КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Не ўсё тое золата, што блішчыць. 1621. Non omnes eadem mirantur amantque (H). Не все восхищаются одним, и не все любят одно (и то же). Ср.: На вкус и цвет товарищей нет. Не ўсе захапляюцца адным, i не ўсе любяць адно (i тое ж). Параўн.: Дзеду міла, а ўнуку гніла. Каму — як балота, а каму — як золата. Хто мкне салоўку паслухаць, а хто драчовай песні рады. 1622. Non omnia possumus omnes (V). Не все мы можем. Не ўсё мы можам. 1623. Non omnia sunt omnibus rebus apta (Lcr). Не все подходит ко всему. Не ўсё падыходзіць да ўсяго. 1624. Non omnibus eadem placent, nec conveniunt quidem (PJ). Не всем нравится то же самое, не всем одно и то же подходит. Не ўсім падабаецца тое ж самае, не ўсім адно i тое ж падыходзіць. 1625. Non omnis error stultitia est. Не всякая ошибка — глупость. Не ўсялякая памылка — глупства. 1626. Non omnis Martinus sanctus. Не всякий Мартин святой. Ср.: Надевши рясу, попом не станешь. Клобук не делает монахом. Не ўсялякі Марцін святы. 1627. Non possidentem multa vocaveris recte beatum (H). Не того назовешь воистину счастливым, кто многим владеет. Не таго назавеш сапраўды шчаслівым, хто многім валодае. Параўн.: Вялікія грошы, маладая жонка ды хуткі аўтамабіль —• ступенькі да хуткай смерці. 1628. Non possunt primi esse omnes in tempore (Lab). Нельзя быть всем одновременно первыми. Немагчыма быць усім адначасова першымі, 1629. Non pote non sapere qui se stultum intellegit (PS). Кто глуп и понял это, тот уже не глуп. Хто неразумны і зразумеў гэта, той ужо не дурны. 1630. Non potest jucunde vixi nisi cum virtute vivitur. Невозможно жить приятно, не живя добродетельно. Немагчыма жыць прыемна, не жывучы дабрадзейна. 1631. Non progredi est regredi. Не идти вперед — значит идти назад. Не ісці наперад — значыць ісці назад. 1632. Non quaerit aeger medicum eloquentem, sed sanantem. Не красноречивого врача ищет больной, а способного вылечить. Не красамоўнага доктара шукае хворы, а здольнага вылечьщь. Параўн.: Добры доктар той, калі пасля яго не трэба клікаць другога. Парады доктара не лечаць, вылечваюць іхнія лекі. 1633. Non qui parum habet, sed qui plus cupit, pauper est. Не тот беден, кто мало имеет, а кто хочет многого. Не той бедны, хто мала мае, а хто хоча многага. 1634. Non quod candet ebur, nec quod ruber omne aurum. Не все, что бело — слоновая кость, не все, что красно — червонное золото. Ср.: Не все то золото, что блестит. Не ўсё, што белае — слановая косць, не ўсё чырвонае — чырвоннае золата. Параўн.: Не ўсё тое смачна, што ўзрачна. Не ўсё салодкае мёд. 1635. Non refert quam multos, sed quam bonos habeas libros (Sen). Важно не сколько у тебя книг, а сколь они хороши. Важна не колькі ў цябе кніг, а наколькі яны добрыя. 1636. Non rex est lex, sed lex est rex. Не царь — закон, а закон — царь. Не цар — закон, а закон — цар. Параўн.: Праўды ў судзе, грошаў у пана не шукай. 1637. Non scholae, sed vitae discimus (Sen). Не для школы, а для жизни мы учимся. Не для школы, а для жыцця мы вучымся. Параўн.: Золата і ў краме дастанеш, а розум толькі з навукі. За багацце розум не купіш. 1638. Non semper erit aestas. Не всегда будет лето. Не заўсёды будзе лета. 1639. Non semper erunt Saturnalia (Sen). Не всегда будут Сатурналии (т.