КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
1134. Labor et patientia omnia vincunt.
Труд и терпение все побеждают. Ср:. Терпенье и труд все перетрут^ Праца і цярпенне ўсё перамагаюць. ПараўнПраца здароўе не адбірае. У шчаслівых працуюць мышцы i галава.
1135. Labor fallit curas.
Труд заставляет забыть о заботах.
Праца прымушае забыць пра клопаты. Параўн:. Без працы н> павагі ні дабра.
1136. Labor improbus omnia vincit (И).
Упорный труд все побеждает. Ср: Терпенье и труд все перетрут.= Настойлівая праца ўсё перамагае. Параўн: Праца ўсё перамдгае, наваг хваробы.
1137. Labor non onus, sed beneficium.
Труд не бремя, а благодеяние.
Праца не ярмо, а дабрадзейства. Параўн: Маеш працу — шчаслівы; дзякуй Богу.
1138. Labor quasi callum quoddam obducit dolori (Cie).
Труд как бы создает некую мозолистую преграду против боли.
Праца быццам стварае нейкую мазолістую перашкоду супраць болю.
1139. Labor recedet, bene factum non ascedet.
Труд окончится, хорошо исполненная работа не пропадет.
Праца закончыцца, добра выкананая праца не прападзе. Параун: Працалюб’е — маці шчасця, бацька аўтарытэту.
1140. Lacrimae nihil profuturae.
Слезы ничем не помогут. Ср: Слезами горю не поможешь.
Слёзы нічым не дапамогуць. Параўн: Хто не адзавецца на слёзы, не адзавецца на кроў. Сляза i песня —малітве сляза. Калі б не прыходзіла радасць, не прыходзілі б слёзы.
1141. Laeditur Urbanus, non claudicat inde Romanus.
Повредил ногу Урбан, не хромает из-за этого Роман. Ср: За чужою щекою зуб не болит.
Пашкодзіў нагу Урбан, не кульгае з-за гэтага Раман.
1142. Laetius est, quoties magno sibi constat honestum (Cato).
Доблесть тем отраднее, чем больших трудов она стоит сама по себе. = Доблесць тым уцешней, чым большай працы яна каштуе сама па сабе. Параўн: Удалы пра наступствы не турбуецца. Самаахвярная доблесць аднаго славіць усю вёску.
1143. Laeto gramine sata strangulantur (Q).
Сорняки губят посевы.
Пустазелле губіць пасевы.
1144. Lapis saepe volutatus non obducitur musco.
Часто вращаемые жернова мхом не обрастают. Ср: Жернова мхом не обрастают.
Часта кручаныя жорны i мхом не абрастаюць, Параўн \ Працаваць паціху доўга — асіліць самую вялікую справу. Праца нікога не крыўдзіць, усіх шчаслівіць.
1145. Largitio non habet fundum (Cic).
Щедрость не знает границ.
Шчодрасць не ведае межаў. Параўн.: Адна печ усіх не абагрэе, то i не імкніся. Дзевяцярым памог, аднаму не змог — усё роўна дрэнны, то для чаго ўсё?
1146. Latrante uno latrat statim et alter canis.
Когда залает одна собака, тут же начинает лаять и другая.
Калі забрэша адзін сабака, зараз жа пачынае брахаць і другі. Параўн.: Чалавеку — чалавечае, сабаку — сабачынае. Сабака ў кватэры — скула на твары. Мужу (жонцы) ногі не вымые, а сабаку мые — хто даражэй? Сабака (кошка) ў кватэры — у дзяцей алергія.
1147. Laudamus veteres, sed nostris litimur annis (O).
Мы восхищаемся древностью, но живем современностью.
Мы захапляемся старажытнасцю, але жывём сучаснасцю.
1148. Laus est publica (Lab).
Честь для всех одна.
Гонар для ўсіх адзін. Параўн.: Гонар мае адзін твар, подласць — мноства. Подлыя, як і ляныя, шчаслівымі быць не могуць
1149. Laus in proprio ore sordescit.
Похвала в собственных устах загрязняется (т.е. кто сам себя хвалит, тот роняет свое достоинство). Ср.: Хвастливое слово гнило.
