КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Третее части конецъ ані нашай карысьці, ані славы, але пашырэньня Божага Валадарства, аб’яўленьня Божае моцы і росквіту Божае славы. Таму той, хто толькі дзеля сябе ды дзеля ўласнай карысьці ці славы просіць за патрэбы, што зьмяшчаюцца ў малітве Госпадавай, такі чалавек на благое ўжывае словы «Бо Тваё Валадарства ...» ды ўсю малітву гаворыць надарэмна. ПЫТАНЬНЕ А гэтыя словы «на вякі вечныя» дзеля чаго далучаныя? АДКАЗ Сам Хрыстос далучыў іх вельмі дарэчы, каб паказаць розьніцу паміж Валадарствам Божым, ягонай моцай і хвалой ды паміж валадарствам, моцай і хвалой зямных валадароў. Бо той Валадар, Якім ёсьць наш Айцец, мае Валадарства, моц і хвалу на вякі вечныя. Амін. ПЫТАНЬНЕ Што значыць «АМІН»? АДКАЗ «Амін» слова гебрайскае, перакладаецца мовай нашай «сапраўды». Калі Госпад гаворыць: «Амін, кажу вам»,— разумей гэта так, нібы Ён гаворыць: «Сапраўды кажу вам». Часам таксама «Амін» ужываецца замест «станецца» або «няхай станецца». Дзеля гэтага там, дзе напрыканцы некаторых нашых псальмаў стаіць: «Няхай станецца, няхай станецца», у гебраяў пішацца: «Амін, амін» (Пс. 40, Пс. 71). Тут жа, у малітве Госпадавай, Хрыстос далучыў: «Амін»,— каб нас запэўніць, каб мы мелі пэўную надзею, што ўсё будзе так, як мы прасілі. ПЫТАНЬНЕ Ужо ласкай міласэрнага Бога разумею малітву Госпадаву, але яшчэ скажы мне вось што: хіба нельга, акрамя гэтай, іншай малітвай Богу маліцца? АДКАЗ Належыць маліцца Богу ў іншыя словы, аднак трэба глядзець, каб такая малітва згаджалася з малітвай Госпада. Маем за ўзор Апосталаў, якія падчас перасьледу, як Лука піша, маліліся Богу. Ды хаця малітва была ня ў тыя словы: «Ойча наш, Які ёсьць у небе ...», аднак сэнс іхняй малітвы згаджаўся з малітвай Госпада. Так бо яны маліліся: «Госпадзе, Ты, што стварыў неба і зямлю, і мора, і ўсё, што ёсьць на іх ...» і так далей (Дзеі 4: 24-30). Гэтая малітва зьмяшчае просьбы аб пашырэньні Божага Слова, значыць, тыя ж просьбы, што і ў малітве Госпадавай: «Сьвяціся імя Тваё ...» і так далей. Трэцяй часткі канец ЧЕТВЕРЪТАЯ ЧАСТЬ КАТИХИСІ О ТАИНЕХЪ ПЫТАНЬЕ Ижь к тому пришло, абы есмо четвертую часть наоуки христянское о таинех Христовыхъ розчитали, абы добрим порядкомъ шло, прошю тебе, скажи ми, чого надобе к вырозуменью достаточному тайнъ Христовых? ОТКАЗЪ Белыми слушнаа ест прозба твоя. В каждой бо справе великие пожитки порядокъ чинить. Бо за порядкомъ а за добрим розложеньемъ и трудная речь в собе латвейшаа бываетъ, и памяти много помагаеть. Прото кто бы хотелъ тайны, яко е зовемъ, вырозумети, потреба, абы при их розчитаванью сие чотыри речи обачилъ: што естъ тайна; кто оуставил тайны; для чого оуставилъ; и што нам за пожитъки чинять или приношають. Сіа, мовлю, потреба гараздъ розсмотрети и при всех съборно таинех, и при единокожной от них. А хотя ж бы и большей таковых речей при таинех мог кто положити, але мы на сих доволни будем. ПЫТАНЬЕ Оуже водле того росписаного порядъку повежь ми, што ест тайна? ОТКАЗЪ Тайна естъ деаніе или чиненье, зложеное и от земское, или видимое, и от небесное, или невидимое речи по оуставу Христовому. ПЫТАНЬЕ Скажи ми значней, абых моглъ розумети. Бо не ведаю, што се за деаніе от земной и небесной речи зложеное? ОТКАЗЪ Нетъ зде никаковое трудности. Деаніемъ зову онъ весь поступокъ или справу, которая ся дееть при Божественных тайнех. Для того потому выписую тайну, абы ся есь з оными не омылилъ, которіи