Гуляем, навучаем, развіваем, ці знаёмім дзяцей з матэматыкай
Для дашкольнага ўзросту
Выдавец:
Памер: 184с.
Мінск 1998
I тады дарослыя вырашылі скончыць усе войны, а шашачную вайну пераўтварыць у цікавую гульню, у якую зараз з задавальненнем гуляюць і дзеці, і дарослыя.
ЛІТАРАТУРНА-МУЗЫЧНЫ ДАДАТАК ДА СЦЭНАРЫЯЎ СВЯТ
Кірмаш
№1 “Пойдзем на кірмаш”. Сл. і муз. Л. Хадановгч
— Прачынайся, мой сыночак!
Прачынайся, галубок!
Гэй — ужо! Прачынайся!
Ды хуценька апранайся! f 2 разы
За акном кірмаш гудзіць, Увесь народ туды бяжыць.
I ты прачынайся, 1
На кірмаш хутчэй збірайся! / 2 разы
На кірмашы цудна, цудна!
На кірмашы людна, людна!
Гоман, цуд і смех, 1
I ласункаў поўны мех! ‘ 2 разы
— Мама, мамачка, устаю, На кірмаш з табой пайду. Гэй — ужо! Я ўстаю!
На кірмаш з табой пайду. j
2 разы
№2, №3, №6, №8. Ансамбль “Свята”. Апрацоўка твораў В. Купрыяненка
№2. “Чэшка і Смешка”
№3. Сюіта. Народная музыка Іванаўскага раёна (урывак)
№6. “Лядзецкая полька”
№8. “Галоп”
№4. Бел. нар. мелодыя “У карагодзе мы былі”, апр. Л. Хадановіч
3 РУХАМ, ВЕСЕЛА
У ка_ра_го_дзе мы былі. Ай
лю_лі, мы былі. Ай лю_лі, мы былі.
У карагодзе мы былі — 2 разы
Ай-лю-лі мы былі — 2 разы
Там парачку бачылі — 2 разы
Ай-лю-лі бачылі — 2 разы
Ты, парачка, выхадзі — 2 разы
Ай-лю-лі выхадзі — 2 разы
(Дзеці спяваюць і гдуць па колу, узяўшыся за рукг. Спыняюцца і пляскаюць у ладкі.)
Як танцуеш, пакажы — 2 разы
Ай-лю-лі пакажы — 2 разы
(На 5, 6, 7 і г.д. куплетпы ў сярэдзіну кола па чарзе выбягаюць раней вызначаныя пары і выконваюць свае любімыя парныя танцавальныя рухі, не паўтараючы адзін другога.)
№5. Бел. нар. мелодыя “Ох, і сеяла Ульяніца лянок”
№7. “3 кірмашу”. Сл. і муз. Л. Хадановіч
ВЕСЕЛА-
P r -»
—
—4
1« - - "1 1 1
33t Ч * * 4 . J J > J
Лп 71 Р *
1 s
4Г - ' *
Zf Е Г 1 Г
L— Ч
J J
IJ J J
4
1
Пой_дзем, пой_дзем; Па_ ня_ сём да_
сын_
ха_
ку, ты
з кірмашу, пар_сюч_ка
з кір_ма_ шу. ў мяш_ ку.
b W
к
- Л 1
1 a z
—F—
±—I
1—«—
-F
•
Пойдзем, пойдзем, сынку,
3 кірмашу, з кірмашу.
Панясём да хаты
Парсючка ў мяшку.
Парсючок спявае
Хру-хру-хру, хру-хру-хру!
Ясь на дудцы грае Ду-ду-ду, ду-ду-ду!
Пойдзем, пойдзем, сынку,
3 кірмашу, з кірмашу.
Панясём да хаты
Гусачку ў мяшку.
Гусачка гагоча,
Га-га-га, га-га-га!
Бразготка траскоча,
Да-да-да, да-да-да!
