Лебедзі паміраюць разам
Сяргей Егарэйчанка
Выдавец: Логвінаў
Памер: 192с.
Мінск 2011
Вашы білі?
Mae, з незразумелым гонарам у голасе адказаў ён.
Мразі, прашаптала дзяўчына, і рэзка адвярнулася ад яго.
Ты што сказала, сука? зароў Чорны і схапіў яе за плячо.
Дзяўчына павярнулася на абцасах і падкрэслена спакойным голасам, гледзячы ў твар Чорнаму, адчаканіла:
Я сказала што хачу толькі аднаго каб такія, як вы, дохлі, павольна захлынаючыся сваёй крывёй, ці што ў вас там замест яе, дохлі гадзінамі, цяжка; і я, калі раптам буду побач, не толькі не дапамагу вам, але буду з вялікім задавальненнем назіраць за тым, упершыню парушыўшы клятву Гіпакрата. Але я ані хвіліны не пашкадую аб тым, таму што яна для людзей, а вашае імя мразі, і толькі што я пра гэта ўжо сказала.
Яны вырвалася і, падняўшы, галаву хутка пайшла за каталкай, на якой санітары везлі Кацянятка на аперацыю, пакінуўшы Чорнага ярыцца наўваходзе.
'к’к'к
Данік не дараваў ніколі. Як і Дыяна. Яны ненавідзелі Чорных, яны хацелі забіваць іх сваімі рукамі. А людзі навокал не разумелі гэтай жорсткасці. Людзі, якіх там не бьіло, казалі ў твар высокія і прыгожыя словы пра гуманізм і пра тое, што кожны мае права на памылку.
Часам Данік зрываўся і крычаў на іх. Якое права мелі гэтыя гуманісты казаць пра дараванне, калі яны самі не бачылі, як тыя, Чорныя, лілі кроў, без жалю, без літасці, без ценю шкадавання ў вачах, схаваных за небіткім шклом? Якое права яны мелі дараваць зачужых людзей, за якіх яны не адчулі і ценю таго болю, які маглі б адчуць за сваіх блізкіх? Дараваць мела права Сонечнае Кацянятка. I яна даравала. Даніку падавалася, што, калі яна заплюшчвае вочы, вакол яе галавы ажывае белае святло, боскае і святое, нябачнае для іншых. Гэта было не больш чым падманам зроку, але хлопец нездарма гатовы быў стаяць перад ёй на каленях, маліцца ёй і прасіць прабачэння за тое, што не выратаваў, не выцягнуў з-пад гумавых палак.
Ён не мог больш глядзець у тэлескрыню. He тое, каб ён і раней часта рабіў гэта, але пасля ракавой ночы яго проста ванітавала ад усяго, што ён бачыў там. Нават шматлікія відэафайлы ў сеціве, якія распаўсюджваліся незалежнымі блогерамі, выклікалі ў яго толькі нянавісць да ўсяго навакольнага.
Аднойчы ён знайшоў запіс, на якім ужо былыя лідэры, з тых, за кім пайшлі пад дубіны невінаватыя людзі, спра-
чаліся аб тым, што руху “патрэбная новая нацыянальная ідэя”. Данік толькі на імгненне затрымаўся, каб перайсці на іншы сайт і не слухаць гэтага трызнення, якое сядзела ўжо нават не ў пячонках, а дзесьці ў горле, калі штось прымусіла яго спыніцца. У кадры з’явіўся адзін з самых маладых выступоўцаў. Ён не стаў прамаўляць доўга і прыгожа. Ён памаўчаў некалькі секундаў, гледзячы на сівыя шэвелюры сваіх апанентаў, потым стомлена прыгладзіў свае ўласныя валасы, па якіх сівізна прайшлася толькі за апошнія дні, пакрыўшы высакародным срэбрам яго некалі саламяныя скроні.
Новая нацыянальная ідэя, кажыце? У чым жа яна? Можа быць у нас саміх, тых, хто так і не падняў за сабой абяцаных мільёнаў? У міфічным краху эканомікі, якія мы прадказвалі апошнія дзесяць гадоў ледзь не кожны месяц? Альбо ў тым самым новым Каліноўскім, на якога так чакаюць нашыя “змагары”? Ён зноўку замоўк на паўхвіліны, з нечаканай для яго злосцю углядаючыся ў пачырванелыя ад гэткага выпаду твары тых, хто сядзеў побач з ім, Вам сказаць, нарэшце, дзе яна, тая нацыянальная ідэя?! Вы, панове як у прынцыпе і я не маеце да яе ніякага спрычынення, як бы вам таго не хацелася, і не чырванейце вы ў сваім справядлівым гневе. Новая нацыянальная ідэя ў разбітых на дзесяткі аскепкаў руках той самай дваццацігадовай дзяўчынкі, якая адна каштуе больш, чым мы ўсе тут разам узятыя. Новая нацыянальная ідэя ў гумавых дрынах, якія разбівалі яе цела, ператвараючы яго ў суцэльную крывавую масу, цела маладой прыгожай дзяўчынкі, якая па НАШЫМ, панове, закліку прыйшла туды.
