КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
— Ну як, гаспадыня нікому не званіла? — He яшчэ. — А ёй? — Ей — не. Званілі адной з жанчын, Вользе, наконт прымеркі сукенкі. Мэгрэ вырашыў паабедаць пазней. Ен выпіў у бары шклянку аперытыву і зноў сеў у машыну. — На вуліцу Даменіль. Ехаць прыйшлося доўга. Будынак быў бедны, стары. — Скажыце, калі ласка, дзе жыве пані Машэр? — спытаўся ён у кансьержкі. — На пятым паверсе, налева. Ліфт падымаўся рыўкамі — здавалася, зараз спыніцца між паверхамі. Вельмі чысты дыванчык перад дзвярыма, зіхоткая медная ручка. Мэгрэ пазваніў. Недзе ў глыбіні кватэры пачуліся крокі. — Хвілінку! — Жанчына, мабыць, надзявала сукенку. Напэўна, гаспадыня была не з такіх, што сустракаюць гасцей у халаце. Адчыніўшы дзверы, яна моўчкі паглядзела на Мэгрэ. — Камісар Мэгрэ. — Праходзьце. Было відаць, што прыход такога госця ўсхваляваў жанчыну. Яна была такая, якой і ўяўляў яе сабе Мэгрэ: высокая, мажная, спакойная. Акуратна прычасаныя валасы, строгая сукенка, усе гузікі зашпіленыя. Паркет ззяў. — Я вам тут напэцкаю... — Нічога страшнага. Абсталюнак прыкладна такі ж, што і ў доме Турэ. Амаль такія ж забаўкі на палічках. Фатаграфія паліцэйскага, да рамкі прымацаваны медаль. — Я прыйшоў пагаварьіць з вамі пра пана Луі. — Я гэтага чакала. Яна не заплакала, хоць твар у яе быў маркотны. — Сядайце, калі ласка. — Дзякую. Вы былі блізкімі сябрамі, ці ж не так? — Ен быў вельмі добры да мяне. — I толькі? — Магчыма, кахаў мяне. Ен жа ніколі не быў шчаслівы ў сям’і. — Ваша знаёмства пачалося з таго часу, як вы працавалі ў Капланаў? — Што вы?.. Тады быў яшчэ жывы мой муж. — I Турэ нават не спрабаваў зблізіцца з вамі? — Ен глядзеў на мяне гэтаксама ж, як і на любую іншую жанчыну з нашага аддзела. — Значыцца, вы сустрэліся зноў пасля закрыцця фірмы? — Так. Месяцаў праз восем-дзевяць пасля смерці мужа. — Выпадкова? — Выпадкова. Мне прыйшлося шукаць працу — вы ж разумееце, на пенсію ўдавы не пражывеш. Суседка пазнаёмі- ла мяне з дырэктарам кінатэатра, і я ўладкавалася білецёркаю. Пры жыцці мужа я не працавала, хіба што кароткі час у Капланаў... Скажыце, гаэеты не будуць пісаць пра мяне? — He. Можаце не баяцца. — Дырэктар такі строгі, я магу страціць месца... Дык вось, у кінатэатры мы з панам Луі і сустрэліся... Неяк на ранішнім сеансе. Ен прыйшоў на фільм «Вакол свету за восемдзесят дзён»... Я яго пазнала, калі паказвала, дзе сесці. Ен таксама пазнаў мяне. Ніякай асаблівай размовы тады паміж намі не было, але з тае пары ён стаў часта прыходзіць да нас і заўсёды на ранішнія сеансы. Аднаго разу прапанаваў мне схадзіць з ім у кавярню. Я згадзілася. — Ен тады ўжо здымаў пакой на вуліцы Ангулем? — Думаю, здымаў. — Ен казаў, што нідзе не працуе? — He. Сказаў толькі, што ўдзень заўсёды вольны. — I вы так і не даведаліся, чым ён займаўся? — He. Я ніколі б не стала ў яго пра гэта пытацца. — А пра жонку ці дачку ён расказваў? — Шмат. — Што менавіта? — Ведаеце, цяжка перадаць... Калі чалавек няшчасны ў сям’і, ён пра гэта часта загаворвае... Жонка яго праз сясцёр зневажала. У сясцёр мужы добра ўладкаваныя, бясплатны праезд усёй сям’і, пенсія... Яны ўсе папракалі Луі за тое, што ён не імкнецца знайсці што-небудзь лепшае за месца кладаўшчыка... — Куды ж вы, прабачце, хадзілі ўдваіх? — Амаль заўсёды ў адно і тое ж кафэ на вуліцы СэнтАнтуан. Мы маглі гаварыць гадзінамі. — Вы любіце пышкі? — Адкуль вы ведаеце? — Я ведаю, што пан Луі купляў іх вам на вуліцы Акацый. — Гэта было пазней, калі... — Калі вы сталі хадзіць да яго ў пакой? — Тады. Ен хацеў, каб я бывала там. Ен называў гэты пакой сваім закуткам... Вельмі ганарыўся ім... — Ен не казаў вам, чаму ён зняў гэты пакой? — Яму хацелася мець свой кут, хоць бы на некалькі гадзін у дзень. — Ен купляў вам каштоўнасці? — Пярсцёнак, зусім нядаўна.