Бэтлеемская зорка
Ленэ Маер-Скуманц
Выдавец: Про Хрысто
Памер: 352с.
Мінск 2007
Марыя (падыходзіць да яго). Я шукаю аднаго чалавека... Можа, ты мне дапаможаш? Ты ж, напэў на, ведаеш тут усіх людзей!
Себасцьян (брынкаючы/ Н} ІКаГОТЫШуі < ш?
Марыя. Яго завуць М.нгуэл еннекалькі іеся цаў таму прыйшоў сюды з і >ёскі, каб шукаць । । цу
Себасцьян. О Божа! Так шматхто робіць.
Марыя. Ён высокі і моцны, з цёмнымі валасамі...
Себасцьян. Селянін?
Марыя. Быў селянінам, але яго бацька мусіў прадаць амаль усе свае палі, — для Мануэла больш не было месца. «Спачатку я пайду адзін, а ты руш за мною, Марыя», — сказаў ён мне.
Себасцьян. Я не ведаю ніякага Мануэла з вёскі. Спытай старога Антоніо... Гэй, Антоніо...
Марыя (да Антоніо). Я шукаю чалавека, якога завуць Мануэл... ён вясковец...
Антоніо. Гэтыя вяскоўцы абкрадаюць мяне і забіраюць у тутэйшых жабракоў лепшыя месцы. Працы яны тз'т ніколі не знойдуць. Яны толькі загінуць... Спытай гаспадара заезду, Чэпэ.
Марыя (ідзеўбокзаезду, падыходзіцьдастала. Усеглядзяць ёй услед, Себасцьян ківае галавою, уздыхае і брынкае). Пане, адно пытанне... Я шукаю свайго сябра, Many эла.
Чэпэ. Тут сотні Мануэлаў...
(Элізахіхікае.)
Марыя. У яго шнар над левым вокам... і з ім быўмаленькі сабачка...
Тобіяс. Шнар? Маленькі сабачка? (Пераглядваецца з Маціясам.)
Маціяс. Стрымай язык, Тобіяс!
Бальтазар (праяўляе ўвагу). Ну, але ж вы нешта ведаеце!
Тобіяс. Нейкі велікан з маленькім сабачкам быў на мінулым тыдні там... сярод паўстанцаў...
Марыя. Праўда? А цяпер? Дзе мне яго знайсці?
Тобіяс. Тыягоўжоніколінезнойдзеш. Ённежывы. Іх усіх расстралялі. (Марыя павольна апускаецца на табурэтку.) Ну, так. Але навошта ён звязаўся з гэтымі паўстанцамі?.. Сам вінаваты...
(Марыя закрывае твар далонямі.)
Маціяс. У цябе заўсёды язык свярбіць...
Т о б і я с. А што, трэба было ўсё стаіць, каб яна дарэмна працягвала шукаць?.. Гэй, дзяўчо, хадзі сюды... Вось, выпі трохі і вяртайся дадому, у сваю вёску. Ну?
Марыя. У вёску? He... Я не ведаю, куды мне... і з дзіцем, якое ў мяне народзіцца... з дзіцём Мануэла...
Маціяс. Яшчэ і гэта!
Ч э п э. Старая гісторыя!
Тобіяс. Ну, пашукай тут сабе працу, у Чэпэ, напрыклад.
Э лі з a. Тут ёсць месца толькі для адной афіцыянткі, і яно маё!
Маціяс. А ў Бальтазара, у яго антыкварнай краме... Ці не патрэбна пану служанка?
Бальтазар. Толькі ж не першая-лепшая дзеўка, што прыбегла з нейкай вёскі і да таго ж яшчэ цяжарная...
М а р ы я (падымаецца і адыходзіць да статуі, сядае і прыхінаецца да яе спінаю). Усё скончана, усё скончана.
Себасцьян (брынкае). Я таксама не ведаю, як цябе суцешыць.
А н т о н і о. Але жабраваць ты тут не будзеш! Мы самі ледзь перабіваемся! Я заяўлю ў паліцыю, калі ты станеш тут жабраваць...
Марыя. Яўжопайду.
Себасцьян. Кудыжты пойдзеш?..
Марыя. Прэч... проста прэч... (Глядзіць уверх, на статую.) Тваёй Марыі было лягчэй, святы Юзаф... Пра Яе нехта клапаціўся... (Яна праходзіць каля салдатаў.)
(Марыо выбірае момант, калі ўсе глядзяць услед дзяўчыне, і крадзе са скрыні некалькіпладоў).
Селянін. Ну вось, паглядзіце на гэтага свавольніка, украўу мяне банан! Я пакажу табе, брыдзе малому... (Кідаеццанахлопчыка, стары Антоніо спрабуе яго абараніць, другі селянін прыходзіць на дапамогу першаму.)
Себасцьян. 3-за нікчэмнага банана! Людзі, ХІба Ж вам не сорамна! (Спрабуеразвесці тых, што счапілісяўбойцы.)
