КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Пра кожную рэч зможаш даведацца, якой яна будзе, калі разгледзіш яе пачынальніка або прычыну. Бо калі знойдзеш, што прычына ды пачынальнік нейкай рэчы Сам Госпад, тады ўважай гэтую рэч за добрую. Зноў, калі знойдзеш, што нейкай рэчы пачатак даў д’ябал, не ўважай яе за добрую, нават калі яе палюбяць вочы ды чалавечы розум. Але, каб не заходзіць далёка, паглядзім, хто паставіў валадароў, князёў, ваяводаў ды іншых начальнікаў. Тое, аднак, усё Пісьмо і Старога, і Новага Запавету сьведчыць, што Бог усіх іх садзіць на іхнія пасады. Так бо ў Прыповесьцях Салямона мудрасьць, — значыць, Сын Притчах Соломоновых премудрость, — то естъ Сынъ Божій, — рече: «Мною Царие царствуют и силніи пишють правду, Мною велможи величествують и мучители Мною держать землю» (Притч. 8). А што можеть ясней речено быти, яко зде Сынъ Божій поведелъ, яко от Него вси Цари, Господари и Мучители? Але погледи до Святого Писанья, не тое ли знайдеши? Моисея чи не Богъ позвал быти князем? По семъ Ісусъ Навинъ не на повеленіе ли Божіе место принялъ? Самсона, Офоніила, Гедеона, Барака, Іефу и иныхъ судей даже до Самоила людемъ Ізраилевымъ кто посылалъ? Саоула кто помазати велелъ? Давыда на царство кто избралъ? А не токмо межю людей Ізраилевых, но и посреды языческих а поганьскихъ народов от Бога цари царствують, яко Пророки о Навуходоносоре и о Кирю пишуть. О Навходнасоре Даніилъ тако къ сыну его поведелъ: «Богъ Превышній царство и величество, славу и честь далъ Навходнасару» (Дан. 5). О Кирю пакъ у Паралипоменоне тако пишеть сам же Киръ о собе: «Вся царства земныя далъ ми Господь Богъ небесній» (2 Парал. 36; Ездр. 1). Вже явно кажному от Старого Завета, яко Богъ Самъ даеть Цари, князи и иные господари. У Новом опять Завете тое ж ся знаходить, яко где Хрістос къ Пилату тако рече: «Не имелъ бы власти ни единоя, ашче не быти дано свыше». Явне указуеть, яко всякаа власть свыше ест, то ест от Бога. О чомъ Апостолъ къ Римляномъ доводней пишеть тако: «Несть владычество, ашче не от Бога, сушча же владычества от Бога оучинена суть. Тем же противляяйся власти, Божію повеленію противляеться» (Рим. 13: 1-14: 5). Видишь ли, яко Апостолъ владычество или урядъ от Бога быти пишеть? Прото явна речь ест, иже Богъ Самъ урадники постановилъ. А естъли Богъ постановилъ или, по Апостолу говорячи, учинилъ, мусить быти речь добраа. А естли добраа, а чого бы для не годилося хрістіанину на вряде быти? Правда ти естъ, иже врадники забывають посполите позванья або повинностей своих. То ест не паметують, иже мають быти до полляных яко отци до своихъ детей, и бывають окрутники, мучители, лихоимци або лупежники и иншие тяжкіе трудности подъданым чинять. Да вед же для того их врядъ не переставаеть быти от Бога. Бо невже золото злаа речь а не от Бога будеть, естъли бы кто его на збытокъ або на пыху вживал? Золото ничимъ повинно, але он человекъ злый. По тому же и Царь и иный какій врядникъ будеть ли лихъ, не будеть тое вина его уряду, але самого его особы. К тому ешче маемъ на взоръ людей святыхъ, которие на урядехъ были, яко Моисея, Іосифа, Мелхиседека, Ісуса Навина сына, Самоила, Давыда и прочих. А в Новомъ Завете Корниліа сотника, Іосифа от Арімафіа съветника, Сергіа Павла, Пафеньского Анфіпата або намесника, и прочихъ. Прото годиться Хрістіанину урядъ держати, судити, добрихъ боро- Божы, — кажа: «Празь Мяне і валадары валадараць, і справядліва пастанаўляюць урадоўцы; празь Мяне начальнікі загадваюць, іўлады спаганяюць справядлівасьць» (Прып. 8). Ці можна