Пакаленне Jeans
п’есы маладых драматургаў Беларусі ў перакладзе Андрэя Каляды
Памер: 264с.
Мінск 2007
Д а м і н і к. Вельмі смешна... Кладзіся спаць, Мудрасць. (Паўза.) Раскажы мне казку.
Г в і д о. Якую?
Д а м і н і к. Якуюнебудзь... добрую. 3 добрым канцом.
Г в і д о. Казкі ўсе з добрым канцом. Таму яны і казкі.
Д а м і н і к. Раскажы тую, якую любіць Марыя.
Г в і д о. Пра залатых папугаяў?
Д а м і н і к. Пра залатых папугаяў.
Г в і д о. Яна доўгая.
Д а м і н і к. Гэта добра, што доўгая.
Г в і д о. А ты не заснеш?
Д а м і н і к. Вядома ж, не.
Г в і д о (пасля паўзы). Добра. Слухай. (Паўза.) Жылабыла дзяўчынка. Звалі яе Вераніка. Яна добра вучылася, была паслухмяная і ніколі не спрачалася з бацькамі. Тата і мама ганарыліся сваёй дачушкай і лічылі яе лепшай дзяўчынкай на свеце...
Д а м і н і к. I вось аднойчы...
Г в і д о. I вось аднойчы ноччу, недзе каля дванаццаці гадзін, у акно спальні Веранікі нехта пастукаў. Ой, забыўся, здарылася гэта ў ноч перад самымі Калядамі... дык вось, пачуўся стук у акно. Вераніка прыадчыніла яго, і ў пакой за
191
ляцеў цэлы рой белых іскрыстых сняжынак. Яны віхурай пранесліся па пакоі, запахла шакаладнымі цукеркамі і толькі што спечанымі пернікамі... Сняжынкі раптам расталі, і на сярэдзіне пакоя з’явіўся сімпатычны вушасты троль. Ён быў ружовага колеру, і толькі яго смарагдавазялёны нос сведчыў аб тым, што знешнасць можа быць падманлівая, а на выгляд дабрадушная істота можа пастаяць за сябе і за гонар сваіх блізкіх...
Д а м і н і к. Я не зразумела: ён быў добры ці злы?
Г в і д о. Добры... але толькі для добрых людзей. А ўвогуле, я ж сказаў: мог пастаяць...
Д а м і н і к. Зразумела. Давай далей.
Г в і д о. Працягваю: гэтага троля звалі Гілбертам. Ён верай і праўдай служыў сваім гаспадарам вось ужо паўтары тысячы гадоў...
Д а м і н і к. Выходзіць, ён нарадзіўся ў пяцьсот нейкім годзе нашай эры?
Г в і д о. Ты будзеш слухаць ці не?
Д а м і н і к. Даруй, працягвай.
Г в і д о. Так, вось... Гілберт дастаў з паветра сярэбраны скрутак, раскруціў яго і прачытаў: «Найвышэйшым указам загадваем! Лічыць Вераніку сапраўдным лаўрэатам звання «Лепшае дзіця года» і прэтэндэнткай найвышэйшага звання — «Прынцэса балю». Баль будзе праведзены ў традыцыйныя тэрміны і ў традыцыйным месцы. Давесці гэты дакумент да ведама прэтэндэнткі і арганізаваць яе прыезд на баль у карэце першага класа. Подпіс: Дванаццаць залатых папугаяў».
Так Вераніка даведалася пра найвялікшае свята з усіх святаў — «Баль залатых папугаяў». Гілберт расказаў ёй аб тым, што кожны год у замку «Castle Dream» на Каляды праходзіць баль, на які з’язджаюцца з усёй галактыкі тры тысячы лепшых дзяцей. Дванаццаць залатых папугаяў выбіраюць прынца і прынцэсу балю. Імі становяцца лепшыя з лепшых.
Д а м і н і к. А я магла бы стаць прынцэсай балю?
Г в і д о. Гэта можа здарыцца толькі з тым, хто не лічыць сябе дарослым.
Д а м і н і к. Ніколі не думала пра гэта... Ты як думаеш, я дарослая?
Г в і д о. He ведаю. Ведаю толькі, што на гэтым балі на прынца і прынцэсу пра
ліваецца дождж з залатых пялёсткаў руж, якія растуць толькі на тэрыторыі «Castle Dream» і цвітуць раз на год — у ноч перад Калядамі.
Калі Вераніка выслухала Гілберта, яна вырашыла, што ехаць на баль ёй неабходна. Расчыніўшы акно, яна ўбачыла, што ў паветры на ўзроўні чатырнаццатага паверха, дзе знаходзілася іх кватэра, пагойдваецца шыкоўная блакітная карэта, запрэжаная васьмерыком цудоўных серабрыстых аленяў. Вераніка ступіла з падваконня ў карэту, і ў гэты момант на ёй ужо была дзівосная сукенка колеру марскога блакіту. Гілберт ляснуў пугаю, і блакітная карэта, запрэжаная васьмерыком аленяў, паляцела над горадам у краіну, дзе ніколі не заканчваецца дзяцінства...
