КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
728. Femina nihil pestilentius (Нот). Нет ничего пагубнее женщины. Няма нічога больш згубнага, чым жанчына. Параўн:. Жанчына пачынае ашукваць языком. Пригожая — няверная. Хваляць i бэсцяць адно другога жанчына i мужчына, няшчасныя адно без другога — яны ж. Жанчына ільсцівіць — дурное мысліць. 729. Femina quid faciat, cum sit vir levior ipsa? (O). Что делать женщинам, если мужчины легкомысленнее их? Што рабіць жанчынам, калі мужчины больш легкадумныя, чым яны? Параўн: Няма горшага жанчыне, чым мужчына — размазня. Конь седака, а жанчына мужчину адразу чуе. Няма люстра для ўласных рагоў 3-за дзяцей цяпельца многіх сем’яў не тухне. 730. Feras, non culpes, quod mutari non potest (PS). Переноси без жалоб невозможное изменить. Перанось без скаргаў немагчымае змяніць. Параўн: Сеў на калёсы, не думай, што паехаў. 731. Feriunt summos fulgura montes. Молнии ударяют в высокие горы. Ср:. Гроза бьет по высокому дереву. Маланкі стукаюць у высокія горы. Параун.: Разумных паважаюць, але рэдка любяць. Бяда пажылага, калі ён пусты, няшчасце пажылага — калі не можа нічаму вучыць. 732. Ferrum quando calet cudere quisque valet. Куй железо, пока горячо. Куй жалеза, пакуль гарачае. Параўн: На дагледжаны статак не прыйдзе ўпадак; абдуманае хутка робіцца. 733. Ferrum ferro acuitur. Железо острится железом. Ср. Сталь сталью острят. Клин клином вышибают. Жалеза вострыцца жалезам. 734. Fertilior seges est alienis semper in agris, Vicinumque pecus grandius uber habet (O). На чужом поле жатва всегда обильнее, у соседского скота вымя крупнее. На чужым полі жніво заўсёды большае, у суседняй жывёлы вымя буйнейшае. Параўн: У чужой кішэні болей грошаў. Чужая жонка не важней i не саладзей, а азіраецца. 735. Festina lente. Торопись не спеша. Ср: Тише едешь — дальше будешь. Поспешишь — людей насмешишь. Спяшайся без прыспеху. Параўн: Разумны яшчэ не падумаў, дурань пачаў. Усюды спяшаў — нікуды не папаў. 736. Festinant decurrere velox flosculus vitae. Быстро осыпается недолговечный цветок жизни. Хутка абсыпаецца нядоўгавечная кветка жыцця. 737. Festinatio judiciorum noverca. Поспешность — мачеха судьи (т.е. судья не должен спешить). Паспешлівасць — мачыха суддзі. 738. Festinatio tarda est (QC). Торопливость медлительна. Ср.: Короткая дорога — самая длинная. Вскачь землю не пашут. Паспешлівасць павольная. Параўн: Варона прама лятае, але дома не начуе. Прыспех — маці i мачыха. 739. Fiat justitia, pereat mundus! Пусть погибнет мир, но свершится правосудие! NB! Выражение крайнего формализма в праве. Согласно этому принципу абстрактные мнения буквоедской законности ставятся выше интересов народа, для благополучия которого они предназначены. Няхай загіне свет, аде здзейсніцца правасуддзе! 740. Fiat voluntas tua! Да пусть будет воля твоя! Няхай будзе воля твая! 741. Fidelem haud ferme mulieri invenias virum. Ты, пожалуй, не найдешь мужа, верного жене. Ср.: Что нам дано, не влечет. Ты, мабыць, не знойдзеш мужа, вернага жонцы. Параўн.: Калі мужык пачынае здраджваць жонцы, яна хутка пераўзыходзіць не аднаго яго. Мужык па дровы, жонка за дзверы. Жонка хоча мужыка багатага, а любоўніка хоць гарбатага. 742. Fidem rectumque cole. Чти честность и справедливость. Паважай (цані) сумленнасць і справядлівасць. 743. Fide, sed cui fidis, vide. Доверяй, но смотри, кому доверяешь. Давярай, але глядзі, каму давяраеш. Параўн.: Блазан усім давярае, разумны — усіх правярае. 