Хай скрыпачка грае  Аляксандра Грыцкевіч

Хай скрыпачка грае

Аляксандра Грыцкевіч
Выдавец:
Памер: 298с.
Смаленск 2017
29.88 МБ
4Q* * *
Рагаты рыкаў звер і выла рысь, Пачуўшы кроў салёную Рэдзедзі. Дванаццаціпудовыя мядзьведзі Ламалі пушчу, лясуноў траслі. Паганскай поўні промні асвятлялі Палкі касожскія ваўкам сняданак. Ліліся лебедзі са струн Баяна Суседзі пераможны баль спраўлялі. Сярод плямён, што ўзгадавала Прыпяць He быў я. Сёння дадзена мне выпіць Тваё, Расея, жорсткае віно.
Як раньш, за кругавым сталом разгулы цешаць. I меднага каўша сухое дно Блішчыць усмешкай хцівай печанежай.
ГЛАСАРЫЙ
1.	ГЕРКУЛЕС, ЛЕЎ, СТРАЛЕЦ сузор’і.
2.	ГЛЕТЧАР векавы пласт лёду на горных вяршынях, альбо векавыя пласты ў лядовую эгюху.
3.	ПРАКРУСТ міфалагічны персанаж, якога сустрэў Адысей (Гамэр. ІЛІЯДА I АДЫСЕЯ)пад час свайго падарожжа.У пячоры Пракруста быў ложак, на які ён укладваў падарожных. Хто быў карацсй за ложак, таго расцягваў. Калі хто не месціўся на ложку таго абсякаў, акурат згодна з даўжынёю ложка. Адтуль выраз “Пракрустава ложа”.
4.	ГЕРКУЛЕС палубог, асілак. 3 рымскагаміфалагічнага пантэону (Гэракл у грэкаў). Здзейсніў дванаццаць подзвігаў.
5.	СІБІЛЫ міфалягічныя прарочыцы.
6.	ПІЛАТ рымскі намеснік у старажытным Іерусаліме, які судзіў Ісуса Хрыста і даў яму прысуд смерць на крыжы.
7.	ПЭРСЕЙ міфалагічны гэрой, перамог пачварную Мядузу-Гаргону, ад позірку якой жывыя істоты пераўтвараліся ў камень.
8.	АНДРАМЕДА уратаваная Пэрсеем дачка цара Крыта, якую ён пакахаў. Сузор’і Пэрсэя і Андрамеды на небесхіле побач.
9.	ПАРНАС гара, дзе жылі рымскія багі (Алімп у грэкаў).
10.	МЯДУЗАміфалагічная сірашыла, замест валасоў на галаве яе былі змеі і кожны, хто сустракаўся з ёю позіркам, камянеў. Кроў Мядузы атручвала.
11.	ХАРЭЙ, ЯМБ, АНАПЭСТ-вершаскладальныя памеры.
12.	МУЗЫ міфалаічныя (гэчаская міфал.) натхняльніцы паэтаў, мастакоў, музыкантаў.
У рымскай міфалёгіі КАМЭНЫ.
13.	ТАРЫЧЭЛІЯВА ПУСТАТА-доўгая шкляная трубка, з якос аднампавана наветра.
14.	СЦЯБЛО ФАРЭНГЕЙТАслупок ртуці у падзелепай на градусы тарычэліявай трубцы, які паказвае тэмпературу .
15.	ТОВІЙ біблейскі пэрсанаж, якому анёл Рафаіл вярнуў зрок.
16.	СУРДЫНКА прыстасавенне для прьтглушэння гуку струнных музычных інструмэнтаў.
17	.ICAK, ЯКУБ, РЭВЕКА біблейскія пэрсанажы з Пяцікніжжа. Браты Ісак з Якубам варагавалі за шлюб з Рэвекай.
