КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Нет причины философствовать без пользы для человека. Няма прычыны філасофнічаць без карысьці для чалавека. 1667. Nullae sunt amicitiae, nisi amoris acerbae (Prp). Нет вражды более злобной, чем порожденной любовью (букв.: друзья становятся ненавистны (друг дугу) только из-за любви). Няма варожасці больш злоснай, чым народжанай каханнем (літ.: сябры становяцца ненавіснымі (адзін аднаму) толькі з-за кахання). Параўн.: Найбольшае зло i найбольшы боль прычыніць былая каханка. 1668. Nulla lex satis commoda omnibus est (Cato, L). Нет закона, который удовлетворял бы всех. Няма закона, які задавальняў бы ўсіх. 1669. Nulla placida quies est, nisi quam ratio composuit (Seri). Один только разум может обеспечить безмятежный покой. Адзін толькі розум можа забяспечыць ціхамірны супакой. 1670. Nulla potentia supra leges debet esse. Не должно быть никакой силы над законом. Не павінна быць ніякай сілы над законам. 1671. Nulla regula sine exceptione. Нет правила без исключений. Няма правіла без выключэнняў. Параўн.: Чым менш у мове выключэнняў, а ў законе дапаўненняў — тым лепей. 1672. Nulla res tam necessaria est omni generi hominum quam medicina (Q). Ничто так необязательно роду человеческому, как медицина. Нішто так неабавязкова роду чалавечаму, як медыцына. 1673. Nulla salus bello, pacem te poscimus omnes! (I7). Нет спасения в войне, мы все тебя просим о мире! Няма выратавання ў вайне, мы ўсе цябе просім пра мір! 1674. Nulla scabies scabiosior superstitione. Никакая парша не может быть паршивее суеверия. Ніякая парша не можа быць паршивей прымхаў. 1675. Nulla tempestas magna perdurat. Сильная буря непродолжительна. Моцная навальніца непрацяглая. 1676. Nulla unquam de morte hominis cunctatio longa est (J). Никакая медлительность не бывает слишком медленной, когда речь идет о смерти человека. Ніякая павольнасць не бывае занадта маруднай, калі размова ідзе пра смерць чалавека. 1677. Nulla vis auri aut argenti pluris quam virtus aestimanda. Никакое множество золота или серебра не должно цениться выше добродетели. Ніякае мноства золата ці срэбра не павінна цаніцца вышэй за дабрачыннасць. Параўн.: Золата пад дажджом не мяняецца, высакароднасць — пад злом. 1678. Nulla vis est major populi voluntate. Нет силы более великой, чем воля народа. Няма сілы больш вялікай, чым воля народа. Параўн.: Чалавека можна хутка змяніць, народ — не. Волю народа выяўляюць мудрыя, а не натоўпы. У народа вялікіх нашмат меней, чым дробных i малых. Нельга крыкі натоўпу лічыць волей народа. 1679. Nulli consulendum est ducere uxorem et transmarinam facere peregrationem. Никому нельзя советовать жениться и путешествовать по чужим краям. Нікому нельга раіць жаніцца і падарожнічаць па чужых краях. Параўн.: Свату першая чарка i першая палка. 1680. Nulli est homini perpetuum bonum (РГ). Ни у кого нет постоянного счастья. Ні ў кога няма пастаяннага шчасця. Параўн.: Шчасце — вада рачная. Над шчасцем нельга разумець яду, гульні, секс. 1681. Nulli tacuisse nocet, nocet esse locutum (Cato). Никому не вредит, что промолчал, но может повредить, что сказал. Ср.: Слово — серебро, молчание — золото. Язык мой — враг мой. Нікому не шкодзіць, што прамаўчаў, але можа зашкодзіць, што сказаў. Параўн.: Хто язык доўгі мае, таму дрэнна бывае. Языча, языча, сабе дабра не зыча. Языку дай волю — завядзе ў няволю. Праз язык галаву сцінаюць. 