Касьмічныя праекцыі
Мікола Калядны
Выдавец: Галіяфы
Памер: 424с.
Мінск 2020
— Каб геніем будзіць!
— Зашмат бярэш. Ці да мейсца?
— Край прывольны, люд прыстойны — сама то.
— А не памыляесься?
— Ніколькі. Даўно пара.
— А яны?
— Прагнуць.
— Чаго?
— Праўды і радасьці.
— Ня рана?
— Якраз.
— А дадзенае?
— Амаль адпакутавалі.
— Самі гукнулі?
— Пачуў.
— Дый мы тут ня з гліны зьлепленыя.
— Разам.
— А так льга — масава тварыць?
— He спрабаваў.
— I мы таксама.
— Калі думаем — значыць, можна.
— Ну, дык — за ноты?
Так!!!
Падобнае тэставаньне Януку спадабалася: коратка, выразна, зразумела. Цяпер ён ведаў, як дзеяць. У такім жа стане знаходзіліся і астатнія шчыракі, таксама гатовыя да зьдзяйсьненьняў.
Т1
Як па камандзе, талака сьцішыласязасяродзілася — і доўгачаканая прасьвяда палілася з вышыні. Колькі ж часу яны чакалі гэтага моманту! Якія прайшлі шляхі!
Януша ахапіла моцнае творчае ўзбуджэньне, і ён па-новаму адчуў сваё цела. Нутро трапятала і парывалася вонкі, як бы павялічваючыся ў памерах і штурхаючы ўсе атамы да невераемных зьмяненьняў і рухаў. Канечнасьці гулялі ў лёгкасьць, свабоду і зграбна-прыгожа краналі-прыстасоўваліся да акольных формаў, атачэньня, кожным дотыкам лагодзячы і ўражваючы. Ад галавы струменілася зыркае сьвятло, даючы неабмежаваны прастор квантам думкі і празорлівасьці, а таксама гучаньню блакіту на скронях. Зрок улавіў мімалётны ўзмах крылаў Мары — і ўся істасьць прагна наталілася сьвежай духоўнай амброзіяй.
Абраныя былі аднаго музычнага кшталту і ведалі гукавую напоўненасьць Сусьвету: усё ў мікраі макракосьме мела сваё адметнае гучаньне, дыяпазон, узровень
і адпавядала астатнім уласьцівасьцям Тварэньня. Пачуць і данесьці — асноўнае, дзеля чаго яны існавалі.
Гукам, мелодыяй пераўтварыць Бацькаўшчыну — задача, да якой іх паклікалі Вышыні ў дадзены момант. А для гэтага неабходна было знайсьці, скласьці агульны матыў, попеўку. Спачатку тут, у Нябёснай Ліцьвініі. Каб было што слухаць душой і ад чаго піць-насычацца-праісначвацца. A потым ужо ісьці ўніз ды несьці далей і глыбей.
Падрыхтаваныя, усьведамляючы веліч мэты, творцы разьляцеліся ў розныя бакі.
Ян паспрабаваў сканцэнтравацца, але замінала мітусьня, дробязі. Кожная справа заўсёды мела галоўны сэнс і некалькі пабочных, прыблудных, другарадных. Як правіла, апошнія з-за свайго свалачызму па-ўсялякаму перашкаджалі нармальнай вядзежы і паскудзілі. Адсекчы лішняе, вылучыць стрыжань — талент і ўмецтва.
Вельмі выразна, на ўвесь далягляд выявіўся твар Алеся, які спачатку ветла ўсьміхнуўся, а потым мімічна, ківамігліва стаў выконваць дзіўную мелодыю, на якую здатны толькі аркестр.
Янук уразіўся, зьнерухомеў і заслухаўся. Нешта змусіла намагчыся і глыбока ўявіць місію — неістотнае тут жа адпала. Ува ўсякім разе, так меркавалася.
Як і раней, на ўвагу трапляліся мясьціны масавага гучаньня. Такіх хапала ўдосталь: як-ніяк чалавек, а за ім і астралавек — істота індывідуальна-групавая і сацыяльнакалектыўная. Калі ёсьць на сьвеце крытэры прыдатнасьці жывога стварэньня, дык
найважнейшы — лучнасьць. Чым далей разьвіцьцё, тым значней і маштабней паўстае адзінка, здольная ня толькі быць у ліку, але і асобна, уплывова.
Акаляючае, прыроднае асяродзьдзе Яна не займала. Яно хоць і было вялікае, жыватворнае, сутнаснае, але стварала, у асноўным, прыгожы, гарманічны фон, спрыяла і не патрабавала пабочнага ўмяшаньня. Усё ж астатняе вялізнае і ўвасобленае — ад вёсак да гарадоў ды мегаполісаў — мела недасканалы выгляд і гучала пераважна брыдка і крыўдна. Паветра літаральна дзіравіла.
