Падручны расійска-крыўскі (беларускі) слоўнік
Вацлаў Ластоўскі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 853с.
Мінск 1990
УБ'БЖШЦЕ, прыстанішча, прытд'лак.
УБ'ЬДЙТЬ каго, пераканаць, пераконываць, пераконаньне, нераконаны.
УБ'БДЙТЬСЯ. пераканацца, даканацца.
УБЬЧЬ куды, уцячы, уцекі, уцечка,
УВАДЙТЬ каго, куды; унддз/ць—дзіцца, унада, унадлівы.
УВАЖЕНІЕ, ііашдна, увага, уважлівасьць, звага.
He хачу нявестачкі ў атласе,
Хачу 0 беленькай сярмязе, А былаб яна ў добрай звазе. (Леп. пав.).
УВАЛЕНЬ, цяльпух; гультай.
УВЕЛЙЧЙВАТЬ што, павялічацьчоцца.
УВЕЛЙЧЙТЕЛЬНЫЙ, пабальшяючы.
УВЕРНУТЬСЯ ад чаго, выкруціцца, выкрутасы.
УВЕРТЫВАТЬ што у што; увівдць—ваньне, увінуты.
УВЕРТЛНВЫЙ, умкл/вы, выкрутлівы.
УВЕРТЮРА франц. музыка перад пачаткам відовішча.
УВЕСЕЛЯТЬ каго, весяліць, зьвесяляць, развесяляць.
УВЕСЕЛЕНІЕ ср. разрыўка; забава.
УВНДАТЬ што, убачыць, убачыцца—чаньне.
УВЙЛНВАТЬ, выкручывацца.
УВЙНЧЙВАТЬ што, ушрубовываць.
УВЛАЖНЯТЬ што, авалажываць, вогційь.
УВЛЕКАТЬ каго у што; уцягаць.
УВЛЕКАТЬСЯ, захапляцца.
УВЛЕКАТЕЛЬНЫЙ, пацягаючы, захоплівы, захопчывы.
УВЛЕЧЕНІЕ ср. захопленьне; захват.
УВОРОВАТЬ што, украсьці.
УВЫ! ах, ох, гора мне!
УВ'ЬРЯТЬ каго, запэўняць, запэўняцца.
УВЬРЕНІЕ ср. запэўненьне.
УВЬРНТЬСЯ у чым, у кім, дапэўніцца.
УВ'ЬРЕННОСТЬ у чым, пэўнасьць.
УВ"ЬСНСТЫЙ, важкі, цяжкі. Важкі кулак.
УВ'БЧНТЬ каго, калечыцьчыцца. калечаньне.
УВ"ЬЧЬЕ ср. калецтва, калекі.
ЎВЫЦЕВАТЬ каго, напамішіць—наньне, напамінлч—начка.
УВЯДАТЬ, вянуць, вялы.
УГАРЬ м. чад, члдзіць, чадна, зачадзець.
УГАСАТЬ, стухаць, гаснуць; счаглць, счог; выньмяваць.
УГОШЕНІЕ ср. частунак, пачастунак.
УГОШАТЬ каго, чэсьціць, частаваць.
Калі любіш, часпгуй нас, А ня любіш, адпраў нас.
(Ш. I. ч. 2. с. 35).
УГЛЕРОД м. воглік, вуглярод.
УГЛУБЛЯТЬ што, паглыбляць.
УГНЕТАТЬ, прыціскдць, прыгнятяць.
УГНВТЕНІЕ ср. уц/ск, лрыгнечаньне. УГОВАРЯВАТЬ каго, умаўляць—ляцца. УГОВОР м. умова, умоўны, умаўлянца.
УГОЖДАТЬ каму, дагаджаць, дагадзгць. Нада мне дагадзіць сььскарку.сьлякроўцы.
Ідзіця, дзеткі, служыці, Чымся мачысі гадзіці.
(Рам. 8—9 с. 185).
УГОДНЫЙ каму, да чагО; дагодны.
УГОДЛМВЫЙ чалавек, дагодлівы, які умее дагадзіць.
УГОДЬ Еср. ароміна, арльля.
УГОЛОВНОЕ аб праступку, за які кяраецца галавой, карай сьмерці; крымінальнае, крыміняльны, крымінал/ст.
УГОЛ м. у сярэдзіне; кут; на зьне вугол. рог або кант. Самы куточак вока глузок; згэтуль глузаваць, глядзець скошанымі вачыма.
УГЛОМ'ЬР м. кутамернік, вугламг?рнік.
УГОЛЬ м. вугаль, вугалг, вугяльля, вугальны, вугольнік—ніца.
