Чытанка для дзіцячага сада

Чытанка для дзіцячага сада

Для дашкольнага ўзросту
Выдавец: Народная асвета
Памер: 303с.
Мінск 1990
45.4 МБ
А каток пячэ аладкі, Масла падлівае.
Мышанятка жвава, гладка Катку памагае.
Аладкі
Вольга Іпатава
Я аладачкі з пяску Сёння цэлы дзень пяку, Але мой рахманы кот He бярэ аладкі ў рот. — Коцік, коцік, не ўцякай! Чаго хочаш?
— Ма-ла-ка!
Ладкі ладком
3 народнага
Ладкі ладком, Піражкі з мядком, Кашка з алеем, Есці не ўмеем.
Апсік, апсік, каточак
3 народнага
Апсік, апсік, каточак, He хадзі ты ў садочак, I не тапчы кветачак, I не будзі дзетачак.
Няхай кветачкі цвітуць, Няхай дзетачкі заснуць. Люлі, люлі, дзеткі, спаць, А я буду калыхаць.
Куранятка*
Карней Чукоўскі
Жыло на свеце куранятка. Яно было маленечкае. Вось такое. Але куранятка думала, што яно вельмі вялікае. I калі шпацыравала па двары, пыхліва задзірала галаву ўгару. Вось так!
I была ў яго мама, якую клікалі Чубатка. Мама была вось такая. Яна вельмі любіла куранятка і карміла яго чарвякамі. I былі чарвякі вось такія.
Неяк раз наляцеў на Чубатку чорны кот. I выгнаў яе з двара. А быў кот вось такі.
Засталося куранятка ля плота адно. Раптам бачыць — узляцеў на плот певень, выцягнуў шыю — вось так — і на ўсё горла закрычаў:
— Ку-ка-рэ-ку! — I паважна азірнуўся па баках.— Ці ж я не зух, ці ж я не чабятух!
Кураняці гэта спадабалася. Яно таксама выцягнула шыю — вось так — і колькі было моцы запішчэла:
— Пі-пі-пі-пі-пі! Я таксама зух! Я таксама чабятух!
Але спатыкнулася і плюхнулася ў лужыну. Вось так.
У лужыне сядзела жабка. Яна ўбачыла куранятка і засмяялася:
— Ха-ха-ха! Ква-ква-ква! Далёка табе да пеўніка!
А была жабка вось такая.
Тут да кураняці падбегла мама. Яна пашкадавала і прылашчыла яго. Вось так.
Цягнік
Якаў Тайц
Паўсюль снег. У Алесі санкі. У Міхася санкі. У Юрася санкі. У Волі санкі. Адзін тата без санак.
Ен узяў Воліны санкі, прычапіў да Юрасёвых. Юрасёвы да Міхасёвых. Міхасёвы — да Алесіных. Атрымаўся цягнік.
Міхась крычыць:
* Пры чытанні выкарыстоўваюць ілюстрацыі, цацкі або фланелеграф.
— Ту-ту!
Ен машыніст.
Алеся крычыць:
— Пакажыце вашы білеты!
Яна правадніца.
А тата цягне за вяроўку ды кажа: — Чух-чух... Чух-чух...
Значыць, ён паравоз.
Ладу, ладу, ладкі
3 народнага
— Ладу, ладу, ладкі, Дзе былі?
— У бабкі.
— А што елі?
— Кашку.
— А што пілі?
— Бражку.
Бабулька казала, Як нас частавала: — Ты прыходзь часцей, Пачастую смачней: Дам вам сыраквашкі, Бярозавай кашкі.
Баю-баінку, баю
3 народнага
Баю-баінку, баю.
He лажыся на краю.
He лажыся на краёк, Прыйдзе шэранькі ваўчок. Прыйдзе шэранькі ваўчок, Цябе схопіць за бачок.
Люлі, люлі, люлі
3 народнага
Люлі, люлі, люлі, Дзеткі ўсе паснулі, He спіць толькі коця, Ходзіць па балоце.
Адмарозіў лапку, Пайшоў грэцца ў хатку. Недзе коцю дзецца, Лапачцы пагрэцца. Палез на палаткі — Спалохаўся бабкі. Палез ён на вышкі — Там гулялі мышкі. Так яны дурэлі — Хвост кату ад’елі.
Пайшоў каток у лясок, Знайшоў белы паясок. А котачка узяла I дзіцяці аддала.
Пайшоў каток пад масток, Злавіў рыбку за хвасток. Ці самому з’есці, Ці дадому несці?
Думаў, думаў каток, Укусіў адзін разок I панёс дадому Дзіцятку малому.
Яечка
Іван Шуцько
— Куд-кудак!.. Куд-кудак! Яйка знесла я з кулак,— Узняла чубатка крык.
— Так, так, так!..— сказаў індык. I карова кажа:
— М-му!
А каму? I авечка, Як пачула пра яечка, Забляяла: — Ме-ме-ме!
Можа,мне?
Гусак крыкнуў: — Ого-го!
Захацела ты чаго!