«Праекцыя зямнога бязладзьдзя. Там, дзе прайшлі эмоцыі і глупства, парадку мала. А які гуд і зык!»
Януш здрыгануўся і, каб не пашкодзіла, паставіў гукавую абарону.
«Вось тут неабходна папрацаваць. He сыіяшацца. Напачатку трэба ўслухацца ў гэты шум, перабраць па групах, галасах і прадыягнаставаць. Чаго тут больш? А там? Што на паверхах, у офісах? А гэтыя ў хатах, на вуліцах, у сутарэньнях, падмосьцях. Якая цудоўная мова, а разгалосіца! Колькі выразаў, параўнаньняў, мэтафараў! А як кажуць, гукаюць! Тут войкаюць, галосяць... Сьпяваюць, чытаюць, шэпчуць, крычаць.. .Маўчаць! Затое як вібруе нутро! у кожнай эмоцыі свой згук. He прапусьціць. Занатаваць. Узяць з сабой. Якраз да агульнае скарбонкі. Ня трэба й выдумляць. Што атрымалася? Цікавы твор. На сімфонію цягне? He яшчэ. Дадамо паднябеньня. Падземьмя...»
— Штойта ты тут разгуляўся? — зьнечаку раздалося no634. — Гойсаеш, кранаеш, ківаеш, зыбаеш, зьбіраеш...Хто дазволіў?
Перад кампазытарам выявіўся нахабістага аблічча вобраз, ад якога патыхала і гучала злосьцю.
Ян спыніўся і засьцерагальна настроіўся.
— Зь якім мандатам завітаў? — па-камісарску харкнуў прыбыш.
— Хто ты? — спакойна спытаў Ян.
— Калі б ты самахоцьцю не гарцаў абы-дзе, ня блытаўся з розным гмызам, а адразу сваімі помысламі рушыў да мяне — ведаў бы, — груба навучаў злакаман і ўсё-такі, нібыта ўважыўшы, адказаў: — Горст я, гаспадар усіхны.
— Нічога такога і ні ад каго ня чуў.
— Пачуеш.
— I чаго табе трэба, гаспадар? — падкрэсьлена ветліва і зьедліва пацікавіўся Януш.
— Можаш не выражацца: твая сутнасьць і без таго відочная, — фанабэрыста і пагардліва вымавіў Горст. — Ці ты зь недалугаў?
— Гэта мая справа.
— Хамула, а я думаў: папіхач. Але ўсё адно: наш.
— Прымітыўна бярэш.
— А з такімі так і трэба.
Ён на хвіліну замоўк, а потым больш лагодна зважнічаў:
— Навошта майго брата пакрыўдзіў?
— Якога?
— Луца. Ён да цябе з душой, краіну паляцеў паказваць, а ты адразу: чалавечнасьцьі
— ???
— Якая, да чорта, тут ча-ла-веч-насьць! Гэта астрал, і ніякіх людцаў нямашака. Адны душы. Праўда, нягеглыя.
— Розныя.
— Гэта табе і такім, як ты, гэтак здаецца. А насамрэч так, як я сказаў.
— Вядома, кожны, хто ня скача пад вашую дудку, дрэнь.
— I ты туды ж. Во сьвет! I як вас павярнуць?
— Да чаго, навігатар? Куды цягнуў Луц?
— He чапай яго. Ён добры хлопец. Клёку, праўда, малавата. Крыху абмежаваны. Але здатны. А ты ня быў такім? He падбіраў за іншымі? Было. 3 усімі. I са мной таксама. Час дасьць і адбярэ. I наадварот. А яму проста не пашанцавала: дастаўся ня сама лепшы кавалак. Больш пашчасьціла браткам, якім выпала Зямеччына й Масея. А Масея дык наогул наш лепшы прыстанак. За апошні час у ёй удала ўвасобіліся аж некалькі братоў. Яны прыдбалі шмат новых тэрыторыяў, хітра зьмянілі геаграфію; глядзіш — і людзі пайшлі іншыя, пакрыўджаныя, злыя, сквапныя. А нам таго і трэба: усётакі смачны наед. Тая ж Ліцьвінія. Мы яе добра абскублі і маральна, і тэрытарыяльна. Цяпер вось зьмяняем яе агульны настрой з мэтай цалкам падпарадкаваць. Луц тут упарта грыз. Па-нашаму. Толькі вось своечасова не заўважыў падкопу. Вашыя абышлі: хітра перапрацавалі сьведам'е, усё перанайменілі навыварат і наадварот — і яно нібыта перавярнулася. А насамрэч засталося такім, як наш малойца шчыраў. Па энэргетычнай схеме інакш і быць не магло: унёсак — вынік.
