КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
— Хачу сказаць, што лепшага трэба дачакацца. Прыйдзе некалі той, які адмовіцца ад усіх цудаў, адно прызнаўшы праўду. I тады з цемры падзямелляў я выйду на свет. He будзе засціць шляху твая сіла. I тады знікне... Усё, чым жывуць людзі. Падман, здзек, пагарда, зайздрасць. He сумуй, не здарыцца таго. Ты ніколі не прычакаеш справядлівага, які б дзеля іншых адмовіўся ад свайго шчасця. А значыць, я ніколі не адпушчу цябе. Бачымся раз на год? Няхай сабе. У нас жа цэлая вечнасць. Некалі ж я разгадаю тваю таямніцу. I тады скончацца пакуты твае. Усё ж мае скон... Называй маё таемнае імя. Выпрабоўвай маю волю. Добра вартую цябе, дык ніколі ты не збяжыш! I не зважаю, як, адчуўшы мой гнеў, падае долу грымотны Пярун. Амаль трапна кінуў свой стрэл адвечны вораг. Ды ніяк не навучыцца пацэліць. — А гэта ён? — пытаешся і з трывогай, і з хваляваннем. За мяне. Казаў жа, умееш дзівіць. А што ён? Усё да абрыдласці звыкла. Выглядае мяне з неба, плешча стрэламі. Хоча спапяліць. Ды не можа ўчыніць жаданае Грамаўнічны, як хаваюся ў сваіх балотах. — Што ж не верны ён свайму слову? — гучыць у тваім голасе крыўда. Гэта ж ты пра тое... Я некалі сказаў яму, магутнаму, што схаваюся за чалавека. I абяцаў тады міласэрны чалавека забіць, грэх яму адпусціць, а мяне проста са свету звесці. I яіігчэ я ўзгадаў, за кім магу схавацца. I зноў адкрыў даравальны сваю жорсткую волю. Што ж, давялося і мне прызнацца, што буду хавацца ў карчах на балотах. — Вось там і будзь! — пачуў я тады, ды яшчэ не было нічога сказана пра пякучыя стрэлы. Але стрэлы з’явіліся. Сам бачыш. Так, гэта крыўдна, што ён падманвае мяне. Ды і я шмат падманваў яго. Таму не будзьма чалаць справядлівасці, не будзьма нічога казаць пра абяцанні-словы. Я ж прызнаўся: усё да абрыдласці звыкла. I ты не плач мне пра тое, чаго не разумееш, цуд цудадзейны. Разумееш? Цешся сабе... А ты чаго гэта так расхваляваўся? Патрапіць у мяне нябесны агонь — і знікну я са свету. I не затрымаюць цябе болей чары мае. Будзеш і свабодным, і шчаслівым. Хіба не пра такое марыш? Дык што ж ты клапоцішся-сумуеш? Табе не да твару спагада... Так, і ў цудадзейнага ёсць твар. Няхай схаваў ты яго ў квяцістых абрысах, ды некалі ж я цябе пазнаю. Дзіва не можа таіцца вечна. А пакуль усё да стомы тое самае. Ізноў ідзе да цябе, цуд мой, цуд, спяшаецца ўтрапёны смяротны. Малады, смелы. He збаяўся карагодаў нечысці. Чую гучныя нецярплівыя крокі. Які ён? Той, што жадае сабе шчаслівага доўгага веку. Гатовы дзеля гэтага на ўсё... Дык спрачайся з ім, вядзі да праўды якім сабе хочаш шляхам. Спадзявайся, расчароўвайся. А я пакіну цябе з такой важнай справай сам-насам ды пайду. Ужо прабач, што гэтым разам не забавіў доўга. Пайду. He ты адзін называеш мяне Анчуткам... Іду. Кажуць мне чары пра далёкі мядзвежы роў. Ды самы чуйны чарадзей не спазнае ў ім адчайнага чалавечага плачу. Плачу-галашэння... He пачуе, як хтосьці не сваім голасам кліча мяне. Гэта той адзіны, у якога ёсць права называць мяне даўно забытым імем. — Анчутка! Анчутка! Анчутка! — I табе прывітанне, брат! Ці засумаваў ты без мяне хоць трошкі? Бачу-бачу, ты мне зусім не рады. Нават не ўсміхнешся? I не адказваеш. I гневаешся. I ненавідзіш. За што? Гэта не я зрабіў цябе мядзведзем. Я толькі збярог тваю памяць у звярыным абліччы. Проста не змог расстацца з табою. Ты мне ўсё ж такі брат... I вось ты памятаеш, пазнаеш, хочаш вярнуцца. Назад