КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
774. Fortunato omne solum patria est. Для счастливого всякая страна — отечество. Для шчаслівага ўсякая краіна — айчына. Параўн: Чужая краіна можа быць золатам, але яго не ядуць. Прыезджы добры, а свой лелей: прыезджы яшчэ не скрывіўся, а свой заплакаў. 775. Fortuna quo se, eodem et inclinat favor. Где счастье, там и успех. Дзе шчасце, там і поспех. Параўн:. Не заўсёды удача нясе поспех, шчасце — грошы. Поспех, грошы вядуць да хваробы гэтак жа часта, як голад. 776. Fortunatus domi maneat. Счастливый пусть остается дома. Ср: От добра добра не ищут. От здоровья не лечатся. Шчаслівы няхай застаецца дома. Параўн: У самай маленькай хаце зачастую болей шчасця, чым у палацы на вялікай дарозе. 777. Fortuna unde aliquid fregit, cassum penitus est. Когда судьба что-либо ломает, уничтожает дотла. Ср: Одна беда идет, другую за собой ведет. Калі лес што-небудзь ломіць, знішчае датла. Параўн: Лес i агонь не дражні — спаляць. 778. Fortuna usu dat multa, mancipio nihil. Судьба многое дает в пользование, ничего в собственность. Ср: Счастье не палка — в руки не возьмешь. Лес шмат што дае ў карыстанне, нічога ва ўласнасць. Параўн: Здароўе, грошы, пасады — не вечныя. 779. Fortuna vitrea est — tum, cum splendet, frangitur (PS). Судьба что стекло — когда блестит, разбивается. Ср: Буря ломает высокие деревья. Лес як шкло — калі блішчыць, разбіваецца. Параўн: Доля не пастух, кожнаму дае раздарожжа: выбірай — памыляйся, знаходзь — радуйся. Нават калі лес нічога не даў, а толькі захаваў — выдзяквайся, маліся. 780. Frangit fortia corda dolor (Tib). Горе сокрушает и сильных духом. == Гора крышыць i моцных духам. Параўн: Бяда i лес у адной торбе ляжаць. Маліць лес трэба, пасабляць яму — найважна таксама. 781. Fraternum dulce sodalitium. Сладостно братское содружество. Салодкая брацкая садружнасць. 782. Fratrum inter se irae sunt acerbissimae. Раздоры между братьями страшнее всего. Сваркі паміж братамі страшней за ўсё. Параўн: 3 братам паб’ешся — памірышся, з суседам — ніколі. 783. Fraus est accipere, quod non possis reddere (PS). Обманщик, кто берет, зная, что не сможет вернуть. Ср: Умел взять — умей отдать. Обещанного три года ждут. Падманшчык, хто бярэ, ведаючы. што не зможа вярнуць. Параўн: Ашуканец і ліхвяр — пальцы адной рукі. Ашуканец не аддае, а дурань чаго сысквае, калі сам аддаў. 784. Fraus est fraudem celare. Скрывать обман — это тоже обман. Хаваць падман — гэта таксама падман. 785. Fraus in auctorem recidit. Обман падает на виновника. Падман падае на вінаватага. Параўн: Кропля сумления важней за літр ашуканства. 786. Frequens imitatio transit in mores. Частое подражание становится собственным характером. Частае перайманне становіцца ўласным характарам. Параўн: 3 маленькага хлуса вырасце вялікі ашуканец, а то i злодзей. 787. Frondem in silvis non cernere (О). Не видеть листьев в лесу. Ср:. За деревьями леса не видеть. Ср. тж. у И. Крылова:. А слона-то я и не приметил. Не бачыць лістоты ў лесе. 788. Frons animi janua. Лоб — врата души. Лоб — вароты душы. Параўн: Рот упрыгожваюць зубы, твар — воны i лоб. 789. Fronte capillata, post est occasio calva. Случай спереди волосат, а сзади лыс (т.е. упустишь удобный момент, потом его не ухватишь). Выпадак спераду валасаты, а ззаду лысы (г.