КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Каб вы маглі ўявіць памеры Зямлі, дастаткова сказаць, што да адкрыцця электрычнасці тут трэба было трьімаць на ўсіх шасці кантынентах цэлую армію ліхтаршчьікаў з чатырохсот шасцідзесяці дзвюх тысяч пяцісот адзінаццаці чалавек. Калі паглядзець збоку, гэта было незабыўнае відовішча. Рухі гэтай арміі падпарадкоўваліся дакладнаму рытму, зусім як у балеце. Спачатку выступалі ліхтаршчыкі Новай Зеландыі і Аўстраліі. Яны запальвалі свае ліхтары і ішлі спаць. Потым наступала чарга ліхтаршчыкаў Кітая і Сібіры. Яны выконвалі свой танец і таксама непрыкметна знікалі за кулісамі. Пасля прыходзіла чарга ліхтаршчыкаў Расіі і Індыі. Пасля — ліхтаршчыкаў Афрыкі і Еўропы. Пасля — Паўднёвай Амерыкі. А там — Паўночнай Амерыкі. I ніколі яны не блыталі парадку выхаду на сцэну. Гэта было проста грандыёзна. I толькі ліхтаршчык адзінага ліхтара на Паўночным полюсе і яго калега на Паўднёвым полюсе вялі жыццё ў гультайстве і бесклапотнасці: ім даводзілася запальваць свае ліхтары ўсяго двойчы ў год. XVII Калі чалавек сіліцца паказаць сваю дасціпнасць, ён міжволі трошкі прыхлусіць. Гэтак сталася і са мной, калі я казаў вам пра ліхтаршчыкаў. Баюся, што ў тых, хто не ведае нашай планеты, створыцца няправільнае ўяўленне пра яе. Людзі займаюць вельмі мала месца на зямлі. Калі б два мільярды жыхароў, якія насяляюць зямлю, шчыльна, як на мітынгу, пасталі адзін каля аднаго, яны б свабодна ўмясціліся на прасторнай плошчы ў дваццаць міль даўжынёй і дваццаць шырынёй. Усё чалавецтва можна было б размясціць на самым маленькім астраўку Ціхага акіяна. Дарослыя, канечне, не павераць у гэта. Яны думаюць, што займаюць вельмі шмат месца. Яны здаюцца самі сабе велічнымі, як баабабы. А вы парайце ім зрабіць дакладны разлік. Гэта прыйдзецца ім даспадобы, яны ж без памяці ад лічбаў. А вы лепей не марнуйце часу на гэтую нудную работу. Яна ні да чаго. Вы і без таго мне верыце. Маленькі прынц, трапіўшы на Зямлю, быў дужа здзіўлены, што нікога не ўбачыў. Ен ужо засумняваўся, ці не памыліўся часам планетай, як тут у пяску заварушылася нейкае колца колеру месячнага святла. — Добры вечар,— на ўсякі выпадак прывітаўся Маленькі прынц. — Вечар добры,— адказала змяя. — На якую планету я трапіў? — На Зямлю,— адказала змяя.— У Афрыку. — А!.. А што, на Зямлі няма людзей? — Тут пустыня. А ў пустыні ніхто не жыве. Зямля вялікая,— растлумачыла змяя. Маленькі прынц сеў на камень і ўзняў вочы да неба. — Хацеў бы я ведаць,— вымавіў ён,— для чаго свецяць зоркі? Ці не для таго, каб рана ці позна кожны мог адшукаць сваю зорку? Глянь, вунь мая планета — якраз над намі... Але як далёка да яе! — Прыгожая,— ухваліла змяя.— А што ты будзеш рабіць тут, на Зямлі? — Я пасварыўся са сваёй кветкай,— прызнаўся Маленькі прынц. — А, вось яно што... I яны змоўклі. — А дзе ж людзі? — зноў загаварыў нарэшце Маленькі прынц.— Нейк самотна ў гэтай пустыні... — I між людзей таксама самотна,— заўважыла змяя. Маленькі прынц дапытліва паглядзеў на яе. — Дзіўная ты істота,— нарэшце прамовіў ён,— тонкая, як палец. — Затое магутней пальца караля,— сказала змяя. Маленькі прынц усміхнуўся: — Якая ж ты магутная... У цябе нават ног няма... Ты нават падарожнічаць не можаш... — Я магу даставіць цябе далей, чым які карабель,— сказала змяя. Яна, як залаты бранзалет, абвілася вакол шчыкалаткі Маленькага прынца. — Кожнага, каго я крану, я вяртаю зямлі, з якой ён выйшаў,— дадала яна.