у чалавечы свет, дзе некалі былі мы абодва. Толькі не можаш... — Вярнуся! Вярнуся! Вярнуся! — Ды куды ж ты вернешся? Паглядзі на сваю ліпавую нагу. Гневаешся яшчэ болей. Але і тут я невінаваты. He я ж вырашыў проста пакінуць усё як сабе ёсць і з’явіцца ў вёсцы. А там не пазналі. He паспагадалі. I трэба ж, хацелі забіць... Ледзьве ўцёк на трох лапах. Вось цяпер і хадзі на чацвёртай ліпавай назе. Раві ад болю, ласкі не чакай. А ты ўпарты, мой старэйшы брат. Такі ўпарты... А я паціху закрыў чарамі вёску. Схаваў ад цябе шлях у той свет, які цяпер не мой і не твой. He руш гэтага ладу... Пойдзем да ліпіны, пагамонім з ёю. Памятаеш, як сказаў ты, што хочаш стаць самым страшным? Каб усе баяліся цябе... I ператварыла ліпіна такога вось у мядзведзя. Дрэва людскога свету выканала тваё жаданне. За што праклінаеш мяне? Кажаш, выканала ліпіна маё жаданне'? He маё, а тваё. Я проста абяцаў, што споўніць мудрае дрэва тваю волю. Адкуль мне ведаць, што ты яшчэ нечага пажадаеш, акрамя мёду? Хоць мёд ты любіш і цяпер. Просіш, каб я не мучыў цябе? He буду, брат мой. Твой спакой мне даражэй за ўсё. Але і дараваць не змагу. За тое, што хацеў спалохаць Грамаўнічнага. Чым папракаеш? Чаго заступаюся за таго, хто б’е мяне сваімі стрэламі? Пытаешся, ці брат я табе? — Таму і заступаюся за яго, гнеўнага, што ты мне брат... He разумееш мяне. Што ж... Я сам з сабою не мог дамовіцца. Вельмі доўга. Чараваў, жадаў. Падманваў, шукаў. I не быў тым, кім хацеў. He мог выйсці з балот, а цяпер магу. Зноў папракаеш мяне. Упэўнены, што за цябе я многа горшы... I нагадваеш мне пра чорных лебедзяў. Памыляешся: мне ўжо не балюча. Мне ўсё роўна. Абыякава. Абыякава... He ўшчынай мне пра каханне. Я не ведаю, што гэта такое. He ведаў ніколі. Што маўчыш? Забыўся на сваю ліпавую нагу? Баліць яшчэ? Ужо не баліць... А я добра зрабіў, што цвяліўся з цябе тады, як удаўся ты касматым. I ты захваляваўся, пабег да вёскі. Спужаўся назаўжды такім застацца. Жорстка? Зусім не. Толькі бачу, што са сваёй пасткі не можаш вырвацца дагэтуль... Кажаш, не змог бы я, Анчутка, не зважыць на такое... Спазнаўшы цэлы свет, на самае важнае забыцца... Смешна. Што ты называеш важным? I ты смяешся з мяне? Дарма. Ты не ведаеш, як доўга я спазнаваў свет... Стаяў белы замак за чорнымі балотамі. 3 нетраў самай чорнай, самай спагадлівай зямлі паднялася, пацягнулася да сонца светлая надзея. Я не хадзіў тады па свеце, ды ён не быў мне патрэбным. У мяне ж былі балоты, мае балоты. Па іх заўжды цяжка ісці. Падсцеражэ неасцярожнага твань. Стаіцца мая нечысць ля азярыны ці выжарыны, каб напалохаць, каб пакараць. Я толькі думаў тады пра ўчынак і адплату, пра дараванне-прабачэнне для ліхіх. Кожны, хто пасварыўся з Грамаўнічным, пойдзе па балоце. I рана ці позна сустрэнецца са мною. Я ж стварыў балоты... He памятаю, як і калі, толькі быў пэўны ў гэтым, бо пазнаваў у іх сябе... I тады я пажадаў, каб стала ў балотах болей літасці. — Хто ты? — нечаканая сустрэча як ускалыхнула нешта забытае. Хацеў тое ўспомніць, ды не змог. — Хто ты? — ізноў той жа голас. Тая ж цікаўная, настойлівая. Светлая. 