КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
2302. Suavis laborum est praeteritorum memoria. Приятна память о былых невзгодах. Прыемная памяць пра былыя нягоды. 2303. Sublata lucerna nihil interest inter mulieres. Если погасить фонарь, между женщинами нет никакой разницы. Ср.: Ночью все кошки серы. Калі патушыць ліхтар, па.між жанчынамі няма ніякай розніцы. Параўн.: Натурная існасць красуні і гарбулі аднолькавая, як агонь у печы, кветкі на полі, вада за бартом лодкі. 3 жонкаю дрэнна, без яе яшчэ горш. Самая першая жонка была мілей любой цяперашней красуні і дабрачкі, бойся не яе — іх. Не парушыла клятвы — вер, парушыла — найхутчэй аддаляйся. 2304. Sub nive quod tegitur, dum nix perit, invenietur. Когда снег тает, под ним все обнаруживается. Ср.: Нет ничего тайного, что не стало бы явным. Калі растае снег, пад ім усё выяўляецца. Параўн.: Да пары штука ўдаецца. Да пары збан ваду носіць. Колькі б воўк ні валок, павалакуць і ваўка. I злодзей да пары крадзе. 2305. Subtexta malis bona sunt (Мап). Добро и зло связаны друг с другом. Дабро i зло звязаныя адно з адны.м. Параўн.: Для кожнага добры — для сям’і нядобры. Злы гаруе ад зайздрасці, добры — ад радасці. Няма таго, хто аддзеліць дабро ад зла. 2306. Succurendum semper parti maxime laboranti est. Всегда поддерживать сторону, находящуюся в более тяжелом положении. Заўсёды падтрымліваць тых, хто ў болей цяжкім становішчы. Параўн.: Памагай слабаму двойчы, не навучыўся — далей бескарысна. 2307. Sudandum est pro communibus commodis (Cic). Необходимо упорно работать для общего блага. Неабходна ўпарта працаваць для агульнай карысні. 2308. Sufficit ad id natura, quod poscit (Sen). Природа дает достаточно, чтобы удовлетворить естественные потребности. Природа дае дастаткова, каб задаволіць натуральныя патрэбы. Параўн.: Хто кіруе парадкам Прыроды, чалавек не ведаў i не ведае, усё аддадзена ва ўладанне Бога-стваральніка (Найдобрага, Усебачнага, Наймагутнага). 2309. Sui cuique mores fingunt fortunam hominibus (Nep). Судьбу людям создают их собственные нравы. Пёс людзям ствараюць іх уласныя характары. Параўн.: Характар павялічвае ці змяншае высілкі лёсу. Паводзіны можна змяніць, слёзы ад паводзінаў — не. 2310. .Sumite materiam vestris, qui scribitis, aequam viribus (H). Пишущие, выбирайте себе предмет по силам. Пісары, выбірайце сабе прадмет па сілах. Параун.: Пабудаваць сюжэт цяжка, без яго — яшчэ цяжэй. Пісьменнікам было б легка ствараць, каб яны ведалі залатое правіла зямнога існавання: як чалавек не здатны змяніць сваю генную прыроду, так не здатны змяніць уласныя звычкі (толькі пашліфаваць пры спрыяльным збегу абставінаў i року) 2311. Summae opes — inopia cupiditatum (Seri). Высшее богатство — отсутствие жадности. Найбольшаебагацце — адсутнасць сквапнасці. Параўн.: Хадзіць не стомішся, грошы зарабляць стомішся. Манеты круглый, дзень i ноч коцяцца. Эканомны ў вачах алкаша, гультая і рабацягі заўсёды скнара. 2312. Summa sedes non capit duos. На высоком кресле не сидят двое. Ср.: Два медведя в одной берлоге не живут. Два кота в одном мешке не улежатся. На высокім крэсле не сядзяць двое. Параўн.: У рот дзве лыжкі не бяруць, уладаю i жонкаю не дзеляцца. 2313. Summi labores magna compensatur gloria. Неутомимые труды вознаграждаются великой славой. Нсстамляльная праца ўзнагароджваецца вялікай славай. 