— Жанчына паказала пярсцёнак на руцэ.— Ен быў такі добры, такі чулы! Яму была патрэбная падтрымка. Я ведаю, што вы думаеце пра мяне, але перш за ўсё я была яму сябрам, адзіным сябрам. — А сюды ён прыходзіў? — Ніколі. 3-за кансьержкі і суседзяў. Мяне б тады ўвесь дом абгаворваў. — Вы бачылі яго ў панядзелак? — Мы прабылі разам прыкладна гадзіну. — У які час? — Адразу пасля абеду. Я якраз хадзіла па магазінах. — А як вы сустрэліся? — Я назначыла яму спатканне. — Па тэлефоне? — He. Я яму ніколі не званіла. Мы, калі развітваліся, заўсёды дамаўляліся аб наступнай сустрэчы. — Дык дзе ж вы сустрэліся ў панядзелак? — Як звычайна, у нашым кафэ. Праўда, мы сустракаліся з ім і ў кафэ на рагу Сэн-Мартэн, і ў кафэ на Вялікіх бульварах, але рэдка. — Ен прыйшоў у час? — Ен ніколі не спазняўся. У той дзень было холадна, а ў мяне крыху балела горла, і мы вырашылі пайсці ў кіно. — На бульвары Бон-Нувэль? — Вы, я бачу, многае ведаеце. — Калі вы развіталіся? — Каля чатырох. За паўгадзіны да смерці. — Ен павінен быў з кім-небудзь еустрэцца? — Ен мне нічога не сказаў. — Ен гаварыў з вамі пра людзей, з якімі бачыўся? Яна пакруціла галавою і падышла да серванта. — Можна, я прапаную вам шклянку? Праўда, у мяне толькі вермут. Даўно стаіць — я ж не п’ю. Мэгрэ не змог адмовіць ёй. Вермут купляў, напэўна, яшчэ сяржант, такі быў на дне бутэлькі асадак. — Калі я прачытала ў газеце, то адразу ледзь не пабегла да вас. Мой муж часта пра вас расказваў. Я і фатаграфію вашу часта бачыла. Так што адразу пазнала вас. — Ці думаў ён развесціся, каб ажаніцца з вамі? — Ен дужа баяўся жонкі. — А дачкі? — Яе ён вельмі любіў. Дзеля яе ён што хочаце зрабіў бы. Але мне здаецца, яна ў чымсьці расчаравала яго... — Чаму вы так думаеце? — Проста мне так здавалася. Ен часта быў сумны пасля сустрэч з ёю. Але і сама яна была не надта вясёлая: гаварыла нейкім вялым, манатонным голасам. Можа, яна прыходзіла да Турэ больш, каб прыбраць у пакоі?.. Ва ўсякім разе, Мэгрэ ніяк не мог уявіць яе ў ложку з каханкам. Яна больш бачылася яму ў паўзмроку за столікам кафэ, у ціхай, лагоднай размове. — Ен ашчаджаў грошы? — He надта. Як на разуменне простага чалавека, дык ён многае сабе дазваляў. Калі б я згадзілася, ён бы мне багата чаго накупіў. — А вы як-небудзь сустракалі яго выпадкова, калі ён сядзеў на лаўцы? — На лаўцы?..— збянтэжылася жанчына. Памаўчаўшы, яна згадала: — Адзін раз, неяк уранку, калі ішла ў магазін. Ен размаўляў з нейкім хударлявым чалавекам, дзівачлівым. — А чым ён вас здзівіў? — Ен быў падобны на клоуна, толькі без грыму. Праўда, я разгледзець яго не магла, але ўсё ж заўважыла: чаравікі на ім былі стаптаныя і штаны — абтрапаныя. — Вы спыталіся потым у пана Луі, што гэта за чалавек? — Канечне. Ен адказаў, што на лаўках якіх толькі тыпаў не сустрэнеш і што яму цікава пагаманіць з незвычайнымі людзьмі. — Вам хацелася прыйсці на пахаванне? — Я пабаялася. Праз