Пахвальба ва ўласных вуснах забруджваецца (г.зн. хто сам сябе хваліць, той губляе сваю годнасць). Параун.: Сам сябе хваліць — сам сябе губіць. Змагацца з пахвальбою яшчэ цяжэй чым з гультайствам, гневам.
1150. Legalitas regnorum fundamentum.
Законность — основа государства.
Законнасць — аснова дзяржавы. Параўн.: Без законаў няма дзяржавы, без выхавання чалавека.
1151. Lege artis.
По всем правилам искусства (букв.: по закону искусства).
Па ўсіх правілах майстэрства (літ.: па закону майстэрства). Параўн.: Няма ў дзяржавы ўласнага мастацтва, згіне сама дзяржава. Не спявае чалавек — будзе плакаць, не развіваецца свая мова — прыйдзе чужая.
1152. Legem brevem esse oportet, quo facilius ab imperitis teneatur (Seri).
Закон должен быть кратким, чтобы легче запоминался незнающим.
Закон павінен быць кароткім, каб лягчэй запамінаўся невукам.
1153. Legis virtus haec est: imperare, vetare, permittere, punire.
Сила закона: приказывать, запрещать, разрешать, наказывать.
Сіла закона: загадваць, забараняць, дазваляць, караць. Параун.-. Закон можаш не паважаць, але выконвай. Багаты ад закона выкупляецца, бедны выпрошваецца, разумны стварае лепшыя законы.
1154. Legum servi esse debemus, ut liberi esse possumus (Cie).
Мы должны быть рабами законов, чтобы быть свободными.
Мы павінны быць рабамі законаў, каб быць свабоднымі. Параун.: Закон не можа задаволіць кожнага, але яго трэба выконваць кожнаму.
1155. Leonem larva terres.
Льва маской испугаешь (т.е смелым выражением лица можно устрашить и льва). Ср.: Смелость города берет.
Ільва маскай спалохаеш (г.зн. смелым выразам твару можна напалохаць i льва).
1156. Leonem mortuum etiam catuli mordent.
Мертвого льва кусают даже щенки.
Мёртвага льва кусаюць нават шчанюкі. Параўн.: Не прасі да старасці: не пададуць — самога выкінуць.
1157. Leporem frondium crepitus terret (Cie).
Заяц боится шороха листьев. Ср.: Пуганая ворона куста боится. = Заяц баіцца шолаху лістоты.
1158. Levat lassitudinem et jam laboris mutatio.
Перемена труда уменьшает усталость.
Змена працы змяншае стому.
1159. Leve est miseriam ferre, perferre est grave (Seri).
Тяжело не перенести горе, а носить его все время.
Цяжка не перанесці гора, а насіць яго ўвесь час. Параўн.: Гору твайму лепей паможа, хто сам пераносіў яго.
1160. Leve fit, quod bene fertur, onus (O).
Тяжесть, которую умело носят, становится легкой. Ср.: Своя ноша не тянет.
Цяжар, які ўмела носяць, становіцца лёгкім. Параўн.: Твайму гору лепей паможа, хто сам пераносіў гора.
1161. Levior est plaga ab amico, quam a debitore.
Легче переносится удар от друга, чем от должника.
Лягчэй пераносіцца ўдар ад сябра, чым ад даўжніка. Параўн.: Сябра, знойдзены ў бядзе, не ўдарыць у спіну. Не пазычай нават сябру, не будзеш мець ворага. Не настолькі патрэбны сябра, колькі ўпэўненасць, што ён не проста ёсць, а паможа пры патрэбе.
1162. Levius est patientia, quidquid corrigere est nefas (H).
Легче терпеливо переносить, что не дано исправить.
Лягчэй цярпліва пераносіць, што не дадзена выправіць. Параўн.: Вочы лягчэй выплачуць гора, калі рукі зробяць справу.
1163. Lex est dictamen rationis.
Закон — веление разума.
Закон —наказ розуму. Параўн.: Самы строгі закон не дазваляе зносіць абразы, насмешкі. Па закону жыць, нешчаслівым быць. Калі ад закона плачуць працавітыя і сумленныя — дзяржава незаконная.
