• Газеты, часопісы і г.д.
  • Гуляем, навучаем, развіваем, ці знаёмім дзяцей з матэматыкай

    Гуляем, навучаем, развіваем, ці знаёмім дзяцей з матэматыкай


    Памер: 184с.
    Мінск 1998
    115.65 МБ
    1)	параўноўваем першыя два мноствы (пералічваем адно — яго магутнасць 3; пералічваем другое — яго магутнасць 4. Вызначаем, што першае менш за другое на 1, a другое больш за першае на 1. Значыць, лік 3 меншы за лік 4 на 1, а лік 4 большы за лік 3 на 1);
    2)	параўноўваем другое і трэцяе мноствы аналагічна і атрымліваем, што лік 4 меншы за лік 5 на 1, а лік 5 большы за лік 4 на 1;
    3)	апісваем сувязі і адносіны паміж дадзенымі трыма лікамі, зыходзячы з характарыстыкі сярэдняга ліку (які цікавы лік 4! Ён можа быць адначасова і большым, і меншым! Лік 4 меншы за лік 5 на 1, але болыпы за лік 3 таксама на 1).
    Гэты алгарытм дзеці могуць выкарыстоўваць і пры апісанні адносін паміж элементамі мностваў серыяцыйных радоў. Дзеці павінны навучыцца будаваць фразы наступным чынам: ...большы, але меншы за..., ...шырэйшы, але вузейшы за..., ...вышэйшы, але нгжэйшы за..., ...ярчэйшы, але бляднейшы за..., ...цямнейшы, але святлейшы за... і г.д. (Ствол елкі таўсцейшы за ствол асіны, але танчэйшы за ствол дуба; лямпачка свеціць ярчэй за свечку, але блядней за сонца; ліст бярозы святлейшы за ліст дуба, але цямнейшы за ліст ясеня).
    Алгарытм вызначэння складу ліку з двух меншых лікаў уключае ў сябе наступныя дзеянні:
    1)	дзіця вызначае агульную магутнасць мноства пералікам (Колькі кветак у букеце? — Ю);
    2)	падзяляе мноства на 2 падмноствы (часткі букета), напрыклад: “У букеце ёсць валошкі і рамонкі”;
    3)	пасля гэтага дзіця вызначае магутнасць кожнай часткі мноства (Колькі рамонкаў? — 6. Колькі валошак? — 4);
    4)	выхавальнік робіць вывад, што 10 — гэта 6 і 4, а дзіця запамінае гэтае злучэнне лікаў.
    Можна прадаставіць магчымасць дзецям самастойна вызначаць астатнія варыянты складу ліку (5 і 5, 3 і 7, 8 і 2, 9 і 1, 1 і 9, 2 і 8, 7 і 3).
    Зразумець склад ліку з двух меншых лікаў дзецям дапамогуць наступныя вершы:
    Мы пойдем все за водою, За водою ключевою. Прннесем воды для вас, Только ведер нет у нас.
    Дайте два ведра для Сашн Н одно ведро для Пашн. А всего нх надо трп.
    Сколько надо? Повторн! (3: 2 і 1)
    На пасеке четыре медвежонка
    Четыре зайца шлп нз школы,
    Пгралп в пряткп у бочонка.
    М вдруг на ннх напалн пчелы.
    Однн в бочонок еле влез,
    Два зайчнка спаслмсь едва.
    А сколько убежало в лес?.. (4: 3 і 1
    ) А сколько не успело? — Два! (4: 2 і 2)
    Далч братьям теплый дом, Чтобы жнлп впятером. Брат болывой не согласплся Н отдельно поселнлся. (Варежкн)	(5: 4 і 1)
    * ★ *
    У дзвюх матак Па пяцёра дзіцятак, I ўсе аднагодкі: Трое доўгіх, Два кароткіх, Назваў бы вам я Кожнае імя, Ды вы самі знаеце, Самі адгадаеце. (Пальцы на руках) (5: 3 і 2)
    В. Вгтка
    Шесть веселых медвежат За малмною спешат.
    Но одпн малыш устал: От товаршцей отстал. А теперь ответ найдн: Сколько мпшек впередп? (6: 5 і 1)
    ★ * ★
    Мама вышмла ковер. Посмотрп какой узор. Две большне клеточкп, В каждой по трп веточкн, Села Маша на кровать, Хочет веткп сосчнтать. Да ннкак не может.
    Кто же ей поможет? (6: 3 і 3)
    * ★ *
    Завтракаем на прнвале — Нам с собою яйца далп: Одно всмятку, шесть — крутых, Сосчнтайте, сколько нх? (7: 6 і 1)
    * * *
    К серой цапле на урок Прнлетелп семь сорок. А нз нмх лншь трп сорокм Прнготовнлч урокм. Сколько лодырей сорок Прнлетело на урок? (7: 4 і 3) * * *
    Ненасытный лмс гуляет Возле нас.
    Петушок наш кур счнтает Каждый час.