Тут якраз прыйшла Марынка, Невялічкая дзяўчынка: — Яйка курачка знясла!
I сабе яго ўзяла.
Мая лялька
Еўдакія Лось
Ляльцы хочацца катлеткі — Я катлетку ёй даю.
I зімою, і улетку Чаем я яе паю. Чышчу ляльцы чаравікі, Мыю белы фартушок, Бант завязваю вялікі, Што як жоўты матылёк. Я вучу яе смяяцца, Маляваць і размаўляць, 3 мамай раніцай вітацца, 3 кошкай Муркай сябраваць.
Купім Надзі чаравічкі
Пятро Дарошка
Купім Надзі чаравічкі, Каб хадзіла па сунічкі, Чаравічкі і шнурочкі, Каб хадзіла па грыбочкі, Каб не накалола пяткі I знаходзіла масляткі, Каб усе схадзіла сцежкі I збірала сыраежкі, I лісічкі, I зялёнкі
Між кустоў і хвоек гонкіх. Каб знайшоўся баравік Вось такі, як чаравік!
Вось то так, вось то гэтак
Казіс Якубенас
— Скажы, Янучок, Як коцік мяўкае? — Мяў-мяў-мяў, Прашу цішэй. Трэба мне Лавіць мышэй. Вось то так, вось то гэтак,
Гэтак коцік мяўкае. — Скажы, Янучок, Як сабачка гаўкае? — Гаў-гаў-гаў, Гаў-гаў-гаў, Злодзей красці Спрабаваў.
Вось то так, вось то гэтак, Так сабачка гаўкае.
— Скажы, Янучок, Як кароўка рыкае? — Му-му-му, Му-му-му, Малако аддаць каму?
Вось то так, вось то гэтак, Так кароўка рыкае.
— Скажы, Янучок, Як гуска гагоча?
— Гір-гар-гар, Гір-гар-гар, Дай аўса мне, гаспадар. Вось то так, вось то гэтак, Так гуска гагоча.
— Скажы, Янучок, Як жаба квакае?
— Ква-ква-ква, Ідзе бацян*, Злосны ён — Няма жыцця.
А таму хавацца трэба: Зловіць — панясе на неба. Вось то так, вось то гэтак, Гэтак жаба квакае.
А курачка-рабушэчка
3 народнага
А курачка-рабушэчка!
Пазыч жа мне грабушэчка! Гута-та, гута-та!
He пазычу, не прадам!
Прыйдзі ка мне — дарма дам! Гута-та! Гута-та!
* Бацян — бусел.
Дапамагу
Тадзіяна Кляшторная
На гародзе у бабулі Многа морквы і цыбулі, Памідораў, агуркоў, Часнаку і буракоў. Я на грады пабягу I бабулі памагу: Моркву з рэпай прапалю, А пасля гуркі палью.
Доктар
Леанід Шырын
Мама ляльку Падлячыла, Ніткай ножку ёй Прышыла. Маме я Дапамагла: Медсястрой пры ёй была.
Сядзіць мядзведзь на калодзе
3 народнага
Сядзіць мядзведзь на калодзе, Каптур вышывае, А сыны-медзведзяняткі Шоўкам падшьіваюць.
Стары заяц-работнічак На скрыпачцы грае, А лісіца, а хітрыца 3 куста выглядае.
А сарокі-белабокі Пусціліся ў скокі, А вароны, стары жоны, Пайшлі жыта жаці.
А зязюля, а зязюлька Жыта малаціла, А карова, а карова Жыта вынасіла.
Казёл меле, казёл меле, Каза падсыпае, А малыя казляняты У мяшок збіраюць.
Муха месіць, муха месіць, Камар ваду носіць, А малыя камарочкі У іх цеста просяць.
Дзіцячы сад
Канстанцыя Буйло
Нас усіх у сад дзіцячы Водзяць мамы. Мы не плачам. Я дык нават вельмі рад, Што іду ў дзіцячы сад.
Бычок
3 народнага
Ой, бычок мой, бысенька, Залатая лысінка, Бадучыя рогі, Тупучыя ногі.
Ты паціхеньку хадзі I дзіцятка не будзі.
Конік
Мікола Чарняўскі
Мне прывезлі коніка, Коніка-куплёніка, 3 цёмнай грывай стрыгунка, 3 цёмнай грывай скакунка. Мяне конік панясе Па мураўцы, па pace. Капыткамі загрукоча, Ручаінку пераскоча, Паімчыць, нібы віхор, За лужок, за сіні бор.
2 Зак. 3111
Мой конь
Іван Юкляеўскі
У мяне ёсць конь драўляны Масці вогненна-барвянай. Шыя у яго дугой, Шыя з грывай залатой. Шоўкам вышыта вуздэчка, На сядле гараць насечкі, I блішчыць яго капыт, Нібы камень малахіт.
Гаспадыня
Тадзіяна Кляшторная
Пірагом з гарбатай* Мішку частавала, Сподачкі і шклянкі Са стала прыбрала, Вымыла талерку, Кубачак і лыжку I закалыхала Зморанага Мішку.
