КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
— Так, але гэта замнога,— настойваў Люка. Дзяўчына разгарачылася і такой падабалася яму яшчэ болып. Яго прыцягвала яе нервовасць, але прасіла яна замнога. Ён не мог пайсці. — Я табе сказала, і ўсё,— працягвала дзяўчына,— і за менш я не магу. Дзеля чаго я павінна рабіць гэта? За твае прыгожыя вочы? Потым супакоілася. — Памяркуй сам,— сказала яна,— ці гэта замнога? Пакой добры, асобны. Я ж не ў начлежку цябе вяду. I столькі ж бяруць нават старыя. А я ж маладая, мне дваццаць пяць год. Убачыш... табе спадабаецца. Люка гатоў быў здацца. «Дваццаць пяць год» — гэта праўда? Але ён бачыў, што яна сапраўды маладая, і ў яго ўсё больш расло жаданне паспаць з ёй. Тым больш, што ён ужо вельмі даўно не быў з жанчынай. — He, гэта многа,— адказаў ён.— Бывай,— паімкнуўся пайсці. — Чакай,— прамовіла дзяўчына, крануўшы яго за руку.— Падумай трохі. Калі ты пойдзеш у гасцініцу, з цябе возьмуць столькі ж, колькі прашу я. Акрамя таго, у мяне ты маеш астатняе...— Потым дадала: —Можам нават зрабіць за менш. — Колькі? — Дамовімся пасля, будзь спакойны. Я раблю гэта таму, што ты добры хлопец, і мне таксама часам хочацца нейкі вечар пакінуць для сябе, пабавіцца крыху,— сказала пацяплеўшым голасам. Люка падумаў, што зрэшты дзяўчына мела рацыю. Яму прыйшлося б усё роўна ісці шукаць прытулак, бадзяцца хто ведае колькі па горадзе, і каштавала б гэта тыя ж самыя грошы. Магчыма, што не ўдалося б знайсці месца ў начлежных дамах ці ў танных гасцініцах, і ён вымушаны быў бы ўзяць нумар у дарагім гатэлі. Да таго ж, ён зусім не ведае горада. — Хадзем,— згадзіўся Люка нарэшце. Дзяўчына задаволена ўсміхнулася. — Ты не пашкадуеш,— сказала яна,— сёння я таксама хачу трохі павесяліцца. Яны пайшлі. Перасеклі вакзальную плошчу і трапілі на вуліцу, забудаваную высачэзнымі прыгожымі дамамі. Яны крочылі па тратуары, а пасярэдзіне вуліцы праязджалі трамваі, дугі якіх, слізгаючы па дроту, выкрасалі з яго час ад часу зіхотныя блакітна-зялёныя маланкі. Рух паменшыўся, і на тратуарах зрэдку трапляліся прахожыя. Але вітрыны былі яшчэ адкрытыя і асветленыя, яны мімаволі прыцягвалі ўвагу сваім бляскам і мудрагелістым афармленнем, ад якога самыя звычайныя рэчы выглядалі каштоўнымі. Вуліца была простая і здавалася бясконцай. Недзе ўдалечыні віднелася мешаніна агнёў, некаторыя з іх адрываліся, павялічваліся, потым з’яўляліся фары аўтамабіля, які хутка набліжаўся і імкліва пралятаў міма з характэрным вісклівым шоргатам шын. Люка глядзеў на дзяўчыну, якая моўчкі, лёгкай хадой ішла побач. Часам яму здавалася, што ён зрабіў правільна, што гэты першы вечар лепш правесці не аднаму, а часам жа, наадварот, ён пачынаў лаяць сябе за легкадумнасць. Уяўляліся магчымыя небяспекі і пасткі, у якія можна было трапіць у чужым горадзе, і таму трэба было быць пільным і не даць сябе абдурыць. Дзяўчына не здавалася небяспечнай, але трэба ўсё ж паказаць характар; хай ведае, што перад ёй не абы-хто. — Яшчэ далёка? — спытаў ён рашуча. — He,— адказала дзяўчына,— мы ўжо амаль прыйшлі. Звычайна такія жанчыны маюць пэўныя адзнакі прафесіі, па якіх заўсёды лёгка іх пазнаць. Але гэтая была не падобна да астатніх. Магчыма, таму, што быў вечар. Яна здавалася дзяўчынай такой самай, як і многія іншыя. Люка глядзеў на яе, а з галавы не выходзіла тое цынічнае, грубае слова, якое бязлітасна напамінала аб яе прафесіі і адразу пакаЗвала на розніцу паміж імі. Акідваў позіркам яе постаць, глядзеў на яе прыгожыя ногі. — Ты ніколі дагэтуль не быў тут? — спытала яна. — Дзе? На гэтай вуліцы? — He, у гэтым горадзе. — Быў,— адказаў Люка,— але ўсяго адзін раз, праездам. Калі служыў у арміі. — To ты можаш тут заблудзіцца. — Так, я ведаю толькі, як дабрацца ад вакзала да плошчы і назад. — Якой плошчы? — спытала дзяўчына, усміхаючыся.