КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
Практика — лучший наставник во всех делах. Практика — найлепшы настаўнік ва ўсіх справах. Параўн.: Доўга хадзіць — шмат бачыць. Дрэнна, калі практика зацягваецца. 2418. Usus est unus legum corrector. Обычай — единственный корректор законов. Звычай — адзіны карэктар законаў. Параўн.: На звычку ёсць адвычка. Умение бацькі перадалося сыну — слава абодвум. 2419. Usus magister est optimus (Cic). Практика — лучший наставник. Практика — найлепшы настаўнік. Параўн.: Разам перажыць бяду — зсябравацца. Жабрак баіцца сабакі, сабака — жабрака. Прыдуркаваты i на слуцкім базары розуму не купіць. 2420. Usus tyrannus est. Обычай (привычка) — тиран. Звычай (прывычка) — тыран. Параўн.: Звычай бацькоў — першы закон, суддзі — другі. Грэх не арэх — зубам і не раскусіш, звычай вёскі адзін не адменіш. Болей ад усіх праклінаюць пакаленні мяняльнікаў звычаяў. 2421. Ut ameris, amabilis esto. Чтобы быть любимым, ты должен заслуживать любовь. Каб быць каханым, ты павінны заслугоўваць каханне. ГІараўн.: Хто не працуе, у радасці не жыве, хто жонку не лупцуе (дакарае) — каханым не жыве. Мужык жонцы — галава, карона, жонка мужыку — панцыр. Значна лягчэй авалодаць, чым утрымаць. 2422. Ut desint vires, tamen est laudanda voluptas (O). Пусть нехватает сил, но похвально само желание. Няхай нестае сіл, але пахвальнае само жаданне. 2423. Utendum est aetate, cito pede labitur aetas: Nec bona tam sequitur, quam bona prima fuit (O). Молодость быстро летит, лови уходящее время. День миновавший всегда лучше, чем нынешний день. Маладосць хутка ляціць, лаві адыходны час. Дзень прамінулы заўсёды лепшы за цяперашні дзень. ІІараўн.: Дзень шчаслівіць справаю, маладосць — будучыняй. Самыя смелыя і ўдалыя думкі ў маладых, мудрыя і вечныя — у старых. Калі ў юнацтве замахнешся на мядзведзя, то ў сталасці воўка ўдарыш. 2424. Utere consilio, licet omnia noveris arte. Пользуйся советом, и все глубоко познаешь. Ср.: Без совета жить —• что без торбы по миру ходить. Карыстайся парадай, і ўсё глыбока ўведаеш. Параўн.: Парады бясконцыя, як гарызонт, трэба ўмець выбіраць і ў час супыніцца. Парады і прыкметы трымайся, ад смеху і кпінаў уцякай. Трымацца дарогі — не заблудзіцца, слухаць мудрага — не плакаць. 2425. Ut fructus florem, sequitur dulcendo laborem. Как цветок не бывает без плода, так труд без наслаждения. Як кветка не бывае без плоду, так праца без насалоды. Параўн.: Праца, як дыхание, кожнага насалодзіць, хоць не кожны гэта разумев. Здаровы i хворы, мудры i дурны жывуць адным — працаю. Любая праца вечная, бо не толькі наталяе, жывіць, a і насалодзіць. 2426. Ut legas messem, debes praemittere semen. Чтобы собрать урожай, прежде брось семена. Ср.: Не замочив рук, не умоешься. Бобы — не грибы: не посеяв, не взойдут. Каб сабраць ураджай, спярша кінь насенне. Параўн.: Каб рыбу есці, трэба ў ваду лезці. Па дарозе ідзеш — грыбоў не набярэш. 2427. Ut necesse est lancem in libra ponderibus impositis deprimi, sic animum perspicuis cedere (Cic). Как чаша весов опускается под тяжестью груза, так дух наш поддается воздействию очевидности. Як шалі апускаюцца пад цяжарам грузу, так дух наш паддаецца ўздзеянню відавочнасці. 