Падручны расійска-крыўскі (беларускі) слоўнік
Вацлаў Ластоўскі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 853с.
Мінск 1990
ФАКТУРА, сьпісак тавараў і разцэнка іх; раз, цэннік.
ФАКТ, выпадак, здарэньне, казус, на які можна; спасылацца.
ФАЛАНГА грэцк. рад, шыхт.
ФАЛБОРА ж. англ. фальбана.
ФАЛДА ж. ням. скледка.
ФАЛЬЦ м. ня я. паз.
ФАЛЬШ м. ням. мана, ашуканства, фдльш.
ФАМНЛІЯ лац. род, радавы; прозьвішча ФАМНЛЬЯРНМЧАТЬ, брдтацца.
ФАНАБЕРІЯ ж. пыха.
ФАНАТЯЗМ м. фр. ням. сызверства, сызвер.
ФАНЕРА ж. нямец. луб. Лубаваная ракітай (чачоткай) шафарня (Дзісна).
ФАНЕРА, клеены ў троя ці чэцьвера дрэўняны луб, які прадаецца аркушамі, дыхт.
ФАНТАЗІЯ ж. ням. францлворчая сіларозуму дарэмная кроза; фантазія, прымха.
ФАНТ м.. нямец. застава, рэч, дадзеная каму ў заставу.
ФАРВАТЕР м. самае ручво ракі; ручво.
ФАРС м. франц. жарт.
ФАРТУК м. нямец. понявень, поняўка, панявок, понцік; прынялося у нас праз жыдоў такжа нямецкас: хвартух, хвартушок.
ФАРФОР м. парцэляна, парцэляновы.
ФАРЬ м. пэрск. конь.
ФАСАД м. франц. чало, будынку.
ФАСОН м. франц. крой, выгляд.
ФАТАЛЙЗМ м. лац, кон, доля.
ФАЦЕТ м. франц. кождая плосмень гранёнай рэчы; брыж.
ФАШЯНА франц. пук хворасту.
ФЕВРАЛЬ, люты.
ФЕДЕРАЦІЯ ж. лацін. сувязь людзей, зямель або дзяржаў.
ФЕЙЕРВЕРК м. ням. агнялёт.
ФЕЛЬДФЕБЕЛЬ м. ням. старшы падафіцэр у роце.
ФЕЛЬДШЕР м. ням. фэльчар.
ФЕЛЬЕТОН франц. аддзел апавяданьняў ў газэце.
ФЕНОМЕН ж. грэцк. рэдкая нязвычайная праява; пракуда. Дзеткі, што-то за пракуда, неба гарыць, вялікае цуда.
ФЕОДАЛ м. удзельны князь.
ФЕРМА франц. засьценак.
ФЕРТ м. літара ф; франт.
ФЕФЕР м. нямецк. перац.
ФЕХТОВАТЬ, нямецк. віхтацца, віхтаць, віхтунак.
ФЙБРА лац. нітка, валакно цела.
ФНГЛЙ мн. uiTj/кі.
ФйГУРА лац. зьнешні абрыс рэчы, зьнешні выг-
ляд; фігура; постаць.
ФНЖМА нямец. пругкія раговыя пласткі, ужываныя да жаночай вопраткі.
ФНЗНКА грэцк. навука аб прыродзе, аб законах і праявах яе (зазвычай разумеюць прыроду нежывую); фізыка.
ФНЗІОНОМІЯ ж. аблічча, воблік, твар.
ФМЗЮЛОГІЯ грэцк. навука аб жыцьці жывых цел ў здаровым іх стане; фізыолггія.
ФМКТНВНЫЙ, амарочлівы, марочны.
ФйКЦІЯ ж. марока.
ФйЛАйТРОПІЯ грэцк. любалюдзтва.
ФйЛЕ франц. паляндзьв/ца.
ФЙЛЙГРАН франц. скань.
ФЙЛЙН м. вялікая вушатая сава; пугдч.
ФйЛОЛОПЯ грэцк. моваведаньне.
ФйЛОСОФІЯ грэцк. навука аб дасягненьнях чалавечай мудрасыіі; любамудрасьць, філёзофія.
ФЙЛЬТР м. фр. цэдыль, цздзік.
ФйНАЛ м. італьян. кангц.
ФЙНАНСЫ м. мн. скарб, скарбовы.
ФЙНЙК м. плод. дактыль.
ФННРІФТЬ, паліва па мэталю; шмальса.
ФННТМТЬ, хітрыць, крушць.
ФНРМА, імя тарговага дому.
ФЙСКАЛ лацінск. мытнік.
ФНСТАШКА арэхі., пістація.
