Першыя людзі на зямлі Беларусі
Алена Калечыц
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 96с.
Мінск 2005
Ларнчев, В. Е. Сад Эдема / В. Е. Ларілчев. — М.: Полйтнздат, 1980.
Матюйшн, Г. Н. Трй мйллйонд лет до нашей эры / Г. Н. Матюшян. — М.: Просвешенме, 1986.
Олейннков, A. Н. Геологйческне часы / A. Н. Олейннков. — Л.: Недра, 1987.
Осборн, Г. Человек каменного века (среда, жйзнь, нскусство) / Г. Осборн. — Л.: Путь к знэнйю, 1924.
Ранов, В. Н. Древнейшйе страннцы нсторнн человечества / В. й. Ранов. — М.: Просвешенне, 1988.
Резанов, Н. А. Велнкме катастрофы в мстормн Землн / Н. А. Резанов. — М.: Наука, 1980.
Семенов, Ю. М. Как вознйкло человечество / Ю. й. Семенов. — М.: йздво AH СССР, 1964.
Серебряный, Л. Р. Древнее оледененне й жйзнь / Л. Р. Серебряный. — М.: Наука, 1980.
Тегако, Л., Салйвон, Н. Основы антропологйй й экологйй человека / Л. Гекало, й. Салявон. — Мйнск: Технологня, 1997.
Формозов, A. А. Памятнйкй первобытного йскусства / A. А. Формозов. — М.: Наука, 1966.
Чарняўскі, М. 3 глыбінь тысячагоддзяў / Чарняўскі. — Мінск: Народная асвета, 1978.
Чарняўскі, М. М. Ілюстраваная гісторыя старадаўняй Беларусі. Першабытны перыяд / Чарняўскі. — Мінск: Выдавецкі цэнтр БДУ, 2003.
Эйдельман, Н. йшу предка / Н. Эйдельман. — М.: Молодая гвардяя, 1967.
Тэрміналагічны слоўнік
Адносны ўзрост — прыблізны, не зусім дакладны ўзрост.
Абсалютны ўзрост Адорвень — дакладны ўзрост. — буйная глыба горных парод, адарваная ледавіком ад свайго ложа і перанесеная на вялікую адлегласць.
Антрапалогія — навука аб паходжанні, эвалюцыі і заканамернасцях зменаў фізічнай будовы чалавека.
Аптымальныя ўмовы — найлепшыя, найбольш спрыяль
Біямаса ныя. — колькасць прадуктаў расліннага і жывёльнага паходжання ў адпа
Гамініды ведных мерах вагі на адзінку паверхні ці аб’ёму. — сям’я атрада прыматаў, якая ўключае віды як выкапнёвага, так і
Кампанент Каталізатар Ландшафт сучаснага чалавека. — састаўная частка чагонебудзь. — паскаральнік. — аднародны кавалак зямной паверхні, які адрозніваецца ад суседніх характарам і ўзаемадзеяннем рэльефу, клімату, глебаў, расліннага і жывёльнага свету.
Міграцыя — перамяшчэнне людзей ці жывёлаў, выкліканае рознымі абставінамі.
Натуральны адбор — працэс выжывання і ўзнаўлення арганізмаў, найбольш прыстасаваных да асяроддзя, і гібелі ў ходзе эвалюцыі непрыстасаваных.
93
Неаантрапы — людзі сучаснага выгляду і фізічнага стану.
Палеаантрапы — старажытныя людзі, адна з чатырох галоўных стадый у эвалюцыі чалавека.
Палеаграфія — навука аб фізікагеаграфічных умовах геалагічнага мінулага.
Пангіды Перыгляцыял — чалавекападобныя малпы. — падзеі ці ўтварэнні, якія адбываюцца або знаходзяцца ля краю ці вакол ледавіка (п. адклады, п. клімат, п. ландшафты, п. расліннасць і г. д.).
Плейстацэн — апошні перыяд у гісторыі Зямлі (акрамя галацэну). Тое самае, што ледавіковы, антрапагенавы перыяд. Плейстацэн звязаны са зменай ледавіковых і міжледавіковых эпох.