Пойдзем, пойдзем, сынку,
3 кірмашу, з кірмашу.
Панясём да хаты
Курачку ў мяшку.
Курачка сакоча
Ко-ко-ко, куд-ку-дак!
Цымбалачкі граюць
Дзынь-ля-лях, дзынь-ля-лях!
Пойдзем, пойдзем, сынку,
3 кірмашу, з кірмашу.
Панясём да хаты
Індычка ў мяшку.
Індычок спявае
Клю-кЛю-клю, клю-клю-клю!
А свістулька грае
Ту-лю-лю, ту-лю-лю!
Збегліся сяброўкі і сябры
Да Яська,
Загудзелі, заспявалі
Ды зайгралі "Крыжачка".
Ду-ду-ду-ду, ду-ду, Ту-лю-лю, ту-лю-лю!
Да-да-да-да, да-да,
Дзынь-лю-лю, дзынь-лю-лю!
Гучыць пройгрыш альбо музыка прыпева, а дзеці іграюць па чарзе на сваіх інструментах.
Па заканчэнні песні можна сыграць усім аркестрам бел. нар. танец “Крыжачок”. №9. “Бывайце здаровы”, муз. I. Любана
Калядкі
№1, №2, №6. Дзяржаўны народны хор імя Г. Цітовіча. Мастацкі кіраўнік М. Дрынеўскі
№1. “Паехала каляда з канца ў канец” — бел. нар. песня
№2. “Добры вечар, шчодры вечар” — бел. нар. песня
№3. “Крыжачок” — бел. нар. танец. Выконвае аркестр нар. інструментаў імя I. Жыновіча
№4. “Мікіта” — бел. нар. танец
№5. ‘То-го-го, каза!” — бел. нар. песня
№6. “Ой, свят вечар, свят” — бел. нар. песня
Масленіца
№1. Дз. Смольскі. Першы канцэрт для цымбалаў і аркестра нар. інструментаў До мажор. Ч. 1 (урывак)
№2. “А сёння ў нас масленіца-маслянка” — бел. нар. песня
№3. “На санях”. Сл. і муз. Л. Хадановіч
(Дзеці робяць кола, спяваюць і выконваюць рухг.)
Гэй, гэй, гэй, гэй! (Махаюць рукой — клгчуць да сябе.)
Хутчэй! Хутчэй! (Паварочваюцца адзін за адным. У кожнай пары. дзіця працягвае рукі з-за спгны другому.)
У сані садзімся. (Бяруцца за рукі — зрабілі саначкі.)
3 гары пакаціліся!
Угару! (Рукі счэпленыя падымаем угару, падымаемся на пальчыках.)
Уніз! (Рукг данізу, апускаемся на ступню і прысядаем).
Угару! (Тое самае.)
Уніз! (Тое самае.)
Пакаціліся! Дзяржысь! Ух!
На паўтарэнне дзеці не спяваюць, выконваюць толькі рухі, на 11 — 13 такт бягуць дробнымі крокамі, на 14 такт — рукі ўгару, прысядаем, гаворым: “Ух!” Гульню можна праводзіць да 3 разоў, змяняючы ў санях партнёраў. Могуць далучацца персанажы свята.
№4. Р. Пукст. “Полька”. Выконвае аркестр нар. інструментаў.
№5. У. Прохараў. “Сувенір”. Выконвае аркестр нар. інструментаў.
№6. “Сонейка”. Заклічка. Сл. нар., муз. Л. Хадановгч
ВЕСЕЛА, УРАЧЫСТА
Со_ ней_ка, па_ка_жы_ся. Мы та_бе спява _ ем, ця_бе ўсхва_ ля_ ем.
Яс_ на_е, па_я_ві_ся.
(Дзеці стаяць па ўсёй зале, спяваюць.)
Сонейка, пакажыся, (Рукі падымаюць угару, да сонца.)
Яснае, паявіся!
Мы табе спяваем. (Пляскаюць у далонг.)