Вы добра ведаеце мяне, панове, я міралюбівы чалавек. Але маё бачанне таго, што вы сабраліся тут абмяркоўваць, толькі ў тым, каб адправіць на ўранавыя руднікі падонкаў,
якія не палічылі ніжэйшым за сябе падняць сваю брудную валасатую лапу нечалавека на гэтае безабароннае спужанае цельца, у якім ад страху калацілася маленькае сардэчка, насмрэч большае за сэрцы ўсіх нас.
Дзе быў той край, за якім сканчалася грамадства і пачыналася клетка з жывёламі, бруднымі і магутнымі гарыламі, якім эвалюцыя ўклала ў рукі палку не дзеля таго, каб стаць праз працу чалавекам, а наадварот каб скаціцца назад па лесвіцы ў цемру дацывілізаваных стагоддзяў?
Яна не ведала гэтага краю. He ведаў і ніхто. Усе ведалі толькі адное ён быў пяройдзены. He было грамадства, засталася толькі грамадзянская вайна. У гэтай вайне не магло быць пераможцаў. Яна б скончылася падзеннем усяго, што было здабыта ў мірных баталіях. Грамадзянская вайна ніколі не пачынаецца пакуль яшчэ ёсць грамадства яна немагчымая. Але кропку заўжды ставіць кроў.
Кропку ставіла кроў маленькай дзяўчынкі, чыстай і светлай.
Дзе сканчаўся гэты шлях? Дзе пачынаўся новы дзень? Сонечнае Кацянятка не ведала гэтага. Яна толькі хацела жыць далей, хацела, як ніколі дагэтуль.
Людзі жылі, каб помсціць, альбо, захутаўшыся ў коўдру з галавой, забыцца й не бачыць нічога.
I толькі яна жыла, каб дараваць.
Яна мела на гэта права.
I яна жыла.
3-7 студзеня 2011 г.
ЛЕБЕДЗІ ПАМІРАЮЦЬ РАЗАМ
Бананавыя ўводзіны
Жыла-былаў свеце адна бананавая рэспубліка. Назавем яе... ну, напрыклад, рэспубліка N. Сэнсу ўзгадваць яе сапраўдную назву няма аніякага такіх бананавых на нашым свеце нават сёння процьма.
Дарэчы цікава, чаму бананавыя рэспублікі называюць менавіта так? Ёсць цэлы стос поглядаў на гэтае пытанне, мне ж падаецца найбольш правільным адзін такую назву гэтыя краіны заслужылі з-за таго, што ў іх няма абсалютна анічога. Калі не ўлічваць, канешне ж, бананаў. Ці, прынамсі, іх мясцовага аналага.
Акрамя гэтага паўднёвага фрукта, звычайна, ёсць яшчэ некалькі рэчаў, якія яднаюць бананавыя рэспублікі.
Перш за ўсё гэта свой адмысловы бананавы прэзідэнт. О, гэта цуд з цудаў напаўпісьменны правадыр свайго племені, які раздае набліжаным і проста вернападданым (альбо, што вельмі характэрна ў такіх выпадках, вернападдаТым) ўсе магчымыя прывілеі на крадзёж таго, што сам Цар скрасці не можа проста фізічна рук не хапае. Адпаведна, вернападдан(т)ыя і набліжаныя гатовы за свайго куміра грызці глоткі ўсім астатнім, тым, хто прэзідэнта не шануе, не любіць і публічна пра яго зласловіць. Звычайна такіх невернападданых (альбо, што таксама характэрна, яшчэ не паддаТых) у любой краіне бананавага кшталту можна назбіраць крыху больш за палову насельніцтва. 3 экранаў дзяржаўнага ТБ і газетных палос іх называюць грэблівым словам “апазыцыя”, альбо проста “меншасць” (дзякуй Богу што не сэксуальная!), і заклікаюць, у залежнасці ад палітычных абставінаў, альбо давіць танкамі, альбо наадварот прыслухоўвацца да іх пункту гледжання, канешне ж, не
забываючы карыстацца пры гэтым пунктам гледжання канстытуцыйнай “большасці”. Адметная асаблівасць такі прэзідэнт амаль заўжды люты гамафоб, і, напэўна, з-за гэтага ва ўсіх інтэрв’ю кажа, што “нахіліць яго ніхто не зможа”. Фройд шчаслівы.