— Але ты чысты і прыляцеў з зоркі... Маленькі прынц прамаўчаў. — Мне шкада цябе, ты такі бездапаможны на гэтай камяністай Зямлі. Я змагу дапамагчы табе, калі ты моцна знудзішся па сваёй планеце. Я магу... — Я цудоўна зразумеў цябе,— сказаў Маленькі прынц.— Але чаму ты ўвесь час гаворыш загадкамі? — Я рашаю ўсе загадкі,— сказала змяя. I яны змоўклі. XVIII Маленькі прынц прайшоў усю пустыню і не сустрэў ніводнай жывой душы. За ўвесь час яму трапілася толькі адна-адзіная кветка, кволенькая, непрыкметная кветачка ў тры пялёсткі. — Добры дзень,— павітаўся Маленькі прынц. — Дзень добры,— адказала кветка. — А дзе людзі? — ветліва спытаў Маленькі прынц. Кветка аднойчы бачыла, як міма ішоў караван. — Людзі? Ды іх, па-мойму, усяго шасцёра ці сямёра. Я бачыла іх некалькі гадоў назад. Але хто іх ведае, дзе іх шукаць. Іх носіць ветрам. У іх няма каранёў, гэта надае ім безліч турбот. — Бывай,— развітаўся Маленькі прынц. — Бывай,— адказала кветка. XIX Маленькі прынц падняўся на нейкую высокую гару. Адзіныя горы, якія ён ведаў у сваім жыцці, былі тры вулканы, якія былі яму па калена. Патухлы вулкан служыў яму табурэтам. «3 такой высачэзнай гары,— падумаў ён,— я адразу ўбачу і ўсю планету і ўсіх людзей...» Але наўкол перад яго вачыма тырчалі адны вострыя вяршыні скал. — Добры дзень,— павітаўся ён на ўсякі выпадак. — Добры дзень... дзень... дзень...— адгукнулася рэха. — Хто вы? — спытаў Маленькі прынц. — Хто вы.„ хто вы... хто вы„.— адгукнулася рэха. — Будзьце маімі сябрамі, я зусім адзін,— сказаў ён. — Адзін... адзін... адзін...— адгукнулася рэха. «Якая дзіўная планета! — падумаў Маленькі прынц.— Сухая-сухая, і ўся ў ражнах, і салёная нейкая. А людзям бракуе ўяўлення. Яны толькі паўтараюць тое, што ім кажуць... Дома ў мяне была кветка: тая заўсёды загаворвала першая...» хх Доўга блукаў Маленькі прынц па пясках, снягах ды скалах і натрапіў нарэшце на нейкую дарогу. А ўсе дарогі вядуць да людзей. — Добрьі дзень,— сказаў ён. Перад ім рассцілаўся сад, у якім квітнела мноства ружаў. — Добры дзень,— азваліся ружы. Маленькі прынц не мог паверыць сваім вачам. Усе яны былі так падобны да яго кветкі! — Хто вы? — уражаны, спытаў ён. — Мы ружы,— адказалі ружы. — Вось як...— прамовіў Маленькі прынц. I ён адчуў сябе вельмі-вельмі няшчасным. Яго кра- суня казала, што яна адзіная такая ў сусвеце. I вось — калі ласка! У адным толькі садзе іх цэлых пяць тысяч, як на падбор. «Яна вельмі раззлавалася б, калі б убачыла іх,— падумаў ён.— Яна страшэнна закашляла б і прыкінулася, што канае, толькі б не паказацца смешнай. I я быў бы вымушаны рабіць выгляд, што ратую яе, бо іначай яна сапраўды памерла б, каб толькі прынізіць мяне...» А потым ён падумаў: «А я ж яшчэ думаў, што валодаю адзінай у свеце кветкай, а цяпер аказалася, што гэта звычайная ружа. Усяго і было ў мяне — звычайная ружа ды тры вулканы вышынёй мне па калена, адзін з якіх, мабыць, назаўсёды патух... Які ж я пасля ўсяго гэтага прынц?..» I ён уткнуўся тварам у траву і заплакаў. XXI У гэты момант і з’явіўся Ліс. — Добры дзень,— сказаў ён. — Добры дзень,— ветліва азваўся Маленькі прынц, абярнуўся на голас, але нікога не ўбачыў, — Я тут,— данёсся голас.— Пад яблыняй... — Хто ты? — спытаў Маленькі прынц.— Які ты прыгожы! — Я — Ліс,— сказаў Ліс. — Пагуляй са мной,— папрасіў Маленькі прынц.— Мне так сумотна. — He магу я гуляць з табою,— сказаў Ліс.