1682. Nullum crimen sine poena, nulla poena sine lege, nullum crimen sine poena legati. Нет преступления без наказания, нет наказания без закона, нет преступления без законного наказания. NB! Норма древнеримского права. Няма злачынства без пакарання, няма пакарання без закона, няма злачынства без законнай кары. 1683. Nullum equus tam est effoetus, tamque exhaustio corpore, quin mense Majo hinnitum edat. Даже самый изнуренный и обессилевший конь заржет, когда наступает месяц май. Нават самы змораны і знясілены конь заржэ, калі наступав месяц май. Параўн.: Вясна заўжды абуджае сілы і надзеі. 1684. Nullum est jam dictum, quod non sit dictum prius (Ter). Нет ничего сказанного, что не было бы сказано раньше. Няма нічога сказанага, што не было б сказана раней. 1685. Nullum magnum ingenium sine mixtura dementiae fuit (Seri). Не бывало великого ума без примеси безумия. Не бывала вялікага розуму без прымесі вар’яцтва. 1686. Nullum potentius satellitium quam amici fideles. Нет лучшего спутника, чем верные друзья. Няма лепшага спадарожніка, чым верныя сябры. 1687. Nullum sine auctoramento malum est (Seri). Нет худа без возмещения. Няма ліха без узнагароды. Параўн.: Няма нічога ліхога, каб на добрае не выйшла. Ліха перамелецца — дабро будзе. 1688. Nullum scelus rationem habet (L). Никакое преступление не имеет законного основания. Ніякае злачынства не мае законнай падставы. 1689. Nullum vitae genus est improbius, quam eorum, qui sine causae respectu mercede conducti, militant. Нет более безнравственного образа жизни, чем у воюющих ради платы, без уважения к делу, которому служат. Няма больш амаральнага спосабу жыцця, чым у ваяўнікоў дзеля платы, без павагі да справы, якой служаць. 1690. Nullus dies cessat ab aliqua re (L). Ни один день не проходит без чего-либо. Ніводзін дзень не праходзіць без чаго-небудзь. 1691. Nullus enim locus sine genio est. У каждого места есть свой гений (ангел-хранитель). У кожнага месца ёсць свой геній (анёл-ахоўнік). 1692. Nullus est liber tam malus, ut non aliqua parte prosit (PM). Нет настолько плохой книги, которая хоть частично не была бы полезной. Няма настолькі благой кнігі, якая хоць часткова не была б карыснай. Параўн.: Няма дрэннай спортпрылады, няма дрэннай кнігі. 1693. Nullus est locus domestica sede jucundior (Cic). Нет места милее родного дома. Ср.: Дома и стены помогают. Няма месца мілей за родны дом. Параўн.: У сваей хаце i вуглы памагаюць. У сваей хаце і дзіркі грэюць. 1694. Nullus tantus quaestus quam quod habens parcere. Нет большего достатка, чем беречь имеющееся. Няма болыпага прыбытку, чым берагчы наяўнае. 1695. Nullus tam imperitus scriptor est, qui lectorem non inveniat similem sui: multoque pars major est milesias et fabellas revolventium, quam Platonis libros (Hier). Нет такого пустого писателя, который не нашел бы себе подобного читателя: гораздо больше читающих романы и побасенки, чем читающих книги Платона. Няма такога пустота пісьменніка, які не знайшоў бы сабе падобнага чытача: значка больш тых, хто чытае раманы і байкі, чым чытальнікаў кніг Платона. Параўн: Бяда многіх сучасных пісьменнікаў, што яны гавораць цікавей, чым пішуць. Прачытаць некалькі дэтэктываў запар — сур’ёзную літаратуру галава доўга не будзе ўспрымаць. 