2428. Ut pictura роёяія: erit, quae, si propius stes, Te capiat magis, et quaedam, si longius abstes (H). Поэзия — как живопись: одно произведение пленит, если ты рассматриваешь его вблизи, иное — если отойдешь подальше. Паэзія — як жывапіс: адзін твор зачароўвае, калі ты разглядваеш яго зблізку, іншы — калі адыдзеш далей. Параўн.: Не любіць літаратуру, паказвальку природы — не любіць самую прыроду, чалавека. Недарэцтва асветнага і цёмнага сыходзяцца ў адным — у адмаўленні Божай іскры пры стварэнні паэзіі, прозы, жьівапісу. 2429. Ut quisque est vir optimus, ita difficillime esse alios improbos suspicatur (Cie). Чем лучше человек, тем труднее ему подозревать других в бесчестии. Чым лепшы чалавек, тым цяжэй яму падазраваць другіх у несумленнасці. Параўн.: Няшчасце эпохі — несумленны выглядае сумленным, махляр кажа праўдзіва. 2430. Utraque mundatur, dum palma palma lavatur. Обе руки становятся чистыми, когда рука руку моет. Абедзве рукі становяцца чыстымі, калі рука руку мые. Параўн.: Правая рука лепшая за левую, але не пазбаўляй, Божа, хоць адной. 2431. Ut ridentibus arrident, ita flentibus adflent humani vultus (H). Люди смеются со смеющимися, а с плачущими плачут. Людзі смяюцца з тымі, хто смяецца, а з плакунамі плачуць. Параўн.-. Недарэчна вучыць святога праўдзівасці. 2432. Ut salutas, ita salutaberis. Как поздороваешься, так ответят. Як паздароўкаешся, так адкажупь. Параўн.'. Як гукнеш, так i адгукнецца. Як мы да людзей, так і людзі да нас. Мудраму i нават тупому не абысціся без ветлівасці. Ад малітваў любой кошкі раса не выпадзе. Не вітацца з хамам — не адкажа. 2433. Ut sementem feceris, ita metes (Cic). Что посеешь, то пожнешь. Што пасееш, тое сажнеш. Параўн.: Як узарэш, так i збярэш. Хто арэ ды сее, той малоціць i вее. Як дбаеш, так і маеш. Выбіраеш жонку — паглядзі на яе маці. Здольиасцям не навучыш. Гэта не жонка, якая змушвае адно яе праблемамі займацца. 2434. Ut vincas, disce pati, ut vivas, disce mori. Чтобы побеждать, учись терпеть, чтобы жить, учись умирать. Каб перамагаць, вучыся цярпець, каб жыць, вучыся паміраць. Параўн.: Цярпенне і толькі цярпенне дае шчасце: супакой і ўпэўненасць. Калі ты станоўчы — асвятляеш, не баішся смерці — адсоўваеш яе. Каб не радаваць ворагаў і прыяцеляў, — не хваліся, меней прайгравай. 2435. Uxor erat qualis, herbarum coctio talis. Какова жена, таков ее обед. Ср.: Какова пряха, такова рубаха. Якая жонка, такі яе абед. Параўн.: Якая дзеўка, такая яе прыпеўка. Уладная жонка добрую страву не зварыць. Любую за жонку ўзяць можна, зжыцца з капрызамі нялёгка. Жонка мудруе i штукуе, а Бог не зважае — свае будуе. Арочные мосты. Рим. 2436. Vacua arista super plenas eminet. Пустой колос возвышается над полным. Ср.: Пустое слово, как солома: много местом, да мало весом. Пусты колас узвышаецца над поўным. Параўн.: Колас, што зярнят не мае, угару лоб задзірае. Парожняя бочка гучыць, а поўная маўчыць. Зубр не ўжывае сабачыныя аб’едкі, хоць памірае з голаду, мудры не трымае высока галаву, хоць усе яго хваляць. 2437. Vae soli. Горе одинокому. NB! Библия, Экклезиаст, 4, 10: "Vae soli, quia сит ceciderit, non habet sublevantem se’’. "Горе одинокому, ибо когда он упадет, никто его не поддержит”. Гора адзінокаму. Параўн.: Толькі творцу прыстала быць адзінокім. Адзінокага баяцца. Нават адзіноцтва не можа быць працяглым. Славалюбства і себялюбства ствараюць адзінокага. 2438. Vae victis! Горе побежденным! NB! В войне с галлами в 390 г. до н.