— Я не прыручаны. — Ах, прабач,— сумеўся Маленькі прынц. Ен трошкі падумаў і спытаў: — А што азначае — прыручыць? — Ты не тутэйшы,— заўважыў Ліс.— Чаго ты тут шукаеш? — Людзей шукаю,— сказаў Маленькі прынц.— Што азначае — прыручыць? — У людзей ёсць стрэльбы, і яны ходзяць на паляванне,— сказаў Ліс.— Гэта так непрыемна! А яшчэ яны разводзяць курэй. Гэта адзіны іх прыстойн£>і занятак. Ты шукаеш курэй? — Не,— адказаў Маленькі прынц.— Я шукаю сяброў. А што азначае «прыручыць»? — Гэта нешта вельмі прызабытае,— сказаў Ліс.— Нешта накшталт «ствараць сувязі»... — Ствараць сувязі? — Але,— сказаў Ліс.— Вось ты пакуль для мяне ўсяго толькі маленькі хлопчык, так падобны на сотні тысяч іншых маленькіх хлопчыкаў. I ты не патрэбен мне. I я не патрэбен табе таксама. Я для цябе проста лісіца, падобная на сотні іншых лісіц. Але калі б ты прыручыў мяне, мы сталі б патрэбныя адно аднаму. Ты стаў бы для мяне адзіным у свеце. I я стаў бы для цябе адзіным у свеце... — Я пачынаю разумець,— сказаў Маленькі прынц.— Есць на свеце адна кветка... Мусіць, яна мяне прыручыла... — Усё маг.чыма,— згадзіўся Ліс.— Чаго толькі не бывае на гэтай Зямлі... — He, гэта было не на Зямлі,— сказаў Маленькі прынц. Ліса гэта вельмі зацікавіла. — На іншай планеце? — Так. — А на той планеце ёсць паляўнічыя? — Няма. — Як цікава! А куры ёсць? — Няма. — Няма ў свеце дасканаласці! — уздыхнуў Ліс. Але ён зноў вярнуўся да разважанняў: — Маё жыццё такое аднастайнае. Я палюю на курэй, людзі палююць на мяне. Усе куры падобны адна на адну, і ўсе людзі падобны адзін на аднаго. 3 гэтай прычыны мне і сумнавата. Але, калі ты прыручыш мяне, жыццё маё нібы сонцам азарыцца. Я навучуся распазнаваць твае крокі сярод тысячы іншых. Калі я чую людскія крокі, я ўцякаю і хаваюся. Твае ж паклічуць мяне з нары як музыка. I потым — паглядзі! Бачыш, там, удалечыні, жытняе поле? Я не ем хлеба. Жыта мне ні да чаго.Збажына нічога не напамінае мне. I гэта так сумна! А ў цябе залатыя валасы. I як цудоўна было б, калі б ты прыручыў мяне! Залатое жыта заўсёды было б мне напамінкам пра цябе... Я палюбіў бы песню ветру ў калоссі... Ліс змоўк і доўга глядзеў на Маленькага прынца. — Калі ласка... прыручы мяне! — папрасіў ён. — 3 радасцю,— адказаў Лісу Маленькі прынц,— але ў мяне так мала часу. Мне яшчэ трэба знайсці сяброў і шмат чаго ўведаць. — Рэчы можна ўведаць толькі тады, як прыручаеш іх,— сказаў Ліс.— У людзей не хапае часу ўведаць што-небудзь. Яны купляюць усё гатовае ў крамах. Але сябра ж не купіш у краме, вось чаму людзі і не маюць сяброў. Калі ты хочаш, каб у цябе быў сябар, прыручы мяне! — А што для гэтага трэба зрабіць? — спытаў Маленькі прынц. — Па-першае, трэба быць вельмі цярплівым,— адказаў Ліс.— Спачатку ты сядзі вунь там, воддаль ад мяне, на траве. Я буду сачыць за табой краёчкам вока, але ты маўчы. Словы — крыніца непаразуменняў. Але дзень пры дні ты сядай усё бліжэй і бліжэй... На другі дзень Маленькі прынц зноў прыйшоў пад яблыню. — Лепей з’яўляйся ў адзін і той жа час,— параіў Ліс.— Калі ты прыходзіш, да прыкладу, а чацвёртай папалудні, то ўжо а трэцяй гадзіне я адчуваю сябе шчаслівым. I чым бліжэй да азначанага часу, тым я шчаслівейшы. А чацвёртай гадзіне я ўжо стану хвалявацца і непакоіцца. Я спазнаю кошт шчасця! А як ты будзеш прыходзіць абы-калі, то я ніколі не буду ведаць, з якой хвіліны мне рыхтаваць сваё сэрца. Трэба трымацца абраду.