18.	КАМЭНЫ натхняльніцы паэтаў, музыкаў, мастакоў у рымскай міфалёгіі (грэч. МУЗЫ)
19.	ВАГОНЬ ХВАСТАТЫ маецца на ўвазе яркасвіцячы хвост камэты, якія лічылі раней прадвесніцамі няшчасцяў, катаклізмаў, войнаў на Зямлі.
20.	ДЭХКАНЕ назва сялян у сярэдняй Азіі.
21.	ЦІМУР легендарны азійскі палкаводзец-заваёўнік, падначаліў сабе прастору ад Паміра да Каспія.
22.	ВАЛЬТЭР французкі філосаф, пісьменнік у сярэдневечча, вызначаўся сваім вальнадумствам.
23.	ПРАМЕТЭй міф. гэрой (грэч.) , які украў у багоў вагонь для людзей. Быў пакараны за гэта Зеўсам і прыкаваны да скалы сярод гор Каўказа. Кожны дзень прылятаў арол дзяўбсці яго вантробу.
24.	ЭСХІЛ старажытна-грэчаскі драматург.
25.	КЛЯУРЭТЫ асобы, маючыя поўнамоцтвы ад караля.
26.	ЕВА, АДАМ біблейскія мужчына і жанчына, ад якіх пайшоў род чалавечы.
27.	ДОН ЖУАН літаратурны пэрсанаж, які меў шмат перамог над жаночымі сэрцамі.
28.	ПУШКІН А.С. -вядомы расійскі паэт, у жылах якога цякла афрьтканская кроў яго прапрадзеда Ганібала.
29.	ЭРАС, ЭРОТ памочнік багіні кахання Афрадыты (грэч.) АМУР (рымск.)
30.	СУТРЫ, КАРАН-святая кніга мусульманаў, напісаная прарокам Мухамедам. Кожная асобная думка, павучанне называецца Сутра.
31.	СІРЫЮС самая яркая зорка паўночнага паўшар’я Зямлі.
32.	ХОРТ паляўнічы сабака, ганчак.
33.	3 ТАНЮТКАЙ ІІЕРАКЛАДЗІНКІ АДНОЙ маецца на ўвазе рабро Адама , з якога бог стварыў жанчыну.
34.	СТРЭЛЫ АССУРА маецца на ўвазе старажытная знікшая дзяржава ламіж рэкамі Тыграм і Еўфратам.
35.	СТАМІЯС міфалягічная рыбіна.
36.	АРХІСТРАЦІГ біблейскі вой пераможца злых сілаў.
37.	АРЫЁСТА паэт і драматург эпохі Адраджэння. АНЖЭЛІКА маладая каханая Арыёста.
38.	ХАМУРАБІ старажытнававілонскі цар, зацверджаныя законы якога дайшлі да нашага часу ў запісах на гліняных таблічках ці каменных плітах.
39.	ЭЎРОПА гераіня грэчаскага міфа, дачка АКІЯНА. Громакідальнік Зеўс, каб яе кахаць перакінуся ў быка.
40.	АКТАВІЯН рымскі імпэратар.
41.	МІКЕЛЬАНЖЭЛА-геніяльны італьянскі скулыпар і мастак эпохі Адраджэння.
42.	РАФАЭЛЬ вядомы мастак эпохі Адраджэшія ў Рыме.
43.	ГАЛІЛЕЙ ГАЛІЛЕО італьянскі вучоны, які даказаў, што Зямля мае форму шара і рухаецца вакол Сонца. Гэта супярэчыла царкоўным догмам. Інквізіцыя катавала яго, каб ён адмовіўся ад сваіх поглядаў. Займацца навукай яму забаранілі. Але існуе легенда, што прыканцы жыцця Галілей усклікнуў: ”А, ўсё ж яна круціцца!”
44.	НЬЮТОН брытанскі вучоны адкрыў законы гравітацыіі, альбо сусветнага прыцягнення. Легенда кажа, што думка пра гэта прыйшла да яго пасля того, як у садзе яму на галаву звалілася яблыка.
