Падручны расійска-крыўскі (беларускі) слоўнік
Вацлаў Ластоўскі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 853с.
Мінск 1990
ТУРУХТАН, кяптух.
УДОД ОБЫКНОВЕННЫЙ, удод, жыдоўская зяз/оля, пататуй.
УЛЙТ БОЛЫІІОЙ, кул/к селянец.
ФАЗАН КАВКАЗСКІЙ, бажлн
ФНЛЙН, пугдч.
ФНФН, кулік балотны, цякун (Горадз.).
ЦАПЛЯ С'БРАЯ, чапля сівія.
ЧАЙКА МАЛАЯ, кірля малая.
ЧАЙКА ОБЫКНОВЕННАЯ, кірля рыбачка.
ЧАЙКА СЙЗАЯ, кірля шэрая.
ЧЕГЛОК, сакол белагорлік, кабец,
ЧЕКАН—КАМЕНКА, падкаменка палявая. ЧЕКАНЧНК ЛУГОВОЙ, падкаменка лугавая. ЧЕПУРА ББЛАЯ, чапля белая.
ЧЕРНЕТЬ МОРСКАЯ, нырок, плесаўка.
ЧЕРНЕТЬ ХОХЛАТАЯ, нырок чубацік.
ЧЕРНОЗОБНК, кіркун.
ЧЕРНЫШ, кулік лясавы.
ЧЕЧЕВЙЦА, чаромашнік.
ЧЕЧЕТКА, чачотка.
ЧЙБНС, кн/гаўка.
ЧНЖ, чыжык.
ЧНРОК СВНСТУНОК, крыжзнь, цыранка.
ЧНРОК ТРЕСКУНОК, сьвіслук.
ШНРОКОНОСКА, лапаноска.
ШУЛНКА, шуляк.
ІЦЕГЭЛ, шчыгел.
Ш.УР, шчурок.
ЯСТРЕБ ТЕТЕРЕВЯТННК, каршун курацяп.
I МЕННІК РАСЬЦІН.
АЗАЛІЯ ЖЕЛТАЯ, Azalea pontica; азалія, палотка, палаткг.
АНЙС, Pimpinella Anisum; аныж, ганыж.
АНЮТЙНЫ ГЛАЗКй, (Нван-да Марья) Viola tricolor; браткі, брат з сястрою, трмкраска, блак/тка.
АРМЕРІЯ ОБЫКНОВ, Armeria vulgaris; бараДуЛЫіІК.
АРНЙКА ГОРНАЯ, Arnica montana; арнік, купальнік, гайчынец.
АСТРАПАЛ СОЛОДКАЛНСТНЫЙ, Astragalus glycyphyllus; паўзун лесавы, зайчы гарошак.
БАГУЛЬНЙК БОЛОТНЫЙ, Ledum palustre; багун, багульнік.
БАРАНЧЙКЙ, БУКВЙЦА, Primula veris; грабелькі, гасьн/к, ключыкі.
БАРАНЧЙК, Nepeta Glechoma; кратоўнік.
БАРБАРЙС ОБЫКНОВЕНЫЙ, Berberis vulgaris; кіслец, кіслянка.
БАРХАТНЙК, Amaranthus blitum; зельбарнік.
БЕЗСМЕРТНЙК БОЛОТНЫЙ, Gnaphalium uliginosum; аплавгчнік.
БЕЗСМЕРТНЙК ДВУДОМНЫЙ, Gnaphalium dioicum; сухотнік.
БЕЛЛАДОННА. Atropa Belladonna; красаўка, шалей Атрутная рась'йіна.
БЕРЕЗА, БЬЛАЯ ОБЫКНОВ., Betula а1Ьа;бяроза, бярза.
БЕРЕСКЛЕТ, Evonimus; брусьлен. Кустоўнік з сямьі крушынавых.
БЕРЕСТ дрова. Ulmus са npestris; бграст; LL montana , глама; U. pedunculata, вяз.
БОГОРОДСКАЯ ТРАВА Thymus serpyllum чабор, чабрзн. Пахучая трава, расьце па прыгорках і сухіх мяйсцох.
БОРЕЦ, Aconitum; барунка.
БОРЕЦ СННІЙ, Aconiium Napellus; барчак. Атрутная трааа. Называкшь мяйсцамі прыгрызь.
БОРЕЦ ЖЕЛТЫЙ ВОЛЧІЙ, Aconitum Lycoctonum; мышабой,
БОРОВйК грьіб, Boletus edulis; шчыры, праўдзівы грыб, барав/к.
БОРІЦЕВНК, Neracleum Sibiricum; бядрыца, боршчаўка. Пучкі гэтай травы ядуць сырымі.
БОРШ, ПОЛЕВОЙ, Pastinaca sativa; казялк/.