УГЛЕРОД, вуглятвор.
УГОМОЗЙТЬСЯ, угаман/цца, угамон, угамонны. Угаміні дзяцеб, крыкні на іх. ІІІто так рана у мс угаманіліся сягоньня. Нічым не ўгаманю зубоў, ні спаць, ні ляжаць. Начным угамонам, як злодзей падкраўся Hi супакою, ні ўгамону няма
УГОРАЗДйТЬ што, умудрыць, ухітрыць.
УГОРЬ рыба Muraena angvila; в_угар.
УГОТАВЛЙВАГЬ што, прыгатаўляць.
УГРОЖАТЬ каму чым, пагражань, пагроза.
УГРЫЗАТЬ, кусаць, укус/ць, укус.
УГРЫЗЕНІЕ, згрызота.
УГРЮМЫЙ чалавек, пануры, панурасьць, панурыцца; гмырлівы, гмб/рыцца; суглобы.
УГРЯЗАТЬ, грлзнуць, пагрлзнуць.
УДА ж. вуда, в_удка, вудачка; вудаўе, вудав/ла, вудзіць, вудар, вудзець, вудаль. Сядзіць вудар на ляду, падпер вудай бараду.
УДАБРЙВАТЬ зямлю паляпшаць, гнаіць, навозіць.
УДАЛЬ, буесьць, сьмеласьць.
УДАВЛЙВАТЬ каго, душыць.
УДАВКА ж. захлыска, пятля. Закінуць вяроўку захлыскай, пятлёй.
УДАЛЯТЬ што, каго, ад чаго; аддаляць— ляцца, аддаленьне.
УДАРЯТЬ, удараць, ударлцца, удар.
УДАРНТЬСЯ, ударыцна, кокнуцца, ляпнуцца.
УДАРЕНІЕ ў пісьме, націск.
УДАРЬ хвароба; прыпадак, шляк. Каб це шляк трапіў.
УДЕРЖЯВАТЬ што, каго; утрымліваць—вацца, утрыманьне.
УДЕСЯТЕРНТЬ што, удзесяціць.
УДНВЛЯТЬ каго, чым, дзівіць, задзіўляць.
УДЙВЛЕНІЕ ср. подзіў.
УДНВНТЁЛЬНЫЙ, дзгўны, наздзіуны.
УДЙЛА, двохзворнае зялезка пры вуздэчцы да брытаньня коней; батары, батаць, забатаць: цуглі.
УДЛЙНЯТЬ што, доўжыць, падаўжаць.
УДОБНЫЙ, выгодны, выгода.
УДОБРЯТЬ зямлю, навозіць, навоз.
УДОВОЛЬСТВО, здаволеньне, здавольства.
УДОВЛЕТВОРНТЕЛЬНО, здавальняюча.
УДОВОЛЬСТВІЕ, здаволеньне, прыемнасьць, уцеха.
УДОСТОВ'БРЯТЬ, запэўняць, заручаць.
УДОСТОВ'ЬРЕНІЕ ср. зарука, запэўненьне.
УДОСТОЙТЬ, прызнаць вартым чаго, заслужываючым; учцгць. Учці яго быць асабіста пры гэтым. Учцілі яго нагародай.
УДОСУЖМТЬ каго, на што спавольніць.
УДОСУЖНТЬСЯ, сусп^ць.
УДРЕСВНТЬ дарогу, пасыпаць жвірам; жвіраваць.
УДРУЖНТЬ каму, услужыць, удружыць.
УДРУЧАТЬ каго чым: уціскаць, драчыць, мучыць.
УДРАТЬ, уцячы, зьбггчы.
УД м чэляс, часьць цела як нага, рука, палян; чэляс, чэлясы.
УД'БЛ л. часьць, члстка, дз«іь;доля, шчясьце.
УДЮЖ'ЬТЬ, аклемацца. У слонімскім павеце ужываецца слова „аклемацца' ў значэньні акрэпнуць; клімкі, крэпкі, цьвёрды, здаровы. Як мается? Клемаю! знача нішто.
УЕДННЯТЬ каго ад чаго-, адасабняць, адасобнены, адасобак, адасобнік—ніца.
УЖАЛНТЬ каго, укалоць жыгалам, як гэта робяць пшчолы, вужакі; ўжыгнуць, ужог. Ужог пшчалы, вужакі.
УЖАРНТЬ мяса, усмажыць.
УЖАС м. помірс, помірсна, спомірсу; жох, жахліва, сжахнуцца, сужахлівы. А самога як бытцам помірс бярэць (Шэйн. III. 233). Спомірсу ажно скура здубела на карку і валасн ўсталі (Дрысенск. пав.).