Паўцякалі цацкі
Тадзіяна Кляшторная
Зноў без адпачынку Завіхаўся Федзя: Паламаў машынку, Разарваў мядзведзя, Паадкручваў вушы ІПэранькаму зайку, Перамазаў тушшу Штонікі і майку. 3 гэтае прычыны Цацкі паўцякалі: Заяц да Яніны, А мядзведзь да Валі.
* Тарбата — чай.

ДЛЯ ДЗЯЦЕП
ДРУГОЙ МАЛОДШАЙ ГРУПЫ
Як курачка пеўніка ратавала
Беларуская народная казка
Жылі-былі курачка і пеўнік. Курачка яйкі несла, а пеўнік зярняткі здабываў, курачку частаваў. Выграбе з ямкі зярнятка і кліча курачку:
— Ко-ко-ко, Чубатка, знайшоў зярнятка!
Вось аднойчы вьіграб пеўнік вялікую бобінку. *Ну,— думае,— гэтага зярняці курачцы не праглынуць, з’ем хіба сам». Праглынуў —• ды і падавіўся.
Паваліўся пеўнік, ногі задраў і не дыхае.
Падбегла да яго курачка:
— Што з табою, Петрусёк? Чаму ты ляжыш і не дыхаеш?
— Ой,— стогне пеўнік,— бобінкай падавіўся...
— Як жа цябе ратаваць, Петрусёк? — пытаецца курачка.
— Трэба,— шэпча пеўнік,— масла дастаць, горла змазаць.
— А дзе яго дастаць?
— У каровы.
Пабегла курачка да каровы:
— Карова, карова, дай масла!
— Нашто табе масла?
— Пеўнік ляжыць і не дыхае: бобінкай падавіўся...
— Добра,— кажа карова,— дам табе масла. Але схадзі спярша да касцоў, папрасі сена.
Прыйшла курачка да касцоў:
— Касцы, касцы, дайце сена!
— Нашто табе сена?
— Сена — карове. Карова дасць масла. Масла — пеўніку, бо пеўнік ляжыць і не дыхае: бобінкай падавіўся.
Касцы кажуць:
— Схадзі да пекара, папрасі пірагоў. Пірагі мы з’ямо, тады і сена накосім.
Прыйшла курачка да пекара:
— Пекар, пекар, дай пірагоў!
— Нашто табе пірагі?
— Пірагі — касцам. Касцы накосяць сена. Сена — карове. Карова дасць масла. Масла — пеўніку, бо пеўнік ляжыць і не дыхае: бобінкай падавіўся.
Пекар кажа:
— Збегай у лес, прынясі дроў, каб было на чым пірагі пячы.
Пабегла курачка ў лес і прынесла дроў. Пекар напёк пірагоў. Занесла курачка пірагі касцам. Касцы з’елі пірагі і накасілі сена. Прынесла курачка сена карове. Карова з’ела сена і дала масла. Пеўнік змазаў маслам горла і праглынуў бобінку.
Праглынуў і зноў весела на ўвесь двор заспяваў: — Ку-ка-рэ-ку! Чуб-чубатка — малайчына!
Муха-пяюха
Беларуская народная казка
Жыла-была муха-пяюха. Мела яна каляску і шэсць камароў. Запрэгла муха-пяюха камароў у каляску ды паехала на пагулянку. Едзе яна дарогаю, едзе шырокаю — бяжыць мышка:
— Добры дзень, пані! Як паню зваць-велічаць?
— Я муха-пяюха. А ты хто?
— А я на паліцах скрабатуха.
— Сядай, паедзем разам.
Едуць яны дарогаю, едуць шырокаю — скача жабка:
— Добры дзень, панове! Як вас зваць-велічаць?
— Муха-пяюха. Па паліцах скрабатуха. А ты хто?
— А я па сажалках рагатуха.
— Сядай, паедзем разам.
Едуць яны дарогаю, едуць яны шырокаю — сядзіць на галінцы вавёрка:
— Добры дзень, панове! Як вас зваць-велічаць?
— Муха-пяюха. Па паліцах скрабатуха. Па сажалках рагатуха. А ты хто?
— А я па елках скакуха.
— Сядай, паедзем разам.
Едуць яны дарогаю, едуць шырокаю — бяжыць заяц:
— Добры дзень, панове! Як вас зваць-велічаць?
— Муха-пяюха. Па паліцах скрабатуха. Па сажалках рагатуха. Па елках скакуха. А ты хто?
— А я праз дарогу скок.
— Сядай, паедзем разам.
Едуць яны дарогаю, едуць шырокаю — ідзе воўк:
— Добры дзень, панове! Як вас зваць-велічаць?
— Муха-пяюха. Па паліцах скрабатуха. Па сажалках рагатуха. Па елках скакуха. Праз дарогу скок. А ты хто?
— А я галодны воўк. Усіх вас паем.
Пачулі гэта камары, падняліся ўгору і паляцелі разам з каляскай. А галодны воўк паляскаў зубамі і пайшоў далей ні з чым.