— У Рыме столькі плошчаў, што і на пальцах не пералічыш. — Я ўжо не памятаю назвы. Гэта плошча, дзе ёсць нейкая галерэя. — А! — усклікнула дзяўчына. Потым спытала: — Ты надоўга павінен тут затрымацца? — Мяркую, што надоўга. Яна змоўкла. Яны збочылі ў нейкую цёмную вуліцу, дзе нават не хадзілі трамваі. Нарэшце спыніліся перад дзвярыма старога, абшарпанага, цёмнага будынка. — Вось мы і прыйшлі. Гэта тут,— прамовіла дзяўчына. Яна дастала з сумкі ключ і адамкнула дзверы. Дом, відаць, быў нядаўна адрамантаваны. Цяпер пасля рамонту на цёмных сценах віднеліся вялікія плямы свежай пабелкі. Цікаў электралЬ чыльнік, які здаваўся нейкім звярком, што пасяліўся ў сцяне і сачыў за людзьмі праз вузенькую шчылінку. Дзяўчына ішла наперадзе, трымаючыся за парэнчы. Яны мінулі некалькі цёмных абшарпаных дзвярэй з разнастайнымі шыльдачкамі, на якіх былі напісаны прозвішчы жыхароў. У доме панавала цішыня; мабыць усе ўжо спалі за гэтымі дзвярыма — старыя, дзеці, моладзь — кожная сям’я, схаваўшыся за сваёй шыльдачкай. Дзяўчына спынілася, дастала з сумачкі ключ і адамкнула дзверы. Перш чым увайсці, павярнулася да Люкі і папярэдзіла, каб ішоў асцярожна. Трапілі ў маленькі, вузкі калідор: дзяўчына адчыніла адны з двух дзвярэй, што былі па абодва бакі калідора, і ўвайшла, запаліла святло. Люка ледзь паспеў пакласці чамадан, як дзверы адчыніліся і ўвайшла нейкая старая ў начной сарочцы. Рукавы сарочкі былі закасаны вышэй локцяў, і з-пад іх відаць былі падраныя рукавы вязанай кофты. — Чаго ты тут шукаеш? — груба спытала ў яе дзяўчына. Старая выскалілася і паглядзела на Люку. — Нічога я не шукаю, Пупа. — Дык чаго ты сноўдаешся тут? Ідзі адсюль, мне спаць трэба. — Супакойся, Пупэта, я пайду класціся. Яшчэ вачэй не змежыла, ніяк сон не бярэ. Відаць, замнога кавы выпіла... Дзяўчына скінула плашч і павесіла яго на вешалку. — Добрай ночы,— сказала старой, не павярнуўшыся.— Я хачу спаць. Ты чула: я кладуся спаць. — Дабранач, спі спакойна, Пупэта... Старая яшчэ раз паглядзела на Люку і пайшла. He паспела зачыніць дзверы, як з’явілася зноў. — Чаго табе яшчэ? — абурылася дзяўчына. — Я хацела сказаць, што кофе няма, назаўтра нічога не засталося. — Ну дык што? Мала табе другога часу, каб сказаць пра гэта? Ідзі, ідзі адсюль. Годзе. Старая пайшла. Дзяўчына, мабыць, раззлавалася. Яна падышла да дзвярэй і рэзка павярнула ключ. — Яна заўсёды так, гэтая дурніца. — Хто гэта? — Гаспадыня. Заўсёды чакае, каб паглядзець, з кім я прыходжу. Калі-небудзь я спушчу яе з лесвіцы. Дзяўчына была хударлявая, цяпер без плашча гэта было відаць яшчэ больш выразна. На ёй была сукенка ў кветкі, але нельга было зразумець, якія гэта кветкі. Яна заўважыла, што Люка разглядвае яе, і падышла бліжэй. Яна абняла яго і наблізіла губы. Люка спалохаўся, што дзяўчына хоча пацалаваць яго, але яна не пацалавала. — Распранайся,— сказала.