Біялогія Падруч. для 6—7 кл. агульнаадукац. шк

Біялогія

Падруч. для 6—7 кл. агульнаадукац. шк

Выдавец: Народная асвета

Памер: 223с.

Мінск 1994

152.59 МБ

РАСЛІНЫ РАСЛІНЫ ШЫРАКАЛІСТАГА ЛЕСУ I СТЭПУ Клён Ліпа Каліна рускі Кавыль Воўчае лыка Эспарцэт пясчаны Бружмель лясны Чабор звычайны Півоня танкалістая Ракітнік нізкі Гарлянка лжэхіоская Як карыстацца падручнікам Па гэтаму падручніку вы будзеце вучыцца ў VI VII класах. Пры дапамозе зместу вы лёгка знойдзеце патрэбныя вам раздзелы. Вывучаючы тэму параграфа, уважліва прачытамце яго тэкст. Асаблівую ўвагу звярніце на паняцці, надрукаваныя тоўстым шрыфтам, а таксама на малюнкі, нумары якіх дадзены ў тэксце. Прачытайце ўсе подпісы да малюнкаў, яны дапамогуць вам лепш зразумець змест параграфа. На адвароце вокладкі (форзацы) паказаны расліны, характэрныя для розных раслінных згуртаванняў. Да гэтых малюнкаў трэба звяртацца пры вывучэнні апошняга XIV раздзела «Расліны і навакольнае асяроддзе». У канцы кожнага параграфа знакам ^ і тоўстым шрыфтам надрукаваны новыя для вас паняцці. Растлумачце іх. Калі ў тлумачэнні ўзнікаюць цяжкасці, яшчэ раз перачытайце тэкст. Пытанні да параграфа, на якія вы павінны адказаць, адзначаны знакам ^ ; практычныя работы — ; самастойныя заданні, якія трэба выканаць, каб глыбока засвоіць матэрыял адпаведных раздзелаў,— Н . У канцы раздзелаў I, IV, VII і X пад знакам ^ прыведзены сезонныя заданні на восень, зіму, вясну і лета. Выконваць гэтыя заданні трэба сістэматычна на працягу 2 3 месяцаў. У канцы кожнага раздзела прыведзены вынікі «Аб чым вы даведаліся з раздзела» і адзначаны вертыкальнай рысай. Гэта дапаможа вам паўтарыць і лепш засвоіць матэрыял. Пасля вас падручнікам будуць карыстацца іншыя вучні. Беражыце яго. Акуратна гартайце ст.ронкі, не загінайце ражкі, не перагінайце кнігу. Для хуткага знэхоцжання патрэбнага тэксту карыстайцеся спецыяльнымі закладкамі. БІЯЛОГІЯ Расліны Бактэрыі Грыбы Лішайнікі Падручнік для 6—7 класаў агульнаадукацыйных школ Рэкамендавана Міністэрствам адукацыі Расійскай Федэрацыі Рэкамендавана Міністэрствам адукацыі і навукі Рэспублікі Беларусь Мінск «Народная асвета» 1994 ББК28.4я721 Б 67 УДК (579+58) (075.3) А ў т а р ы: Т. 1. Серабракова, А. Г. Елянеўскі, М. А. Гулянкова, A. М. Розенштэйн, Н. 1. Шорына Пераклад зроблены па выданню: Бяологяя: Растення, бактерян, грнбы, ляшайннкя: Учеб. для 6—7 кл. обшеобразоват. шк./Т. й. Серебрякова, А. Г. Еленевскяй, М. А. Гуленкова я др.— М.: Просвешеняе, 1994.—224 с.: ял. Перакладчык В. М. Захарэвіч Біялогія: Расліны, бактэрыі, грыбы, лішайнікі: Б 67 Падруч. для 6—7 кл. агульнаадукац. шк./Т. I. Серабракова, А. Г. Елянеўскі, М. А. Гулянкова і інш.— Мн.: Нар. асвета, 1994.—223 с.: іл. ISBN 9850300175. 5790000000 148 gl 94 М 303 (03) 94 ББК 28.4я721+28.5я721 © Серебрякова Т. й., Еленевскнй А. Г., Гуленкова М. А. н др., 1994 © Пераклад. В. М. Захарэвіч, 1994 ISBN 9850300175 ЗМЕСТ Уводзіны................................................................... 7 § 1. Біялогія — навука аб жывой прыродзе. Батаніка — навука аб раслінах . . — § 2. Значэнне раслін на Зямлі.............................................8 § 3. Вывучэнне і ахова расліннага свету...................................g Раздзел I. Агульнае знаёмства з кветкавымі раслінамі.......................12 § 4. Адзнакі кветкавых раслін. Вышэйшыя і ніжэйшыя расліны.................. § 5. Вегетатыўныя органы кветкавых раслін...............................13 § 6. Рэпрадуктыўныя органы кветкавых раслін.............................14 § 7. Жыццёвыя формы раслін..............................................16 § 8. Разнастайнасць травяністых раслін...................................18 Аб чым мы даведаліся з раздзела I..........................................20 Асенняе заданне ........................................................... _ Раздзел II. Рэчывы раслін. Клетачная будова раслін............................ § 9. Рэчывы, з якіх складаецца расліна...................................... § 10. Унутраная будова органаў. Павелічальныя прылады...................22 §11. Клетачная будова органаў раслін....................................25 § 12. Састаў расліннай клеткі. Паняцце аб тканках.......................28 § 13. Жыццядзейнасць клеткі. Дзяленне клетак і рост раслін..............30 Аб чым мы даведаліся з раздзела II.........................................32 Раздзел III. Семя.................................................... ........ § 14. Будова семя двухдольных раслін........................................ § 15. Будова семя аднадольных раслін.....................................35 § 16. Рэчывы семя........................................................... § 17. Умовы прарастання насення..........................................39 § 18. Прарастанне насення і ўтварэнне праросткаў.........................41 Аб чым мы даведаліся з раздзела III........................................44 Раздзел IV. Корань.........................................................45 § 19. Корань як орган расліны. Каранёвыя сістэмы.........................._ § 20. Каранёвае жыўленне раслін. Дыханне каранёў.........................47 3 § 21. Клетачная будова маладога кораня ................................. 