Дамінік засынае, гучыць ціхая калядная музыка, у пакой сыплецца дождж з залатых пялёсткаў.
Паўза. Штосьці мяняецца ў пакоі. Час зрушваецца ўперад ці назад, на год, два, пяць, дзесяць.
Куды б ты хацела паехаць, Дамінік?
Д а м і н і к. He ведаю. Можа, на другую планету...
Г в і д о. Перастань. Жыццё не спынілася, проста год назад на зямлі на аднаго дарагога чалавека стала меней...
Д а м і н і к. Калі я падумаю, што гэта чакае і нас з табою... Жах!
Г в і д о. He трэба думаць аб гэтым, усё ў свеце адбываецца ў свой час.
Д а м і н і к. Я не хачу, каб ты паміраў раней за мяне... Я не змагу жыць адна...
Г в і д о. He трэба... Перастань... A то я зараз таксама заплачу...
Д а м і н і к. Ты мяне здзіўляеш. Нават на пахаванні ты не заплакаў... Нібыта гэта была не твая мама. Ты не плакаў?
Г в і д о. Я плакаў у туалеце — ніхто не бачыў.
Д а м і н і кЛ як ты змог стрымацца ў час пахавання?
Г в і д о. Мне ўвесь час здавалася, што яна не хацела б бачыць, як я плачу... А цябе — хацела.
Д а м і н і к. Чаму?
Г в і д о. He ведаю... Мне здаецца, для яе заўсёды была больш важная твая любоў, чым мая...
Д а м і н і к. Чаму ты так думаеш?
192
Г в і д о. Таму што я — яе сын... Аты... тваю любоў яна заўсёды хацела заслужыць... Калі плачаш, значыць, яна ўсё рабіла правільна.
Д а м і н і к. Часамі я была з ёю рэзкаю.
Г в і д о. Кінь. Ты заўсёды была харошай нявесткаю.
Паўза.
Д а м і н і к. Я хацела б паехаць у Партугалію.
Г в і д о. Чаму менавіта ў Партугалію?
Д а м і н і к. He ведаю, але чамусьці хочацца ў Партугалію. Мне здаецца, што там ёсць двухпавярховы гатэль на беразе акіяна, у якім я хачу пажыць пару месяцаў.
Г в і д о. Пару месяцаў?
Д а м і н і к. Так, пару месяцаў.
Г в і д о. Пару месяцаў — гэта многа.
Д а м і н і к. Гэта здаецца, Гвідо, што пару месяцаў — многа. На самой справе, мы ўсё жыццё не можам выкраіць час на тое, каб пабыць разам хаця б якінебудзь значны тэрмін. (Паўза.) Я вельмі хачу пабыць з табою... хачу нагаварыцца, каб хапіла на ўсё жыццё...
Г в і д о. На ўсё жыццё ўсё роўна не хопіць.
Д а м і н і к. Хачу, каб нам было што ўспамінаць, калі некага з нас не будзе.
Г в і д о. Зноў жахлівыя думкі?
Д а м і н і к. Яны не жахлівыя...
Г в і д о. Нам ёсць што ўспамінаць.
Д а м і н і к. А што ты ўспамінаеш, калі табе цяжка?
Г в і д о. Калі мне цяжка, я ўспамінаю пра нешта... ад чаго робіцца яшчэ цяжэй.
Д а м і н і к. Правільна гаварыла твая мама, што ўсе мужчыны шызафрэнікі, і толькі некаторыя з іх і параноікі.
Г в і д о. У людзей не можа адначасова быць шызафрэніі і параноі. Гэтаяна жартавала, калі тата пачынаў падазраваць, што я смалю.
Д а м і н і к. А ты курыў?
Г в і д о. Так, але бацькі пра гэта не ведалі.
Д а м і н і к. Ты мне пра гэта не расказваў. I колькі гэта працягвалася?
Г в і д о. Сем гадоў.
Д а м і н і к. Потым давялося прызнацца?
Г в і д о. He, давялося кінуць. Я вельмі хацеў, каб праўда была матуліна.
Д а м і н і к. Адносна таго, што ўсе мужчыны шызафрэнікі?
Г в і д о. Адносна таго, што я не смалю.
Паўза. Штосьці мяняецца ў пакоі. Час зрушваецца ўперад ці назад, на год, два, пяць, дзесяць.
Д а м і н і к. Можа, нам завесці другое дзіця?