зн. упусціш зручны момант, потым яго не схопіш). Параўн: Пра колер воч дзіцяці думаць да вяселля. Сляпы добра ходзіць па сваей хаце, — так лес выбірае. 790. Fronti nulla fides (J). Внешности не доверяй. Ср: По одежке встречают, по уму провожают. Не гляди на лицо, гляди на обычай (поведение). Знешнасці не давярай. 791. Fruere vita, dum vivis. Наслаждайся жизнью, пока живешь. Ср: На одного человека не дается два века. Годы не птица: улетят — не поймаешь. Наталяйся жыццём, пакуль жывеш. Параўн: Сабака не супакоіцца, пакуль усе не заснуць, гуляка — пакуль не захварэе. 792. Frustra fit per plura, quod potest fieri per pauciora. Напрасно делать большим то, что можно сделать меньшим. Дарэмна рабіць большым тое, што можна зрабіць меншым. 793. Frustra legit, qui non intellegit. Напрасно читает, кто (прочитанного) не понимает. Ср:. Смотрит в книгу, а видит фигу. Дарэмна чытае, хто (прачытанага) не разумее. Параўн: Не кніга дае розум, а вывад са зместу. Разумны разбірае, неразумны хваліц- ца неразабраным. Адна з вялікіх ласкаў Бога чалавеку — кніга; дык выбірай насалоду сапраўдную. 794. Fugit irreparabile tempus (F). Бежит безвозвратное время. Бяжыць незваротны час. Параўн.: Час — рака, усіх абмывае — не ўсіх вымывае. 795. Fumum patimur propter ignem. Мы терпим дым из-за огня. Ср.: Любишь брать — люби и отдавать. Любишь гостить — люби и к себе звать. Мы церпім дым з-за агню. Параўн.: Суседзяў і братоў хоць і не любяць, усё роўна церпяць. 796. Funiculis ligatum vel puer verberaret. Связанного веревками и ребенок побьет. Звязанага вяроўкамі і дзіця наб’е. 797. Funiculus triplex non facile rumpitur. Тройной канат нелегко разорвать. Ср.: Двойная нитка крепче шьет. Трайны канат нялёгка разарваць. Параўн.: Долю засноўваюць пакаленні, учынкі самога і выкананне запланаванага. 798. Furtum ingeniosus ad omne, Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuerat (O). Способен на любой обман тот, кто привык делать из черного белое, из белого — черное. Здольны на любы падман той, хто прывык рабіць з чорнага белае, з белага — чорнае. Параўн.: Круціў, круціў — сябе скруціў. Хто часта абвінавачвае i выбачаецца, той не проста хлус — двурушнік і эгаіст. 799. Futurorum praescientia non e sortibus aut auguriis petenda est, sed a prudentia (Cic). Предвидение будущего должно опираться не на предсказания и приметы, а на мудрость. Прадбачанне будучыні павінна абапірацца не на прадказанні i прыкметы, а на мудрасць. Параўн.: Празорнасць не выпрошваюць — выгорваюць пакаленнямі і заслугамі перад лёсам. Доля не ўсміхаецца — сам усміхайся ёй. Прыйшоў час, чалавек сам бяжыць да кашчавай; асабліва хутка яна заве пустых, перагарэлых, клятваадступных. Што б не казалі людзі, трымацца за справу, І жыццё аддзякуе за вернасць. 800. Galeatum sero duelli poenitet. Вооруженному (букв.: со шлемом на голове) поздно сожалеть о войне. Ср.: Назвался груздем, полезай в кузов. Взялся за гуж, не говори, что не дюж. Узброенаму (літ.: са шлемам на галаве) позна шкадаваць пра вайну. 801. Gallus in suo sterquilinio plurimum potest. На своей навозной куче петух всемогущ (т.е. у себя дома всяк хозяин). На сваей гноявой кучы певень усемагутны. 802. Garrulus esse cave: qui garrit, ineptus habetur. Остерегайся быть болтливым: кто болтает, считается глупым. Ср.: Ешь пироги с грибами, а язык держи за зубами. Большое карканье доводит до бяканья. Сцеражыся быць балбатлівым: хто балбоча, лічыцца неразумным. Параўн.: Разумны маўчыць, бязглузды павучае. Галава без розуму, язык без унімку, што сноп без перавясла. 