Гэтак жа, як і бананавы прэзідэнт, для любой бананавай рэспублікі характэрна бананавае падзяленне на тых, каму добра, і тых, каму не вельмі. А, зусім забыўся, ёсць яшчэ тыя, каму пофіг. У самым поўным і натуральным сэнсе гэтага слова. Такіх звычайна больш за ўсё, хоць усюды бываюць свае выключэнні. Першыя, каго ўсё задавальняе, гатовы на руках насіць свайго княжага паўбога і хорам чытаць яму малітвы за клопаты аб краіне, стабільнасць і неверагодныя заробкі ў тры бананавыя звязкі на месяц. He будзем зараз разглядаць унутраную структуру гэтай групоўкі гэта занадта нудна і складана, тым больш што апавяданне зусім не пра гэта. Адзначым толькі, што, як і ўсюды, тут ёсць і разумныя людзі, якія проста зарабляюць грошы на ўсіх астатніх не вельмі разумных, ёсць і свае мясцовыя пенсіянеры й пенсіянеркі, якім бы толькі не здарылася вайны з суседнім племенем (ды хай усіх там заб’юць, абы Тумба-Юмба не напала), ёсць прапойцы-алкашы, ёсць проста звычайныя людзі, якія не хочуць бачыць і чуць нічога, таму што баяцца, альбо проста таму што думаць гэта сумны занятак, да таго ж ад яго з’яўляюцца зморшчыны.
Другая група несельніцтва тая самая “меншасць”, якую трэба давіць танкамі. Ад першай групы яна сваім складам адрозніваецца не вельмі моцна, хоць пэўныя разыходжанні, безумоўна, ёсць. Перш за ўсё, тут куды менш людзей пенсійнага ўзросту. Гэтая група адрозніваецца досыць вялікім адсоткам інтэлігенцыі і студэнтаў. Яе ўдзельнікі лічаць сябе сапраўднымі патрыётамі (хоць на справе гэта
часта бывае проста біццём сябе пяткай у грудзі), і намагаюцца са скуры вылезці, каб толькі скінуць крывава-бананавы рэжым на карысць свайго вялікага народа. Ва ўсім астатнім гэтая група падобная на першую дахалеры разумных і беспрынцыпных бізнэеоўцаў, якія рубяць грошы на ўсіх і процьма простых людзей алкаголікаў і нармалёвых.
Тыя, каму пофіг, ўтвараюць сабой групоўку адсоткаў ў трыццаць ад агульнай колькасці грамадства. О, гэтыя людзі вартыя захаплення! Яны жывуць, робяць выгляд, што працуюць, імкнуцца адпачываць на поўную катушку, а на ўсе пытанні і правакацыйныя закіды хорам адказваюць: “НАМ ПОФІГ!”. Ім можна толькі пазайздросціць столькі нервовых клетак яны берагуць за жыццё, што жывуць, напэўна, гадоў на пятнаццаць больш за астатніх. Хоць, насамрэч, ніхто адпаведных даследаванняў не праводзіў.
Акрамя гэтага ёсць яшчэ некалькі агульных рысаў ў бананавых рэспублік: напрыклад, поўная адсутнасць нармальных адносінаў з цывілізаванымі краінамі і сяброўства выключна з такімі ж бананавымі плямёнамі; нерэальны дэфіцыт таго, што яны прызвычаіліся называць дзяржбюджэтам, бананавыя валюты, якія прыдатныя толькі для таго, каб у іх бананы закручваць, і проста паталагічныя спробы знайсці сабе “вялікага брата” сярод краінаў, якія недалёка адышлі ў маральна-палітычным плане, але маюць пэўную колькасць войскаў, танкаў, авіацыі і артылерыі, каб прэтэндаваць на ролю рэгіянальнага правадыра ў бананавым свеце.
Краіна, пра якую пойдзе гаворка, мела толькі адно сур’ёзнае адрозненне ад рэспублік такога кшталту у яе не было нават бананаў ў дзяржаўнай скарбонцы. Апошнія, што яшчэ заставаліся пару месяцаў таму, струшчылі тлустыя дзеці рэспубліканскіх дэпутатаў.
КНІГІ ОНЛАЙН