сказаць дакладней за Сына Божага, што ад Яго ўсе валадары, гаспадары, тыраны? Ды паглядзі Сьвятое Пісьмо, ці ж гэтага ня знойдзеш? Майсея ці ня Бог паклікаў быць князем? Пасьля яго Ісус Навін ці не паводле загаду Божага сваё мейсца прыняў? Самсона, Атніэля, Гідэона, Барака, Ефтая ды іншых судзьдзяў, аж да Самуэля, народу Ізраэльскаму хто пасылаў? Саўла хто памазаць загадаў? Давіда на валадарства хто выбраў? Ды і ня толькі пасярод народу Ізраэльскага, але і пасярод паганскіх народаў ад Бога валадары валадараць, як пішуць прарокі пра Нэбукаднэсара ды Кіра. Пра Нэбукаднэсара Данііл так ягонаму сыну казаў: «Валадару, Найвышэйшы Бог даў твайму бацьку Нэбукаднэсару валадарства, вялікасьць, хвалу і веліч» (Дан. 5). Kip жа ў кнізе Кронікаў пра сябе так піша: «Усе каралеўствы зямлі даў мне Госпад, Бог нябесны» (2 Крон. 36, Эзд. 1). Са Старога Запавету ўжо кожнаму зразумела, што Сам Бог дае валадароў, князёў ды іншых гаспадароў. У Новым Запавеце тое самае знаходзім, як, напрыклад, калі Хрыстос Пілату так сказаў: «Ня меў бы ты ніякай улады нада Мной, калі б табе не было дадзена звыш». Ясна Ён тут паказвае, што ўсякая ўлада — звыш, значыць, ад Бога. Пра гэта Апостал да Рымлянаў дакладней піша: «Бо няма ўлады, як толькі ад Бога. Каторыя ж ёсьць, Богам устаноўленыя. Дык хто працівіцца ўладзе, пастанове Бога працівіцца» (Рым. 13: 1-2). Ці бачыш: Апостал піша, што ўлада, або ўрад, ад Бога? 3 гэтага вынікае, што Сам Бог ставіць урадоўцаў. А калі Бог паставіў, ці, паводле Апостала, устанавіў, то гэта мусіць быць добрай справай. А калі гэта добрая справа, то дзеля чаго не належыць Хрысьціяніну быць ва ўрадзе? Праўда, урадоўцы зазвычай забываюцца на сваё пакліканьне або на свае абавязкі. Значыць, ня памятаюць, што маюць ставіцца да сваіх падданых як бацькі да сваіх дзяцей ды бываюць бязьлітаснымі, тыранамі, хціўцамі або рабаўнікамі ды іншыя цяжкасьці чыняць сваім падданым. Але дзеля гэтага іхні ўрад не перастае быць ад Бога, бо золата не становіцца рэччу благой ды ня Божай, калі нехта карыстаецца ім празьмерна або дзеля пыхі. Ня золата тут вінавата, але той благі чалавек. Тым жа звычаем калі валадар ці іншы які ўрадовец будзе жорсткім, вінаваты будзе ня ўрад, але сам той чалавек. Да таго яшчэ маем за ўзор людзей сьвятых, якія былі ва ўрадзе, як Майсей, Язэп, Мельхісэдэк; Ісус, сын Нуна; Самуэль, Давідды іншыя. А ў Новым Запавеце сотнік Карнэль, сябра рады Язэп з Арыматэі; Сергій Паўла, праконсул (гэта значыць намесьнік) Парфскі ды іншыя. Таму належыць Хрысьціяніну быць ва ўрадзе, судзіць, добрых абараняць, злодзеяў караць, ня толькі маёмасьці, але і жыцьця пазбаўляючы, адно толькі каб справядліва. Ды ня толькі за гэта на ўрадоўцу ня будзе граху, але і тым звычаем робіць ён перад Богам удзячную спра- нити, злыхъ карати не только на маетности, але и на горле, только бы справедливе. А не только за тое греха врядъникъ не маеть, але теже вдячную речь Богу тымъ обычаемъ чинить. А где бы того не чинилъ, то ест злыхъ не каралъ, а добримъ мирю або покоя не чинилъ, таковый урадникъ грешить, яко который повинности своей не чинить досыть. Пишеть бо Апостолъ, яко «не без оума мечь носить, а яко Божій служитель, отмьститель маеть быти въ гневе злотворяшчему». Блудять неціи, которие за трехъ мають, на уряде седячи, розбойника, или чужоложника, или иншого злочиньцу сказати на смерть и мають тое за милость або за милосердие. Але такова милость ест опачьнаа. Лепшей добрых миловати, нежели ихъ врагов. Бо той добрих не милуеть, кто злымъ волю даеть, зачимъ добрие покоя мети не