КНІГІ ОНЛАЙН

Беларускі народны соннік

Уладзімір Васілевіч

Выдавец: Бацькаўшчына

Памер: 127с.

Мінск 1996

3.54 МБ

Васілеўскі, с. 22.
Лічыць (аблічаць) жывёлу — страта ў гаспадарцы.
Васілеўскі, с. 22.
Лудзіць самавар — знаходка, спадак, выйгрыш.
Васілеўскі, с. 22.
Ляжаць дзе-небудзь — п’яны будзеш, тое ж: памерці трэба. Ляжаць у пасцелі — да хваробы належыць.
ЛяцкшІ Матермалы, с. 144.
Ляжаць ніц — будзеш скрыўджаны.
Васілеўскі, с. 25.
Лятаць у сне — поспех у справе.
Романов. Опыт, с. 62.
Лятаць у сне — добра: уродза (ураджай), на работнікаў лятаць будзеш (г. зн. шукаць іх).
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Ува сне лятаеш, то яшчэ расцеш і будзеш крэпак.
Pietkiewicx, s. 83.
Лятаць — вельмі добра; хто хворы, то хутка выздаравее.
Серж., с. 40.
Ляцець у паветры далоў (уніз) — няўдача цябе чакае; ляцець уверх — радасць, пашана, удача.
Васілеўскі, с. 23.
Узляцець высока — шчаслівая перамена.
Васілеўскі, с. 30.
Лячыць каго-небудзь — у бядзе памагаць каму; самому лячыцца — у бядзе быць і дапамогі прасіць.
Ляцкйй. Матермалы, с. 144.
Маліцца — якоесь цяжкае дзела.
Серж., с. 40.
Малоць у сне — будзеш плявузгаць пустое, языком малоць. Параўн.: вятрак.
Романов. Опыт. с. 62.
Малоць — балабоніць. Смех будзе. Людзі языкамі мелюць на цябе.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Малоць — даход у хату.
Васілеўскі, с. 23.
Маніць — благую працу пачнеш.
Васілеўскі, с. 23.
Матаць ніткі — пра тайну даведаешся, а разматваць — плётак шмат пачуеш. Гл.: снаваць, ткаць, ніткі.
Романов. Опьгг, с. 62.
Матаць ніткі — рабіць плёткі; тое ж: навіну пачуеш.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Маўчаць — не прагаварыся наяву.
Васілеўскі, с. 23.
Махаць — заклікаць каго-небудзь па дапамогу; хусткаю — дзяўчыне ісці замуж. Тое ж: труды чакаюць. Махайь чорнай хусткаю — ліст пра смерць.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Махаць (пагражаць) рукой — будзеш сварыцца.
Васілеўскі, с. 23.
Махаць шабляй — небяспека, сварка.
Васіяеўскі, с. 35.
Мерыць зямлю аршынам — хаўтуры; сажнем — зя' мельная справа, купля ці продаж.
Васілеўскі, с. 24.
Месці — кепска: плёткі рабіць. Тое ж: слёзы, пабоі.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Калі сніцца, што хату мяцеш сам або хто другі мяце, то скора выбсрашся з хаты.
Pietkiewicz, s. 84.
Змятаць смецце да аднаго месца — перацерпіш прыкрасць, якая мела пашкодзіць.
Васілеўскі, с. 19.
Месці хату — чакай гасцей.
Васілеўскі, с. 23.
Вымятаць смяццё з хаты — адчэпіцца лішні клопат.
Васілеўскі, с. 13.
Міргаць вачыма — няўдача.
Васілеўскі, с. 24.
Мірыцца (згода) — пацешышся.
Васілеўскі, с. 24.
Мітусіцца ў сне — спакой.
Романов, Опыт, с. 63-
Мыць — рабіць плёткі; мыцца — людэі языкамі мыюць (гл. лазня).
Ляцкйй. Матерналы. с. 144.
Набіваць абручы — добра, на багацце. Тое ж: рыхтуй пачастунак для гасцей. Тое ж: дождж будзе.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Нагінацца перад кім — страціш ласку.
Васілеўскі, с. 24.
Надламіць палец — захварэе блізкі родны.
Васілеўскі. с. 24.
Надсміхацца — над табой смяюцца.
Васілеўскі, с. 24.
Нажыцца (пабагацець) — сон гэты не мае вялікага значэння.
Васілеўскі, с. 24.
Накрываць штось у сне — канец справы.
Ромйняв. Опыт, с. 62.
Нанімацца на службу — падпадзеш пад чужую волю.
Васілеўскі, с. 24.
Нанімаць кватэру — перамена.
Васілеўскі, с. 24.
Напіцца крынічнае вады — здароўе, адраджэнне; чырвонае крыві — крыўдзіш кагось непамерна; бузяністае вады — хвароба, непамыснае жыццё.
