Пітэр Пэн
Джэймс Мэцью Бары
Выдавец: Кнігазбор
Памер: 192с.
Мінск 2017
У глыбіні душы Вэндзі была на баку хлопчыкаў, але яна імкнулася падтрымліваць бацьку сям’і і не дужа слухала іх нараканні.
110
— Бацька лепей ведае, — заўсёды адказвала яна, як бы сама ні думала.
А думала яна, што ёй непрыемна, як індзейцы называюць яе “скво”, то бок “жонка белага мужчыны”.
Цяпер мы перанясемся ў вечар, называны ўсімі “Ноч Начэй” за прыгоды, што тады адбыліся, і за іх развязку. Дзень, быццам бы таемна зберагаючы сілы, прайшоў без асаблівых здарэнняў, і індзейцы, захутаныя ў ваўняныя коўдры, трымалі варту, пакуль пад зямлёй вячэралі дзеці — усе, за выключэннем Пітэра, які пайшоў высвятляць, колькі часу. Каб дазнацца пра час на востраве, трэба было знайсці Кракадзіліху і пачакаць непадалёк, пакуль праб’е гадзіннік.
Тым разам вячэралі неўзапраўду — сядзелі вакол стала і ласаваліся як след, гаманілі і спрачаліся. Шум, як расказвала потым Вэндзі, быў такі, што можна было аглухнуць. Вядома, галас яе не вельмі турбаваў, ёй проста не падабалася, што яны хапаюць усё абы-як ды раскідваюць, а потым выбачаюцца і спіхваюць на Балабола, маўляў гэта ён штурхануў пад локаць. За сталом было правіла “нельга біцца ў адказ”, а для вырашэння спрэчкі трэба спачатку падняць руку і ветліва звярнуцца да Вэндзі: “Я складаю скаргу на..Але зазвычай хлопчыкі або забывалі выконваць правіла, або рукі ў іх не апускаліся.
— Ціха! — закрычала Вэндзі, калі ў дваццаты раз яны не адрэагавалі на просьбу не гаварыць адначасова. — Ты дапіў, Малы, даражэнькі?
— He зусім, матуля, — сказаў Малы, зазірнуўшы ва ўяўны кубак.
— Ён яшчэ нават не пачаў піць сваё малако, — укруціўся Гузак.
Гэта быў паклёп чыстай вады, і Малы не ўпусціў шанец.
— Я складаю скаргу на Гузака! — імгненна загарлаў ён.
Аднак Джон паспеў падняць руку першым.
— Слухаю, Джон.
— Mary я сесці на Пітэрава крэсла, раз яго няма?
— Сесці на татава крэсла, Джон?! — абурылася Вэндзі. — Ка-
нечне, не.
— Але ж ён не сапраўдны наш тата, — адказаў Джон. — Ён нават не ведаў, як таты сябе паводзяць, пакуль я яму не паказаў.
Гэта было ныццё чыстай вады.
— Мы складаем скаргу на Джона, — выпалілі блізняты.
Балабол падняў руку. Ён быў самым сціплым і, зрэшты, адзіным з іх, хто ведаў, што такое сціпласць, таму Вэндзі была з ім далікатнай.
— А можна мне быць татам? — пацікавіўся Балабол.
— Нельга, Балабол.
Калі Балабол ужо пачаў гаварыць, што здаралася рэдка, то ён не мог спыніцца і працягваў вярзці далей.
— Калі я не магу быць татам, — сказаў ён з нудой, — то, Майкл, можна я замест цябе буду немаўлём?
— He, не можна! — капрызна гаркнуў Майкл, які ўжо гушкаўся ў калысцы.
— Калі я не магу быць немаўлём, — Балабол гундосіў усё нудней і нудней, — можа быць, тады блізнюком?
— Канечне, не, — адказалі блізняты, — гэта вельмі складана — быць блізнюком.
— Раз я не магу быць кім-небудзь важным, — не адступаў Балабол, — можа, вы тады паглядзіце, як я раблю фокус?
— He, — хорам адказалі ўсе.
Тады ён нарэшце супакоіўся:
— Я і не спадзяваўся, — скончыў ён.
Ізноў усчаўся ранейшы гармідар.
— Малы кашляе прама на стол.
— А блізняты пачалі з торта!
— Кучар узяў і масла, і мёд адразу!
— Гузак размаўляе не пражаваўшы.
— Я складаю скаргу на блізнят.
— Я складаю скаргу на Кучара.
— Я скарджуся на Гузака.
— От жа гэтыя дзеці, дзеці, — прыгаворвала Вэндзі, — часам я зайздрошчу незамужнім.