(Усе кінулі свае месцы і цікаўна назіраюць за бойкаю. Донна Крыстына,усуправаджэнніРазіты і Ніколаса,уваходзіць праз вароты саду.)
Донна Крыстына. Гэты зброд ніколі не дае спакою! Разіта, пакліч паліцыю!
Разіта. Але, донна Крыстына, супакойцеся!
Донна Крыстына (з візгам). He, перад маім домам павінна быць ціха! Калі ж такое будзе?!
(Міжтым святы Юзаф ажываенасваімп'едэстале. Ён спускаецца, хутка аглядваецца, здымае накідку і кідае яе за п'едэстал, нейкімомантраздумвае, здымае свой німб і кладзе разам злілеяй на п'едэстал. Потым ён нахіляецца, бярэ Себасцьянава понча і накідвае яго сабе на плечы. Цяпер святы Юзаф выглядае, як селянін. Ён сядае на веласіпед і едзе ўследза Марыяй. Тым часам селянін адваяваўсвой банан і дае маленькамуМарыо апошнікухталь.)
Селянін. Восьтак, жабяня, будзеш памятаць!
Разіта (пранізлівакрычыць. Усеглядзяцьспачаткуна яе, потым у тым кірунку, куды яна паказвае). П'едэстал! Пусты п'едэстал! Святы Юзаф знік!
Усе. О-о-ох!
Донна Крыстына. Ці значыць гэта, што ён цяпер недзе здзяйсняе цуд? А можа, ён проста нас пакінуў?
Бальтазар. Мне нешта не па сабе... Людцы, я пайду... Трэба глянуць, яктаму маёй краме... (Выходзіць.)
Ч э п э. Проста знік... Але ж так не бывае.
Салдаты. Чараўніцтва!
Антоніо. Трэбавыклікацьпаліцыю!
Себасцьян. Людзі, нарэшце здарыўся цуд, a вы не хочаце гэтаму верыць...
Донна Крыстына. Трэбадакладнадаведацца, ці цуд гэта ...
Ніколас. Калі б у нас дзе-небудзь здарыўся цуд, мы б адразу заўважылі гэта, ці не так?
Донна Крыстына. Гэтыюнакмае рацыю. Мы б заўважылі гэта.
Себасцьян. Ну, значыць, з сённяшняга дня трэба быць асабліва ўважлівымі!
(Сяляне выходзяць са сваімітачанкамі, дон н а Крыстына і Разіта вяртаюцца дадому, выходзіць Антоніо са сваім унукам, гаспадар заезду і Эліза прыбіраюць шклянкі. Салдаты ўтаропіліся ўпусты п'едэстал.)
Т о б і я с. Ці трэба паведамляць пра гэта ?
М а ц і я с (паціскае плячыма, потым кажа). Мне нешта не па сабе.
Тобіяс. Хадзем адсюль! (Выходзячы.) Можа, нас нешта чакае, нешта асаблівае... Можа, нам больш не трэба будзе рабіць гэтай бруднай работы...
М а ц і я с. Нарэшце ты зразумеў, што гэта брудная работа... Стаць бы мне зноў селянінам, вярнуцца дадому... (Абодва выходзяць.)
Ніколас (да Себасцьяна). Ты бачыў, ЯК гэта здарылася? Ён растварыўся, ці ён... ён...
Себасцьян. Знік адным махам.
Ніколас. Ну,тадыдобра.Яўжодумаў, штоён... Ну, так... Алежён каменны... каменьнеможа... Гм... я пайду. Донна Крыстына замовіла мне дзіцячы ложак, для самага малодшага сына.
Себасцьян. Тышчаслівычалавек. (Ніколас выходзіць. Себасцьянзаўважае, штояговеласіпедіпончазніклі.) Але ж гэта... гэта нахабства! Хтосьці скарыстаўся сумятнёю і ўзяў мае веласіпед і понча!.. Ці... (Становіцца задумлівы, глядзіць на п'едэстал.) Гм! Дарагі святы Юзаф, я буду хадзіць пешкі... Я пачакаю. (Выходзіць з гітараю.)
(Змена дэкарацый. 3 дапамогаю шырмаў ствараецца штосьцінакшталтнішыўсцяне. Марыя сядзіць на кукішкахукуце. Святы Юзаф праязджае міма, крыху вагаецца, а потым злазіць з веласіпеда.)
Юзаф. Нувось... Гэй... (Яна маўчыць.) Гэта кепскае месца для цябе... Хадзі, мы пашукаем лепшае.
(Марыя ківае галавой).
Ю з а ф (сядае на кукішкі побач з ёю). Марыя, Я хачу дапамагчы табе...
Марыя (здзіўлена глядзіць наяго). Ты ведаеш мяне?
Юзаф. Н-не... Аяк жа цябе завуць?
Марыя. Марыя.
Ю з а ф. Ну, глядзі ты, як я ўгадаў!
Марыя. Здаецца, я цябе дзесьці бачыла... Ты ведаў Мануэла?
Юзаф. Я ведаю, што ён мёртвы.
М а р ы я. Я таксама болып за ўсё хацела б зараз памерці.