БРЮКВА, Brassica Nepus; бруква, бручка; грыжына.
БУДРА ПЛЮШ.ЕВНДНАЯ,' Glechoma hederacea; разходнік.
БУЗННА ЧОРНАЯ, Sambucus nigra; самбук, бузоўнік.
БУКАШННК ГОРНЫЙ, Lasione montana, начаKBfT.
Б"ЬЛЕНА ЧОРНАЯ, Hyoscyamus niger; блёкат, Трутная расьціна, расьце каля платоў і па гародах.
Б'БЛОГОЛОВКА, Trifolium montanum; дзяцелі, на, дзятліна. 3 польскага называюць мясцамі каніошына.
ВАСЯЛЕК ГОЛУБОЙ, centaurea Cyanus; валошка. васількі. Расьце паміж жыта. Саму расьціну называюць валошка, а кветку васілыса. У нас расьце да дзесяці адмен гэтай расьціны, блізкай да асотавых і чортапалохавых.
ВАСНЛНСТННК БОЛЬШОЙ, Thalictrum majus; падучнік.
ВАСНЛНСТННК ЖЕЛТЫЙ, Thalictrum flavum; вярэдаўнік.
ВАХТА ТРНЛНСТНАЯ, Menyanthes trifoliata; бабок, жабгнец. Водная трава, ідзе на лекарства ў аптэкі.
ВЕНЕРНН БАШМАЧОК, Cypripedium; зяз/ольнік.
ВЕРЕСК ОБЫКНОВ., Calluna vulgaris; верас, вграст.
ВЕРОНЙКА Л-ЬКАРСТВ., Veronica officinalis; сухотнік лесавы. Ідзе на лекарствя ў аптэкі. V. latifolia, вужаўшк, вужаўнгца.
ВЕТРЕНЙЦА, Anemone; дуброўка.
ВЕТЛА, Salix alba; лаза.
BEX ЯДОВЙТЫЙ, Cicuta vlrosa; шалгй, вяхіль.
ВОЛЧЬЯ ЯГОДА, Paris quadrifolia; варанец.
ВОЛЧЬЯ ЯГОДА, Dafne merereum; ваўчынец, воўча лыка.
ВЬЮНОК, Convolvulus, бярозка.
В"ЬНЕЧНЙК ЛЙЛЕЙНЫЙ, Anthericum Liliagol вяночнік.
ВЯЗЕЛЬ РАЗНОЦВ'БТНЫЙ, Coronilla varia; паўзун палявы, гарошак, зайчы гарошак.
ГВОЗДОВНЙК ОБЫКНОВ., Botrichium lunaria, вужава зельля, вужовец.
ГІАЦЙНТ, Hyacinthus; гіяцынт, лабатнік, лаблтак.
ГЛОГ, Cornus sangvinea; сьвідн/к.
ГОРЙЦВ-БТ ДВУДОМНАЯ, Lychnis dioica; панчошнік.
ГОРОШЕК ЖЕЛТЫЙ, Vicia pisiformis; гарошак, гарошнік.
ГРАБ ОБЫКНОВ., Carpinus Betulus; граб, дрэва, называнае яшчэ белы бук.
ГРАВйЛАТ Р'ЬЧНОЙ, Geum rivale; будзяга, G. urbanum, чагіль.
ГРЕЧЙХА, Polygonum Fagopyrum; грэчка.
ГРУШАНКА ОДНОБОКАЯ, Pirola secunda; станоўнік бабскі, сіс/нец.
ГРЫЖНЙК ГОЛЫЙ, Herniaria glabra; грызь;. парушэнец.
ДйКІЙ ЛЕН, Linaria vulgaris; блашчынец, лянок.
ДОЖДЕВйК грыб, Lycoperdon; порхаўка, бадзюшка.
ДОННЙК Б'БЛЫЙ, Melilotus albus; сьвінуха.
ДОНННК Л'БКАРСТВЕННЫЙ, Melilotus officinalis; стры’бельнік, вусаветнік.
ДРОК КРАСйЛЬНЫЙ, Genista tinctoria; прытулгца, жоўтазгл, жаўцгчнік, жаўсьцень.
ДУБ, дрэва, Quercus; дуб.
ДУРМАН ВОНЮЧІЙ, Datura Stramonium; дурэц, дурнапьян, чортаў агурэчнік.
ДУШЕВНЙК ОСТРОЛЙСТ, Calaminta Acinos; парушэнец, маскальскі чабор.
ДУШйЦА ОБЫКНОВ., Origanum vulgare; мацярдушка, душлнка.
ДЯГЙЛЬ Л оСНОЙ, Angelica Silvestris; дзягіль.
ЕЖА ЛУГОВАЯ, Dastylis glomerata; мізангца.
