КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Гучыць музыка, усе ідуць да лавак гандляроў, супыняюцца ля вырабаў з гліны. Б.Н.: Дзеці, сюды! У гэтага гандляра, пабачце, якая прыгажосць! Цудоўны посуд з гліны! Гандляр 1: Мы былі на глінішчы, Бралі гліну ў прыгаршчы, Шмат на ганак нанасілі, Там мяшалі і мясілі. Гандляр 2: Наляпілі гладышоў, Місак, сподкаў, спарышоў. Хіба мы не ганчары, Ды не працавітыя? Разам: Усе лаўкі і сталы Посудам укрытыя. Гандляр 1: Падбягайце і купляйце! Але спачатку на нашыя пытанні адкажыце. (Пытанні і заданні гл. у апісанні комплексу №6). Гандляр 2: Гліна звонкая, гліна тонкая! 3 глінянай міскі — ежа смачная! Маці: I сапраўды, самая смачная і халодная вада ў гліняным гладышы, а малако і смятана лепш за ўсё захоўваюцца ў гліняных гаршэчках і жбанах. А якія смачныя бульба і каша, запечаныя ў гліняным гаршэчку! Усе каштавалі? Смачна? Гандляр 1: На Беларусі шмат ёсць месцаў, дзе знаходзіцца гліна. Беларускія вырабы з гліны звычайна карычневыя, цёмныя ці светлыя. I ўпрыгожаны беларускім узорам — тонкімі ці шырокімі лініямі, ці кропачкамі (гандляр паказвае посуд). Гандляр 2: Дзеці, ці ведаеце вы, як завецца гэты посуд? Дзеці: Гладыш, глечак, міска, кубак і г.д. Б.Н.: Як у вас, шаноўныя, можна посуд купіць? Гандляр 1: Хто назаве прымаўкі ці выслоўі аб працы, той і тавар можа ўзяці! Дзеці: 1) He тое дорага, што золата, а тое дорага, што добрага майстра. 2) Дзе рукі і ахвота, там вялікая работа. 3) Дзе справа, там і слава. 4) He ляніся за плужком, будзеш з піражком. 5) Працуй да поту, пад’ясі ў ахвоту. 6) Колькі зробіш, столькі і заробіш. Гандляры дораць дзецям вырабы за прымаўкі. Маці: Дзеці, глядзіце! Вось дык прыгажосць! Шаноўны гандляр, што гэта ў вас? Гандляр: He хавайце сваіх грошай, Потым пашкадуеце, Калі лёну і саломкі Для сябе не купіце. Лён з саломкаю заўжды У Беларусі дружны! Маці: Падабаюцца вам вырабы з саломкі? (Разглядаюць лялек з саломкі.) Гандляр: Што б жадалі набыць для сябе? Лялька Паўлінка і хлопчык Юрачка, выбірайце! Маці: Колькі каштуе ваш тавар? Гандляр: Хто раскажа, як з саломкай працаваць, Той і будзе сабе выраб выбіраць! Маці: Дзеці, смялей, пачынайце! Дзеці расказваюць паслядоўнасць працы з саломкай. Гандляр, Маці падтрымліваюць іх. Гандляр: А ці ёсць у вас грошы? Кожная рэч на нашых лаўках каштуе 10 рублёў. (Дзеці з картак павінны выкласці кошт прадметаў, карыстаючыся сваімі карткамі-грашамі. Гл. комплекс №6, гульня 2.) Маладзец! Вось табе Паўлінка, А табе Юрачка! У пары жыць лягчэй I спяваць весялей! Маці: Можа вы, дзеці, праспяваеце ці станцуеце для гандляра? Дзеці выконваюць танец-карагод “У карагодзе мы былі” (бел. нар. мелодыя ў апр. Л. Хадановіч, гл. дадатак №4). Гандляры хваляць, апладзіруюць дзецям. Б. Н.: Дзеці, зірніце сюды! Як вы думаеце, з чаго зроблены гэтыя дзіўныя рэчы? Дзеці: 3 ільну! Б.Н.: Так, дзеткі, так. Гэта лён. Паглядзіце, якія розныя па даўжыні ў мяне стужачкі з ільняной тканіны. Трэба іх раскласці ад самай доўгай да самай кароткай. Хто мне дапаможа? Малайцы! Працаваць з ільном яшчэ цяжэй, чым з саломкай. Як мы працуем з ільном? Дзеці: А мы ведаем песню, дзе пра лён усё расказваецца! Гандляр: Вось здзівілі, дык здзівілі! Вы пра лён усё гаварылі. Мы з яго кашулі шыем. Дзяўчаткі разам: А мы песенькі пяем! Дзяўчынкі выконваюць карагод “Ох і сеяла Ульяніца лянок”, бел. нар. песня (гл. дадатак №5). Усе шчыра апладзіруюць. Гандляр: Гэй, сябры! Усе сюды! Вас чакаюць, паглядзі, Конік, вожык, мішка, Зайка ды мартышка! А.: Колькі розных звяроў! Якія яны ўсе прыгожыя! Гандляр: Мы іх рабілі з гліны, і з ільну, і з саломкі, і з дрэва. Вось як многа і прыгожа выйшла! Б.