3 белага замка. — У мяне шмат імёнаў... — сказаў праўду. Толькі не ведаў, якое ж лепей назваць... — Назаві хоць адно... Я зусім не шмат прашу, — яна нібы пачула мае думкі. — Шат... — і гэта зноў была праўда. Я так хацеў, каб яна ўсё зразумела, каб яна пра ўсё здагадалася. Яна не зразумела. He магла здагадацца. Яна ж была ад белага замка. Невінаватая, добрая. Нібы з’явілі балоты светлы цуд вялікаму свету... Сказалі, што не чорныя ж яны, не страшныя. I я зразумеў тады, што магу не толькі караць. Шчыра ўсумніўся ў сваім даўнейшым пракляцці: — Будзеш адно караць, адно зневажаць, і за гэты боль людскі знойдзе цябе знішчальны нябесны агонь... Я быў рады, што яна цешыцца з балот, што хоча спазнаць вялікі свет. I спадзяваўся пайсці ў далёкія падарожжы разам з ёю. I адкрыць таямніцы цёмных балот... Як і свайго закаханага сэрца. Чуеш, брат мой, я не мінуў самага важнага. Ніколі не быў няўважлівым. Ніколі не быў раўнадушным... Смяешся зноў? А мне вось не смешна. Няхай боль нагадае, што я сам яшчэ не зусім знябыўся. Але так хочацца вярнуцца да яе... Мы выходзілі з топкай багны, калі нас дагнала Грамаўнікова пакаранне. “He быць вам разам”, — пажадаў той, хто мог дазволіць сонцу не свяціць уночы. Павінна ж быць справядлівасць для ціхмяных і ліхіх. Для яе справядлівасці не было... Я толькі змог ператварыць яе ў чорную лебедзь. Чорныя лебедзі — наш пачатак. Яны адкрывалі вялікі свет. Спазнавалі, вандравалі, чаравалі... Я тады вырашыў, што для яе павінна ўсё быць. Што не можа так заўчасна скончыцца каханне. Што не можа так заўчасна скончыцца жыццё... Чорныя лебедзі — надзея белага свету. Апошняе азванне дабрыні. Я хаваю яго дзесьці далёка-далёка. Пррійдзе час, калі яно спатрэбіцца. Як вось табе, касматы. Памятаеш пра сваю ліпавую нагу? — He забуду, як і цябе, Анчутка, ці хай сабе, Шат. Як і пра тую ліпу... — Здзекаваўся з мяне, кпіў, пагарджаў. Лёгка крыўдзіць малодшага за сябе... — I ты абяцаў мне цудадзейнае дрэва, якое зможа зрабіць самае жаданае. Абяцаў, каб я ад цябе адчапіўся. — Абяцаў і знайшоў. Я ж заўсёды быў цікаўным да цудаў. — Я так узрадаваўся, што забыўся пра цябе, Анчутка. Навошта ж ты мне, калі ёсць чароўная ліпіна. — I вырашыў напалохаць Грамаўнічнага. Адчуў сябе магутным, беспакараным... — I мне гэта амаль удалося. — I табе гэтага не ўдалося. Сонцаў валадар зрыхтаваў жорсткую кару дзёрзкаму. Адно я абяцаў яму, што сам пакараю свайго брата. I сам ахвяраваў дзеля таго нямалым. Але няхай цябе ж тое не турбуе. — А ты, Анчутка, быў рады старацца. Заўсёды самы старанны. Ты б мог падмануць, як робіш і рабіў тое. — Я б мог падмануць... Я заўсёды мог падмануць. А хто табе сказаў, брат, што тады абышлося без падману? Толькі карысці табе... Казаў жа, не можаш вырвавда з тае пасткі. А я вось вырваўся са сваёй. Спазнаў свет. — Ты заўсёды падманваў толькі дзеля сябе, Анчутка. Ты скарыстаў каханне, каб выйсці з балот. Думаеш. я не ведаю? Думаеш, я не бачу? Ведаеш, бачыш. Я і сам не хаваю таго... — Ці памятаеш хоць яе? Ты ніколі не ведаў кахання. Ты не можаш кахаць, Шат. Як і сябраваць, як і проста верыць. He кажы, што спачуваеш мне. Я толькі спадзяюся, што некалі той Грамаўнічны агонь, той невыносны сонечны гнеў усё ж зловіць цябе, брат. I я люблю цябе, брат. Ідзі прэч ад мяне, пакрыўджаны, раззлаваны. Сустрэнемся ў наступны сонцаварот. I пагаворым пра тое ж, блізкае нам абодвум. Я не памятаю яе... Хаваюцца чорныя лебедзі ў непраходных балотах. Лятуць туды, дзе чакаюць спагады. Зносяць на крылах апошнюю надзею. Зносяць ад некага... Гэта ж ім, лёгкакрылым, пакаранне. За пачуццё яе адзінай да мяне. Светлае, чыстае. Іначай я б не выйшаў з багны. Стаяў белы замак за чорнымі балотамі. Праваліўся ў падманную твань. Усё правільна, іначай і быць не магло. Ды што я турбуюся, мне ж ўсё роўна.