50 § 22. Клетачная будова праводзячых участкаў кораня. Галінаванне кораня . . 54 § 23. Уздзеянне чалавека на каранёвыя сістэмы культурных раслін..........56 § 24. Відазмяненні каранёў...............................................58 Аб чым мы даведаліся з раздзела IV...................................59 Зімовае заданне .................................................... 60 Раздзел V. Парастак..............................................................61 § 25. Будова парастка і яго асноўныя функцыі..............................— § 26. Будова пупышак.....................................................62 § 27. Фарміраванне і разгортванне пупышак................................64 § 28. Галінаванне парасткаў і кіраванне іх ростам........................67 § 29. Разнастайнасць парасткаў ......................................... 69 § 30. Падземныя парасткі.................................................71 Аб чым мы даведаліся з раздзела V....................................74 Раздзел VI. Ліст.................................................................75 § 31. Разнастайнасць лістоў па форме і памерах............................— § 32. Клетачная будова ліста. Покрыўная тканка...........................79 § 33. Клетачная будова ліста. Асноўная і праводзячая тканкі..............81 § 34. Зялёныя лісты — органы паветранага жыўлення........................83 § 35. Выдзяленне раслінай кіслароду ў працэсе фотасінтэзу................86 § 36. Назапашванне энергіі сонца зялёнай раслінай........................87 § 37. Газаабмен. Сувязь паміж дыханнем і фотасінтэзам....................89 § 38. Выпарэнне вады раслінай . .........................................91 j 39. Лістапад...................................................................93 Аб чым мы даведаліся з раздзела VI...................................95 Раздзел VII. Сцябло..............................................................96 § 40. Будова сцябла, яго функцыі. Рост сцябла ў даўжыню...................— § 41. Рост сцябла ў таўшчыню.............................................99 § 42. Перамяшчэнне пажыўных рэчываў па сцяблу...........................101 Аб чым мы даведаліся з раздзела VII.................................103 Раздзел VIII. Вегетатыўнае размнажэнне раслін.....................................— § 43. Натуральнае вегетатыўнае размнажэнне раслін.........................— §44. Штучнае вегетатыўнае размнажэнне раслін...........................107 Аб чым мы даведаліся з раздзела VIII................................110 Веснавое заданне .....................................................— Раздзел IX. Кветка і плод.........................................................— § 45. Кветка і яе будова................................................. — 4 § 46. Суквецці.........................................................113 § 47. Апыленне раслін насякомымі і ветрам..............................114 § 48. Самаапыленне. Штучнае апыленне...................................117 § 49. Апладненне ў кветкавых раслін....................................118 § 50. Плады............................................................120 Аб чым мы даведаліся з раздзела IX................................122 Раздзел X. Расліна — жывы арганізм.............................................123 § 51. Асноўныя жыццёвыя функцыі расліны.................................... § 52. Узаемасувязь паміж органамі расліны. Перамяшчэнне рэчываў і адкладванне запасаў...........................................................125 §53. Рост і змена органаў. Рух раслін..................................127 § 54. Узроставыя змены ў кветкавых раслін..............................130 Летняе заданне.....................................................132 Раздзел XI. Асноўныя аддзелы раслін.......................................— § 55. Паняцце аб сістэматыцы.............................................— § 56. Агульная характарыстыка водарасцей. Аднаклетачныя зялёныя водарасці 134 § 57. Мнагаклетачныя зялёныя водарасці.................................137 § 58. Разнастайнасць і значэнне водарасцей. Агульная характарыстыка водарасцей.................................................................138 § 59. Аддзел Мохападобныя. Зялёныя імхі................................140 § 60. Тарфяныя імхі і ўтварэнне торфу..................................143 § 61. Папарацепадобныя. Папараці, хвашчы і дзераза......................145 §62. Разнастайнасць папарацепадобных. Былы росквіт папарацепадобных . . . 148 § 63. Аддзел Голанасенныя. Хвойныя дрэвы — сасна і елка.................150 § 64. Размнажэнне голанасенных..........................................151 §65. Разнастайнасць і значэнне голанасенных. Агульныя адзнакі хвойных . . . 153 § 66. Аддзел Кветкавыя расліны. Іх агульныя адзнакі і разнастайнасць . . . .155 Аб чым мы даведаліся з раздзела XI................................157