744. Figulus figulo invidet, faber fabro. Гончар завидует гончару, мастер — мастеру. Ср.: Завистливое око видит широко. Берут завидки на чужие пожитки. Ганчар зайздросціць ганчару, майстар — майстру. Параўн.: Стань майстрам i не турбуйся пра зайздроснікаў, суседзяў, начальнікаў. Без зайздрасці ніводзін творца не абыходзіцца. 745. Finis ab origine pendet. Конец зависит от начала. Ср.: Каково начало, таков и конец. Канец залежыць ад пачатку. 746. Finis coronat opus. Конец венчает дело. Ср.: Конец — делу венец. Хорошо то, что хорошо кончается. Канец вянчае справу. Параўн.: Пасля пацалунку абнімаюць. Не зарабіў, не ашчаджайся. Не атрымаў — не думай пра злодзеяў. 747. Finis rei attendendus est. Заботься о завершении начатого. Клапаціся пра заканчэнне пачатага. Параўн.: Прыйшоў у госці, думай пра сыход. Як нельга адначасова стаяць на зямлі i сядзець на возе, так нельга пачаць i не закончыць. Шукай, калі верыш у знаходку. Раней пошукі — раней знаходкі... i страты. 748. Finis unius diei est principium alterius. Конец одного дня — начало другого. Канец аднаго дня — пачатак другога. 749. Fit fabricando faber. Мастера делает практика. Майстра робіць практика. Параўн.'. Сапраўднага майстра па рэчах пазнаюць. Майстар тым болыпы, чым болей у яго парады просяць. У любога майстра шмат браку. 750. Flamma fumo est proxima (Pl). Где дым, там огонь. Ср.: Дыма без огня не бывает. Без ветра камыш не качается. Дзе дым, там агонь. Параўн.: Дым не вецер, не падыхаеш. 751. Flet victus, victor periit. Побежденный плачет, победитель гибнет (т.е. победу добывают ценой смерти героев). Пераможаны плача, пераможца гіне (г.зн. перамогу здабываюць цаной смерці герояў). Параўн.: Цяжкая перамога пасля смерці, але яна даўгавечней. Не перамагацца сёння, калі не будзе перамогі i заўтра. 752. Fluctus numerare (Cic). Считать волны. Ср.: Считать ворон. Бить баклуши. Лічыць хвалі. Параўн.: Хваля, як жанчына: акунецца ў яе другі, і яна ўжо належьщь другому. 753. Foliis similes homines (Нот). Листьям подобны люди. = Да лістоў падобныя людзі. Параўн.: Людзі — не лісце, усе розныя. 754. Fontes ipsi sitiunt. Даже источники жаждут. Нават крыніцы смагнуць. Параўн.: Хочаш для суседзяў быць добрым — не пазычайся ў іх, з сябрамі — давай ім. 755. Fontibus ex modicis concrescit maximus amnis. Из небольших родников вырастает большая река. Ср.: Пушинка к пушинке — выйдет перинка. 3 невялікіх крыніц вырастав вялікая рака. 756. Formosa facies muta commendatio (PS). Красивая наружность — немая рекомендация. Ср.: По одежке встречают, по уму провожают. Прыгожая знешнасць — нямая рэкамендацыя. 757. Formosis levitas semper amica fuit (Prp). Спутником красоты всегда было легкомыслие. Ср.: Сердце красавицы склонно к измене и к перемене, как ветер мая. Спадарожнікам прыгажосці заўсёды было легкадумства. Параўн.: Прыгажуню не бачыш — не хочацца. 758. Fors omnia versat (F). Слепой случай меняет всё. Сляпы вьшадак змяняе ўсё. Параўн.: Цяжка сказаць, ці прымецца прышчэпка, паплыве дрэва, якое народзіцца дзіця. Вырас на балоце — цані яго, памог выпадак — хвалі яго. Пашанцавала — супакойся; растанешся хутка з шанцункам. 759. Fortes fortuna adjuvat (Ter). Смелым судьба помогает. Ср.: На смелого собака лает, а трусливого кусает. Смелым лес дапамагае. Параўн.: Смелы пачатак — палова поспеху. Адважны знойдзе сваё і згубленае палахліўцам. 