Н.: Звяры — лясныя жыхары, але яны таксама збіраюцца і праводзяць лясныя кірмашы. Маці: Цішэй, цішэй! Сарока стракоча. Навіну нясе. Дзеці паціху ўсаджваюцца на лаўкі ля гандляроў. Убягаюць 2 сарокі. Пачынаецца інсцэніроўка казкі А. Каско “Кірмаш”. Сарока 1: Рана-раненька ў бары Прачынаюцца звяры. Праціраюць вочы птушкі, Пчолы, камары і мушкі! Сарока 2: Сёння ж рана, як ніколі, Ажыло ўсё наваколле. Толькі выбліснуў прамень, Пратрубіў у рог алень. Алень: На кірмаш, пар-ра, сябр-ры! Сарока 1: Стала весела ў бары! Пчолкі першыя ўзляцелі. Пчолкі: He праспаў ніхто нядзелі? Сарока 2: Светлячкі ім адказалі. Светлячкг: Што вы, мы зусім не спалі! Толькі зараз на зары Патушылі ліхтары. Бабёр: На спіне стары бабёр Цэлы пук лазы прыпёр. Вавёрка: Прыскакала і вавёрка, На галінках тонкіх вёртка Паразвешвала грыбы: Выбірай сабе любы! I арэхаў мае процьму! Хто з зубамі — падыходзьце! Мураш: Ці не час пачаць кірмаш? Б.Н.: Пляснуў лапкамі мураш. Толькі гэтак аб’явіў, Шчодры бор загаманіў, Болыл за ўсіх крычаць сарокі На ялінцы невысокай, Угаворваюць шпакоў. Сарокг(разам): Зважце сушаных жукоў! Б.Н.: Дзяцел шышачку нясе. Дзяцел: Падлятайце па чарзе He рабіце тарараму — Будзе ўсім па кілаграму! Сарока 1: Шумна, весела ў бары, He заплачуць і бабры, Разышоўся зай-шарак. Зай: Воўк капусты даў за так. Сарока 2: Ды завыў ваўчына-зух. Воўк: Дзе, скажы, купіць кажух? Зай: Дзядзька Федзя, запытайся ў мядзведзя. Б.Н.: Звераняты дужа рады: У бары кірмаш багаты. Прапануе вожык ножык, Кумкі-ліскі — кубкі, міскі, Барсукі — брусніц кулькі, Жураўліха — журавіны, А малінаўка — маліны. Што прынеслі — прадалі, Што хацелі — набылі! Гледачы апладзіруюць. Гучыць музыка (гл. дадатак №6). Уваходзяць павадыр і мядзведзь. Музыка павольна заціхае, змаўкае. Мацг: Ай і дзіва, Ну і дзіва! Паглядзіце ўсе — да нас Прыйшоў мішка на кірмаш! Б.Н.: А казалі, што мядзведзі У лясным гушчары недзе. Павадыр: Так! Мядзведзь да вас прыйшоў! Ён многа ведае пацех! Будуць байкі, будзе смех! Ну-ка, мішка, заіграй (дае мішку гармонік), Ну-ка, міша, заспявай! (Мішка рыпае на гармоніку і парыквае.) Б.Н.: А гучней ці можаш, міша? (Мядзведзь іграе і гучна раве). Бабуля палохаецца і хаваецца за дзяцей. Павадыр: Мішка, пакажы, як Алеся танцуе! (Дае мішку бубен і завязвае хустачку). Гучна гучыць музыка (гл. дадатак №6). Мішка танцуе і б’е ў бубен. Усе яму апладзіруюць і ўключаюцца ў свабодную пляску. Пасля заканчэння павадыр стаіць каля мішкі. Павадыр: Міша, пакажы, як пан працуе! (Мішка кладзецца на падлогу, нага на нагу і пасвіствае.) Міша, пакланіся. (Міша кланяецца.) Да пабачэння! Чакайце нас у наступны раз! (Пакідаюць залу.) Дзеці: 1. Панясу дадому посуд (выходзіць з залы). 2. Я свістульку панясу (выходзіць). 3. А я каня (выходзіць). 4. Я Паўлінку панясу (выходзіць). 5. А я Юрку (выходзіць). 