Нарадзілася я на Палессі...
фальклорна-этнаграфічная спадчына
Эма Яленская
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 374с.
Мінск 2019
Знаходзячыся ў вёсцы ў наваколлях Наваградка, увесь час не выпускала з думак «Уцёкі» і «Лянору» [назвы балад А. Міцкевіча], але надта мала там была, каб што-небудзь магла знайсці і акрамя некалькіх песень нічога больш не прывезла. Але тым часам тут, прыводзячы ў парадак сабраныя некалі беларускія казкі, натрапіла на адну, якая можа мець з «Уцёкамі» пэўнае сваяцтва. He магу пра гэта меркаваць, таму дасылаю шаноўнаму Пану тую казку, запісаную мною ад адной вельмі старой жанчыны на Палессі. Вельмі буду рада, калі яна акажацца прыдатнаю Пану.
Прашу пыняць, шаноўны Пане, выражэнне шчырай павагі і ўдзячнасці.
Э. Дмахоўская.
6. Аіст Яна Развадоўскага1 да Эмы Яденскай-Дмахоўскай
16 кастрычніка 1901 г.
Антрапалагічная камісія Акадэміі Навук перадала беларускія матэрыялы, сабраныя Пані, мовазнаўчай камісіі гэтай самай Акадэміі для друку. Мовазнаўчая камісія, сакратаром якой я з’яўляюся, прыняла гэтыя матэрыялы ўмоўна. Менавіта нас вельмі цікавяць дакладнасці і ў сувязі з гэтым мы хацелі б ведаць: хто збіраў перапісаныя Паняю казкі, ці сама Пані, ці хтосьці іншы? Далей, ці былі яны запісаныя на месцы, пад дыктоўку асоб з народа, ці інакш? Далей: ці магла б шаноўная Пані ў сумніцельных выпадках даць паясненне, як у дадзеным наваколлі вымаўляецца тая ці іншая рэч?
1 ў заключэнні мы б прасілі пра дакладнае вызначэнне мясцовасці, у якім баку і наколькі далёка ад Мазыра знаходзіцца вёска Камаровічы etc.
Асабіста я маю ўражанне, што сабраныя тэксты запісаны шаноўнай Пані не зусім дакладна ў адносінах народнага вымаўлення.
Чакаю прыемнага адказу. Застаюся з глыбокай павагаю.
1 Прафесар Ягелонскага ўніверсітэта
Каментар
Вёска Камаровічы ў Мазырскім павеце
Друкуецца паводле выдання: Wies Komarowicze w powiecie Mozyrskim przez Emme Jelensk^ : Odbitka z tomu V “Wisly”. Warszawa, 1892.
[Пра народную калыханку]
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў Цэнтральным дзяржаўным гістарычным архіве Літвы (далей ЦДГА Літвы). Ф. 1135. Воп. 10. Спр. 202. Л. 91-92.
[Вобразы татар у народных песнях]
Друкуецца паводле: Wisla. 1894. Т. 8, zesz. 3. S. 589-590.
Прыказкі
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў ЦДГА Літвы. Ф. 1135. Воп. 10. Спр. 209. Л. 47-47адв.
Свіцязь
Друкуецца паводле: Ksi^ga pami^tkowa na uczczenie setnej rocznicy urodzin Adama Mickiewicza (1798-1898) : w 2 t. Warszawa, 1898. — T. 2. S. 57-58.
Казкі
Друкуецца паводле выдання: Беларускі казачны эпас / Склад. У. В. Анічэнка. Мінск : Выд-ва БДУ, 1976. [62 казкі].
Беларускія песні і загадкі
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў архіве Польскай Акадэміі навук у Кракаве, КЕ № 80. [360 песень + 103 загадкі]
Кальварыя пад Вільняй
Друкуецца ў скарачэнні паводле выдання: Kalwarya pod Wilnq przez Emm$ Jelensk^ z illustracyami. Wilna, 1903.
Лісты
1. Да Яна Карловіча
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў ЦДГА Літвы. Ф. 1135. Воп. 10. Спр. 94. Л. 810.
2. Да Яна Карловіча
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў ЦДГА Літвы. Ф. 1135. Воп. 10. Спр. 94. Л. 809.
3. 3 лістоў Зыгмунта Вольскага да Яна Карловіча
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў ЦДГА Літвы. Ф. 1135. Воп. 10. Спр.112. Л. 548адв., л 549.
4. Ліст Яна Карловіча да Эмы Яленскай-Дмахоўскай
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў ЦДГА Літвы. Ф. 1135. Воп. 3. Спр. 80. Л. 75-76.
5. Да Яна Карловіча
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў ЦДГА Літвы. Ф. 1135. Воп. 10. Спр. 94. Л. 813.
6. Ліст Яна Развадоўскага да Эмы Яленскай-Дмахоўскай
Друкуецца паводле аўтографа, які захоўваецца ў ЦДГА Літвы. Ф. 1135. Воп. 3. Спр. 80. Л. 61.
Змест
ПРАДМОВА. Паненка з вёскі Камаровічы 3
ВЁСКА КАМАРОВІЧЫ Ў МАЗЫРСКІМ ПАВЕЦЕ 12
[ПРА НАРОДНУЮ КАЛЫХАНКУ] 76
[ВОБРАЗЫ ТАТАР У НАРОДНЫХ ПЕСНЯХ] 77
ПРЫКАЗКІ 79
СВІЦЯЗЬ 81
КАЗКІ 83
Слоўнік 188
БЕЛАРУСКІЯ ПЕСНІI ЗАГАДКІ 192
КАЛЬВАРЫЯ ПАД ВІЛЬНЯЙ 352
ЛІСТЫ 369
КАМЕНТАР 372
Навукова-папулярнае выданне
Яленская Эма
«НАРАДЗІЛАСЯ Я НА ПАЛЕССІ...» Фальклорна-этнаграфічная спадчына
Укладанне:
Васілевіч Уладзімір Аляксандравіч
Рэдактар Г. К. Кісялёў Мастацкі рэдактар У У. Дамненкоў Тэхнічны рэдактар В. А. Тоўстая Камп’ютарная вёрстка С. Н. Касцюк
12+
Падпісана да друку 02.09.2019. Фармат 70x100 '/16. Папера афсетная. Друк лічбавы. Ум. друк. арк. 30,5+0,33 укл. Ул.-выд. арк. 22,9. Тыраж 150 экз. Заказ 195.
Выдавец і паліграфічнае выкананне:
Рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Выдавецкі дом «Беларуская навука». Пасведчанні аб дзяржаўнай рэгістрацыі выдаўца, вытворцы, распаўсюджвальніка друкаваных выданняў № 1/18 ад 02.08.2013, № 2/196 ад 05.04.2017.
Вул. Ф. Скарыны, 40, 220141, г. Мінск.
ISBN 978-985-08-2481-3
9 789850 824813
КНІГІ ОНЛАЙН
