КНІГІ ОНЛАЙН
Прыняць удзел у вычытцы распазнанага тэксту Падрабязней
Вам у працы з дзецьмі вельмі дапамогуць наступныя загадкі: На зеленой хрупкой ножке Вырос шармк у дорожкп. Ветерочек зашуршал — П развеял этот шар. (Одуванчйк) * * * Кругла да гладка, Откусншь — сладка. Засела крепко На грядке...(репка). * * ♦ Я сладкнй рос на юге; Как солнышко в лнстве. Оранжевый н круглый, Я нравлюсь детворе. (Апельсйн, мандарйн) Лежнт на грядке Круглый, зеленый, сладкпй. (Арбуз) На зялёнай тонкай ножцы Вырас шарык на дарожцы. Вецярочак зашуршаў I развеяў гэты шар. (Дзьмухавец) Круглая ды гладкая, Слодыччу парадуе. Уплялася чэпка У сваю градку... (рэпка) Салодкі, рос на поўдні, Як сонца між галін. Аранжавы, круглы, як поўня, Завуся... (апельсін, мандарын) Салодкі, круглы, паласаты Ляжыць і грэецца ля хаты. (Кавун) Пераклад Л. Забалоцкай Вершы для знаёмства з фігурамі: Он давно знакомый мой. Каждый угол в нем прямой. Все четыре стороны Одннаковой длчны. Песенка треуголышков Ты на меня, ты на него, На всех нас посмотрн. У нас всего, у нас всего, У нас всего по трн. Трн стороны м трн угла Н столько же вершмн. Вам его представмть рад. Как зовут его?.. (Квадрат). В. Жйтомйрскйй, Л. Шеврйн П трнжды-трудные дела Мы трнжды совершнм. Все в нашем городе — друзья, Дружнее — не сыскать. Мы треугольняков семья, Нас каждый должен знать! В. Жйтомйрскйй, Л. Шеврйн Можна выкарыстоўваць мастацкае слова і выяў з геаметрычных фігур: * * * Я веселая лмса, Мне вцепнлась в хвост оса. Я, бедняжка, так вертелась, Что на частн разлетелась. Трн сорокн возле пня Сталн складывать меня. Между ннмн вспыхнул спор. Получмлся мухомор! Помогмте! Помогнте! Нз кусков меня сложнте. для навучання дзяцей выкладванню розных Я вясёлая ліса, Хвост мой выбрала аса. Я круцілася юлою, Што зрабілася са мною? Я распалася — і ўсё тут! Будзе шмат са мной работы. Тры сарокі стракаталі, Што мяне цудоўна склалі, Я свой выкажу дакор: Я ж ліса, не мухамор! Я прашу: дапамажыце I мяне як след складзіце! Пераклад Л. Забалоцкай Я веселый белый гусь, Ннчего я не боюсь. Но вчера упал я с кочкн, Развалмлся на кусочкн. Собнрал меня енот — Получнлся пароход. Помогнте! Помогмте! Нз кусков меня сложчте. Я взял трн треугольннка Н палочку-пголочку. Нх положнл легонько я Н получчл вдруг елочку. Я — гусак не баязлівы, Я — вясёлы і шчаслівы. Я ўпаў з сасновай бочкі, Разламаўся на драбочкі. Стаў збіраць мяне янот — Атрымаўся параход. Я прашу: дапамажыце I мяне як след складзіце! Пераклад Л. Забалоцкай Взял треугольннк п квадрат, Нз ннх постронл домнк. Н этому я очень рад: Теперь жпвет там гномпк. Арыентаванне ў прасторы Працэс арыентавання ў прасторы часцей за ўсё праходзіць у зносінах, бытавой і пазнавальна-практычнай дзейнасці. Таму пры навучанні дзяцей арыентаванню ад сябе трэба выкарыстоўваць розныя сітуацыі зносін, задаючы пытанні: хто (што) зараз справа (злева) ад цябе? Што змянілася? Хто сядзіць за сталом справа ад цябе? Злева? і г.