ФНСТУЛА лацінск. лекарск. сьв/шч.
ФНТНЛЬ грэцк. кнот.
ФІЯЛКА кветка, прал?ска.
ФЛАГ м. нямецк. павгт. У царкоўных старых хваласьпевах я сутрачаў слова „павет' ў значэньні флагу, або знаку, пад які сабіраліся на вайну людзі данай аколіцы. Ад .павет' знак акалічяы, пазьней гэтае слова прынялося як адміністратыўнае дзяленьне. У в. Пагост Стары, Дзіс. пав. калі першы раз было загадана сп-равіць селяням флагі і вы-
вешываць іх у табэльныя дні, то сяляне называлі іх „повецямі”.
ФЛАКОН франц. бутэлячка да пгхмяцяў.
ФЛАНГ франц. ням. крыло.
ФЛЕГМА грэцк. кархавжа, кархацьцё.
ФЛЕЦ м. ням. нласт, слой.
ФЛЙГЕЛЬ нямецк. крыло будоўлі; крыло.
ФЛОРА лац. расьціннасьць данай мясцовасьці расьцгннасьць.
ФЛОТ м. іфранц. сабраньне вялікага ліку вадаплаваў.
ФЛІСГЕР м. нямецк. ветраўнік.
ФЛЮС нямецк. празябная хвароба: пухліна дзёслаў з больлю зубоў; сьмярзд.
ФЛЯГА нямец. пляшка, пляха.
ФОКУС м. пункт на вогі гарбатых і ўкляслых шкел і ўгіблых люстраў, у які зыхоазяцца праменьні сьвятла; яскір.
ФОКУС, незразумелая чыннасьць, абапертая на спрыце і умецтве; штука, штукар, штуклрства.
ФОЛІАНТ м. лацінск. кн/га.
ФОЛЬВАРК м. нямецк. засьценак.
ФОЛЬГА лацінск. мядзяны ці іншы мэталічны аркуш, таўшчынёй як папера; блісма.
ФОНАРЬ грэцк. ліхтарня, ліхтарка; сьвячг/ўніца, сьвечаўка.
ФОНД франц. гатоўка.
ФОНЕТКЧЕСКІЙ, сызгалосы.
ФОНТАН франц. вадал/ў.
ФОН, пашанотная частка перад прозьвішчам нямецкіх дваранаў. Гэта частка у славянаў вымлўляецца пан, у босьнійцаў бан, у голядцаў ван, у гішпанцаў дон, здаецца у праарыйскую э юху частка гэта выражала прыблізна тое-ж што нашае сам.
ФОН нямецк. франц. аснаўная б :ова, па якой вакіданы узор; асноведзь. Па белсіі аснояедзі чырвоныя кветкі ^Бeшaнкoвiчы).
ФОРМА ж. лацінск. спаверхні выгляд; форма.
ФОРПОСТ нямецк. наўпяродная старожа.
ФОРСЙРОВАТЬ, націскаць.
ФОРС франц. націск.
ФОРТКА нямецк. дзьверцы ў браме, ў акнс; у браме ў плоце: прога; у акне: балонка.
ФОРТУНА лацінск. шчлсьце.
ФОРШТАТ нямецк. слабада, прадмесьце.
ФОТОГРАФІЯ грэцк. сьвятладрук.
ФРАЗА франц. сказ.
ФРАЗЕОЛОГІЯ, пустаслоўства.
ФРАХТ м. нямецк. дастава.
ФРЕЛЙНА нямецк. панна.
ФРйШТЫХ нямецк. сьнеданьне.
ФРОНТ франц. шыхт, перад, чало.
ФРУКТ нямецк. плод.
ФУНДАМЕНТ лац. падвала.
ФУНКЦІЯ фізыолёг. чыннасьць.
ФУРА ж. нямецк. воз.
ФУРАЖ франц. сухі корм для коней, сена, сечка, авёс; пошыр.
ФУРАЖКА ж. шлпка.
ФУРМАН нямецк. павозьнік, вазец, ваз/ла.
ФУТЕР л«. нямецк. падысподняя вопратка; кажух.
ФУТЛЯР м. нямецк. похва.
ФУТ нямецк. мера даўжыні; стапа.
ФУФАЙКА ж. каптанка.
ФУФЫРЙТЬСЯ, надымацца.
ФЫРКАТЬ, порскаць, пырскун.
X.
ХАЙЛО, глотка, зяпа.
ХАЛАТ, доўгая, шырокая вопратка; чугай.
ХАЛЙФ, кал/ф.
ХАЛУЙ, папіхач.
ХАМОВННК стар. ткач.
ХАНДРА, маркота; н«?марасьць.