    Белых пять н две пеструшкп, Вместе — семь.
    Ой, сндпте вы, подружкп, Тнхо все!
    Еслч рыженькпй н злой Лнс прндет, — Непослушных по одной Унесет.	(7: 5 і 2)
    Л. Савчук
    Рада Аленка —
    Нашла два масленка!
    Да четыре в корзннке!
    Сколько грпбов на картмнке? (6: 2 і 4) * * *
    Ну-ка, сколько всех ребят Ha rope катается?
    Четыре в саночках сндят,
    Четыре дожндаются.	(8: 4 і 4)
    * * *
    Яблокн в саду поспелн.
    Мы отведать чх успелм.
    Пять румяных, налпвных, Трн с кпслмнкой.
    Сколько нх?	(8: 5 і 3)
    * ★*
    Шесть малюсенькчх котят,
    Что дают нм, все едят,
    Только два сметаны просят, Сколько же котят? Нх восемь. (8: 6 і 2)
    * * *
    Сястра сакрэт цікавы мае, Сем меншых у сабе хавае I робіць гэта досыць хвацка А...
    Усе восем — гэта цацка! (Матрошка) (8: 7 і 1)
    Все лп здесь цыпляткн-деткп, Надо сосчнтать наседке.
    Семь на грядках, Два во ржч, Сколько нх всего, скажп! (9: 7 і 2)
    * * *
    Восемь храбрых малышей Переходят вброд ручей. Одпн отстал: "М я хочу!'' Сколько нх прншло к ручью? (9: 8 і 1) ***
    He может мама-курочка Собрать свонх ребят — Четыре желтенькнх, Пять беленькнх Хорошенькмх цыплят. He может сосчктать нх, He может чх проверчть. — He бойся, мама-курочка!
    Цыпляткч все. йх — девять! (9: 4 і 5)
    * * *
    Еж спроснл Ежа-соседа: ''Ты откуда, непоседа?" "Запасаюсь я к знме. Вндншь, яблокн на мне? Собнраю нх в лесу. Шесть прннес да трп несу". Прпзадумался сосед:
    Это много нлн нет?	(9: 6 і 3)
    Е. Острйков ***
    Шесть гусей пустмлпсь в путь. Четыре селн отдохнуть.
    Сколько нх под облакамп?
    Сосчнтайте, детн, самп! (10: 6 і 4)
    Подогрела чайка чайннк, Прнгласнла девять чаек: "Прмходше все на чай!"
    Сколько чаек, отвечай! (10: 9 і 1)
    Восемь воробышек зерна клюют, Два осторожных на ветках снуют: Вдруг кошка прндет
    н начнет куролеснть. Сколько воробышек было?
    А было нх десять. (10: 8 і 2)
    Трп цыпленка стоят, На скорлупкн глядят, Семь янчек в гнезде У наседкн лежат. Сосчнтай поверней, Отвечай поскорей:
    Сколько будет цыплят
    У наседкн моей?	(10: 7 і 3)
    * * *
    Пять да пять — родные братцы, Так все вместе н родятся... Вместе братцы лезут драться, Вместе мыться н плескаться. Еслп вскапывают грядку, Держат все одну лопатку. He скучают, а нграют Вместе все в однн нгрушкн. А знмою всей гурьбою Дружно прячутся в теплушкн. Вот какне "пять да пять", Угадайте, как нх звать?
    Нх увнднте всегда вы: Пять на левой, пять на правой. Кстатн, можно сосчнтать, Сколько будет пять да пять? (10: 5 і 5)
    А. Рождественская
    Вершаваныя радкі, якія дапамогуць дзецям пазнаць колькасны склад ліку з адзінак:
    Два братца всегда вместе бегут. Однн спередн, другой сзадп. (2 — гэта 1 і 1) (Велосйпед) * * *
    Два братца: однн светмт днем, а другой — ночью.
    (2 — гэта 1 і 1) (Солнце й луна)
    * * *
    Зайчншка-трусмшка По полю бежал.
    В огород забежал, Морковку нашел, Капустку нашел. Сндш, грызёт. Ндн прочь —
    Хозяан адет. (3 — гэта 1 і 1 і 1) * * *
    Разных трн нмеет глаза, Но откроет нх не сразу. Еслн глаз откроет красный — Стоп! Ндтн нельзя, опасно! Желтый глаз — погодн!
    А зеленый — проходм.
    (3 — гэта 1 і 1 і 1) (Светофор)
    Чудакм
    Я послал на базар чудаков, Дал чудакам пятаков: Однн пятак — на кушак, Другой пятак — на колпак, А третпй пятак — так.
    По путп на базар чудакн Перепуталн все пятакп, Который пятак — на кушак, Который пятак — на колпак, А который — так.