д. Найбольшую складанасць уяўляе арыентаванне ад іншых аб’ектаў. Таму, карыстаючыся зносінамі з дзецьмі, выхавальніку неабходна заўсёды ўдакладняць становішча прадметаў, акаляючых дзіця, адносна адзін другога, звярнуць увагу дзяцей на розныя змены ў становішчы прадметаў. Гульнявая дзейнасць выступае як неабходны, абавязковы момант пазнання ў навучанні ўменню выконваць рухі ў зададзеным напрамку арыентавання ад сябе і ад іншых аб'ектаў, змяняць напрамак руху па ўмовах дарослага. Найбольшую педагагічную нагрузку тут нясуць рухавыя гульні, гульні-драматызацыі, сюжэтна-ролевыя і настольна-друкаваныя гульні (лабірынты, падарожжы). Знаёмства з часам Пры знаёмстве з часавымі паняццямі зносіны разглядаюцца як асноўны від дзейнасці, таму што часцей за ўсё дзеці і дарослыя называюць словы ўчора, сёння, заўтра, дні тыдня ў зносінах. Аднак каб зносіны мелі дыдактычны, развіваючы характар, выхавальніку неабходна кожны яго від спецыяльна будаваць і рыхтавацца да яго, г.зн. мець значную колькасць вершаў, казак, апавяданняў, у якіх ёсць апісанне часавых адрэзкаў, мець дыскавую і спіральную мадэлі сутак і іх змены, адлюстраванні, карціны і г.д. Як мага больш пільна неабходна сачыць за мовай дзяцей і ўласнай, ужываць правільна часавыя тэрміны і дабівацца гэтага ад дзяцей. Знаёмства з творамі розных мастакоў, графікаў дапамогуць дзецям навучыцца распазнаваць розныя часавыя адрэзкі па характэрных прыродных з’явах, дзейнасці дзяцей і дарослых. Счмталка Раз-два, раз-два, раз-два-трн, Вслед за мною говорп. В понедельннк, вторнпк, среду В гостн к бабушке поеду, А в четверг н в пятннцу Лежебока В понедельнмк я проснулся, А во вторннк я зевнул, В среду сладко потянулся, А в четверг опять заснул. Дрожкн к дому катятся. За субботой — воскресенье, В этот день дают печенье. Раз-два, раз-два, раз-два-трн, Всю счнталку повторн. М. Агйрре Спал я в пятннцу, В субботу не ходнл я на работу, Но зато уж в воскресенье Спал весь день без пробужденья. Д. Родарй Вчера, сегодня, завтра Вчера я с мамой в парке был, За хлебом в магазпн ходнл, А с папой в шахматы чграл, С сестренкой домнк рпсовал. Сегодня в зоопарк ндем, С Наташей песенку поем, Нз снега лепнм бабу, Коту бпнтуем лапу. Завтра в детскнй сад пойдем, Орехов белке занесем, С собакой будем мы гулять, Поедем бабушку встречать. Л. Леонова Четыре временм в году — Я разговор о ннх веду. Знма бела п холодна, Пушнстый снег несет она. На лузе Добра ў лузе ў час палудны! Лёгка там дыхнуць! Хмаркі белыя марудна За лясы плывуць. Ветрык краскі чуць калыша, Травы шалясцяць, Пурга Загуляла, закружыла, Свае песні завяла, Гурбы снегу наваліла, Усе сцежкі замяла. Сівер люта завывае, Свішча, гойкае, пяе. Весна бросает в землю зерна, А лето труднтся проворно. За летом осень золотая Несет корзкны урожая. С. Маршак Луг зялёны жыццем дыша — Конікі трашчаць. У лозах шчэбет не сціхае, Шум стаіць і свіст. У яркім бляску спачывае На ракіце ліст. Я. Колас Снег ахапкамі кідае, Стрэхі ломіць, стрэхі рве. А пад раніцу сціхае Ды малым шчанём скуліць... I зямля супачывае — У белай світцы моцна спіць. С. Новік-Пяюн Вясна Сонца грэе, прыпякае, Лёд на рэчцы затрашчаў. Цёплы вецер павявае. Хмар даждлівых нам прыгнаў. Лістапад 3 буйных ліп і бяроз Лісты валяцца Між павалаў і лоз Рассыпаюцца. Шапацяць, шалясцяць Залацістыя, Вось і бусел паказаўся. Гусі дзікія гудуць. Шпак на дубе расспяваўся. Жураўлі ўжо лятуць. Я. Колас Увысь галінкі глядзяць Пусталістыя. А як прыйдзе вясна — Усё адменіцца, I галінкі ізноў Зазяленяцца. Я. Купала ГРУППА “ФАНТАЗЁРЫ” (6 — 7 ГАДОЎ жыцця) Задачы фарміравання элементарных матэматычных уяўленняў у “фантазёраў” Матэматычныя веды, якія набываюць дзеці на 6 — 7-м гадах жыцця, павінны дапамагчы ім асэнсаваць сваё месца сярод дарослых. Мы можам актыўна дапамагчы ім