Цябе ўсхваляем!
Сонейка, пакажыся, (Тое ж, штпо і ў 1-м куплеце.)
Яснае, паявіся!
Ты прыходзь да нас хутчэй — 2 разы
Сонейка, пакажыся,
Яснае, паявіся!
Будзе ўсім нам цяплей,
Будзе ўсім нам весялей!
№7. “Ой, у полі, полі стаяла бяроза” — бел. нар. песня, anp. Л. Хадановіч. Спявае салгст, усе ідуць па кругу
Сало. Усе , _ _ . ...
fW JI? J J JU дао
Ой, у полі, полі стаяла бяроза
Радуйся, радуйся, Радуйся, зямля!
(Стаяць тварам да цэнтра кола і спяваюць усе разам.)
А на той бярозе залатыя росы.
Радуйся, радуйся.
Радуйся, зямля!
Ой, як прыйшла Марта, Марта маладая.
Радуйся, радуйся, Радуйся, зямля!
Яна тыя росы, росы пазбірала.
Радуйся, радуйся, Радуйся, зямля!
Росы пазбірала, у зямлю паклала.
Радуйся, радуйся, Радуйся, зямля!
№8. Я. Глебаў “Палеская сюіта”. Галоп.
Гуканне вясны
№ 1. Старадаўні палескі вальс. Апр. В. Купрыяненка, ансамбль “Свята”
№ 2. “Вясна красна на ўвесь свет”. Выконвае дзяржаўны нар. хор імя Г. Цітовіча
№ 3. “Я вясну гукаю” — бел. нар. песня
№ 4. Я. Глебаў “Беларуская рапсодыя”. Выконвае аркестр нар. інструментаў
№ 5. Гульня-танец "Вяночак"
Лявоніха запрашае да сябе любога з дзяцей. Яны бяруцца за вяночак з двух бакоў і падымаюцца ўгару, робячы "вароцікі". Усе дзеці, узяўшыся за рукі, змейкай, пад 1-ю частку музыкі прабягаюць у "вароцікі". Па жаданню Лявоніхі вяночак апускаецца на каго-небудзь з дзяцей, "вароцікі" зачыняюцца. На каго апусціўся "вяночак", той выходзіць танцаваць (2-я частка музыкі), усе пляскаюць у далоні. Потым гульня працягваецца. Кожны танцуе свой танец, не паўтараючы рухі сяброў.
1-я частка — полька "Янка"; 2-я частка — бел. нар. мелодыя "Юрачка"
№ 6. В. Войцік "Сюіта ў старадаўнім стылі": 1-я частка — "Алеманда"; 2-я частка — "Куранта". Выконваюць цымбалы і камерны аркестр
№ 7. "Жавараначкі, прыляціце" — бел. нар. песня, апр. В. Сярых
№ 8. Я. Глебаў "Палеская сюіта. Вячэрні пейзаж".
Спіс карцін беларускіх мастакоў, якія можна выкарыстоўваць пры знаёмстве дзяцей з матэматыкай
1. Д. Алейнік “Вясна”
2. А. Астаповіч “Веснавы краявід”
3. А. Астаповіч “Сакавік”
4. В. Бялыніцкі-Біруля “Блакітная капліца”
5. В. Бялыніцкі-Біруля “Зімовы пейзаж”
6. В. Бялыніцкі-Біруля “Першы снег”
7. В. Бялыніцкі-Біруля “Пачатак восені”
8. В. Бялыніцкі-Біруля “Ранняя вясна”
9. В. Бялыніцкі-Біруля “Сакавіцкае змярканне”
10. Г. Вашчанка. “Жнівень”
11. I. Карасёў “Залатая восень”
12. У. Кудрэвіч “Раніца”
13. У. Кудрэвіч “Раніца вясны”
14. В. Цвірка “Каля млына”
15. В. Цвірка “Лагойскі сказ”
16. В. Цвірка “Сакавік”
17. В. Цвірка “Хлеб. Збожжа сабрана”
18. Я. Ціхановіч “Летам”
Раім пачытаць
1. Альтхауз Д., Дум Э. Цвет — форма — колмчество. -М., 1984.