ХАНЖА, аблуднік, сьвятуу.
ХАРАКТЕР м. франц., ням. удача; хдрактар.
ХАРАЛУЖНЫЙ, сталёвы.
ХАРТІЯ, грлмата.
ХАРЧЕВНЯ, карчма.
ХАРЯ, морда, лыч.
ХВАСТАТЬ чым, хвалгцца, хвалько.
ХВАТАТЬ, хапаць—паньне; хопкі; хапуны, хапанцы, ўзяткі; хапун.
ХВОЯ, хвоя, хвойка, хваевы.
ХВОРОСТ, хмыз, хмызьняк, хвораст.
ХВОРОСТННА, дубец, хлудз/на, хлабзіна.
ХВОСТЕЦ, падскурнае прадоўжаньне хрыбетнай косьці; купрэц.
ХЕРУВНМ, харуб/м.
ХЕР, літара х.
ХЕРНТЬ, касаваць накрыж; касавлць.
ХНЖННА, хац/на, халупа.
ХНЛЫЙ, слабаві'ты, слабы.
ХНМЕРА грэцк. выдуманы дзіватвор: перад львіны, сярэдзіна казьліная, а зад зьмяіны; пачвара.
ХНМІЯ грэцк. навука аб разлажэньні і складзе цел; х/мія.
ХНННН м. хін/на.
ХНСАТЬ што, хістаць, х/снуць, х/ткі, які ківаеййа, калыбаецца.
ХНШ.НЫЙ аб зьверу, птушцы; хіжны, дросны.
ХЛАД м. холад, сьцюжа.
ХЛАМ м. хлуд, халусьцг, хломазд.
ХЛЕБЕСНУТЬ каго чым; хлыснуйь.
ХЛЕБОК, глыток.
ХЛЕСТАТЬ, хлыснуць, хлыскі, хлыснуцца.
ХЛЫСТ, батог, батуз, батузаць.
ХЛОПАТЬ чым, ляскаць, прлскаць, хляпаць.
ХЛОПУШКА, пукаўка, праскаўка.
ХЛОПЬЕ, клапці.
ХЛУП, кончык крыжавіны у птахаў; купрэц, купарок, купрык.
ХЛ"ББ м. хлеб, хлябок, хлябец, хлябук, хлебны.
ХЛ^БОПАШЕЦ, хлебароб, хлебаробства ХЛЬВ, хлеў, хлгўчык, хлявец, хляўн/к. ХЛЯБЬ, плюха, пл/охаць.
ХОВРЯ лайчывае'. сьвіныя; рохля.
ХОЖДЕНЬЕ, хадзьба.
ХОДУЛН, дыблі, шчоўдлі, кавглы.
ХОДЬБА, хадня.
ХОДАТАЙСТВО, старзньні.
ХОЗЯЙННЧАТЬ, гаспадараваць, гаспадярыць.
ХОЗЯЙСТВО, гаспадарка, гаспадарства.
ХОЗЯНН, гаспадар, гасііадыня.
ХОЗЯЙСТВЕННЫЙ, гаспадарны.
ХОЛІІТЬ, кукобіць, песьціць.
ХОЛКА у каня, чакмейка, чубайка, загрывак.
ХОЛМ, узгорак, пагурак, калога, лабыр, груд.
Заначавалі каля ракі на грудку (Сержп. стр. 40).
ХОЛОД л(. холад, сьцюжа, зяба.
ХОЛОП, мужык.
ХОЛОСТОЙ, няжон, няжонны, нежанец, нежануха.
ХОЛСТ м. палатно, палатняны, палатн/нка.
ХОРДА, цяціва.
ХОРЕК м. зьвярок, шашок.
ХОРОВОД м. карагод. Лйтовцо-руссы хороыд перейменовалй в .корогод’ (Сахаров: „Сказанія Русск. Нар.“).
ХОРОННТЬ, хаваць, хаторыць.
ХОРОШІЙ, добры.
ХОРОШО, добра.
ХОРОШЕСТВО, хараство, харашзць.
ХОРУГВЬ, каругва; пав^та; харугва.
ХОР м. лац. сабраньне сьпявакоўі хор.
ХРАБРІЙ, харобры, харобрасьць, харобства, харобнік, харобніца, харобіцца.
ХРАННТЬ, хаваць, хаваньне, хоў.
ХРАННЛШЦЕ, схоў.
ХРАННТЕЛЬ, хавач, ахоўнік.
ХРНСТОМАТІЯ грэцк. зборнік.
ХРУСТАЛЬ, крыштал, крышталовы, крышталік.
ХРЫЧ м. хрэн. Стары хрэн.