падняцца на ступень думаючых, калі будзем развіваць мысліцельныя аперацыі, прапанаваўшы розныя прадметы, з’явы для параўнання адначасова па трох-чатырох прыкметах; калі будзем заахвочваць дзяцей да ўсялякіх індуктыўных і дэдуктыўных разважанняў, што тычацца не толькі прадметаў і прыродных з’яў, якія яны назіраюць, але і разважанняў, што характарызуюць абстрагіраваны матэрыял (мноствы, дыяграмы, элементарная вылічальная дзейнасць). Разважаючы, дзіця набывае ўменні граматна, дакладна, лаканічна, лагічна даказваць правільнасць сваіх разумовых і практычных дзеянняў; узбагачае слоўнікавы запас новымі тэрмінамі. Задачы У галіне колькасных уяўленняў: 1) развіццё ўменняў параўнання мностваў практычным шляхам і апасродкавана (мяжа колькаснага і парадкавага лічэння даходзіць да 20); 2) замацаванне ведаў дзіцяці аб лічбах ад 0 да 9; 3) знаёмства з элементамі знакавай сістэмы: >, <, +, =, 4) працяг навучання параўнанню лікаў, знаходжанню паміж імі сувязяў і адносін; 5) знаёмства з лікам як паказчыкам выніку вымярэння, функцыянальнай залежнасці ліку ад велічыні меркі; 6) знаёмства са складам ліку з двух меншых (да 10) і з адзінак (да 5); 7) знаёмства з мноствамі і аперацыямі над імі; 8) навучанне вылічальнай дзейнасці. У галіне ведаў аб велічыні: 1) развіццё вокамеру; 2) навучанне параўнанню прадметаў па трох-чатырох прыкметах (уключаючы велічынныя характарыстыкі) адначасова і пабудова серыяцыйных радоў па вызначанай падставе; 3) навучанне вымяральнай дзейнасці на матэрыяле вымярэння лінейных працягласцей, аб’ёму вадкіх і сыпкіх рэчываў з дапамогай умоўнай меркі; 4) знаёмства з некаторымі эталонамі даўжыні (сантыметпр, метр), вагі (грам, кілаграм), аб’ёму (літр), вартасці (грашовыя знакг). У галіне ведаў аб форме і фігурах: 1) падвядзенне дзяцей да ўзроўню разумення пабудовы фігуры на падставе ведаў аб мностве; 2) фарміраванне абагульненых паняццяў чатырохвугольнік, многавугольнік, вугольныя формы, акруглыя формы', 3) практыкаванне дзяцей у знаходжанні і вызначэнні агульнай формы прадметаў і формы іх дэталяў. У галіне ведаў аб часе: 1) знаёмства з лікавымі характарыстыкамі паняццяў год, пара года, месяц, тыдзень, адносінамі паміж імі; 2) азнаямленне з прыборамі вымярэння часу (секундамер, гадзіннік, каляндарУ, 3) фарміраванне ўмення вызначаць час па розных гадзінніках з дакладнасцю да чвэрці гадзіны; 4) пашырэнне ведаў аб частках сутак; 5) фарміраванне пачуцця часу. У галіне ведаў аб прасторы: 1) прадаўжэнне навучання дзяцей арыентаванню ў двухмернай прасторы (на лісце паперы); 2) замацаванне ўменняў арыентавацца ад сябе, ад іншых прадметаў', 3) прадаўжэнне практыкавання дзяцей у пошуку адзгн і многа ў акаляючай прасторы. У працэсе навучання ў дзяцей развіваюцца як праявы агульных здольнасцей (настойлівасць, адвольная ўвага, прасторавыя ўяўленні, кемлівасць, гнуткасць і рухавасць мысліцельнага працэсу), так і першыя праявы спецыфічных элементаў матэматычных здольнасцей: — наяўная цікавасць да матэматычнай старонкі рэчаіснасці; — адносна хуткае і трывалае авалодванне матэматычнымі ведамі, уменнямі і навыкамі; — хуткасць разумення тлумачэння педагога; — лагічнасць і самастойнасць мыслення; — знаходлівасць і кемлівасць пры вырашэнні розных праблем, якія патрабуюць выкарыстання элементарных матэматычных уяўленняў; — здольнасць хутка пераключацца з прамога на адваротны ход думкі.