2314. Summum ad gradum cum claritatis veneris, Consistes aegra, nictu citius decidas. К высотам славы долог восхожденья путь, Неверен верх, и спуск с него стремителен. (Пер. М.Гаспарова) Да вышыняў славы доўгі ўзыходжання шлях, Няпэўны верх, i спуск з яго імклівы. 2315. Summum crede nefas animam praeferre pudori Et propter vitam vivendi perdere causas (J). Высшим грехом почитай предпочесть сохранение жизни чести И тем потерять ради жизни весь жизненный корень. (Пер. Д.Недовича и Ф.Петровского) Найвышэйшым грахом палічы дань перавагу захаванню жыцця перад гонарам I тым страціць дзеля жыцця ўвссь жыццёвы корань. 2316. Summum malum est dolor (Cie). Величайшее зло — страдание. Найвелізарнае зло — пакуты. Параўн.: Лети галодны, але свабодны. 3 пакутамі, як з воляю: з імі цяжка, без іх яшчэ цяжэй. 2317. Summum nec metuas diem, пес optes (Mart). Не бойся последнего дня, но и не призывай его. Не бойся апошняга дня, але i не кліч яго. 2318. Summuntur a conversantibus mores (Sen). С кем поведешься, от того наберешься. 3 кім павядзешся, ад таго набярэшся. Параўн.: 3 кім спазнаешся, такім станешся. За пчолкаю — у мёд, за жукам — у гной. Ліхая хеўра на ліха выведзе. 3 лядашчым спазнаўся — з розуму спаўся. Забыць ворагаў, слухацца толькі разумных пасябручкоў — не дасягнуць пятай часткі запланаванага. 2319. Sunt certi denique fines (H). Существуют, наконец, известные границы. = Існуюць, нарэшце, вядомыя межы. Параўн.: Не выходзіць за свае межы — жыць спакойна. За чужым плотам яблыкі смачнейшыя. 2320. Sunt delicta tamen quibus ignovisse velimus (H). Есть такие ошибки, которые мы извиняем. Ёсць такія памылкі, якія мы выбачаем. Параўн.: Невуку даруюць пяць памылак, асветнаму — толькі адну. Спатыкацца цяжка нагамі, яшчэ горш — языком. 2321. Sunt quidam homines non re, sed nomine (Cic). Некоторые люди не по существу, а только по названию. Некаторыя людзі не па сутнасці, а толькі па назве. Параўн.: Бяда для грамадства, калі не чалавек кіруе, а гарэлка чалавекам. Болей усіх наракае на ўсіх гультай і бязвольнік. 2322. Suo quisque metu pericula metitur. Каждый мерит страх своим страхом. Кожны мерае страх сваім страхам. 2323. Superanda omnis fortuna ferendo est (F). Любые невзгоды следует превозмогать терпением. Любыя няшчасці трэба перамагаць цярплівасцю. 2324. Superflua non nocent. Излишнее не вредит. Ср.: Кашу маслом не испортишь. Лишняя деньга не продерет кармана. Залішняе не шкодзіць. Параўн.: Натрави любяць прыправы. Салам (маслам) каши не змарнуеш (не сапсуеш). Калі ёсць сала, то i грыб патрава. Поспех дае грошы, грошы — уседазвол i бяду. 2325. Super omnia veritas. Правда превыше всего. = Праўда найвышэй за ўсё. Параўн.: Маленькая праўда самыя вялікія няпраўды перамагае. Хто любіць свет — любіць людзей і праўду. 2326. Supra nos fortuna negotia curat (Pl). Минуя нас, судьба вершит дела. Лёс творыць справы і калі паміноўвае нас. 2327. Sus magis in caeno gaudet, quam fonte sereno. Свинье больше нравится в грязной луже, чем в чистом источнике. Ср.: Что природа дала, мылом не отмоешь. Гони природу в дверь, она влетит в окно. Свінні больш падабаецца ў бруднай лужыне, чым у чыстай крыніцы. Параўн.: Не чакай падзякі ад прыблуднага сабакі. 2328. Suum cuique. Каждому свое. NB! Одно из положений римского права, зафиксированное в кодексе императора Юстиниана ‘Дигесты” (533 г. н.