КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Па заканчэнні Брэсцкай гімназіі і рэальнай вучэ/іьні /Іазіцкі працаваў у 1930-1932 гадах рабочым/іудзі/іьшчыкам фабрыкі «Mersier». На юнака звярнуў увагу архіепіскап айцец А/іяксандр. Спрактыкаваны рэ/іігійны па/іітык праз хрысціянскі к/юпат пра таленавітую мо/іадзь адначасова клапаціўся і пра «падрыхтоўку кадраў» для будучай школы царкоўнага жывапісу. Ён узяў на сябе ап/іату навучання юнака ў Кракаўскай Акадэміі мастацтваў (ідЗ^ЭЗ?)Адначасова з Акадэміяй /Іазіцкі скончыў двухгадовыя педагагічныя курсы, каб мець права выкладаць у агульнаадукацыйных шко/іах. У 1937 годзе ён трапіў на педагагічную практыку ў Пінскую дзяржаўную гімназію, дзе і прыжыўся. У гімназіі на той час ск/іаўся цудоўны вык/іадчыцкі калектыў прафесійных, дасведчаных, неабыякавых людзей, павод/іе трапнага вызначэння Янкі Бры/ія — «ма/іых і ма/іенькіх патрыётаў, намаганнямі якіх робіцца культура». Асабліва сышоўся Аляксандр /1 азіцкі з апантанымі фатографа- мі і этнографамі — Зм. Геаргіеўскім і Ю. Абухоўскім. He вык/іючана, што праз іх і сам захапіўся гісторыяй роднага краю. Зразуме/іай яму бы/іа пануючая тады канцэпцыя рэгіяна/іізму. Б/іізкім бы/іо і імкненне мясцовых краязнаўцаў да неза/іежнасці ад варшаўскага краязнаўчага цэнтра. Грамадска актыўны Абухоўскі шчы/іьна кантактаваў з захава/іьнікам музея, кіраваў гуртком краязнаўства і рэдагаваўчасопіс, які выдавала супо/іка шка/іяроў (8 тэматычных нумароў). /Іазіцкі ўзяў на сябе мастацкае афарм/іенне часопіса. Вок/іадка а/іьманаха, прысвечанага жанчынам («Kobieta па Роlesiu», 1939 г.), — мініяцюрны твор мастацтва, зроб/іены на падставе здымка Геаргіеўскага ў вёсцы Мах- ро Пінскага павета. На пастановачным фотаздымку ад/іюстраваны адзін з па/іескіх тыпажоў — старая жанчына ў поўны рост, з напрацаванымі рукамі, у намітцы і народным строі. Выява, зроб/іеная мастаком, бо/іьш уда/іая: «3а камышом». А/мвікоеы абразок. Пінскі краязнаўчы ліузей характэрная і багацейшая па зместу. Перадаючы знешняе падабенства з «арыгіна/іам», яго характарам, ён захоўвае важныя этнаграфічныя э/іементы і ўзбагачае новымі дэта/іямі (пас на рукаве). Кабета падаецца ў профі/іьнай паясной паставе. Яе га/іава адносна ту/іава быццам скіраваная наперад. Дыягана/іьны рух «ш/іейфа» — наміткі па- /іескай панны — нагадвае крыло. Жанчына падобная на вялікую, дужую і зусім не свойскую птушку, якая пі/іьнуе сваё гняздо. Яе постаць стварае амаль фізічнае адчуванне ўнутранага руху. Ніжні тэкст падводзіць рысу, ураўнаважвае нязмушаную, але лаканічна выразную кампазіцыю, робіць яе ўстойлівай — наб/ііжае да знака. Асаблівую ўвагу мастак надае этнаграфічным і побытавым дэта/іям. Уда/іым было і мастацкае рашэнне альманаха «Паляшук» (Пінск, 1939). У тым жа 1939 годзе разам з /Іаўровым і Пулхавым /Іазіцкі аздаб/іяў апошні Па/іескі Кірмаш. Крокі, зробленыя мастаком на ніве творчасці, ста/ііся запамінальнымі, яскравымі і шматабяцальнымі ў спасціжэнні самабытных вобразаў роднага краю. Удзел Аляксандра /Іазіцкага ў вайне з фашызмам адгукаецца «цьмянымі» радкамі ў аўтабіяграфіях розных гадоў: «...знаходзіўся бязвыездна на Піншчыне і прымаў удзе/і у партызанскім руху ў якасці сувязнога спецразведбрыгады... 