1696. Numero deus impari gaudet (И). Бог рад нечетному числу. Ср: Бог троицу любит. Бог рады няцотнаму ліку. 1697. Nummis potior amicus in periculis. В опасности друг дороже денег. У небяспецы сябра даражэй за грошы. Параўн: Чалавек без сяброў, што печ без дроў. Няма грошаў — не бяда, калі сяброў ёсць грамада. 1698 Nummus nummum parit. Деньги рождают деньги. Ср: Деньга деньгу наживает. Грошы нараджаюць грошы. Параўн: Ад грошаў усе праблемы. Грошы не Бог, не літуюць. Патройная бяда грошаў: як ёсць, няма і калі яшчэ зарабляюцца. 1699. Nunc tuum ferrum in agni est (Sen). Именно сейчас твое железо в огне. Менавіта цяпер тваё жалеза ў агні. Параўн.: Куй жалеза, пакуль гарачае, як астыне — не ўкуеш. Касі, каса, пакуль раса. Гні галінку, пакуль маладзенькая. Дзяры лыка, як дзярэцца: прысохне — не ўдзярэш. 1700. Nunquam credideris felicem ex felicitate suspensum (Seri). Никогда не считай счастливым того, кто зависит от счастливых случайностей. Ніколі не лічы шчаслівым таго, хто залежыць ад шчаслівьіх выпадковасцяў. Параўн: Шчаслівы выпадак як да каго: каторы і бедны, а шчаслівіцца яму, каторы і багаты, a шчаслівага выпадку не бачыць. Не сустракаў удачу змалку, не будзе і ў старасці. Удача — пераборлівая жанчына. 1701. Nunquam et nusquam sine libro. Никогда и нигде без книги. NB! Так характеризуется особенно старательный и ученый человек. Ніколі і нідзе без кнігі. Параун.: Ад кнігі, як i ад удасканальвання душы, разумны не адмовіцца. 1702. Nunquam naturam mos vinceret: est enim ea semper invicta (Cic). Обычай не мог бы побороть природу: она всегда остается непобежденной. Звычай не мог перамагчы природу: яна заўсёды застаецца непераможанай. Параўн.: Чалавек не жывёла, жыве ўласнымі свядомымі высілкамі, адмовіцца ад звычаяў i традыцый не можа. Адніміце ад чалавека ідэі і паслядоўнасць (дзеяў за словамі) і ён нічым не адрозніцца ад каня і авечкі. 1703. Nunquam simpliciter fortuna indulget (QC). Судьба никогда не благоприятствует с подлинной искренностью. = Лёс ніколі не спрыяе з сапраўднай шчырасцю. Параўн.: Лёс прадказвае, але не абавязвае. 1704. Nuptias non concubitus, sed consensus facit. Супружество — результат не сожительства, а согласия. Шлюб — вынік не сумеснага жыцця, а згоды. Параўн.: У шлюбе ветру i агню не меней, чым у плавільні. Згоды не можа быць у нястачным шлюбе. 1705. Nusquam est qui ubique est (Seri). Кто везде, тот нигде. Ср.: За двумя зайцами погонишься, ни одного не поймаешь. Хто ўсюды, той нідзе. Параўн.: За сем справаў бярэцца, ні адна не ўдаецца. Адным возам за дзень сем базараў не аб’едзеш. 1706. Oboedientia mater felicitatis. Послушание — мать счастья. Паслушэнства — маці шчасця. Параўн.: На спакойнага жарэбчыка двое садзяцца. Не можаш набіць дзіця — пахвалі. 1707. Obrepit non intellecta senectus (J). Незаметно подкрадывается старость. = Неўзаметку падкрадваецца старасць. Параўн.: Шкада маладосці, бо за ёю прыпаўзае старасць. Не будзе баба дзеўкаю. Малады вучыцца, стары забываецца. 1708. Obsequium amicos, veritas odium parit (Ter). Уступчивость создает друзей, правда порождает раздор. Уступлівасць стварае сяброў, праўда спараджае разлад. 1709. Occasio facit furem. Случай делает вором. Ср.: Плохо не клади, во грех не вводи. Выпадак робіць злодзеем. Параўн.: Абы здароўе i розум, а выпадак цябе знойдзе. 1710. Occasio receptus difficiles habet (PS).