    Только ночью прмшлп чудакн, Прмнеслм мне назад пятакм. — Нзвннмте, но с намн беда! Мы забылн — который куда. Который пятак — на кушак, Который пятак — на колпак, А который пятак — так. (3 — гэта 1 і 1 і 1)
    В. Владймйров * ★ *
    Под кустамм у рекн Жплм майскне жукн: Дочка, сын, отец н мать. Кто нх может сосчшать (4 — гэта 1; 1; 1 і 1)
    He сквапная
    Я цукеркі несла ў садзік. Папрасіў адну Уладзік, За Уладзікам — Люцынка, А за ёю — Стась, Янінка, I яшчэ падбегла Міла: — Мне цукеркі не хапіла! — На, апошнюю трымай, Я не сквапная, ты знай.
    ( 5 — гэта 1; 1; 1; 1 і 1)
    П. Кляшторная
    * * *
    День рождення у кошкп.
    Ждет гостей сегодня кошка П волнуется немножко: Что ж так долго не ндут? Ну а гостн тут как тут.
    Друг за дружкой по дорожке Все спешат поздравнть кошку. Белка в тележке Везет орешкп.
    В корзпне у зайкм — Морковь для хозяйкл.
    Катнт медвежонок Меду бочонок.
    Таіцнт петушок Проса мешок.
    А кот Тнмофей Прмнес двух мышей.
    Всем подаркам кошка рада, С одного ж не сводкт взгляда. Догадайся поскорей: Чей подарок ей ммлей? (5 — гэта 1; 1; 1; 1 і 1)
    С. Ефймовскйй
    Дзеці 6 — 7-га гадоў жыцця могуць практычна складаць мноствы з разнародных адзінкавых элементаў і ў болыпым аб’ёме ( з 6 — 10 прадметаў). Дзецям можна прапаноўваць пералічыць усе мноствы, звярнуць іх увагу на тое, што ўсе прадметы розныя, але іх можна назваць адным агульным, больш ёмістым словам. У гэтай справе дапамогуць апавяданні А. Кобец-Філімонавай “Сем мастакоў”, В. Суцеева “Каляровы певень”, казка
    “Цветнк-семнцветнк”, наступныя вершы:
    Расставнл Андрюшка В два ряда нгрушкм. Рядом с мартышкой — Плюшевый мпшка. Вместе с лпсой — Зайка косой.
    Следом за ннмн — Ёж н лягушка.
    Сколько мгрушек
    Расставпл Андрюшка? (6)
    Песенка друзей
    Красота! Красота! Мы везем с собой кота, Чнжнка, собаку, Петьку-забняку, Обезьяну, попугая — Вот компанмя какая! (6) С. Мйхалков
    Пекарь
    — Пеку, пеку калачн! — Крнчмт пекарь у печм. — Еслп хочешь печь калач, Семь продуктов ты прмпрячь. Яйца, соль н молоко Положн недалеко.
    Маргарнн, жнр, масло Н шафран прекрасный. Все продукты замешай, Золотмстым в печь сажай Калачмк — колечком, Катпсь, калач, в печку. (7)
    Вясёлка
    Дзеці летам ранкам золкім Селі маляваць вясёлку. Малявалі-малявалі — Спрэчкі раптам запалалі: — 3 колераў якіх яна Так прыгожа складзена? Усе спрачаліся дасужа, Пальцы загіналі дружна: — Фіялетавы.
    — Жоўты.
    — Аранжавы.
    — Сіні.
    — Чырвоны.
    — Зялёны.
    — Адзін прапусцілі?
    — Які?.. Нібыта...
    — Блакітны!.. (7)
    В. Лукша
    Гародніна
    Кухарка прынесла да хаты
    Цыбулю, капусту, пятрушку, таматы, Бульбу, салату, бурак і гарох...
    Ох!
    Прынесла кухарка, А ў кошыку сварка: Хто з іх мацнейшы, Зграбнейшы, смачнейшы I разумнейшы —
    Цыбуля? Капуста? Пятрушка? Таматы?
    Бульба? Салата? Бурак? Ці гарох?
    Ох!
    Накрычаліся, аж страх! А кухарка іх на стол, Ножыкам чах!
    Пакрышыла, перамалола
    Цыбулю, капусту, пятрушку, таматы, Бульбу, салату, бурак ды гарох —
    I ў кацёл!	(8)
    Ю. Тувім * * *
    Лпда ставмла тарелкн На столе ребятам всем. Ровно семь тарелок мелкмх Н глубокпх — тоже семь.
    Прпнесла в солонке солн, Ложек тоже ровно семь: Лене, Оле, Жене, Толе, Mae, Pae, Коле — всем!
    Положпла вмлкн с краю, He забыла ннчего.
    Говорят ей: "He хватает Здесь прнбора одного".
    Вот н кончена работа, Можно звать к столу ребят! — Ты обядела кого-то, — Снова Лнде говорят.
    Н опять она счмтает, Огорченная совсем: — Лена, Рая, Оля, Мая, Толя, Коля, Женя — семь!
    "Будет все-такн в обяде Скоро кто-то нз ребят", — В третнй раз дежурной Лнде Все в столовой говорят.