Юзаф. Атваёдзіця?
(Марыя глядзіць на яго).
Юзаф tycmae, паднімае яе). Хадзем, пашукаем прытулку ддя цябе.
Марыя. У мяне няма грошай.
Ю з а ф. У мяне таксама. Але што-небудзь прыдумаем. Я не першы раз блукаю ў пошуках начлеіу. Заўсёды нешта знаходзіцца... (Ён бачыць, як яна стамілася.) Ты ледзьве трымаешся на нагах ад стомы. Хадзі, сядай на веласіпед. Гэта не мой, праўда. Я ЯГО пазычыў. (Яна сядае на веласіпед, і Юзаф вязе яе.) На асле было б зручней, так... Магчыма, нас прыме гэтая багатая дама, гэтая донна Крыстына.
Марыя. Тыдумаеш?
Юзаф. Ну, мы ж павінны ёй даць які-небудзь шанец... (Абое выходзяць.)
(Шырма прыбіраецца, відаць кірмашовая плошча. Маленькі Mapыо гуляеўкласікі. Юзаф і Марыя набліжаюццадаяго.)
Ю з а ф. Зараз мы пазвонім донне Крыстыне.
Марыо. Гэй, апоўдні яны заўсёды выключаюць званок.
Ю з а ф. Добра, тады мы паклічам... Донна Крыстына! Донна Крыстына!
Марыо. Ёй гэта не спадабаецца. Апоўдні яна заўсёды дрэмле пад апельсінавым дрэвам.
Юзаф. Донна Крыстына!
Р а з і т а (усхвалявана падыходзіць да варотаў). Дзеля ўсіх святых, што гэта за шум!
Юзаф. Дзеля ўсіх святых, нам патрэбна дапамога!
Голас донны Крыстыны. Што там зноў здарылася?..
Р а з і т a. Мне вельмі шкада, донна Крыстына...
Донна Крыстына (уваротах). Калі ты нарэшце навучышся праганяць гэты зброд... Навошта я цябе тут трымаю...
Юзаф. Донна Крыстына, мы шукаем прытулку для гэтай маладой жанчыны. Яна чакае дзіця. Твой дом вялікі...
Донна Крыстына. Так, і як вы сабе гэта ўяўляеце? Я ж не магу прымаць у сваім доме невядома каго!
Юзаф. Неневядомакаго... ГэтаМарыя. Ёйняма куды ісці. Яна шукае працы і даху над галавою.
Донна Крыстына. Няхай ідзе да бурмістра. Я не магу яе прыняць. У мяне хапае наймітаў... Колькінахабства! (Выходзіць.)
Разіта. Мне вельмі шкада. (Глядзіць на Юзафа.) Я цябе... Я Вас ужо калісьці бачыла?
Ю з а ф. Можа, ты ведаеш які-небудзі куток ?
Марыя. Гаспадар заезду мяне не возьме. Гандляр Бальтазар таксама.
Разіта. Так, уяўляю... Пачакайце! Я ведаю аднаго маладога сталяра, яго завуць Ніколас, за майстэрняй ён мае маленькую паветку, можа, там вы зможаце пераначаваць... Адсюль налева, праз дзве вуліцы. Ніколас.
Юзаф. Сталяр, гэта мне падабаецца. Ну, паспрабуем. Дзякуй, Разіта. (Абое выходзяць.)
Разіта. Ён ведае нават маё імя...
(На другім бакукірмашовай плошчы з'яўляецца Себасцьян.)
Р а з і т a. Ну, Себасцьян, ці чуваць што-небудзь пра цуд?
Себасцьян. Толькі чуткі. Кажуць, што Антоніо знайшоў гаршэчак, поўны золата.
Марыо. Гэта поўная хлусня, Разіта.
Себасцьян. Генерал пабратаўся з партызанамі... гэта таксама няпраўда... У паўднёвым квартале, кажуць, з'явілася сем фантанаў...
Разіта. Себасцьян, ятабевосьштоскажу! Навошта святому Юзафу здзяйсняць цуд? У горадзе ўдосталь вады, яе толькі трэба справядліва размеркаваць. I няма патрэбы ствараць фантаны пры дапамозе чараўніцтва.
Себасцьян. Я таксама не веру, што ёсць гэтыя фантаны... (Ён сядае каля варотаў у сад і брынкае.) Праспяваць табе песню, Разіта?
Разіта. Ціхую, пяшчотную, такую, кабнеразбудзіць маю донну...
Себасцьян.
Мая бедная дзяўчынка,
як касцёльнае мышаня,
не мае ні хаткі, ні чаравікаў, ні грошай, але яе вабная ўсмешка робіць мяне шчаслівым. і кожная сустрэча з ёю — багатым.
Разіта. I праўда, чароўная песня.
Себасцьян. Іякцудоўна,штомыгутарымзтабою... (Ён ціха іграе, міжтым сцэна перабудоўваецца з дапамогаюшырмы. Ствараюццаабрысымайстэрністаляра Ніколаса.)
КНІГІ ОНЛАЙН