Васілеўскі, с. 24.
Нарадзіць прыгожае дзіця альбо карміць яго ўласнымі грудзьмі — значыць, хвароба.
Werenkn, s. 104.
Наругацца — снарка.
Васілеўскі, с. 25.
Несці каго на плячох — той патрабуе тваёй падмогі. Васілеўскі, с. 25.
Нюхаць духі — прыемныя навіны.
Васілеўскі, с. 16.
Нюхаць зямлю — збліжэнне смерці.
Васілеўскі, с. 25.
Падаць у сне — малому, дак яа рост. Таксама: уніжэнне.
Романов. Опыт, с. 62.
Падаць у сне — нягодна; калі ў яму, дак смерць будзе.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Падаць уніз — вельмі вялікае няшчасце.
Серж., с. 41.
Падаць у яму, ляцець уніз — блага, на хваробу (Смаргонскі р-н).
АІМЭФ, ф. 8, воп. 90, спр. 248.
Падпірацца кійком — атрымаеш падмогу.
Васілеўскі, с. 21.
Падымацца ўгару, узлазіць на строму, па сцяне і інш, хутка даведацца, што незаўважальнымі староннімі намаганнямі ўтварыўся дабрабыт спячага, пра што апошні і не здагадваўся. Падзенне з такой вышыні толькі паказвае, што намаганні дабрадзеяў ні да чаго не прывялі, хаць спячаму ад гэтага не зробіцца ні горш, ні лепш.
Нйкйфоровскйй. Матермалы, с. 138.
Лезці ўгору — цяжкае, але добрае дзела.
Серж., с. 40.
Уэлезці наверх гары — вельмі добраі збудзецца тое, што задумана.
Серж., с. 41.
Падымацца ўверх — павышэнне, добра (Смаргонскі р-н).
АІМЭФ, ф. 8, воп 90, спр. 248.
Пальцам хто на цябе паказуе і страх цябе агарне — сцеражыся нападаў ці арышту.
Васілеўскі, с. 25.
Паміраць — дзеля хворых значыць, што яны хутка выздаравеюць, а дзеля другіх — здароўе.
Серж., с. 41.
Песціць дзяцей — хвароба прычэпіцца.
Ляцкйй. Матермалы, с. 143.
Пісаць пІсьмо — вепрыемная размова.
Романой. Опыт, с. 62.
Піць ваду — плакаць будзеш. Кажуць, што гэта і добра. Тое ж: па смерць солана есці будзеш (г. эн. смачна). Піць гарэлку — беражыся, у бяду пападзеш.
Ляц^йй. Матерналы, с. 144.
Піць ваду — будзс пачостка ці можа е вялікая смага.
Серж., с. 39.
Піць дзёгаць — для хворага здароўе, для здаровага — невялікая прыкрасць.
Васілеўскі, с. 15.
Плаваць у сне — нягодна. Таксама: заканчэнне спраў, калі на бераг выплыЬеш. Плаваць у лодцы — нядобра, апасуйся. Таксама: далёкая дарога. Плаваць па мутнай вадзе — атрымаеш у дарозе непрыемныя весткі.
Романов. Опьгг, с. 62.
Плаваць у сне — нядобра. П’яны будзеш. Тое ж: далёкая дарога. Плаваць у лодцы — людзі цябе судзюць.
Ляцкйй. Матермалы, с. 144.
Плысці па вадзе — трапіцца якоесь няшчасце.
Серж., с. 41.
Плакаць у сне — радавацца будзеш.
Романов. Опьгг, с. 62.
Ввр.: Серж., с. 41.
Плакаць у сне — на радасць.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Вар.: Шейн, ІП, с. 341.
Калі ўва сне плачаш. то па праўдзі будзсш смяяцца.
Pietkiewicz, s. 83.
Слёзы — добра: будзе радасць.
Moszynski, s. 151.
Заплакаць — развеецца злое і непамыснае, будзеш задаволены.
Васілеўскі, с. 20.
Плаціць даўгі — пазбудзешся клопату.
Васілеўскі, с. 15.
Плесці кошыкі — даход будзе.
Васілеўскі, с. 26.
Пляваць на каго — крыўда; на сябе — звярні ўвагу на свае абмылкі.
Васілеўскі, с. 26.
Прадаваць штосьці — прыбытак.
Ромрцов. Опыт, с. 62.
Прадаваць штосьці выгадна: у бядзе — збаўленне, у хваробе — папраўка.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Прасіць прабачэння — будзеш вінаваты.
Васілеўскі, с. 26.
Прасці ў сне — к дарозі.
Романов. Опыт, с. 62.
Прасці — плёткі рабіпь (гл. ткаць).
Ляцкйй. Матсрналы, с. 144.
Пужацца каго — будзь асцярожны.
Васілеўасі, с. 26.