могуть. ПЫТАНЬЕ Што чинити маеть подданый або слуга, естъли бы ему господинъ его злую речь учинити велелъ? ОТКАЗЪ Богъ не тако далъ власть Царомъ и инымъ врядникомъ, абы Собе болшее не заховалъ. Прото маеть ся на повеленіе царево или иного которого господаря слуга намыслити. Если ся с повеленіемъ Божіемъ згодить, ино повиненъ яко Самого Бога слухати. Если пакъ напротивъ Богу и Его Слову — не маеть чинити, бо написано: «Послушати подобаетъ Богови более, нежели человекомъ» (Деан. 5: 21-42). Коли ся царь Саоулъ на Ерея Ахимелеха и на сыны его розгневалъ, иже былъ принялъ Давыда и ести ему далъ, и онъ мечь, которим Голиафа убилъ, выдалъ, и велелъ Саоулъ в окрестъ стояшчимъ служебникомъ, абы которы скочивши убилъ Ахимелеха и сыны его. Лечь ни одинъ от стояшчих царского повеленія исполнити не хотелъ, разве Доикъ Ідумеанинъ волю цареву нечестиве учинилъ (1 Цар. 21, 22). Прото не маеть слуга або подданы только на тое гледети, естъли господарь што велел, але естли повеленіе его згожается з Божіемъ повеленіемъ. Теперь много людей знають правду, нижли, господаровъ своихъ деля, исповедати ее не смеють. Лечь таковый мели бы паметовати на Слово Хрістово, где рече: «Не бойтеся от убиваюшчих тело, душю же не могушчих оубити. Убойте же ся паче могушчаго и душю и тело погубити въ геене огньней». Прото естъли господарь указуеть або войну служити, або подачокъ платити, на остатокъ и в неволю повернути, маеть Хрістіанинъ терпети и за нимъ Бога молити. Але естъли противу Слова Божіего што чинити указуеть, не буди яко Доикъ, Саоуловъ похлебца, не чини, хотя бы самому животъ брали. Укажеть ли твой господарь иконом кланетися, паметуй противное Божіе Слово: «Не учиниши собе образа, ани ся ему поклониши», а по Апостолу: «Бегайте от ідолослуженіа» (1 Іоан 5: 1-21). Речет ли господарь: «Призывай святых вже усопших на помочь», откажи: «Господарь мой еси ты, але Богъ, старейшый Господь гос- ву. А калі так ня робіць, значыць: калі злодзеяў не карае, а добрым не захоўвае супакою або міру, такі ўрадовец грашыць, бо абавязак свой не спаўняе належна. Піша бо Апостал, што «не надарма ўлада носіць меч, бо ёсьць Божай уладай, спаганяючай гнеў на тым, хто робіць зло». Грашыць той, хто, ва ўрадзе седзячы, лічыць за грэх пакараньне сьмерцю злодзея, чужаложніка або іншага злачынцу, уважаючы гэта за любоў або міласэрнасьць. Але такая любоў памылковая. Лепш добрых любіць, чым іхніх ворагаў. Бо той добрых ня любіць, хто злодзеям волю дае, дзеля чаго добрыя ня маюць супакою. ПЫТАНЬНЕ Што мае рабіць падданы або служка, калі ягоны гаспадар загадаў яму зрабіць благую справу? АДКАЗ Бог даў уладу валадарам ды іншым начальнікам, але Сабе захаваў уладу большую. Дзеля гэтага служка мае разважыць пра загад валадара ці іншага якога гаспадара. Калі той загад згаджаецца з Божым прыказаньнем, тады служка павінен слухацца гаспадара як Самога Бога. Калі ж, наадварот, той загад супраць Бога ды Ягонага Слова, ня мае служка яго выконваць, бо напісана: «Болей трэба слухацца Бога, чым людзей» (Дзеі 5: 29). Калі валадар Саўл раззлаваўся на сьвятара Ахімэлеха ды на ягоных сыноў (бо тэты сьвятар прыняў Давіда, накарміў яго ды адаў яму меч, якім ён забіў Галіята), тады Саўл загадаў тым служкам, што стаялі вакол, забіць Ахімэлеха ды ягоных сыноў. Аднак ніхто не захацеў выканаць валадарскі загад, адзін толькі Даэг Эдомец бязбожна выканаў валадарскую волю (1 Сам. 21, 22). Таму служка або падданы мае зважаць ня толькі на тое, што гэта загад гаспадарскі, але і на тое, ці згаджаецца загад гаспадарскі з Божым загадам.