е. не вечно праздновать). NB! Сатурналии — древнеиталийский праздник в память о "золотом веке ” бога земледелия Сатурна, который праздновался особенно весело на протяжении нескольких дней (начиная с 17 декабря). Не заўсёды будуць Сатурналіі (г.зн. не вечна святкаваць). Параўн.: Абібок кожны дзень гатовы ператварыць у свята. Чорны хлеб трэба на кожны дзень, белы — на святы. 1640. Non sibi, sed Patriae natus es. Не для себя, а для Родины ты рожден. Не для сябе, а для Радзімы ты народжаны. ГІараўн.: Чым за морам віно піць, лепш з Нёмана вадзіцу. У родным краі, як у раі. 1641. Non, si male nunc, et olim sic erit (H). Если ныне нам плохо, не всегда так будет впредь. Калі зараз нам дрэнна, не заўсёдьі так будзе надалей. Параўн.: Сённяшнія пакуты могуць узмацніцца заўтрашнімі, калі перастанеш моцна працаваць. 1642. Non solum nobis divites esse volumus, sed liberis, propinquis, amicis maximeque rei publicae (Cie). Не только для себя мы хотим быть богатыми, но и для детей, родных, друзей и особенно — для государства. Не толькі для сябе мы хочам быць багатымі, але i для дзяцей, родных, сяброў і асабліва — для дзяржавы. 1643. Non tam praeclarum est scire Latine, quam turpe nescire (Cic). Не так похвально знать латинский язык, как позорно его не знать. = Не так пахвальна ведаць лацінскую мову, як ганебна яе не ведаць. 1644. Nonumque prematur in annum. Выдерживай (произведение) до девятого года. NB! Имеется в виду, что не следует торопиться с публикацией литературного произведения, которое всегда требует долгой и тщательной обработки. Вытрымлівай (твор) да дзевятага года. Параўн.: Чым старэйшае віно, тым болей каштоўнае. Толькі маладзёны спяшаюць хутчэй здаць свой твор у друк. 1645. Non uno luna nitet vultu (H). Не одной стороной светит луна. Ср.: Счастье не всегда улыбается. Не адным бокам свеціць месяц. Параўн.: Не ўсё ж мігдаламі карміць. 1646. Non vivas aliter in solitudine, aliter in foro. Не живи наедине с собой иначе, чем на людях. Ср.: На людях — Илья, а дома — свинья. Не жыві на адзіноце інакш, чым на людзях. 1647. Non volat in buccas tuas assa columba. Жареный голубь не залетит тебе в рот. Смажаны голуб не заляціць табе ў рот. Параўн.: Hiхто не абавязаны за проста так табе памагаць, — заслужы! Адно жабрак спадзяецца на дармаўшчыну. 1648. Nosce te ipsum (Cic). Познай самого себя. NB! Цицерон, “Тускуланские беседы”, I, 22, 52: “Cum igitur nosce te dicit, hoc dicit: nosce animum tuum. Nam corpus quidem quasi vas est aut aliquid animi receptaculum: ab animo tuo quidquid agitur, id agitur a te". — “Говоря “познай себя”, он (Аполлон) говорит: “Познай свою душу”. Ибо тело — это как бы сосуд или иное вместилище души: что бы ни делал твой дух, это делаешь ты сам”. Пазнай самога сябе. Параўн.: Сябе вывучыць — даследаваць дно мора. 1649. Noscitur a socio turpive probove hominis mens. Хороший или плохой человек, можно определить по его другу. Ср.: Скажи мне, кто твой друг, и я скажу, кто ты. Добры ці дрэнны чалавек, можна вызначыць па яго сябру. Параўн.: Хто ўзвальвае свае турботы на сябра — не сябра. Сапраўды адзінокі, калі не стане апошняга сябра. 1650. Nos eam patriam ducimus, ubi nati sumus (Cic). Мы считаем отечеством место, где родились. Мы лічым айчынай месца, дзе нарадзіліся. Параўн.: У чужым краі, як на пагарэллі. Чужына не маці — хлеба не дасць. 1651. Nota mala res optima est (Pl). Знакомое зло есть зло наименьшее. Знаёмае зло ёсць зло найменшае. 