УЖНМАТЬ што, угнятаць, уціскаць.
УЖНМКН, крывёлы, крывеліцца; крыўляшна, крыўляцца, крыўляецца.
УЖНМЧНВЫЙ, які крэпка уціскае; прыгнетны, прыгнёт, парубень, жэрдзь, да удісканьня сена на вазе.
УЖННАТЬ, вячэраць—раньне, вячэра.
УЗАКОННВАТЬ што, упраўняць, упраўнены.
УЗАРОЧЯТЬСЯ, налажыць на сябе зарок; азарочыцца.
УЗВАР м. вараныя еухія фрукты; сьліжа, сьліжангна. Наварыла сьліжы з яблыкаў. Хлеб са сьліжою нямецкая ежа (Боркавічы).
УЗДА ж. узда, уздзчка, уздзяніца, уздаць. Уздэчка без батароў (цугляў): аброць.
УЗЕЛ м. вузйі, вузлавіна, вузлак—лаціна, вузьлянка, вузельны, вузлаваты, вузлісты, вузлацік, вузлавацік, вузлавіна, вузьл/ць, вузьляць, вузласты.
УЗКІЙ, вузк/. вузейшы, вузець, вузенькі вузкаваты, вузіня, вузкасьць, вузец, вузік, вуз/ць.
УЗНАВАТЬ каго спазнаваць—вацца, спазнаньне, спознатка, спазнатны—чык, чыца; што, аб чым: даведывацца—ваньне, доведы.
УЗОР м. рысунак— нкі.
УЗОРНСТЫЙ, рысоўны.
УЗР"ЬТЬ што, ўбачыць, убачыцца—чаны; угледзіць.
УЗУРПАТОР м. Лац. ўлаз, самазвлнец.
УЗЫ, вязі.
УЗНЙК м. вязень, вязьн/ць, вязьн/цтва.
УЗННЦА ж. вязьн/ца, вязьнічны.
УЙ, УЕЦ м. дзядзька па матцы; вуй, дзядзька,
УКАЗЫВАТЬ што, каму: паказываць—здцца, паклз, паказка, пакдзны, паклзчык—чыца. пакдзьлівы.
УКОЛ м. пакол, укол, укалоць—лоцьце.
УКАЗ м. загад, загадны, загддчык.
УКАТЫВАТЬ што, укачываць, укотны, укот
УКАТЬ, пераклікацца ў лесе; гукаць, гукнуць, згу/кацца. He маглі ніяк згукацца.
УКАЧАТЬ дзяцё, закалыхаць.
УКЛАДЫВАТЬ што у што; складаць—дацца, складдньне, склддчывы.
УКЛОНЯТЬСЯ ад чаго, ухіляцца, ух/льчывы.
УКЛОН, нахгл, нахілы.
УКОЛЕСНТЬ дарогу, уторыць.
УКОРАЧМВАТЬ ійто, скарачаць.
УКОРЯТЬ каго чым, дакараць, дакорнік—ніца.
УКОРМЗНА ж. дакор, дакорлівы.
УКРАШАТЬ што чым; аздабляць—ляцца, аздобнасьць, аздобны.
УКРАШЕНІЕ ср. аздоба; пакр^са. Жалею касы русай, ўсей дзявочай пакрасы. (Шэйн. I ч. 2 с. 95).
УКРЕСТОВАТЬ црк. каго, укрыжаваць.
УКРОМНЫЙ, зац/шны, зац/шак—ц/шша.
УКРОП влратак, вар.
УКРОІЦАТЬ каго, паскрамляць, паскрам/ць, паскро.млены, паскромшчык—чыца.
УКРЫВАТЬ што, пакрываць, хаваць.
УКРЫВАТЕЛЬСТВО, пакрытніцтва, пакрытяікніца.
УКР'БПЛЯТЬ што, пасілкаваць, умацовываць-вацца, умацаваньне.
УКР'БПйТЕЛЬНЫЙ напітак, пас/льны.
УКСУС м. воцат, вацтовы, воцтаўка.
УКУПОРЙТЬ што, укаркаваць, заткаць.
УКУТАТЬ што, чым; завінуць, агарнуць, ахутаць.
УКУШЕНЬЕ, укус.
УЛЕЙ, вулгй, вульлі, вулёк. Паводле форм бываюць; каранік, дзюплаватая калода адрэзаная ад пня пры карэньнях; лежань, той-жа каранік ў ляжачай пазыціі; стаяк, каранік ў стаячым палажэньні пастаўлены; борць, дгюплаваты пень, павешаны на дрэве; Наагул пшчальнікоўства дзеліцца надваякае: бортнае, калі вульлі падвешываюць на дрэвах і зямецтва, калі вульлі стаўляюць ва зямлі.