2. Богуславская 3. М.,Смйрнова Е. О. Развмваюіцме ягры для детей младшего дошкольного возраста: Кн. для воспмт. дет. сада. -М., 1991.
3. Бондаренко A. К. Дмдактяческяе нгры в детском саду: Кн. для воспнт. дет. сада. 2-е язд. -М., 1991.
4. Грйн Р., Лаксон В. Введенме в мнр чмсла. -М., 1982.
5. Давайте понграем: Мат. мгры для детей 5 — 6 лет /Н. Н. Касабуцкмй, Г. Н. Скобелев, A. А. Столяр, Т. М. Чеботаревская. -М., 1991.
6. Ерофеева Т. М. м др. Математяка для дошкольняков: Кн. для воспмт. дет. сада. /Т. Н. Ерофеева, Л. Н. Павлова, В. П. Новнкова. -М., 1992.
7. Жйтомйрскйй В. Г., Шеврйн Л. Н. Математнческая азбука. -М., 1984.
8. Мйхайлова 3. А. Нгровые занммательные задачя для дошкольняков. -М., 1990.
9. НйкйтйнБ. Н. Развмваюіцяе нгры.-М., 1994.
10. Папй Ф., Папй Ж. Детн я графы. -М., 1974.
11. Сербйна Е. В. Математмка для малышей: (Мл. разновозрастная группа): Кн. для воспят. дет. сада. -М., 1992.
12. Фйдлер М. Математака уже в детском саду /Пер. с польск. О. А. Павловяч. -М., 1981.
13. Формнрованне элементарных математяческмх представленмй у дошкольнмков /Под ред. A. А. Столяра. -М., 1988.
Паважаныя дарослыя! Гэтымі словамі мы пачыналі размову з вамі. Гэтымі ж словамг хочацца звярнуцца да вас і на апошніх старонках.
Мы разгледзелг некаторыя падььходы да пачатку азнаямлення дзіцяцг з матэматычнай старонкай навакольнага свету. Нашай мэтай было паказаць магчымыя варыянты знаёмства малят з матэматыкай у розных вгдах дзейнасці. Мы вельмг спадзяёліся, што вы праявіце творчы падыход, адшукаеце ўласны, самастойны шлях у развіццг матэматычных ведаў, уменняў і навыкаў дзгцяці, і гэта стане падмуркам гх усебаковага гарманічнага развіцця.
Жадаем вам поспехаў!
ДЛЯ ЗАЎВАГ:
ДЛЯ ЗАЎВАГ:
Вучэбнае выданне
ЖЫТКО Ірына Уладзіміраўна БАРАНОЎСКАЯ Вольга Пятроўна ХАДАНОВІЧ Любоў Сямёнаўна
ГУЛЯЕМ, НАВУЧАЕМ, РАЗВІВАЕМ, ці Знаёмім дзяцей з матэматыкай
Рэдактар Л. Ф. Фёдарава Мастак П. М. Драчоў Мастацкі рэдактар П. М. Драчоў Тэхнічны рэдактар Г. У. Скакун Карэктар Т. Ф. Фёдарава
Выдавец У. М. Скакун. Ліцэнзія ЛВ № 293 от 06.05.98 г. 220040, г. Мінск, вул. Бяды, 3.
Падпісана ў друк 13.07.98. Фармат 60x84 1/8. Папера афсетная. Гарнітура Journal.
Друк афсетны. Фіз. друк. арк. 23,0. Тыраж 5100. Заказ 1738.
Надрукавана з гатовых дыяпазітываў заказчыка ў друкарні выдавецтва «Беларускі Дом друку». 220013, г. Мінск, пр. Ф. Скарыны, 79.
КНІГІ ОНЛАЙН