3 часу вызвалення горада, у якім я не заспеў нікога са сваіх б/іізкіх (Лазіцкі меў яшчэ дзвюх сясцёр і брата — С. Г.), родных, я знаходзіўся ў лесе з партызанскай групай... Ніхто з маіх сваякоў не падвяргаўся, як і я асабіста, следству, пазбаў/іенню выбарчых правоў». Сабраўшы «пацверджанні» для кампетэнтных органаў, што не быў калабарантам, а ка/іі і працаваў выкладчыкам пад акупацыяй, то па заданні, /Іазіцкі прымаецца на работу завучам педвучэльні. А ўжо ў /іістападзе працуе ў Пінскім краязнаўчым музеі. I гэта было для яго падарункам лёсу. Значныя па/іітычныя падзеі і геапа/іітычныя зрухі, гісторыя манархаў і палкаводцаў, рэ/іігійная гісторыя, гісторыя антычных герояў, — усё гэта бы/іо мебай навучання ў Кракаўскай Акадэміі мастацтваў. А/іе Пінск — не Кракаў. I п/іынь гісторыі тут ме/іа менш кідкія вопраткі — яна паўстава/іа ў вобразах быццам бы немудраге/іістых, свойскіх, а/іе з характарам упартым, жыццяздо/іьным і родным, ка/іі /1азіцкі разам з гімназічнымі краязнаўцамі ці з музейнымі экспедыцыямі, на роварах, чоўнах а/іьбо пехам з тыдня ў тыдзень па/іяваў па навакол/іі за самабытнымі народнымі рэчамі ды трапнымі этнаграфічнымі зама/іёўкамі. I яго сэрца назаўжды па/іані/іа па/іеская гісторыя. На пасадзе намесніка дырэктара музея па навуцы ён адпрацаваў да 1958 года. Апрача абавязковых адміністрацыйных функцыяў, /Іазіцкі займаўся вывучэннем, сістэматызацыяй і атрыбуцыяй фондавага матэрыя/іу, навуковай працай і мастацтвам. He мог А/іяксандр Іванавіч не займацца таксама і творчай ды педагагічнай работай. У 1952— 1959 гадах вык/іадаў у сярэдняй шко/іе № 2, кіраваў студыяй пры ДНТ (там вучы/ііся В. П/іута/іаў, I. Немагай, В. Ткачук, А. Шустэрман і інш.) А/іяксандр /Іазіцкі не быў ча/іавекам савецкай шко/іы выхавання і адукацыі. He надта ў/іягаў у эстэтыку сацрэа/іізму, не рабіў дужа аптымістычныя творы. А/іе жыццё змуша/іа да кампрамісаў. У 1953 годзе мусіў «падвышаць ідэа/іагічны ўзровень» ва Універсітэце марксізму-ленінізму ў якасці пазаштатнага мастака па «забеспячэнні мастацка-выяў/іенчага боку ку/іьтурных мерапрыемстваў» у жыцці Пінска і вобласці: фестыва/іяў, се/іьгасвыставаў, музейных, тэматычных выставаў па розных пытаннях эканомікі і ку/іьтуры. I /Іазіцкі ставіўся да гэтай працы прафесійна. У адрозненне ад многіх ка/іегаў, Аляксандра Іванавіча, на шчасце, абмінуў рэпрэсіўны лёс. Хоць і не быў ён надта аб/іашчаны ў/іадай, а/іе ж не быў і забытым. Неаднакроць за прафесійную дзейнасць узнагароджваўся Ганаровымі граматамі ВС БССР і Мінку/іьтуры СССР. Работа ў музеі, відаі «3 трубой». Алавіковы абразок Пінскі краязнаўчы музей ь, яму падаба/іася, а/іе прыгнята/іа атмасфера. Асаб/ііва адчува/іьным гэты ціск стаў пасля змены канцэпцыі музея. (3 гісторыкакраязнаўчага на Музей сацыя/іістычнага пераўтварэння Па/іесся). I тут нечакана з’яві/ііся новыя магчымасці. Экспедыцыя «Бе/іарусьфільма» звярну/іася па кансультацыю. Загадчык творчай часткі, народны артыст БССР У. Корш-Саб/іін зразумеў, што /Іазіцкі — той, каго ён доўга шукаў і не знаходзіў. Дып/іамава- ных, здо/іьных да ма/іявання — шмат, але адмыс/іоўцаў, эрудытаў, якія да драбніц ведаюць побыт і атмасферу Заходняй Бе/іарусі 30-40-х гадоў, якія захавалі ў сабе часцінку яе духу, бракавала. У 1959 годзе А/іяксандру /Іазіцкаму прапанава/іі пасаду мастака па касцюмах на «Бе/іарусьфі/іьме». Ён згадзіўся. Гэтая пасада задава/іьня/іа /Іазіцкага яшчэ і таму, што падава/іася яна найменш ідэа/іагізаванай. 3 паўгода ён працаваў спакойна. А/іе нядрэмнае вока «суграмадзян» пі/іьнава/іа «ча/іавека з міну/іага». 