ЕЖЕВЙКА, Rubus caesius, ажына.
ЖАБНЙК ПОЛЕВОЙ, Filago arvensis; касмотка, чарвяточнік.
ЖЙВОКОСТЬ, Symphytum officinele; жывакост, крас.
ЖМВОКОСТЬ ІЮВ'БВНАЯ, Delphinium Consolida; казёлчыкі, казялкг.
ЖНВУЧКА ПОЛЗУЧАЯ, Ajuga reptans; казак/.
ЖйМОЛОСТЬ, Caprifolie; бружэліна.
ЗАЯЧЬЯ КАПУСТА, Sedum Telephium; залозьнік.
ЗВ'БРОБОЙ, Hypericum perforatum, Сьвятаянскае зельле, сьвятаянкі, расйнкі.
ЗЕМЛЯНЙКА ЛЬСНАЯ, Fragaria vesca; пазёмкі, чырвоныя ягады, сунгцы. „Суніцыя ягады", якія пахілены нін: тварам ўніз.
ЗОЛОТАЯ РОЗГА, Virgo aurea; уплдўнік.
ЗОРЯ ЛЕКАРСТВЕННАЯ, Levisticum officinale; любгста, ладук.
ЙСОП Л'БКАРСТВЕННЫЙ, Hyssopus offcinalis; красвень, цім’ян.
КАЛЯНА ОБЫКНОВ., Viburnum Opulus; кал/на.
КАЛУЖННЦА, Caltha palustris, бабоўнік.
КАМНЕЛОМКА, Pimpinella Saxitraga; ядрангц.
КАПУСТА ОГОРОДНАЯ, Brassica oleracea; капуста.
КАРТОФЕЛЬ, Solanum tuberosum; бульба.
КАСАТНК, Iris; касачы.
КАСАТНК ВОДЯНОЙ, Iris Pseudacorus; кас<пнік вадзяны.
КАСАТНК, САБЕЛЬННК ТАТАРСКІЙ, acorus calamus; аір,аер, «вір, Балотная расьціна. Аірны карэнь перны і горкі ідзе ў аптэкі.
КЕРМЕК, Statica; жудрэц.
КНСЛНЦА, Oxalis; кісьлятніца, кісьл/чка.
КЛЕВЕР ПАШЕННЫЙ, Trifolium arvense; мядушца, мядунка, дзятліна, дзяцеліна. Кветку называюць мядунка, а саму расьціну дзятліна, дзяцеліна. Белая, сіняя мядунка.
КЛЕВЕР ПОЛЕВОЙ, Trifolium agrarium; дзяцеліна, а краска яе мядунка белая або сіняя. Лясавую цзяцеліну называюць: мядзеліна:
КЛЕН НЕКЛЕН, Acer campestre; клянед.
КЛЕН ОБЫКНОВ., Crer platanoides; клгн востралісты.
КЛУБННКА, Fragoria collina; суніцы. Лесавыя, дробныя ягады завуцца паземкі, а гародныя, буйныя—сун/цы.
КОНОПЛЯ ПОС'БВНАЯ, Cannabis sativa; каноплі, канопы, канапні.
КОПЫТЕНЬ ЕВРОПЕЙСКІЙ, Asarum europeur..; капытнік.
КОРОВЯК, Verbascum; каўтычнік, дзяван.
КОРНЧННК, Cinnamomum vylanicum; цынамон,
КОРОСТОВНМК, Knaucio arvensis; рлннік, гаец, гойнік, паўночнік.
КОСТЕР БЕЗОСТЫЙ, Bromus inermis; мятлгца.
КОСТЕР ЛУГОВОЙ, Bromus secalimus; кастрэц, мятлуг.
КОТОВНК КАШАЧІЙ, Nepeta Cataria; млліца, шанда палявая.
КОЧЕДЫЖНЯК ОБЫКНОВ, Asple.nium Felix femina; папарацень, папаратнік.
КРАПМВА ДВУДОМНАЯ, Urtica dioica; крапіва.
КРсС£ОВННК ВЕСЕННІЙ, Senecio vernalis; няі>пнік, нічавей.
КРЕСТОВНЙК ЖЕЛТУХА, Senecio Jacobea; жалун, жалунгца.-
КРУШННА СЛАБЯТЕЛЬНАЯ, Rhimnus catharlica; крушына, калаку'ша.
КУВШННКА Б-БЛАЯ. Nymphea alba; лілея вадзяная/латуцень белы.
КУКОЛЬ ПОЛЕВОЙ, Agrostema Githago; кукаль. Lolium-’ fremulentum, галаўня. Silene inflate, BeaHeu. Гэта ўсё сьмяйюхі, які растуць паміж збожжа.