Яна загадала ім прыбраць са стала і села за працу пры вялікім кошыку са шкарпэткамі, дзе ў кожнай па дзюрцы.
111
112
— Вэндзі, — енчыў Майкл, — я ўжо вырас з калыскі.
— Але ў нас абвязкова павінна быць калыска, і каб у ёй нехта жыў, — крыху рэзкавата адказала яна. — А ты самы малы. Разумееш, калыска робіць дом утульным.
Пакуль яна цыравала, дзеці гуляліся. Грамада вясёлых твараў, рук ды ног мільгала ў рамантычным святле вогнішча. Гэта была вельмі душэўная сямейная сцэна ў падземным доме, але болып мы такога не ўбачым.
Зверху пачуліся крокі, і Вэндзі, будзьце пэўныя, першая пазнала іх.
— Дзеці, я чую, тата ідзе. Сустрэньце яго пры дзвярах, яму спадабаецца.
Наверсе індзейцы схіляліся перад Пітэрам.
— Добра пільнуйце нас, ваяры. Пітэр Пэн усё сказаў.
I як шмат разоў дагэтуль, вясёлыя дзеці самі выцягнулі яго з праходу ў дрэве. Як шмат разоў дагэтуль... але больш такое не паўторыцца.
Хлопчыкам ён прынёс гарэхаў, а Вэндзі — дакладны час.
— Пітэр, ты іх распесціш, чуеш, — нібыта незадаволена сказала Вэндзі.
— Ды годзе, старэча, — з усмешкай супакойваў Пітэр, вешаючы сваю зброю на месца.
— Гэта я яму расказаў, што мам называюць старэчамі, — шапнуў Майкл Кучару.
— Я складаю скаргу на Майкла, — зараз жа заявіў Кучар.
Адзін з блізнюкоў падышоў да Пітэра.
— Тата, а можна патанцаваць?
— Танцуй-танцуй, даражэнькі. — Пітэр быў у добрым гуморы.
— Але мы хочам, каб і ты з намі танчыў.
Насамрэч Пітэр быў ці не найлепшы танцор з іх усіх, але рабіў выгляд, што ўпарціца.
— Я?! Mae старэчыя косткі наробяць грому.
— I мама, і мама таксама!
— Што? — запярэчыла Вэндзі. — У мамы тут гара работы, не да танцулек.
— Але ж сёння суботні вечар, — не адступаў Малы.
Хоць гэта быў не зусім суботні вечар, — прынамсі, ніхто не ведаў дакладна, бо яны даўно перасталі лічыць дні, — але заўсёды, калі хацелася зрабіць нешта адмысловае, яны казалі, што гэта суботні вечар, і тады было можна.
— Ну, безумоўна, суботні вечар, Пітэр, — змякчылася Вэндзі.
— Танцы з такімі фігурамі, як у нас, Вэндзі!
— Але ж тут усе свае.
— Твая праўда.
I тады яны дазволілі дзецям танцаваць, але толькі пасля таго, як яны надзенуць піжамы.
— Ну, старэча, — звярнуўся Пітэр да Вэндзі, грэючыся каля каміна і гледзячы, як яна выварочвае падраную панчоху. — Няма нічога прыямнейшага ўвечары пасля дзённых клопатаў, чым адпачыць пры агні з малымі пад бокам.
— Сапраўды, прыемна, — Вэндзі была задаволеная. — Пітэр, ты прыкмеціў, што ў Кучара твой нос?
— А Майкл становіцца падобны да цябе.
Вэндзі падышла да яго і паклала руку яму на плячо.
— Дарагі Пітэр, — сказала яна, — з гэтай вялікай сям’ёй я ўжо зусім не тая. Табе не хочацца мяне памяняць?
— He, Вэндзі.
Вядома, ён не хацеў ніякіх перамен, але глядзеў на яе, нервова міргаючы, быццам правяраў, спіць ён ці не.
— Пітэр, што такое?
— Я проста думаў, — сказаў ён крыху спалохана, — гэта ж толькі гульня, што я іхні бацька?
— Толькі гульня, — асцярожна адказала Вэндзі.
— Проста разумееш, — збянтэжна працягнуў ён, — мне падалося на нейкі момант, што калі я сапраўдны бацька, то значыць, я дужа стары.
— Але яны нашы дзеці, Пітэр, твае і мае.
— Але ж не сапраўдныя, Вэндзі? — ён быў устрывожаны.
— He, калі табе не хочацца, — адказала яна і пачула, як ён з палёгкай уздыхнуў.
— Пітэр, — спытала яна, спрабуючы гаварыць рашуча, — а як ты да мяне ставішся?
113
— Як верны сын, Вэндзі.
— Усё ясна, — сказала яна і села за шытво ў супрацьлеглым баку пакоя.