дзень-два схаджу да яго на магілу... Развітаўшыся з пані Машэр, Мэгрэ паехаў адразу дахаты, сказаўшы шафёру, каб той забраў яго праз гадзіну. За абедам жонка прыглядалася да Мэгрэ пільней як зазвычай. — Што з табою? — нарэшце спыталася яна. — Нічога... — He ведаю... Нешта ты на сябе не падобны... — А на каго ж тады? — На каго хочаш, толькі не на Мэгрэ. Камісар засмяяўся. I праўда, апошнім часам ён столькі думаў пра гэтага нябогу Луі Турэ, што непрыкметна для сябе пачаў нават трымаць сябе так, як мог бы трымаць сябе нябожчык. Нават выраз твару, міміка ў яго змяніліся. — Змяні касцюм,— прапанавала жонка. — Навошта? Усё роўна змокну. I ўсё ж камісар паслухаўся жонку... Прыехаўшы ў камісарыят, Мэгрэ зайшоў у аддзел нораваў. — Ты ведаеш такую Марыету, ці Мары Жыбон? — спытаўся ён у інспектара.— Не?.. Будзь ласкавы, правер па картатэцы. — Маладая? — Гадоў пяцьдзесят. Інспектар узяў скрыначку з пажаўцелымі і запыленымі карткамі. Доўга шукаць не прыйшлося. — Нарадзілася ў Сэн-Мало, у картатэцы ўжо адзінаццаць гадоў. Тры арышты. Усе да вайны'. Два — за абкраданне кліента. — Сядзела? — Адпусцілі. За адсутнасцю доказаў. 1 Аповесць напісана ў 1952 годзе. — Што яшчэ? — Чакайце. Пагляджу ў другой скрыні... Імя яе траплялася яшчэ на некалькіх картках, але ўсе яны былі даваенныя. — Да вайны была масажысткаю ў салоне на вуліцы Марцір. Жыла з нейкім Наталі, асуджаным за забойства. Я згадваю гэтую справу. Іх было трое. Яны забілі хлопца з іншай банды каля тытунёвай будкі на вуліцы Фантэн. Так і не ўдалося разабрацца, хто парнуў нажом. Вось і далі ўсім траім па дзесяць гадоў. — Гэты Наталі цяпер на волі? — Памёр. Гэтыя факты нічога не давалі Мэгрэ, адно пацвярджалі ягоныя здагадкі адносна мінулага пані Жыбон. — А чым яна цяпер займаецца? — спытаўся камісар. — He ведаю. Можа, памерла. — He, жывая яшчэ. — Значыцца, завязала. Вярнулася, можа, на радзіму і прыкінулася там самавітай дамаю. — He, яна ўсё яшчэ ў Парыжы. I здае мэбліраваныя пакоі на вуліцы Ангулем. Неафіцыйна. I, заўважце, у доме амаль што адны дзеўкі. Інспектар зацікавіўся. — Аднак я не думаю, што яны прымаюць у гэтых нумарах. — Мы б ведалі,— запэўніў інспектар. — Паназірайце, галубкі, за гэтым домам. Можа, суседзі што-небудзь падкажуць. Mae хлопцы могуць не пазнаць вашых добрых знаёмых. — Зробім усё як след. Прыйшоўшы ў свой кабінет, Мэгрэ не паспеў і сесці, як увайшоў Люка. — Што новага? — Па тэлефоне яна не званіла нікому. Але сёння ўранку да нас звярнулася адна старая, якая жыве са сваім пляменнікам на вуліцы Гэй-Люсака. Яна выходзіла з дому, а калі вярнулася, дык выявіла, што з буфета знікла каўбаса, якая дзве гадзіны назад была яшчэ на месцы. Тады яна ўзяла стары рэвальвер мужа, з якім той ваяваў яшчэ ў першую сусветную, і абшукала кватэру. I знайшла пад пляменнікавым ложкам хлебныя крошкі і насоўку. Чужую, не пляменніка! — Чым гэты пляменнік займаецца? — Студэнт. Працуе рассыльным у кнігарні на бульвары Сэн-Мішэль. — Цікава... Дык, значыцца, цётка выклікала паліцыю? — Яна патэлефанавала нам, і я адразу паслаў Леруа ў кнігарню распытаць гэтага хлопца. Ён затросся, а потым дык нават заплакаў. — Жарыс — ягоны сябра? — Так. Жарыс папрасіў у яго прытулку. — 3 якой прычыны? — Ен нібыта пасварыўся з бацькамі, а бацька ў яго такі жорсткі, што нават забіць можа. — I колькі гэта ён пражыў пад ложкам?