае бяда, турма (Смаргонскі р-н).
АІМЭФ, ф. 8, ноп. 90, спр. 248.
Заблукаць у лесе — перашкода. Гл. лес
Романов. Опыт, с. 61.
Заблудзіць у доме — клопат; у лесе — цяжкае дзела. Серж., с. 40.
Будаваць новую хату — часам хаўтуры блізкіх, некаторым добрая змена жыцця.
Васімўскі, с. 11.
Буяніць — неспакой з суседзямі.
Васілеўскі, с. 11.
Важыць хлеб — прыбытак; абраза — крэўны памрэ, а тое ж кажуць, гпто нехта павесіцца. Таксама: дождж пойдзе,
Ляцкйй. Матермалы, с. 143.
Валіцца з гары ўніз -— няўдача.