17 верасня 1959 года за подпісам ды- рэктара музея Месермана на кінастудыю прыйшоў /ііст з патрабаваннем «прыняць меры датычна А. /1азіцкага, які здзейсніў недарава/іьны ў нашым савецкім грамадстве ўчынак». Данос — абавязковая рыса тата/іітарнага грамадства. Упіка/іі па дробязях: «запазніўстварэнне эскізаў... шматперараб/іяеў/іасную працу, чым зрывае... ставіць пад пагрозу...» 1 гэтак да/іей. А/іа Грыбава, га/юўны мастак па касцюмах, узгадвае: «Мне здава/іася часам, што Аляксандр Іванавіч не ўсё разумеў, не ўсё прымаў у нашым аптымістычным мастацтве. А мо разумеў бо/іей, чым мы, тагачасныя. Добразыч/іівы, высокі прафесіяна/і, «і швец, і жнец, і на дудзе ігрэц» у сваёй га/ііне, ён трохі саромеўся гэтага неразумення, а/іе не мог прыхаваць яго. He надта мне падаба/ііся яго эскізы жаночых строяў... падава/ііся яны мне сухаватымі... Прафесійныя і дарэчныя, ім бракава/іа нейкай цеп/іыні, пачуццёвасці. Ка/іі мужчына ца/ікам аддаецца працы, гэта не заўжды пабо/іьшвае сямейны дабрабыт, рэдка цэментуе сям’ю. У творчасці гэта не схаваеш. Ён быў ве/іьмі не шараговы, негаваркі, да/іікатны ча/іавек. 3 іншага свету. Чуваць бы/іа ягоная іншасць... Па ненавязліва-арыстакратычных манерах, шырыні эрудыцыі, прафесійным досведзе. Ве/іьмі шкада, што не маем уяў/іення пра яго жывапіс і графіку, шкада, што яго эскізы не прадстаў/іены ў экспазіцыі Музея кіно». Ка/іегі ставі/ііся да яго пачціва. Даробак /Іазіцкага на «Беларусьфі/іьме» быў значны: «Першыя выпрабаванні» і «Масква — Генуя» (рэж. У. Корш-Саб/іін), «Ко/іькі год, ко/іькі зім» (рэж. М. Фігурноўскі), «Быць ча/іавекам» (рэж. А. Ігішаў) і шмат іншых фі/іьмаў (усяго 16 стужак). У апагеі «развітога сацыя/іізму» напярэдадні новага 1977 года А/іяксандр Іванавіч ск/іаў заяву наступнага зместу: «Прашу вызваліць мяне ад працы на кінастудыі ў сувязі з (адсутнасцю працы на вытворчасці) выхадам на пенсію». Заява бы/іа задаволена. Хіба што ёсць яшчэ адзін дакумент. Ад 19 чэрвеня 1979 года. Зварот да дырэктара студыі: «Прашу прадаставіць мне на даверанай Вам кінастудыі работу ў /іюбым мастацкім фільме ў якасці мастака па касцюмах або, на крайні выпадак, мастака-афарміце/ія ў /іюбым фі/іьме, тэрмінам на два месяцы. Хоць бы... Просьбу сваю матывую матэрыя/іьнымі цяжкасцямі, што скрайне ўзмацні/ііся апошнім часам, абумоў/іенымі наяўнасцю ў сям’і абітурыенткі-дачкі, якая знаходзіцца на маім утрыманні». Дырэктар кінастудыі Я. К. Вайтовіч даў рэза/іюцыю: «Зрабіце ўсё маж/іівае, каб задаволіць». Восень жыцця не ста/іася шчас/ііва-беск/іапотнай. Неўзабаве мастака не ста/іа. Можна было на гэтым і скончыць расповед пра мастака, каб не натрапіў на кніжку «Прінск XVI сто/іетня» (Мн., 1994. А. /Іознцкмй). Агу/іьна вядома, што кніжкі не коткі і самі па сабе не нараджаюцца. Рукапісам мусіў нехта апекавацца. Падума/іася: «Вядома, гэта дочкі, Таццяна ці Ната/і/ія». Але, зразуме/іа, паненкі даўно змянілі прозвішчы, у бы/юй кватэры, што бы/іа ў адным доме з сям’ёю Заборавых і месцйася побач з кінастудыяй, даўно жывуць іншыя людзі... Аўтар уступнага артыку/іа і рэдактар дацэнт Паве/і /Іойка распавёў: «У «пераходныя часы», калі мары/іі пра Неза/іежнасць, шука/іі свае вытокі, у кабіне- «Стары ў бры/іі». Алавіковы абразок. Пінскі краязнаўчы музей це дырэктара Інстытута гісторыі АН з’явілася жвавая і ўсхва/іяваная спадарыня. Во/іьга Іванаўна /Іазіцкая, доктарка на пенсіі, жонка мастака-нябожчыка... Прынесла рукапіс. Кіраўніцтва вырашыла выдаць кнігу. Медыявістаў на той час бракава/іа... Я згадзіўся рэдагаваць рукапіс на грамадскіх пачатках і не пашкадаваў. Тое-сёе сам дазнаўся, па-