Раніць (пабіць) каго — крыўда; да крыві — крыўда роднаму.
Васілеўскі, с. 27.
Расшчапіць клінам плашку — закончыцца клопат.
Васілеўскі, с. 21.
Рупіцца (гарачыцца) — памыснасць, удача; спяшацца — хуткае заканчэнне справы.
Васілеўскі, с. 27, 29.
Саромецца — абмылішся ў нечым.
Васілеўскі, с. 28
Саромецца — быць п’янаму.
Серж., с. 41.
Сварыцца ў сне — рады будзеш.
Ролшнов. Опыт, с. 61.
Сварыцца ў сне — і праўду лаяцца будзеш, а можа і падзярэшся.
Ляцый. Матсрмалы, с 143.
Сварыцца — прыкрасць, нязгода, суд. Руганіну чуць — прыкрыя навіны.
Васілеўскі, с. 27, 28.
Сварыцца — памірыцца э ворагам.
Серж., с. 41.
Скакаць (танцаваць) у сне — дзеўцы і хлопцу радасць, а мужчыне разарэнне.
РоМДНЛв Оггьгт, с. 63.
Скакаць у сне — нягодна: смутак у галаве. Гл. Танцаваць.
Ляцкйіі Матерналы, с. 144.
Скрыгаць зубамі — непамыснасць.
Васілеўскі, с. 28.
Смяяцца — будзеш плакаць, бо людзі абсмяюць.
Ляцкйй. Матерналы, с. 115.
Вар.: Романов. Опыт, с. 63; Pietkiewicz, s. 83, Серж., с. 41.
Смяяцца — смутак,
Шейн, ІП, с. 341.
Снаваць кросны — к дарозі, у дарогу паедзеш. Таксама: плёткі снуюць, гатуюць. Таксама: благія справы, Гл. матаць, ткаць.
Романов. Опыт, с. 63.
Снаваць кросны — плёткі рабіць у суседстве (гл. ткаць).
Ляцкйй. Матермалы, с. 145.
Сніць сон ва сне — вельмі кепска, бо гэта значыць, што той чалавек можа памяшацца.
Серж., с. 41.
Спатыкацца ў сне — перашкода.
Ромднов. Опыт, с. 63.
Спатыкнуцца ў сне — беражыся, нехта на дарозе стаіць.
Ляцкйй. Матерналы, с. 145.
Спаць — хвароба, ці гультайства.
Серж., с. 41.
Калі сніцца, што табе спускаюць чупрыну, то прайграеш справу і кругом пагана.
Pietkiewicz, s. 83.
Спяваць у сне — кажуць, плакаць будзеш. Таксама: журба. Таксама: устань хутчэй ды ўмыйся, і зноў запей тую песню, a то пажар будзе. Спяваць малітвы — радасць.
Романов. Опыт, с. 62—63.
Спяваць у сне — плакаць прыдзецца. Напяесся —наплачасся.
Ляцкйй. Матерналы, с. 144.
Ввр.: Серж., с. 41.
Страляць — знайсці што-небудзь.
Серж., с. 41.
Стрыгчы валасы — прайграеш справу ў судзе.
Fed., s. 216.
Сцерагчыся вужакі — небяспека з боку хітрага і шкадлівага чалавека; сцерагчыся сабакі — будзеш мець
дачыненне з ворагам, з якога можаш зрабіць найшчырэйшага прыяцеля; сцерагчыся ката — здрадлівасць.
Васілгўскі, с. 29.
Сядзець над прорвай (пропасцю) — небяспека, будзь асцярожны.
Васілеўскі, с. 29.
Сядзець у сне — гонар, а стаяць — знявага.
Романов. Опыт, с. 63.
Тануць глыбока ў чыстай вадзе — нязначны клопат, у балоце — надта дрэннае значэнне.
Васілеўскі, с. 14.
Тануць — будзе штось вельмі радаснае. Гл. Тапіцца; Тапіць.
Серж., с. 41.
Танцаваць да зморы — хвароба.
Wereiiko, s. 104.
Танцы — радасць, пацеха.
Васілеўскі, с. 29.
Танцаваць самой на вяселлі — вялікая непрыемнасць (Смаргонскі р-н),
АІМЭФ, ф. 8, воп. 90, спр. 248.
Тапіцца — няўдача, небяспека. Утапіцца — перамена на горшае.
Васілеўскі, с. 29—30.
Тапіць каго ў чыстай вадзе — прымушаць плакаць, засмучаць; у бруднай — клясці. Тапіцца ў чыстай вадзе — самому плакаць; у гразнай — людзі будуць клясці.
Ляцкйй, Матермалы, с. 145.
Таўчы што-небудзь — добра, усяго ўдоваль будзе; госці прыедуць.
Ляцкйй. Матермалы, с. 145.
Ткаць кросна — адолееш ворагаў. Бачыць кросна — злоснік, знатца, эюкаець, бяду гатуець. Таксама: плёткі, Гл. матаць, снаваць.
Романов. Опыт, с. 63.
Ткаць кросна — плёгкі рабіць. Тое ж: навіну пачуеш (гл. снаваць, матаць, шыць, ніткі).
Ляцкйй Матермалы, с. 145.
Уваліцца ў студню — непамыснасць, смутак, няўдача.