Г в і д о. He ведаю... Думаеш, мы зможам удзяляць яму належную ўвагу?
Д а м і н і к. Марыі хутка шэсць... Годдва — і будзе амаль дарослая.
Г в і д о. Мне здаецца, цяпер для гэтага не лепшы час...
Д а м і н і к. Гвідо, лепшага часу для нараджэння дзіцяці ніколі не бывае. Заўсёды ёсць нейкія справы: то ў цябе шмат работы, то мне трэба падлячыцца, то не хапае часу...
Г в і д о. He пачынай. Я сапраўды зараз такі загружаны...
Д а м і н і к. Калі б я не паставіла цябе перад фактам, то і Марыі сёння не было б на свеце...
Г в і д о. Дамінік, спыніся. Ты добра ведаеш, як я адношуся да дзяцей... Што цябе сёння...
Д а м і н і к. Што значыць «сёння»? Гвідо, мне трыццаць шэсць гадоў! Пройдзе яшчэ пару гадоў, і пра другое дзіця нават думаць нелыа будзе!
Г в і д о. Ты драматызуеш сітуацыю.
Д а м і н і к. Я не хачу прыйсці да свайго дзіцяці ў школу на выпускны вечар і пачуць з вуснаў якоганебудзь падлетка: «А чыя гэта бабуля?»
Г в і д о (падыходзіць і абдымае яе). Ты і бабуляю будзеш огого... Упэўнены, хтонебудзь з іх скажа: «Я з гэтай бабуляю час не марнаваў бы...»
Д а м і н і к. Я сур’ёзна, Гвідо.
Г в і д о. Я таксама.
Д а м і н і к. Ты не хочаш другое дзіця?
Г в і д о. Хачу, але я не хачу сёння гаварыць пра гэта.
Д а м і н і к. Ведаеш, Франк мае рацыю, калі гаворыць, што твайму развіццю калі што і перашкаджае, дык гэта ўласны эгаізм. Ты заўсёды думаеш толькі аб рабоце, аб сваёй творчасці,
193
сваіх ідэях, але ніколі — пра мяне і пра сям’ю...
Г в і д о. Калі гэта ён гаварыў?
Д а м і н і к. Якая розніца калі? Важна, што гэта праўда.
Г в і д о. Я не чуў падобнага ад Франка.
Д а м і н і к. А я чула!
Г в і д о. Вы што, гаворыце пра мяне ў маю адсутнасць?
Д а м і н і к. Даводзіцца, цябе ж дома практычна не бывае.
Г в і д о. Я неяк дрэнна разумею, што адбываецца. (Паўза.) У вас с Франкам нейкія адносіны? Можа, вы палюбоўнікі?
Д а м і н і к. Перастань!
Г в і д о. Дамінік, вы палюбоўнікі?!
Д а м і н і к. Перастань!
Г в і д о. Я хачу, каб ты мне адказала на пытанне: вы палюбоўнікі?!
Д а м і н і к (плачаў Перастань.
Г в і д о. Так ці не?!!
Д а м і н і к (праз слёзы). He! He! He!
Гвідо падыходзіць да Дамінік, абдымае яе, цалуе. Дамінік плача.
Г в і д о. Перастань. Перастань, калі ласка. Перастань, прашу цябе... Прабач мяне, калі ласка... Прабач, я — ідыёт. Прабач...
Д а м і н і к. Так нельга...
Г в і д о. Прабач мяне, калі ласка... Прабач, я больш так не буду...
Д а м і н і к (румзаючы). Як ты можаш так?..
Г в і д о. Прабач мяне, калі ласка. Проста я падумаў... Глупства нейкае... прабач.
Д а м і н і к. Ты не хочаш дзіця? He хочаш?
Г в і д о. Хачу. Ну, вядома, хачу... Давай зараз жа...
Д а м і н і к. Ты жартуеш?
Г в і д о (падводзіць яе да ложка). He, не жартую. Нам пара рабіць дзіця.
Д а м і н і к. Перастань, Гвідо... перастань!
Гвідо перакульвае Дамінік на ложак. Святло тухне. Паўза. Святло павольна запальваецца.
Гвідо і Дамінік ляжаць на ложку.
Г в і д о. Дык у вас штосьці было з Франкам?
Д а м і н і к. Так.
Г в і д о. Што «так»?
Д а м і н і к. Так, было.
Г в і д о. Тааак! I што ж?
Д а м і н і к. Сяброўская бяседа.
Г в і д о. Ффу. Жартачкі ў цябе сёння.
Паўза.
Д а м і н і к. Ты мне калінебудзь здраджваў?
Г в і д о. Так... да нашай сустрэчы.
Д а м і н і к. Вядома, ты не прызнаешся, нават калі здраджваў
КНІГІ ОНЛАЙН