э.): “Справедливость заключается в постоянной и твердой воле каждому воздавать то, что ему принадлежит по праву". Употребляется также в значении: “Каждому по заслугам ”. Кожнаму свае. Параўн.: Бяда i шчасце кожнага, што пераацэньвае сябе, толькі б тэты перыяд не задоўжыўся. 2329. Suum cuique decus posteritas rependit (7). Потомство отдает (воздает) каждому по заслугам. Нашчадкі ўшаноўваюць кожнага па заслугах. Параўн.: Гора памерламу, калі да хаўтураў не думаў пра памяць аб сабе. 2330. Suum cuique mos est (Ter). У каждого свой нрав. Ср.: У всякой пташки свои замашки. У кожнага свой нораў. Параўн.: Розум i характар душу цэментуюць. Спадабалася кабыле сырацовая пуга. 2331. Suum cuique placet (РМ). Каждому свое нравится. = Кожнаму свае падабаецца. Параўн.: Жыве кулік, дзе прывык, і кожны роднае балота хваліць. Свае — хваліць, чужое — вывучаць. 2332. Suum cuique pulchrum (Cic). Каждому свое красиво. Кожнаму свае прыгожае. 2333. Suum cuique judicium habet. Каждый имеет свое мнение. = Кожны мае свае меркаванне. Параўн.: Ніхто не цэніць тваю думку, калі сам ты ніхто. Права на ўласнае меркаванне заслугоўваюць гадамі. 2334. Suus cuique attributus est error. Всякий ошибается по-своему. = Кожны памыляецца па-свойму. Параўн.: Часцей ад усяго чалавек сам сябе ашуквае. 2335. Suus cuique est decus (Q). Всему свойственна своя прелесть. = Усяму ўласціва свая прывабнасць. Параўн.: Як не бачу, душа мрэць, а ўбачу — з душы прэць. У гандляра заўждьі свежая капейка, у прыгажуні свае фокусы 2336. Suus rex reginae placet. Царице нравится свой царь. = Царыцы падабаецца свой цар. Параўн.: Зоркам падабаецца свае неба, гаспадару — свая хата, дзіцяці — свая маці. Хто кахае — прыйдзе, не — абыйдзе. Фонтан Треви. Рим. 2337. Tacere est optimum et pro viribus sapere. Лучше всего молчать и быть мудрым в меру сил. Ср.: Говори меньше — мудрее будешь. Лепш за ўсё маўчаць i быць мудрым у меру сіл. Параўн.: Калі маўчанне — прыкмета згоды, то мір — прыкмета вайны. Бойся крыклівага на вайне, маўклівага — усюды. Састарыўся — мазгі выпетралі: маўчы, бо маладзёны ўбачаць тваю бязмозгласць (дзяціннасць). 2338. Tacitis senescimus annis (О). Мы незаметно старимся. Мы непрыкметна старэем. Параўн.: У сэрца няма зморшчын, у старасці — паспешлівасці. 2339. Taciturnitas stulto homini pro sapientia est (PS). Молчание для глупца — замена мудрости. (Пер. М.Гаспарова) Маўчанне для дурня — замена мудрасці. Параўн.: Найлепшы адказ бязглуздаму i дурнаватаму — маўчанне. 2340. Tam deest avaro, quod habet, quam quod non habet. Скупому в равной мере недостает того, чего не имеет, и того, что имеет. Скваішаму ў роўнай меры нестае таго, чаго не мае, i таго, што мае. Параун.: Сквапны бядней за жабрака. Скнара рубель цэніць вы шэй за душу. 2341. Tanta vis probitatis est, ut eam etiam in hostem diligamus. (Зила честности настолько велика, что ее мы ценим даже у врага. = Сіла сумленнасці настолькі вялікая, што яе мы цэнім нават у ворага. Параўн.: Не гуляць у жмуркі з уласным сумлением — быць паважаным ва ўсіх. Меней бачыць уласныя плюсы, болей бачыць чужых. 2342. Tanto brevius tempus, quanto felicius est (PJ). Тем короче время, чем оно счастливее. Тым карацейшы час, чым ён шчаслівейшы. Параўн.: Субяседкі і субяседнікі крадуць часу болей, чым справы. 2343. Tantum possumus, quantum scimus. Мы можем столько, сколько знаем. Мы можам столькі, колькі ведаем.