45.	ГЭТЭРЫ адукаваныя волыіыя жанчыпы ў Рыме, якія ўмелі граць на музычных інструмэнтах, танчыць. Да іх любілі хадзіць мужчыны ў госці. Вядома не без грошай і падарункаў.
46.	САКРАТ старажытнагрэчаскі філосаф. У цэнтры філасофіі чалавек не можа быць шчаслівым, калі ідзе супраць сваіх перакананняў.
47.	КРАСС рымскі вайсковы начальнік
48.	ПТАЛАМЭЙ асоба з роду фараонаў, дынастыіі Пталамееў.
49.	ГАЛАВУ НЯМУЮ ПТАЛАМЭЯ на плоскім блюдзе Цэзару нясла маецца на ўвазе егіпецкая царыца КЛЕАПАТРА.
50.	ЦЭЗАР галоўны палкаводец, заваяваў Егіпет.
51.	ПІФАГОР старажытнагрэцкі матэматык, геаметрык. Лічыў, што у аснову светабудовы паложаны правільныя геаметрычныя формы.
52.	ПЛАТОН старажытна грэцкі філосаф 400 год да нашай эры, асноўнае яго філасофіі: свет ідэй, ідэал, прыгажосць.
53.	АКТАЭДР аб’ёмная фігура, стораны якога уяўляюць сабою правільны васьміграннік. У часы Платона гэтую фігуру будавалі геаметрычнымі метадамі. Яна лічылася адпой з самых дасканалых. Адсюль імя Платона, прапаведніка ідэала і прыгажосці звязана з дасканалай геаметрычнай фігурай актаэдрам.
54.	ТУТАНХАМОН егіпецкі фараон. ГІамёр у маладым узросце. Яго мумію
з залатою маскаю і ў залатым саркафагу раскапалі археолагі ў трыццатыя гада 20 стагодьдзя.
55.	НІРВАНА стан чалавечай дуіпы (згодна індуізму), якога дасягаюць праведнікі пасля смерці. Гэта стан абсалютпага шчасця або поўнай адсутнасці жаданняў.
56.	АРБІТЫ шляхі ў прасторы Сусвету, па якім рухаюцца планэты і іх спадарожнікі.
57.	КАТЫЛІНА старажытнарымскі гэрой, прыклад стойкасці перад пакутамі дзеля сваіх перакананняў і справядлівасці. Узначальваў змову.
58.	ДАНТЭ АЛІГЬЕРЫ італьянскі паэт эпохі адраджэння. Апісаў сваё ўяўнае падарожжа ў пекла.
59.	ВЕРГІЛІЙ старажытнарымскі паэт.
60.	БУДДА СІДХАРТХА асновапаложнік буддзізма, філасофіі і рэлігіі.
61.	БРАХМАПУТРА вялікая рака ў Індыі.
62.	ВЕДДБІ святыя кнігі індуістаў, дзе падаецца канцэпцыя светастварэння галоўным богам індуісцкага пантэона Брамай, апісваюцца подзвігі і дзеянні багоў, іх узаемаадносіны з царамі і простымі людзьмі. Ведды напісаны на санскрыце. Іх можна разглядаць як эзатэрычпую (зашыфраваную, ) гісторыю узнікнення Свету і чалавецтва. Можна сказаць, што гэта самая старажытная рэлігія і найстарэйшыя пісьмовыя помнікі, якія захоўваюць браміны на працягу тясячагоддзяў.
63.	РБШДБІ вандроўныя паэты-музыканты ў старажытным Іране.
64.	ІНСІТЫЎ выказванне, выяўленне глыбокай думкі на падставе прымітыўных вобразаў, узораў.
3 Анатолем ГІятровічам Грыцкевічам у яго дома пасля выхаду яго кнігі «Сцягі Оршы». У руках Анатоля драўляны меч з «Мова нанова». Надпіс «Слава Воршы ужо нягорша» 1514-2014 гг. Здымае жонка А. П. Ада Вячэславаўна
Дома у Надзеі Раманаўны Дзямідовіч у Калодішчах. Злева Валер Санько, 2015 г.