— Во, закруціў! Па-твойму, Ліцьвінія, як і многія іншыя мэтакраіны, вашая?
— Безумоўна. Які пачатак, такі й канец.
— А як жа адчуваньні, думкі тубыльцаў?
— I гэта пытае надзея чужынца! Божа літасьцівы! Ня дай памерці ад сьмеху! Тлумачу найболып здольным. І-лю-зі-я! Падман! Дастаткова перапраграмаваць сьвядомасьць, настроіць глузд — і белае зробіцца чорным.
— Скуль ты ўзяў, што ілюзія вашая?
— Па праве розуму і першынства. Вы мысьлюеце на крок ззаду.
— Спрэчна і абразьліва. Адтаго размова ня мае працягу.
— Правільна. Лікбез скончыўся. Мы — гульцы і спаборнікі. Як сапраўдны спадужнік, я ніякім чынам не адмаўляюся ад свайго і прашу выдаліцца адсюль.
— Гэтае ж я прапаноўваю і табе.
Паміж супарамі ўзьнікла энэргетычная напруга і — ашаламляльная бліскавіца! Мігам з двух бакоў, наўспроць адно аднаго, паўсталі цэлыя атрады ваяроў. Сярод сваіх Януш прыкмеціў, узважыўшы ўдзячным глядам ды павагаю, Марка-Марыю, Мару, Гаўрылу, Натальлю і многіх іншых. Гэтак жа адзначыў уласнае войска і Горст.
А Дух мейсца, беручы ў Часу выявы, шляхам глыбокага прасьвятленьня і намаўленьня давёў да сьведам'я войнікаў і паказаў кожнаму моваю ўсіх човаў, як фармаваліся арміі.
Адбывалася тое ў Нулявой Сфэры, якая ёсьць у кожнай душы, у кожным сэрцы, у кожным розуме, у кожным краі.
У Вышынях зайграла дуда і раздаўся бубенны дробат.
Узьняўся вецер, закруціліся віхры, замігцелі маланкі, заляскаў пярун.
I на ўсё існае лінула праўда.
I ня стала ні нянавісьці, ні любові.
I разьдзяліліся душы на правых і на левых.
I злучыліся па веры сваёй.
I не было ні плачу, ні радасьці.
I пісаўся кажнай асобны кон.
I сказана было: бяры сваё.
I давалася па заслугах.
I прымалася ў супакоі і з падзякаю.
I праісначваліся душы, нанова нараджаліся.
I йшлі ў сьвет да новых бацькоў, на новыя землі.
I распачыналася новае жыцьцё.
I так павек.
Хвала БОГУ!
Янку таксама захапіла мэтамарфоза; кожным атамам ён адчуваў зьмены і падрыхтоўку да чагосьці няведамага, значнага. У галаве мітусіліся кадры жыцьця, ягонага і іншых, прошлага і прышлага. Нехта — так і мроіўся шматаблічны і ўсюдыісны Алесь! — як бы дэманстраваў варыянты і падштурхоўваў да выбару, умацоўваючы перакананьні прыкладамі.
У нейкі момант працэс здрыгануўся і спыніўся. У сьвядомасьць прыйшла знаёмая яснасьць, і разгарнуліся пачуцьці.
Па-ранейшаму атуляў астральны сьвет, золатам і музыкай раскашавала прырода. Адчуваньні зрабіліся больш ценкімі і далікатнымі: настолькі паглыбелі — да драбнюткіх дэталяў! — успрыманьні асяродзьдзя. Арганізм унутрана пастрайнеў і радаваўся.
— Бачу: зьзяеш! — абудзіў знаёмы голас, і неафіт крутнуўся.
Перад ім быў Казімір. Ян усхваляваўся, затрымцеў, выпускаючы сызнутры прыязныя эмоцыі. Расьліны побач ад гэтага яшчэ болып папрыгажэлі і ўзьвесяліліся.
«Як ён падобны да Алеся!»
— Ведаю: шмат пытаньняў і бажаньняў, — па-бацькоўску аблашчыў энэргіяй Казімір. — Мая ідэя дарэчы. А даводзіць яе я буду і мовай, і выразамі, як дазваляе астрал. Каб менавіта ад твае глыбіні праўда сама ўзьнялася і праясьніла.
— Прабач, можа, назаляю, але спрэс цікава: што з табой адбылося на Зямлі?
— He для гэтага я прыйшоў, і ўсё адно адкажу: у трагічных выпадках, накшталт майго, неабходна заўжды шукаць подступы Горста. Дужацца зь ім, канешне, трэба, але не злаваць. Ён — таксама зычлівец, толькі іншай справы, супраціўнай. Мяркую, і табе карысна гэта ведаць, бо такое мне адкрылася толькі тут.
КНІГІ ОНЛАЙН