ХРЮКАТЬ, рохкаць.
ХРЯК, не кладзены кабан; кяу/р, кнораз.
ХРЯПАТЬ, хрустаць; храбатаць.
ХРЯСЬ, хрусь.
ХРЯШ, м. храшч, храшчык, храстка.
ХУДОЙ, худы, худзець, худак, худасьць, худа.
ХУДОЖНЙК, кудзейнік, кудзебнік; мастак.
ХУТОР, засьценак.
ц.
ЦАПАЕТСЯ, чапаецца, ківаецца.
ЦАРАПАТЬ што, чым; шаркаць, дзерці, дзёрстаць.
ЦАРАПННА, дзгрска, дзярсно.
ЦАРАПАТЬСЯ падобна мышы, скрабстацца, скрабатдцца, дзерстацца.
ЦАРННА ж. выган.
ЦАРЬ м. цар, царыца, царэвіч, царлўна.
ЦАТА, цэкінка, цэк/н.
ЦВ'БТ м. квет, кветка, квіцг, кветны, квяцгсты; кроска, красуе.
ЦВЫНОЙ, барв/сты, каляровы.
ЦЕЙХАУЗ м. нямецк. склад.
ЦЕНТР м. лац. асяродак, асяродны.
ЦЕНТРОБ-ЬЖНЫЙ, адасяродны.
ЦЕНТРОСТРЕМНТЕЛЬНЫЙ, дасяроднц.
ЦЕНТРАЛНЗАЦІЯ, сусяроджаньне.
ЦЕНТРАЛЬНЫЙ, сусяродны.
ЦЕРЕМОНІЯ ж. франц. чцівасьць, чцівіцца, чцгўнасьць—лівасьць.
ЦЕРЕМОНІАЛЬНЫЙ, чцгуны.
ЦЕРКОВЬ, царква, царкоўны.
ЦЕРТйФНКАТ м. лац. пасьведчаньне.
ЦЕХ м. ням. брацтва рамесьнікаў.
ЦНВНЛНЗАЦІЯ лац. грамадзянскасьйь.
Ц11КЛ грэцк. круг.
ЦНЛННДР м. грэцк. кругляч, кругляны.
ЦННК м. коў, цына (Sn). Па расійску цннкам называюць (Zn), па нашаму сьвінец н свннцом (Рв.), тое, што па нашаму называецца волава, а цыну яны завуць „олово'.
ЦНСТЕРНА лац. бодня.
ЦНТАДЕЛЬ, крэпасьць.
ЦНТНРОВАТЬ каго, ням. намяняць, прыводзіць.
ЦНТАТА, зьменка.
ЦОКОЛЬ ням. падсьц^нак.
ЦЫНГА, хвароба ад нястачы корму або благога корму; шкорбут.
ЦЫРЮЛЬНЯК, галяр; пастрыгач.
ЦЫРЮЛЬНЯ, пастрыгальня.
Ц-ЬЛЕБНЫЙ, гаючы.
Ц"ЬЛННА, -зямля ніколі не абрабляная; шчырына.
Ц"ЬЛЬ, не пачатас; шчыр.
Ц-ЬЛЕБНЙК, гойнік.
Ц'ЬЛНТЕЛЬ, гойбіт.
Ц"ЬЛОВАТЬ, цалавдць, бусяць, бусі, e^CbKi.
Ц'БЛОМУДРЕННЫЙ, шчырны, шчырка.
Ц'БЛЬ, цэль, мэта.
Ц'БНА, цана, цан/ць, цэнны.
Ц'БПЛЯТЬ што, чапляць, чэпкі, чапло.
Ilbnb, ланцуг, ланцужок, ланцужнік; ратуг, ратугі, ратужжо.
HbnOMKA, ланнужок, ратужок.
Ц'БПЕН'ЬТЬ, дуб«?ць, тужэць, калавацгць.
ч.
ЧАБАН, авечы пастух; пастух.
ЧАВКАТЬ, чмякаць, жвякаць.
ЧАГА ж. бярозавая губка; трут.
ЧАГАРННК, благая лесавая порасьць; поцябнік.
ЧАДО ср. дзяц^.
ЧАЙ, чай, гарбата.
ЧАЙКА птах, кірля.
ЧАЛНТЬ, вязаць, тарнаваць. Окрык-каманда плытнікаў на Нёмане; Тарнуй, прыбівай да берагу, рас. „прнчалнвай".
ЧАЛ, вяроўка, якой вадаплаў прымацовуецца да берагу; тарно.
ЧАЛЫЙ масьць, палавы.
ЧАН м. абручнае начыньне; чоп.
КНІГІ ОНЛАЙН