часть тайны за всю тайну поличають, а иных частей занедбавають. Все, мовлю, деаніе, которое по уставу Хрістовому бываеть, есть тайна. ЧАЦЬВЁРТАЯ ЧАСТКА КАТЭХІЗІСУ ПРА ТАЯМНІЦЫ ПЫТАНЬНЕ Калі ўжо дайшлі мы да разгляду чацьвёртай часткі хрысьціянскай навукі пра таямніцы Хрыстовыя, каб ішло ўсё добрым парадкам, прашу цябе, скажы мне: што трэба дзеля дастатковага разуменьня таямніцаў Хрыстовых? АДКАЗ Вельмі слушная твая просьба. У кожнай бо справе парадак прыносіць вялікую карысьць. Бо за парадкам ды за добрым тлумачэньнем і самая цяжкая рэч робіцца лягчэйшай ды запамінаецца лепш. Той, хто хацеў бы таямніцы (як мы іх завём) зразумець, няхай зважае пры іх разглядзе на чатыры рэчы: што такое таямніца; хто пастанавіў таямніцы; дзеля чаго іх пастанавіў і якую карысьць нам прыносяць таямніцы. Гэта, кажу, трэба добра разгледзець і пры ўсіх таямніцах разам, і пры кожнай зь іх асобна. Ды хаця б нехта мог болей пра таямніцы распавесьці, але мы гэтым задаволімся. ПЫТАНЬНЕ Ужо паводле гэтага расьпісанага парадку скажы мне, што такое таямніца? АДКАЗ Таямніца гэта дзеяньне або ўчынак, што мае зямны (або бачны) і нябесны (або нябачны) кшталт і складаецца паводле загаду Хрыста. ПЫТАНЬНЕ Растлумач мне дакладней, каб я мог зразумець, бо ня ведаю, што гэта за дзеяньне, складзенае зь зямнога ды нябеснага кшталту. АДКАЗ Няма тут ніякай цяжкасьці. Дзеяньнем я называю ўвесь той учынак або справу, які адбываецца падчас Божых таямніцаў. Дзеля гэтага і кажу пра таямніцу, каб ты не памыляўся разам з тымі людзьмі, што адну частку таямніцы лічаць за ўсю таямніцу ды занядбоўваюць іншыя яе часткі. Усё, кажу, дзеяньне, якое адбываецца паводле загаду Хрыстовага, і ёсьць таямніца. А для лепшейшого вырозуменья розсмотри тайны Закона Мойсеова, и которіе ешче до Закона были, яко Пасха, обрезание и жертвы певная речь, ижь тайны были. А ведже при деанію Пасхы не самъ онъ агнецъ тайнею былъ, но все оное деаніе, которое при том по повеленію Божіему Ізраилтяне чинили. Тем же обычаемъ при тайне обрезаніа не онъ каменный ножь, ани оная конечная плоть тайна была, але по тому жь вся оная Божественная справа тайна была. Прото и Нового Завета тайны по тому жь розумеются. Яко напервей тайна святого крешченіа не ест сама только вода, але и вода и до воды погруженіе, Святыя Тройцы призываніе, наоученіе, и вся онаа справа, которую Хрістос чинити велелъ, нарицается тайна. По тому жь и при Вечери Господней не хлебъ только естъ тайна, ани вино, але хлебъ, вино, наоука, молитва, благодареніе или дякованіе, а наостатокъ яденіе и питье или причашченіе з верою и вся оная справа, котораа по Хрістову повеленію бываеть. Розумей же и паметуй, ижь яко при обрезанью естли бы хотя ножь былъ, а человека бы обрезаемого не было, не может быти тайна. Тако и при справе крешченіа хотя ж бы вода к тому была взята, и молиты бы креститель съделалъ, а никого бы не крешчоно, предся бы оныя воды и молитовъ тайною никто назвати не моглъ. Тое жь о Вечери Господней розумети маешь. Естли бы хотя столъ и обрусъ или скатерть кто приготовилъ, а надто и хлебъ бы и вино на святый престолъ положилъ, молитву и благодареніе бы съвершилъ, а не было бы причашченіе, яко теперь ест в обычаю, не можеть он хлебъ з вином и з молитвами быти тайна. Не одна бо часть чинить тайну, але вси части. Прото святіи Евангелисти где выписують тайну, которую Хрістос съ оученники Своими чинилъ, все достаточне припоминають. Напред яко не Сам, але