6 — 9. Правядзём павадыра! (Усе выбягаюць з залы. Гандляры сядзяць на лавах. Выконваецца “3 кірмашу” (гл. дадатак №7). Дзеці стаяць каля Яські і трымаюць музычныя інструменты. Маці спявае. Ясь і сябры падпяваюць, іграюць на музычных інструментах. Маці: Дзякуй, дзякуй вам, сябры, Што да хаты нам данесці ўсю жывёлу памаглі. I за гэта ўсім вам я ласункі зараз дам. Гучыць музыка (гл. дадатак №8). Маці раздае ласункі, і дзеці выходзяць з залы. Музыка заціхае. Гандляры спяваюць песню (гл. дадатак №9), і выходзяць з залы. Калядкі Упрыгожанне залы адлюстроўвае свята калядкі: хата і яе ўбранне да свята. Гучыць беларуская народная песня “Паехала каляда з канца ў канец” (гл. дадатак №1). Усіх сустракае гаспадыня (далей у тэксце азначана літарай “Г”). Г.: Добры вечар, сябры мае! Цудоўна, што вы да мяне завіталі ў госці. Сядайце, калі ласка! Сёння, у калядны вечар, усе чакаюць гасцей. А ці ведаеце вы, што гэта за свята каляда? He вельмі добра? А ці хочаце, каб я вам расказала? Ну дык слухайце. Са старажытных дзён прыйшло да нас свята нашых дзядуляў і бабуль. На гэта свята гаспадары рыхтавалі багатую вячэру, якая называлася “шчодрая куцця”, бо пяклі і пірагі, і бліны, гатавалі каўбасу і сала. Усё самае смачнае ставілі на святочны стол. А ў госці прыходзілі калядоўшчыкі: Зорканоша, Музыка, Механоша, Цыган з Мядзведзем, Песеннік, Каза, Баран, іншыя людзі, пераапранутыя ў жывёл. Казу вадзілі, каб поле радзіла. Мядзведзя вадзілі, каб усе ў сям’і былі здаровымі і багатымі. Калядоўшчыкі спявалі калядкі і шчадроўкі, у якіх зычылі дабрабыту і шчасця. Лічылася, як правядзеш калядны навагодні вечар, такім увесь год будзе. Таму ўсе спявалі, весяліліся, частавалі адзін аднаго і хадзілі адзін да аднаго ў госці. (Чуецца стук у аконную шыбу.) Г.: Паглядзіце, хто гэта ў нас пад вакном? (Усе глядзяць у акно. Пад ім калядная світа.) Г.: На дварэ чорна хмара ўецца, А пад акном каляднік чаўпецца. Паклічам яго ў хату, Ён нам будзе спяваці Каляду. Тут нечакане гасне святло. Г.: Ой-ой! Мабыць, вецер святло патушыў! Трэба хутчэй запалкі адшукаць! Выхавальнік: Вось у мяне ёсць паднос, а на ім запалкі. Кожны возьме некалькі і палічыць на дотык іх колькасць. Толькі тады святло загарыцца. Сёння ж не просты вечар, а калядны вечар-цуд. Дзеці лічаць запалкі і называюць колькасць услых. Загараецца святло. Гучыць музыка:”Добры вечар, шчодры вечар” (гл. дадатак №2). Уваходзяць калядоўшчыкі (8 персанажаў, пералічаных вышэй). Музыка заціхае. Калядная світа (К.С.), музыкант б’е ў бубен, усе рэчытатывам: К.С.: Ішла каляда па ляду, па ляду, Рассыпала каляду, каляду, каляду. Дзеці разам (ім дапамагае Каза са званочкамі на палачцы): Каляда-калядзіца, Прыхадзі павесяліцца! К.С.: Прыйшла каляда пад цясовы двор. Дзеці: Каляда-калядзіца, Прыхадзі павесяліцца! К.С.: Вароты скрыпяць, Марозы чуваць! Дзеці: Каляда-калядзіца, Прыхадзі павесяліцца! К.С.: Дзень добры таму, Ды хто ў даму! Дзеці: Каляда-калядзіца, Прыхадзі павесяліцца! К.С.: Добры дзень вам, Добрым людзям! Дзецг: Каляда-калядзіца, Прыхадзі павесяліцца! Зорканоша: Ці рады вы нам? Г. і дзеці: Рады, рады! А хто вы такія? Песеннік: Мы людзі простыя 3 далёкага краю, 3-пад самага раю! Г.: Адкуль вы ідзеце? Музыкант: Ідзем ад пана Года, Што носіць бараду, як лапата, Сіву і калмату! Зорканоша: Мы да лета ідзём, Казу вядзём. Радасць людзям нясём! К.С.: Гаспадыня добрая! Гаспадыня шчодрая, Пачастуй нас! Г.: Яшчэ рана частаваць, Спачатку трэба загадкі адгадаць! Дзеці, смела пачынайце, Калядоўшчыкам загадкі загадайце! Дзеці загадваюць загадкі. Калядоўшчыкі іх адгадваюць. Песеннік: I мы зараз вам загадаем, але не загадкі, а задачы-жарты.