1652. Notatio naturae et animadversio peperit artem (Cic). Изучение и наблюдение природы породило науку. Вывучэнне і назіранне за прыродаю спарадзіла навуку. 1653. Novi ingenium mulierum: ubi velis, ubi nolis, capiunt ultro (Enri). Я знаю женскую натуру: когда ты хочешь, они не хотят, когда ты не хочешь, их охватывает страстное желание. Я ведаю жаночую натуру: калі ты хочаш, яны не хочуць, калі ты не хочаш, іх ахоплівае палымянае жаданне. Параўн.: Ахопленая юрам жанчына абяцае болей выканальнага, а пасля не выконвае мізэрнага. Для дзяўчыны — прыяцельства і сяброўства, для жанчыны ■— каханне i секс. 1654. Novo quidam amore veterem amorem, tanquam clavo clavum, ejicendum putant (Cic). Иные думают, что старую любовь надо выбивать новой любовью, как клин клином. = Некаторыя думаюць, што старое каханне трэба выбіваць новым каханнем, як клін клінам. Параўн.: Старога i новага кахання няма — яно адно ў розных варыянтах. 1655. Novos amicos dum paras, veteres cole. Новых друзей приобретай, а старых не забывай. Ср.: Старый друг лучше новых двух. Новых сяброў набывай, а старых не забывай. 1656. Novus rex, nova lex. Новый царь — новый закон. Новы цар — новы закон. Параўн.: Новы гаспадар — i новы парадак. Новы венік чыста мяце. Не гуляцца з царом i законам — не прайграваць. 1657. Nox et amor vinumque nihil moderabile suadent: illa pudore vacat, liber amorque metu (O). Ночь, любовь и вино не пробуждают скромных желаний: ночь прогоняет стыдливость, а вино и любовь — робость. Ноч, каханне і віно не будзяць сціплых жаданняў: ноч праганяе сарамлівасць, а віно i каханне — нясмеласць. Параўн.: Слабасць жанчыны найбольш праяўляецца ўночы. Маршчыны i старасць для жанчыны страшней, чым ноч, віно, мужчины. 1658. Nudo vestimenta detrahere (Pl). Снимать одежду с голого. Ср.: Отнять последнюю сорочку. Знімаць адзенне з голага. 1659. Nulla ars imitari sollertiam naturae potest. Никакое искусство не может подражать изобретательности природы. Ніякае мастацтва не можа пераняць вынаходлівасць прыроды. 1660. Nulla aetas ad discendum sera (est) (Q). Учиться никогда не поздно. Ср.: Век живи, век учись. Вучыцца ніколі не позна. Параўн.: Будзем вучыцца, пакуль смерць лучыцца. Колькі працуеш, столькі вучыся. Усё жыццё вучыцца — ведаць вельмі мала. 1661. Nulla ars in se versatur (Cic). Ни одно искусство не замыкается в себе. Hi адно мастацтва не замыкаецца ў сабе. 1662. Nulla ars loco discitur (Seri). Ни одно искусство не может быть изучено на ходу. Ніводнае мастацтва не можа быць вывучана на хаду. 1663. Nulla candidorum virorum utilitas. Нет пользы от белоручек. Няма карысці ад беларучак. Параўн.: Праца абвысакароджвае, асабліва духоўная. Няма ніводнай сферы дзейнасці людзей, дзе было б месца беларучкам. 1664. Nulla dies sine linea (РУГ). Ни дня без строчки (без штрыха). МП Так Плиний Старший характеризует известного художника древности Апеллеса, который ежедневно усовершенствовал свое мастерство. Hi дня без радка (без штрыха). Параўн.: Сіла духу, прафесійнае ўмельства, як моц цела, слабеюць без штодзённай шліфоўкі. 1665. Nulla est celeritas, quae possit cum animi celeritate contendere (Cic). Ничто не сравнится по быстроте с деятельностью души. Нішто не зраўнаецпа па хуткасці з дзейнасцю душы. 1666. Nulla est homini causa philosophandi, nisi ut beatus sit.