760. Fortes non modo fortuna adjuvat, ut est in vetere proverbio, sed multo magis ratio (Cic). Храбрым помогает не только судьба, как учит старинная пословица, но гораздо более — разум. Адважным дапамагае не адно лес, як вучыць старая прымаўка, але значна болей — розум. Параўн.: Адважны каўбасы есць, а нясмеламу i бульбы няма. Адважныя з гузакоў не вылазяць. 761. Fortiter ille facit, qui miser esse potest (Mart). Мужествен тот, кто сумел добрым в несчастии быть. (Пер. Ф.Петровского) Мужны той, хто здолеў добрым у няшчасці быць. 762. Fortitudo circumsistitur hinc audacia, inde timiditate (Ap). Храбрость посредине между неразумной отвагой и робостью. Храбрасць пасярэдзіне паміж неразумнай адвагай i нясмеласцю. Параўн.: Адважных любяць жанчыны і начальнікі i не любіць жыццё. 763. Fortuna belli artem victos quoque docet. Судьба учит военному искусству даже побежденных. Лес вучыць ваеннаму майстэрству нават пераможаных. Параўн.: Бога, лес усе хваляць, глядзі, ты не спазніся. 764. Fortuna caeca est (Cic). Судьба слепа. Лёс сляпы. Параўн.: Злодзей просіць лёс памагчы, як араты — засеяць ніву; лёс адзываецца: для злодзея — турмою, для сейбіта — збажыною. Лёс не ўчуе цябе, калі дзяды і бацькі пра гэта ж не прасілі. 765. Fortunae libido gentibus moderatur (SI). Прихоть случая управляет миром. Прыхамаць выпадку кіруе светам. Параўн.: Жыту не пазбегнуць жорнаў, чалавеку — выпадку. Якое ні глыбокае возера, праз яго пераплывае лодка. Маланка асвятляе, але не яна дзень асвятляе. 766. Fortuna favet fatuis. Судьба помогает глупым. Ср: Дурак спит — счастье в головах лежит. Лёс памагае неразумным. Параўн:. Лес, як жанчына, не заўсёды выбірае дастойнага. Лёс морачных i дурных не абавязаны чуць. 767. Fortuna favet fortibus. Судьба помогает сильным. Лёс дапамагае моцным. Параун.: Лесу нявыгадна хвораму пасабляць — толку не будзе: гнілая бульба не ўродзіць. 768. Fortuna fingit latratque, ut lubet (Л/). Судьба лепит и мнет, как ей заблагорассудится. Лёс лепіць i мне, як яму ўздумаецца. Параун.: Шчасце — рака, лёс — крыніцы, без якіх ракі нс бывае. 769. Fortuna citius reperias, quam retineas (PS). Счастье легче найти, чем сохранить. Ср: Счастье найти легко, а потерять еще легче. Шчасце лягчэй знайсці, чым захаваць. Параўн: У невідушчага i нядумкага шчасце заўждьі карацейшае за нядольствы, як свята за будзень, нядзеля за тыдзень. Усе хочуць скакаць уверх, мала хто рупіцца, каб захаваць наяўнае. 770. Fortunam suam quisque parat. Свою судьбу каждый находит сам. Свой лёс кожны знаходзіць сам. Параўн: Лёс унуку нясуць дзяды. Не пніся часта скакаць вышэй за галаву: раз скокнуў, два, • пакінь рэшту нашчадка.м. Пазычацца абярэгамі страціць іх. 771. Fortuna nimium quem fervet, stultum facit (PS). Кого счастье слишком пригреет, тот глупеет. Ср: Обезумел от счастья. = Каго шчасце занадта прыгрэе, той дурнее. Параўн: Падзяліцца шчасцем з другім — свае ўмацаваць. 772. Fortuna non mutat genus (77). Богатством не изменишь происхождение. Багаццем не зменіш паходжанне. Параўн: Імкненне да багацця — прага карэння да вады, але не ад вады залежаць дрэва i плады яго. Грошы не перафарбуюць вочы. 773. Fortuna obesse nulli contenta est semel. Судьба никогда не довольствуется тем, что вредит только однажды. Ср: Беда никогда не приходит одна. Одна беда родит другую. = Лёс ніколі не задавальняецца тым, што шкодзіць толькі аднойчы. Параўн: Бяда да бяды як па нітачцы ідзе.