Прарадзіма чалавека — месца з’яўлення першых людзей.
Стратыграфія — раздзел геалогіі, які вывучае паслядоўнасць залягання і ўзаемаадносіны слаёў адкладаў і горных парод.
Урочышча — невялікая тэрыторыя, якая мае рысы адрознення ад навакольнага асяроддзя і асабістую назву.
Храналогія — устанаўленне адноснага і абсалютнага ўзросту.
Эвалюцыя Экалагічная ніша — павольнае пераўтварэнне. — абмежаваная прастора, прыродныя ўмовы якой прыдатныя для існавання і развіцця адпаведных арганізмаў (у тым ліку чалавека).
Этнаграфія — навука, якая вывучае побыт, культуру, паходжанне, рассяленне і культурнагістарычныя сувязі народаў.
Змест
Ад аўтара............................................... 3
ЛЕТАШСЖЫЦЦЯ............................................. 6
Геалагічны гадзіннік.................................... 6
Археалагічны гадзіннік.................................. 8
Таямніцы ледавіковых эпох............................... 9
Загадка прарадзімы чалавека............................ 14
Падзеі апошніх 100 тысяч гадоў......................... 16
У царстве жывёлаў...................................... 20
У свеце людзей......................................... 26
ЯК ЗНАЙШЛІ ПАЛЕАЛІТ У БЕЛАРУСІ......................... 31
Бердыжская стаянка..................................... 31
Юравіцкая стаянка...................................... 34
Самыя старажытныя рэчы................................. 37
Напярэдадні галацэну................................... 40
Карта Беларусі ў фінальную пару палеаліту.............. 41
У ГАСЦЯХ У ДАЛЁКІХ ПРОДКАЎ......................' . . . 44
Першабытныя жытлы...................................... 47
На паляванні........................................... 51
Аб густах не спрачаюцца................................ 54
Старажытны посуд....................................... 55
Вопратка............................................... 56
Чаму крэмень? 1 ці толькі крэмень?..................... 57
Прылады працы.......................................... 59
У майстэрні мастака.................................... 66
Аб мове, лічбах і іншых цікавых і загадкавых рэчах.... 69
Людзі і духі........................................... 70
Колькі нас было ў палеаліце?........................... 73
СЦЕЖКАЙ АРХЕОЛАГАЎ..................................... 75
Якія бываюць помнікі?.................................. 76
Штучнае ці прыроднае?.................................
Як апрацоўвалі крэмень................................. 79
У СЦЕНАХ ЛАБАРАТОРЫI.............................. 83
Саюз навук......................................... 83
Як захаваць старажытныя знаходкі................... 87
Рэальнасць і міфы.................................. 88
Доўгі шлях да Беларусі............................. 89
ШТО МОЖНА ПРАЧЫТАЦЬ ДАДАТКОВА..................... 91
ТЭРМІНАЛАГІЧНЫ СЛОЎНІК............................ 93
Вучэбнае выданне
Калечыц Алена Генадзьеўна
ПЕРШЫЯ ЛЮДЗІ НА ЗЯМЛІ БЕЛАРУСІ
Дапаможнік
Рэдактар М. С. Макрыцкая Мастацкі рэдактар Т. Дз. Царова Тэхнічны рэдактар Т. В. Децьен Камп’ютэрная вёрстка Ю. А. Агейчык
Падпісана ў друк 14.12.2007 г. Фармат 84х|08'/)2. Папера афсетная. Гарнітура Таймс ЕТ. Рызаграфія. Ум. друк. арк. 5,04. Ум. фарб.адб. 5,46. Ул.выд. арк. 4,4. Тыраж 1000 экз. Заказ 389.
Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Выдавецкі дом «Беларуская навука». ЛН № 02330/0131569 ад 11.05.2005 г. 220141, г. Мінск, вул. Ф. Скарыны, 40.
Надрукавана ў РУП «Выдавецкі дом «Беларуская навука».
КНІГІ ОНЛАЙН