У Бычках выступае мастак Алесь Пушкін
У Бычках. Злева Юрась Жыгамонт, 2015 г.
У музеі. Справа Леанід Дранько-Мсшсюк, 2016 г.
3 Верай Буланда, 2016 г.
У музеі П. Броўкі з Міхасем Скоблам, 2014 г.
У музеіП. Броўкі. Справа Кастусь Цвірка, 2014 г.
У Нацыянапьный бібліятэцы на прэзентацыі кнігі Васіля Якавенкі «Пакутны век». Размова с Георгіем Ліхтаровічам, 2016 г.
3 М Е С Т
Хай скрыпачка грае	4
Ты хочаш вандраваць паміж людзьмі	5
Язэп Драздовіч	6
Там, у палёх калышуцца	8
Аперазала рэчка лес	9
Я нічога не прашу у бога	9
Хіба змусіш каго	10
САНЭТЫ
Крышталі блішчуць дыямэнтаў праўды	12
Пра інь і янь распавядаў.	12
Ну і грымела!	13
Як незвычайна, як прыгожа	13
Спяшайся ў сад	14
Верыць думаў я буду да скону.	14
Двурогі месяц асвятляў.	15
Збіраймася, гуртуймася, сябры	15
Па роўнаму полі, па беламу снсгу	16
Нс праміні!	16
Прашу цябе, нс наракай на лёс	17
Кружылі, кружлялі сляды	17
Які пасля сябс пакіну след?	18
3 губ слова крыўднае зляцела	18
Наш лес	19
Сяброўству па духу няма перашкодаў	21
Яшчэ дзень не прыйшоў.	22
Мілагучнае скерца	23
Бывае смутна без мяжы	24
Ясныя-ясныя далі вясновыя	25
Людзі, зляжалую землю арыце	25
Гэй, вы, аратыя, землю арыце	25
Працагісторыка	26
Бітва пад Воршай	27
Тэстамэнт.	28
Прывід	29
11а бсразс стромкім	30
Мой бацька мсч	31
Раскіну абрус я ільняны	32
Паўстас захмуранае неба	33
Зумкае пчолка	33
Як ні змагайся ты з сабой	34
ВЕРШЫ ПРА КАХАННЕ
Кахання прагне маё сэрца	35
Працяў мнс сэрца навылёт.	36
Для чаго і навошта было тое вам?	37
Трымцяць ва мнс сустрэчы прадчуванні	37
Бывай, каханы	38
To сон, альбо ява	39
Рамонкі белыя, скажыцс	40
Які ў нас будзс назаўтра прагноз?	40
Урачыстая шлюбная ноч	41
Удых-выдых	42
Прашаптала спакойна: “Бывай”	42
Разважанне пра каханнс	43
Любоў.	44
Трымцяць і трапечуць	45
У сінім псбс між аблокаў	46
Баліцьдуша і нс іначаіі	47
Пуста на вёсцы, пуста	49
Маё сэрца баліць, як рана	49
Скажу спакойна я	50
Рэхазвонкае	51
Усё на свсце мінас	53
О, пясочны гадзіннік	54
Мссячык-мссяц	56
Шпурляе вецер чоўн	58
Разважанне	59
Пра свабоду волі	60
Чарнобыль	62
Зямлю спыніце!	64
Размова даўніх сяброў	65
Перавядзі мянс цераз Майдан	66
Вазьму галавой	67
Зняважаны гэній	68
Папера церпіць ўсё	69
Нататкі дылетанта	70
Куды ступас конь з капытам	73
Каскадзёры	74
Сэнтэнцыя	75
Уражанне	76
Малітва	77
Воляй божаю	78
Нешта набрыняла хмара	78
Адкрыць я не хачу.	79
Радок з К.Крапівы	79
Даволі, хлопцы	79
На стромкім беразе Дзвіны	80
У ПЛЫНІ АДНАГО ЧАСУ
Рагуля А.У.	81