1164. Lex est quod populus jubet atque constituit.
Закон — это, что народ приказывает и устанавливает.
Закон — гэта, што народ загадвае і ўсганаўлівае. Параўн:. Законам карыстаюцца — хваліць, законам злоўжываюць — судзіць.
1165. Lex jubet aut vetat.
Закон предписывает или запрещает.
Закон прадпісвае або забараняе. Параўн.: Выключэнне і дапаўненне ў закон не адмяняе закон. Дрэнна, калі закон маўчыць, а гавораць грошы.
1166. Lex nihil laxamenti habet.
Закон не знает снисхождения.
Закон не ведае паблажкі. Параўн:. Закон — правіла для ўсіх, а не для аднаго. Нават Бог не перайначыць адбылое. Калі закон крыўдзіць слой людзей хоць па адным накірунку, у іх становіцца доблесцю абходзіць закон (ашукваць дзяржаву) на ўсіх накірунках.
1167. Lex posterior derogat priori.
Новейший закон отменяет принятый раньше.
Навейшы закон адмяняе приняты раней.
1168. Lex prospicit, non respicit.
Закон смотрит вперед, а не назад (т.е. закон обратной силы не имеет). = Закон глядзіць наперад, а не назад (г.зн. закон зваротнай сілы не мае). ГІараўн.'. Сям’я стварае правілы, правілы — законы; самыя дасканалыя законы не ствараюць асновы жьщця — сям’ю.
1169. Lex retro non agit.
Закон обратной силы не имеет.
Закон зваротнай сілы не мае. Параўн.: Законы мяняюцца, чалавек — не. Дзяржава, ў якой няма ўласных грошаў і арміі — незаконная, знікне. Дзяржава, у якой закон можа мець адваротную сілу (дзейнічаць раней чым з дня прыняцця) — няправільная.
1170. Lex universa est, quae jubet nasci et mori (PS).
Существует универсальный закон, no велению которого рождаются и умирают.
Існуе універсальны закон, па волі якога нараджаюцца і паміраюць. Параўн.: Любы закон не адменіць выпадак i долю. Могны i дольны параіць выпадку i закону. Шчаслівая дзяржава, у якой законнікі раяцца з яснабачненцамі і празорцамі.
1171. Libenter homines id, quod volunt, credunt (Cs).
Люди охотно верят тому, чему желают верить.
Людзі ахвотна вераць таму, чаму жадаюць верыць.
1172. Liberalitatem effusio imitatur.
Расточительность подражает щедрости.
Марнатраўства пераймае шчодрасць.
1173. Liber est mutus magister {Plato).
Книга — немой учитель.
Кніга — нямы настаўнік. Параўн.: Без кнігі няма любой навукі, без навукі — развіцця, прагрэсу. Разумны кнігу цэніць як дзіця. Чым болей чытаеш, тым меней памятаеш, чым меней памятаеш, тым меней ведаеш, чым меней ведаеш, тым болей чытаеш.
1174. Libertas est naturalis facultas ejus, quod cuique facere libet, nisi si quid vi aut jure prohibetur.
Свобода — это естественная возможность каждому делать все, что угодно, за исключением запрещенного силой или законом.
Свабода — гэта натуральная мажлівасць кожнаму рабіць усё, што хочаш, за выключэннем забароненага сілай ці законам. Параўн.: Толькі хто быў у ланцугах ці турме, па-сапраўднаму ведае найкаштоўнасць волі.
1175. Libertas inestimabilis res est.
Свобода — неоценимая вещь. = Воля — неацэнная рэч. Параун.: Салодкасць волі не ў стрымліванні сябе — у накіраванні. Вольнаму неабходна быць вольным, як здароваму дыхаць.
1176. Libertatis nomen omnibus praeferendum est {Eur).
Звание свободного человека дороже всего.
Звание свабоднага чалавека даражэй за ўсё.
1177. Licet sapere sine pompa, sine invidia {Sen).
Ученым можно быть без заносчивости и чванства.
Вучоным можна быць без фанабэрыстасці i задавания.
1178. Lingua est hostis hominum amicusque diaboli et feminarum.
Язык — враг людей и друг нечистого и женщин.