— Як цябе завуць? — Люка. А цябе? — Лідзія. Табе падабаецца? — А хто ж тады Пупа? — спытаў ён. — Гэта тая старая дурніца называе мяне так. А маё імя Лідзія... ШНа рагу, перш чым выйсці на вуліцу, Люка спыніўся і яшчэраз дастаў з кішэні пісьмо. Яно троху пакамячылася, і хлопец паспрабаваў расправіць складкі канверта, асцярожна выгінаючы паперу двума пальцамі. Яшчэ раз прачытаў надрукаваныя на канверце прыгожыя літары: Parrocchia dis Maria di Villalta 1 Il Parocco Адно што пісьмо было не ў звычайным белым канверце, а мела друкаваны грыф, надавала яму ў вачах хлопца пэўную вагу і значнасць, і дазваляла спадзявацца на лепшае. Люка верыў у яго сілу і глядзеў на пісьмо з пачцівай павагай. Гэта былы свяшчэннік з іх вёскі, папярэднік дона Альда, заказаў усе гэтыя друкаваныя канверты; пасля смерці ён пакінуў іх у спадчыну новаму свяшчэнніку. Мусіць, ранейшы свяшчэннік быў бы расчараваны, каб даведаўся, што яго месца зойме гэты хударлявы, маленькі ксяндзок, якога ён сам у гэтай жа вёсцы трымаў над купеллю шмат гадоў назад. «Добра, што я ўзяў пісьмо,— падумаў Люка.— Інакш з’явіўся б туды як звычайны прасіцель». Перачытаў на канверце адрас: Rev. mo Mons. Giovanni Astorri via 2 Marzo n. 5 2 «Вуліца 2-га Сакавіка»,— паўтараў хлопец, i пачаў успамінаць наказы-тлумачэнні, як трапіць на тую вуліцу. «На тым рагу збочыш і апынеіп- 1 Царква Санта Марыі дзі Вілальта Свяшчэннік. 2 Глыбокапаваж. манс. Джавані Асторы вул. 2-га Сакавіка, д. 5. ся на вуліцы, дзе жыве свяшчэннік». Прыгадаў, што дон Альда называў яго «прэлатам», а не проста свяшчэннікам. «Гэта вялікі чалавек,— гаварыў дон Альда,— і ўсяго ён дамогся сам». Люка тады даў зразумець, што не надта верыць у яго. Дон Альда ўсміхнуўся: «Вядома, сярод нас таксама ёсць людзі з жорсткімі сэрцамі, але гэты — добры чалавек. Ён выкладаў у нас у семінарыі і любіў Mane, як свайго сябра: потым я болып не бачыў яго. Ён паляцеў высока, як птушка ў вырай».— «А ты калі збіраешся ў вырай?» — спытаў яго Люка. «Куды мне ляцець? Мне добра і тут, у нашай вёсцы. Я не хачу здраджваць ёй».— «Я таксама не хацеў бы,— адказаў Люка.— Але што мне тут рабіць? Для мяне не засталося нічога, ты ж бачыў: я зведаў усё». Люка добра памятае гэтую апошнюю размову з донам Альда. I аднак яшчэ тады ён адчуваў, што не толькі галеча гоніць яго з роднай вёскі. Было нешта іншае, што прымушала хлопца пакінуць бацькоўскую хату, нешта такое, чаго сам ён добра не разумеў. Можа, гэта быў проста сум, навеяны гадамі аднастайнага жыцця ў беднай вёсцы, увесь час на адным месцы, або неўсвядомленае жаданне папіукаць свайго шчасця ў свеце? Так ці інакш, але ён надумаўся ехаць, хоць і не спадзяваўся на многае. Дон Альда не любіў спрачацца, не стаў пераконваць. Ён параіў хлопцу звярнуцца да свайго колішняга сябра. «Я табе кажу, што ён вельмі добры. Ва ўсякім разе, кавалак хлеба будзеш мець». Люку гэта не вельмі пераканала: «Колькі часу ты не бачыў яго? Шмат іпто магло змяніцца».— «Гэта не мае значэння,— гаварыў дон Альда.— Я не бачыў яго з часоў семінарыі, але пісаў яму часта».— «А калі ты апошні раз пісаў яму?» — «Я ўжо не памятаю, але пабачыш, ён табе дапаможа. На першы час будзе кавалак хлеба». «Кавалак хлеба на першы час трэба мець»,— паўтарыў цяпер Люка словы дона Альда. Ён збочыў у вуліцу і хутка адшукаў патрэбны дом. Вароты з цяжкім мармуравым шчытом і высечаным пасярэдзіне гербам былі зачынены. Неўзабаве з-за брамкі паказаўся невялічкі дзядок у старамоднай шэрай камізэльцы. — Хто званіў? — спытаў ён прастадушным голасам.