803. Gaudeamus igitur’ Возрадуемся же! NB! Начало известной студенческой песни, окончательный текст которой оформился в XVIII столетии. Узрадуемся ж! ГІараўн.: Радасць — працаваць для сябе i Бога. Штодня ўзгадваеш Бога — прыйдзе радасць. 804. Gaudeamus igitur, Juvenes dum sumus! Итак, давайте веселиться, пока мы молоды! См. выше. Такім чынам, давайце весяліцца, пакуль мы маладыя. 805. Gaudia principium nostri sunt saepe doloris (O). Радость — часто начало нашего горя. Ср.: Хорошо смеется тот, кто смеется последним. Радость не вечна, печаль не бесконечна. Радасць — часта пачатак нашага гора. Параўн.: Як граюць, так скачуць. Добра — умець радавацца, але болей важна — умець пра цаваць. 806. Gaudii maeror comes. Печаль — спутница радости. Ср:. Счастье с несчастьем рядом живут. Смутак — спадарожнік радасці. Параўн: Без слязы няма песні. Без слязінкі няма ў песні і радасці пачуцінкі. 807. Gaudium in litteris est. Литература приносит удовольствие. Літаратура прыносіць задавальненне. 808. Genus irritabile vatum (Я). Ранимое племя поэтов. Уражвальнае племя паэтаў. Параўн:. Самы горшы паэт устакроць мудрэйшы за самага лепшага інжынера. 809. Gladius ferit corpus, animos oratio. Меч поражает тело, слово — душу. Ср: Слово не обух, а от него люди гибнут. Слова раніць цела, слова — душу. Параўн: Рана загаіцца, злое слова — не. 810. Gloria ad Herculeas usque columnas. Слава до самых Геркулесовых столпов. NB! Геркулесовыми столпами называли гору Кальпе на европейском берегу и гору Авила на африканском берегу Гибралтарского пролива. Фразеологизм употребляется в значении "крайний запад”, “конец земли”. Слава да самых Геркулесавых слупоў. Параўн: Толькі тая слава, калі пасля смерці дзевяць пакаленняў славяць. Слава не грошы, не цэрквы, слава — дзеці і помнікі. Славяць справы для другіх. 811. Gloria umbra victoriae est. Слава — тень победы (т.е. слава, как тень, сопровождает победу). Слава — цень перамогі. Параўн: За добрым ідзе слава, за дрэнным — абгаворы. Слаўных славяць і ўнукі. 812. Gloriosus et apud posteros. Славен и в грядущих поколениях. Ср: Бессмертная слава. Слаўны і ў будучых пакаленнях. Параўн: Слава, калі славяць цябе ўнукі. 813. Generosus es ex crumena. Родовитый ты благодаря кошельку. Радавіты ты дзякуючы кашальку. 814. Grandis, et, ut ita dicam, pudica oratio non est maculosa, nec tiirgida, sed naturali pulchritudine exsurgit (Pz). Истинное возвышенное и, так сказать, целомудренное красноречие прекрасно природной красотой, а не вычурностью и напыщенностью. Сапраўды ўзвышанае i, так сказаць, цнатлівае красамоўства адпавядае прыроднай прыгажосці, а не вычварнасці і напышлівасці. 815. Grata superveniet, quae non sperabitur hora (Я). Приятным будет наступление часа, на который ты не надеялся. Прыемнай будзе наступление гадзіны, на якую ты не спадзяваўся. 816. Gratia gratiam parit. Одолжение рождает одолжение. Ср.'. Долг платежом красен. Паслуга нараджае паслугу. 817. Grave senectus est hominibus pondus. Тяжелая для людей ноша — старость. Ср.: Старость — не радость. Цяжкая для людзей ноша — старасць. Параўн.: Нават сабака пры старасці не брэша. Бяда, калі ад старога чуюць адны стогны i просьбы.