с оученники селъ за столъ. Потом яко страсть Свою оповедалъ. Яко хлебъ принялъ. Яко Бога благодарилъ, разламалъ, оученникомъ подалъ, ясти и пити велелъ. А на остатокъ и оное слово приложилъ: «Се творите въ Мое въспоминаніе» (Лука 21: 37-22: 38). По тому жь и Апостолъ Павелъ выписуеть, где застановившися, россмотри собе гараздъ, како бы есь мелъ тое слово СЕ ТВОРИТЕ разумети. Нельзя бо его о одной которой части розумети, але о всех речахъ, которіе тогды Хрістос чинилъ. Што пакъ чинилъ оуже есь от Божественных Евангелистъ чулъ. Прото тое слово СЕ ТВОРИТЕ на тотъ розумъ пріймати маемъ, яко бы Хрістос реклъ тако: «Се, што Азъ нине творих, и вы напотом творите в Мое въспоминанье». Хрістос пакъ не только Хлебъ показалъ, але и вси тые речи, которіе святіи Евангелисты припоминають, чинилъ. А такъ тайна ест все деаніе или твореніе, зложеное от земскыя и небесныя речи по Хрістову повеленію. ПЫТАНЬЕ Што се за речи земские и небесные быти кажешь, от них же зложены бывають тайны Хрістовы? А дзеля лепшага разуменьня разгледзь таямніцы Майсеявага Закону ды таямніцы, якія былі яшчэ да Закону. Пзўная рэч: Пасха, абразаньне ды ахвяры былі таямніцамі. Але падчас Пасхі не само тое ягня было таямніцаю, а ўсё тое дзеяньне, што рабілі Ізраэльцы паводле загаду Божага. Тым жа звычаем у таямніцы абразаньня ня той каменны нож, ані тая крайняя плоць былі таямніцай, але ўся тая Боская справа цалкам была таямніцай. Ды і ў Новым Запавеце таямніцы гэтаксама разумеюцца. Як, перадусім, таямніца Сьвятога Хросту — гэта ня толькі сама вада, але: і вада, і пагружэньне ў ваду, і прызываньне Сьвятой Тройцы, і навучаньне ды ўся тая справа, якую Хрыстос загадаў рабіць, называецца таямніцай. Тым жа звычаем і пры Вячэры Госпадавай ня хлеб толькі таямніца, ані віно, але: хлеб, віно, навучаньне, малітва, падзяка ды, напрыканцы, ядзеньне і піцьцё, або прычашчэньне зь вераю — уся гэтая справа, якая выконваецца паводле загаду Хрыстовага. Разумей жа ды памятай, што абразаньне, калі ёсьць нож, а чалавека, якога абразаюць, няма, ня можа быць таямніцай. Тым жа звычаем і хрост: хаця б і вада была, і малітву хрысьціцель прачытаў, а нікога б не ахрысьціў, тую ваду і малітву ніхто ня можа назваць таямніцай. Гэтаксама мусім разважаць і пра Вячэру Госпадаву. Калі б хтосьці падрыхтаваў стол ды абрус ды, па-над тое, хлеб і віно на сьвяты прастол палажыў, малітву ды падзяку склаў, а не было б прычашчэньня, — як цяпер узялі за звычай, — ня можа той хлеб зь віном і з малітвамі быць таямніцай. Не адна бо частка складае таямніцу, але ўсе часткі. Дзеля гэтага сьвятыя Эвангелісты, кажучы пра таямніцу, якую Хрыстос складаў са Сваімі вучнямі, узгадваюць усё падрабязна. Найперш, што Ён сеў за стол не адзін, але разам са Сваімі вучнямі. Потым што пра Свае пакуты гаварыў, як хлеб узяў, Богу дзякаваў, як хлеб разламаў, вучням падаў, загадаўшы есьці і піць, а потым сказаў такія словы: «Гэта рабіце ў Маю памяць» (Лк. 22: 14-22). Гэтаксама і Апостал Паўла піша. Тут, спыніўшыся, разгледзь сам уважліва, як ты мусіш разумець словы «ГЭТА РАБІЦЕ». Нельга бо іх аднесьці да адной нейкай часткі, але трэба іх аднесьці да ўсяго, што зрабіў тады Хрыстос. А што Ён зрабіў, ты ўжо чуў ад Божых Эвангелістаў. Таму словы «Гэта рабіце» мусім так разумець, нібыта Хрыстос сказаў: «Тое, што Я раблю зараз, і вы потым рабіце ў Маю памяць». Хрыстос жа ня толькі хлеб паказаў, але і ўсё тое зрабіў, што ўзгадваюць сьвятыя Эвангелісты.