КУКУРУЗА ОБЫКНОВ, Zea Mays; какарнак, какорыца.
КУКУШКНН ЛЕН, Polytrichium; зяз/ольчын лянец.
КРЫЖОВННК, Ribes grassularia; агрзст.
ЛАДННК, Hierochloa borealis» зуброўка.
ЛАНДЫШ МАЙСКІЙ,' Convallaria majalis: канвялія, краспак.
ЛАПУШНМК ШЕРСТНСТЫЙ, Lappa tomenfosa лапух.
ЛАПЧАТКА, Potentilla, дзеравянка.
ЛНЛІЯ, Lillium candidum; лілея.
ЛНПА дрэва, Filla; лгпа.
ЛОМОНОС Ц'БЛЬНОЛНС і’., Clematis integrifolia; гунец, Cl. viticella, нарыўнік.
ЛУГОВОй ЧАЙ, Lysimachia Nummulariai самазяленнік, зімазялён.
ЛУК "ОБЫКНОВ., Allium Сера; цыбуля.
ЛЮБКА ДВУЛЙСТАЯ, Platantera bifolia; прычарнік; зязюліны сьлёзкі.
ЛЮТНК. Ranunculus; курасьлеп, курасьлеііік. У расійскай мове пад „лютнком" фігуруе некалькі рожных трутных расьцін і зазвычай зьмешываюць Ranunculus і Aconitum.
ЛЮТйК ГіОЛЗУЧІЙ, Ranunculus repensi жаўту/шнік.
ЛЮТЙК ЯДОВЙТЫЙ, Ranunculus scelaratus; нара/ўнік.
ЛЯДВйНЕЦ РОГАТЫЙ, Lotus corniculatus; чапалат, трызаўка.
МАЮРАН, Origanum Majorana; майран.
MAK. Papaver officinalis; мак самасей, дробны, які сам' насяваецца з восені; відук, адмена маку ў якім калі ён’дасьпевае адкрываюцца вочкі кругом макаўкі ўверсе; плюснлк, які мае гэты вочкі заплюшчаныя.
МАК СНОТВОРНЫЙ, Papaver somniferum; мак праўдзгвы, цукровы.
МАНЖЕТКА ОБЫКНОВ., Alchemilla vulgaris; гусгныя лапкі.
МАТЬМАЧЙХА, Fussilago Tartara; падбел. Mae лісьці падысподам белыя, шаршатыя.
МАУН АПТЕЧНЫЙ, Valeriana officinalis; аўрыян, валерьян.
МЕДУНКА СЕРПОВЙДНАЯ, Medicago fulcata; дзяцельніца, дзянельнік.
МЕЛКОЛЙСТНЙК ОСТРЫЙ. Erigeron асег; дольнік.
МОГЙЛЬНЙЦА, ГРОБ ТРАВА, Vinca minor; барвгнец, барвгнак.
МОЖЖЕВЕЛЬНЙК КАЗАЧІЙ, Juniperus Sabina; ялавечнік, ялавгнец.
МОЖЖЕВЕЛЬНЙК ОБЫКНОВ., Juniperus communis; ялавгц, яленец.
МАКРЫЦА, Stellaria media; макрыца белая.
МОЛОДНК, Sempervivuni) скочка, гартанка.
МОЛОЧАЙ СОЛНЦЕГЛЯД, Euphorbia helioseopia; месяўнік, мссячнік.
МОРКОВЬ ОГОРОДНАЯ. Dancus Carota; морква.
МОРОЗНЙК, Helhborus niger; чамярычнік, чамернік, чэмяр.
МОРОШКА, Rubus chamaemorus; камянгца.
МОХ ПЕЧОНОЧНЫН ЛЙШАЙ, Lichen; лішлйнік.
МОХ ТОРФЯНОЙ, Sphagnum; альсавы мох.
МЫТНЙК БОЛОТНЫЙ, Pedicularis palustris; гніднік, сакорыца.
МЯ ГА КУДРЯВАЯ, Mentha crispa; мята бахматая, ш інда. Усе адмены мят народ называе шанда, шанта, гародная, палявая, лугавая, сабачая, птушыная, лесавая, перная.
МЯТА Л"ЬСйАЯ. Menthas ilvestris; мята лесавая.
МЯТА ПОЛЕВАЯ, Mentha arventis; мята, шанта палавая.
НАРЦЙС, Narcissus; нарцыз, прымлк.
НЕДОТРОГА, Jmpatiens noli tan^are; нядотка. Расьціна з сямьі мімоз.
НОГОТОК АПТЕЧНЫЙ, Calendula officinalis; нагатк/, наггткі.
ОВЕС ЛУГОВОЙ, Avena elatior, аўсюг.
ОВЕС ПОС'ЬВНОЙ, Avena sativa; авёс, гавес.