— Ты такая дзіўная, — ён быў збіты з панталыку. — I Тыгровая Лілея такая ж самая. Яна кажа, што хоча быць для мяне кімсьці, але не мамай.
— Вядома ж, не мамай, — адказала Вэндзі, як бы падкрэсліваючы кожнае слова.
Цяпер стала зразумела, чаму яна насцярожана пазірала на індзейцаў.
— А кім тады яшчэ?
— He нам, дзяўчатам, вам пра гэта казаць.
— Калі так, — крыху раздражнёна загаварыў Пітэр, — то, магчыма, Дзінь мне патлумачыць.
— Патлумачыць, Дзінь табе ўсё патлумачыць, — сказала Вэндзі з пагардай. — Сціпласць — не ейны канёк.
Дзінь, якая ў гэты час была ў сваіх пакоях і падслухоўвала размову, прапішчэла нешта дзёрзкае.
— Яна кажа, што ганарыцца сваёй нясціпласцю, — пераклаў Пітэр.
I тут яму ў галаву прыйшла нечаканая ідэя.
— Можа, Дзінь захоча быць мне за маму?
— Ну ты і ёлупень, — гнеўна кінула Дзінь.
Яна так часта гэта паўтарала, што Вэндзі разумела гэтую фразу без перакладу.
— Нават я амаль згодная з ёй, — гаркнула Вэндзі.
Можаце сабе ўявіць — Вэндзі гаркнула? Але яна была вельмі разнерваваная і, безумоўна, нават не здагадвалася, што з імі здарыцца яшчэ да світанку. Калі б яна ведала, то ні ў якім разе не гаркала б.
I ніхто не здагадваўся. Магчыма нават, што не здагадвацца было лепей. Няведанне падаравала ім на адну шчаслівую гадзіну болей. I паколькі гэтай гадзіне наканавана быць апошняй, давайце проста парадуемся, што ў ёй было ажно 60 шчаслівых хвілін. Яны пяялі ды танчылі ў піжамах. Песенька была жартоўна-страшлівая, і, спяваючы, яны рабілі выгляд, што баяцца
115
ўласных ценяў, не падазраючы, што цені хутка завіснуць непасрэдна па-над імі і іх апануе непадробны страх. Го, якім шумным і вясёлым выйшаў танец, калі яны таўклі адзін аднаго і на ложку, і па ўсім пакоі! Праўда, ён болып нагадваў бойку падушкамі, і калі танцы скончыліся, то падушкі ледзь не самі прасілі яшчэ трошкі паваяваць, як таварышы, што бачацца апошні раз. А якія забаўныя гісторыі расказвалі хлопчыкі перад тым, як Вэндзі пачынала баяць свае аповеды на сон! Нават Малы спрабаваў у тую ноч нешта расказаць, але пачатак быў такім жахліва нудным, што гэта ўразіла нават самога мальца, і ён ахвотна прапанаваў:
— Нейкі дурацкі пачатак, давайце прыкінемся, быццам гэта канец.
Тады нарэшце яны ўсе палеглі ў ложак, каб слухаць Вэндзіны гісторыі, якія яны любілі больш за ўсё на свеце, а Пітэр усім сэрцам ненавідзеў. Звычайна, калі яна пачынала іх расказваць, ён сыходзіў з дому або затыкаў вушы. I, можа быць, калі б ён гэтым разам зрабіў або першае, або другое, яны ўсё яшчэ маглі б быць на востраве. Але ў Ноч Начэй Пітэр застаўся сядзець на зэдліку. I мы ўбачым, да чаго гэта прывяло.
— Што ж, слухайце, — распачала Вэндзі, пасадзіўшы Майкла на каленкі, астатнія сямёра хлопчыкаў ляжалі ў ложку. — Жыў сабе адзін мужчына...
— Няхай лепш гэта будзе жанчына, — прапанаваў Кучар.
— А я хачу, каб гэта быў белы пацук, — адгукнуўся Гузак.
— Цішэй, — зрабіла заўвагу мама Вэндзі. — Жанчына там таксама была...
— О, матулечка, — заенчыў адзін з блізнят, — ты маеш на ўвазе, жанчына таксама ёсць! Яна ж не памерла, не?
— Ды не, не памерла.
— Ура, яна не мёртвая! — узрадаваўся Балабол. — А ты што думаеш, Джон?
— Я таксама рады.
— А ты рады, Гузак? П7
— A то.
— А вы радыя, блізнюкі?
— Мы радыя.
— Ох, даражэнькія, — уздыхнула Вэндзі.
— Так, давайце там трохі цішэй, га? — азваўся Пітэр.
КНІГІ ОНЛАЙН