УЛЕПЕТЫВАТЬ, уплятаць.
УЛЕТУЧЙВАТЬСЯ, абяртацца ў пару ў газ; улятняцца, улятняць.
УЛЕЧЬСЯ, улягчыся.
УЛЙЗНУТЬ адкуль, высьлізнуць, улытнуць.
УЛЙКА ж. прысьветка, пашляка.
УЛЙТА, УЛЙТКА, смоўж.
УЛЙЦА ж. вуліца, вулка.
УЛЙЧЙТЬ каго у чым; вінгць, вінаваціць.
УЛОЖЕНІЕ; зборнік права; статут.
УЛОВКА, падход.
УЛУС м. калмыцк. вгска.
УЛУЧШАТЬ тто, паляпшяць—цца, палепшэньне.
УЛЫБАТЬСЯ, усьміхацца, усьмгшка: кажуць на дзійячую усьмешку: ум/лка, ум/лачка, умі'.чьчывы. Аб маўклівым, у еамім сабе сьмеху кажуць: улыхаеццв; лохатна, ўвутраны пазыў да сьмеху; лохчывае аблічча, на якім іграе вясёласьць, сьмяшок; лахагун, лахатуньня, тое-ж што хахатун— туньня.
УЛЫЙМАТУМ лацінск. апошняе слова, аканчальны зарунак.
УЛЮЛЮКАТЬ, цказаць ваўкоў; агатукаць.
УМАЯТЬ каго, змарыць.
УМАЛЯТЬ, зьмяншаць.
УМАЛР.ШЕННЫЙ, варьят, варьяцтва—явдць.
УМАЛЧЙВАТЬ, умаўчываць, умоўчка.
УМОЛКАТЬ, замаўкаць—каньне.
УМАРЯТЬ што, упзцкаць.
УМАЛЯТЬ зьмяншаць, мяліць; унімаць, уйма.
УМЕРШ.ВЛЯТБ каго, марынь, мярчычь.
УМЕРШВЛЕНЬЕ ср. марчаньне, мораньне, умор. Марчаньне цела пастом. Мораньне го.іадам.
УМОРМТЕЛЬНЫЙ, надзвычайна сьмешны; забоўны, заблўнік—ніца.
УММЛНТЬ каго, разчуліць—ліцца—леньне.
УМЙЛНТЕЛЬЛЫЙ, разчуляючы.
УМНЛЕННЫЙ, ра.зчулены.
УМНЛОСТЙВНТЬ каго, уласкавіць.
УМЙНАТЬ што, мясшь, месіва.
УМйРАТЬ, паміраць, уміраць.
УМЙРОТВОРЯТЬ, супакоіваць, супакой.
УМйРОТВОРЙТЕЛЬНЫЙ, супакойлівы.
Умняк—Уннверс 724
УМНЙК м. раз^мнік, разд/мніца.
УМНЭЖЕНІЕ множаньне, множнік, множны, множства.
УМНЫЙ, раз.умны.
УМОВЕНІЕ ср. амыцьцД амываць, амывдньнэ.
УМОЗР"ЬНІЕ ср. сьветагляд.
УМОЗАКЛЮЧЕНІЕ, вывад.
УМОЛЧАТЬ, змоўчыць, прамаўчлць.
УМОІЦНЯТЬ каго, умацняць,
УМУСЛМТЬСЯ, умурзацца.
УМЧАТЬ што, умкнуць, умыкаць.
УМ ж. розум, разумны, разумнік—ніца, разумна. У нашай мове разрожніваюнь розум і умапошняе выводзіцца ад умець, згэтуль—умецтва, умец, майстар.
УМСТВОВАТЬ, разумаваць, ваньне.
УМСТВЕННЫЙ, разумоўны.
УМЫВАТЬ аблічча, амываць—ваньне.
УМЫВАЛЬННК м. мыйнік.
УМЫШЛЯТЬ шпо, кнаваць.
УМЫШЛЕННО, умысна, наўмысна, сумысна.
УМЫШЛЕНННК, сумысьнік—ніца.
УМ'ЬЛЫЙ, умейны, умгцтва.
yMbPEHHUfl, памяркоўны; мерны, памерны.
УМЬРЕННОСТЬ, памяркоўнасьць, памернасьць.
УМ'ЬТЬ, умгць, уменьні, умейны, умгцтва, умгц.
КНІГІ ОНЛАЙН