э. (по другой версии — в 387 г.) Рим потерпел поражение и, как рассказывает римский историк Тит Ливий (“Annales”, Lib. V, сар. 48, 8 — 9): Тит senatus habitus tribunisque militum negotium datum, ut paciscerentur. Inde inter Q.Sulpicium tribunum militum et Brennum regulum Gallorum conloquio transacta res est, et mille pondo auri pretium populi gentibus mox imperaturi factum Rei foedissime per se adjecta indignitas est: pondera ab Gallis adlata iniqua, et tribuno recusante additus ab insolente Gallo ponderi gladius, auditaque intoleranda Romanis vox: vae victis esse. Тогда состоялось заседание сената, и военным трибунам было поручено вступить в переговоры о мире. Переговоры между военным трибуном Кв.Сульпицием и галльским царьком Бренном закончились соглашением, и народ, которого ожидало вскоре править целым миром, был оценен в тысячу фунтов золота. К позор ной самой по себе сделке прибавилось новое унижение: весы, что принесли галлы, были неправильные, и когда трибун начал высказываться об этом, горделивый галл положил на весы еще свой меч, и римлянам пришлось выслушать тяжелые слова: “Горе побежденным! ” Гора пераможаным! Параўн.: Пераможца траціць, як i пераможаны. Перамогу дае наступление i своечасовае адступленне. Перамог столькі, колькі і паражэнняў. Не святкаваць перамогу пакуль стрэльбы б’юць. 2439. Valetudo bonum optimum est. Здоровье — высшее счастье. Здароўе -— найвышэйшае шчасце. Параўн.: Бяда таму, хто цэніць маладосць і здароўе толькі пасля іх страты. Шчасце і хвароба ўподручкі не ходзяць. Хадзіла па лесе — не пойдзеш па бальніцах. Розніца паміж здаровым, багатым і шчаслівым у адным — колькасці і ацэнцы фактаў. 2440. Vana sine viribus ira est. Напрасен гнев бессильных. Дарэмны гнеў бяссільных. Параўн.: Моцнага можаш не паважаць, саступіць мусіш. Самы вялікі розум саступіць у бойцы сіле. 2441. Vanitas pulchritudo. Красота — призрачность. Ср.: Не ищи красоты, ищи доброты. Красота приглядится, а ум вперед пригодится. Прыгажосць — прывіднасць. Параўн.: Прыгажосць без долі — ветразь без ветру. Дзвюх прыгажосцяў не бывае — знешняя ці ўнутраная. Красуня хіба памыліцца, калі праўду скажа. У талковага мужыка і прыгожая жонка стане разумнай. Бяда прыгажуні, калі мужык раўнівы, яшчэ горшая, калі яе пекнату не заўважаюць. 2442. Vanitas vanitatum et omnia vanitas. Суета сует и все — суета. NB! Так Соломон характеризовал человеческую жизнь. Марнасць мітусні і ўсё — марнасць. Параўн.: За дымам грашоўным i ценем ганяцца — без цяпла i агню заставацца. 2443. Variam semper dant otia mentem (Lcr). Праздность всегда порождает в душе непостоянство. Бяздзейнасць заўсёды спараджае ў душы непастаянства. Параўн.: Жыццё апрыквае бяздзейніку, як ланцуг сабаку, пастаянства — басцянцы (гулёне). 2444. Varietas delectat (Ph). Разнообразие радует. = Разнастайнасць радуе. Параўн.: Рукі блізкія — i тыя розныя. Без гразі кветка не абыходзіцца. 2445. Varietas occurrit satietati. Разнообразие предупреждает пресыщение. Разнастайнасць папярэджвае перасыць. Параўн.: Рака адна — рыбы розныя. Нецікавае поле з аднымі кветкамі. Мастацтвамі рухае разнастайнасць. 2446. Varia et mutabilis semper femina (K). Изменчива и непостоянна всегда женщина. Зменлівая і непастаянная заўжды жанчына. Параўн.: Здрады жанчыны зараджаюць мужчыны. Як нельга памяняць жыццё на душу, так нельга ўзважыць чыіх болш здрадаў — жанчыны ці мужчыны. Пыл на дарозе паднімае не конь — возчык, здраду зараджаюць бацькі. Спакойная жанчына — утрая меней разводаў.